Þjóðólfur - 25.11.1885, Síða 1

Kemr út á laugardagsmorgna.
Verð árg. 4 kr. (erlendis 5 kr.).
Borgist íyrir 15. júlí.
Uppsögn (skrifleg) bundin við
áramót, ógild nema komi til út-
gefanda fyrir 1. október.
ÞJÓÐOLFR.
XXXVII. árg.
Reykjavík, miðvikudaginn 25. nóvemker 1885.
N:o 15.

PÓLITÍK. +4
-51'&Xs o. _
liödd úr ísafjarðarsýsln. — Hví-
lík eftirvænting! hvílík gletM í ísrael!
Þingmenn vorir koma af j)ingi; þá
vaknar ið pólitiska líf aftr af sumar-
löngum dvalanum! Sumir þenjajóana!
aðrir setja út bátinn, allir í huganum
til þings! Eitthvað mun liann nú
segja, karlinn? Hvað fregna færa þeir
frændr? — Svona hugsuðu menn,
svona spurðu menn, og svo kom tím-
inn — þessi þráði tími — þeir voru
komnir, þingmennirnir, — komnir af
þingi, — en engir þurftu að þenja
jóana, engir að setja út bátinn, ekkert
ómak til ins lengi vænta leiðarþings.
Það er að vísu satt, að undanfarin ár
áttum vér því eigi að venjast, að vér
værum kvaddir til viðtals að óþörfu,
nei, það var sjaldgæf gleði, enda strönd-
uðu þá óskir kjósendanna oft á sann-
færingu þingmannanna, þessari sann-
færingu, sem hjá 1. þingmanni vorum
virðist vera á bjargi byggð! En nú var
kjörtíminn liðinn að kalla; það 'eru
kjósendrnir, sem hafa orðið, þeirra
sannfæring segir fyrir úrslitum, og vér
vorum því að vona, að sannfæring 1.
þingmanns vors kynni að fara að lag-
ast eða liðkast, svona rétt undir kosn-
ingarnar, og að hann myndi því boða
til fundar, til þess að kynna sér, hvort
skoðanir sínar færi eigi nokkuð saman
við skoðanir kjósendanna. Sumir eru
og með því markinu brendir, að þeir
skoða það sem siðferðislega skyldu
þingmanna að vcra leiðtogar lýðsins á
inni pólitisku lífsbraut, uppfræðendr
í alþjóðarmálum. Ef vér lítum til er-
lendra þjóða, sjáum vér, að „þar er
líf í Iandi“; bændr og borgarar, leikir
og lærðir koma jafnaðarlega saman ein-
hversstaðar í landinu, til þess að ræða
um landsmál; það eru þjóðfulltrúarnir,
sem ganga á undan öðrum með góðu
eftirdæmi og kosta kapps um að kveikja
og efla pólitiska menntun, ið skapandi
afl als þjóðarlífs, allra verulegra þjóð-
ar framfara.
En liverfum nú úr kóngsríki til
kerlingar í garðshorni. Hvernig er á-
statt hjá oss? Ekki get ég í svipinn
komið því fyrir mig, að blöðin bjóði
að jafnaði fregnir um fundi eða unni
mér ágrips af því, er þar hefir rætt
verið um landsins gagn og nauðsynjar.
Á ég að trúa því, að þetta sé af því,
að blöðin ætli slíkt eigi almenning
varða? Fjarri fer því. Annars staðar
liggr fiskr undir steini. Yér fáumst
eigi við funda höld, nema höppum og
glöppum; hver muldrar í sinn eigin
barm, eða menn ypta öxlum út í horni
tveir og tveir, og svo er alt látið heita
gott og blessað, klappað og klárt;
þetta er aflteygjan; þarna er fjörið, lífið
og sálin í inu pólitiska þjóðlífl voru,
og hverju er um að kenna? Að miklu
leyti viljaleysi eða máttleysi sumra
þingmanna vorra, því að eftir höfðinu
dansa limirnir. Þetta máttleysi eða
rænuleysi vil ég ætla, að hafi valdið
því, að þingmenn vor ísfirðinga hafa
eigi kvatt oss kjósendr til fundar að
þessu sinni. Það er að vísu eigi við
því að búast, að funda höld geti verið
eins tíð hjá oss, eins og lijá erlendum
þjóðum. Yér verðum að sætta oss við
mun minna sakir samgönguleysis og ó-
blíðu lands vors, en það má kalla að
keyra úr hófi að virða eigi kjósendr
viðtals eftir þingið í sumar, er stjórn-
arskipunarmálið hafði til meðferðar, og
fyrst beindi þjóðerniskröfum vorum
eitthvað í áttina. Að liaustinu til er
eigi erfitt um fundi við Þjúp. Það
getr verið gott að vísa til þingtíðind-
anna, eins og sagt er að sumir gjöri,
en ið lifandi mál er þó betra en bók-
stafrinn dauðr, ekki sízt, ef lengi
þarf að leita í þingtíðindunum, eins
og að ræðum þingmanna vor ísfirðinga.
Sem betr fer höfum vér kjósendr nú
orð og atkvæði innan skamms. Sýn-
um, að vér kuunum að meta þingmennsku
þeirra frænda, fundahöld og framtaks-
semi í héraði, alt eftir verðleikum.
Mælt er að Þórðr Magnússon bjóði
sig eigi aftr fram — það sé honum
til lofs. Hann var viljagóðr og ekki
veikróma, en góðr vilji og glymjandi
er ekki enhlítt, ef misbrestr er á
menntun og þekkingu. Þorsteinn kvað
munu tilleiðanlegr. En ætli skoðun
ísfirðinga á stjórnarskipunarmálinu sé
önnur nú, en þegar þeir gáfu Jóni
Sigurðssyni atkvæði sín? Ekki hefir
hún breyzt við fundahöld Þorsteins, -
það sé honum til lofs. Það er ann-
ars vonandi, að þessi heiðraði þing-
maðr sjái sig um hönd, bjóði sig eigi
fram; ég veit ekki, hvað hann á að
gjöra á þingi; ekki verðr Haukadals-
bótarlöggildingin eilíf. Mér skilst Iieldr
eigi, að nokkur greindr maðr gefi hon-
um atkvæði, því að þó að einhverjir
kunni að þykjast honum skuldbundnir
af þeim, sem hann rak verzlunina
fyrir hérna um árið, þá er engum
greindum manni gerandi að meta þing-
mannskosti lians eftir því. Kostirnir
fylgjast eigi æfinlega að. — Vér verð-
um vonandi heldr eigi á því flæðiskeri
staddir, að vér eigum eigi annara völ;
nógir munu bjóða sig fram, og skiftir
þá miklu að vér séum samtaka. Skoð-
un mín er sú, að oss væri hentast að
fá annan þingmanninn utan kjördæmis,
ef nýtr og frjálslyndr maðr væri í boði;
en sé þess eigi kostr, hygg ég, að
flestir inir hyggnari og betri menn
muni telja Gunnar lireppstjóra Hall-
dórssou í Skálavík fremstan þeirra, er
í boði verða. Það er enginn efi á því,
að liann fyllir inn frjálslyndari
flokk á þingi, þó að eitthvað megi að
honum finna. Að minnsta kosti yrðu
sæti vor ísfirðinga mun betr skipuð á
á þann hátt, en þau hafa verið síðustu
þrjú þing.
Ritað í síðustu viku sumars.
Kjösandi við Djúp.