Þjóðólfur - 29.04.1887, Blaðsíða 2

70
aukaþing, en virðist þó vera á þeirri
skoðun, að þörf sje á þingi livert ár.
Þetta er hvað á .móti öðru, því að auka-
þingin leysa þó einmitt úr þessari þörf
á árlegu þingi.
Það er svo að skilja, að höf. vilji
hreyfa málinu, jafnskjótt sem eittlivað
hreytist til batnaðar í danska ráðaneyt-
inu, og meinar líklega með því, að
vinstri menn komist þar að, en ber þó
síðar megnt vantraust til vinstri manna.
Hvernig á að samrýma það? Van-
traust höf. á vinstri mönnum er þó al-
veg ástæðulaust eptir þeim ummælum,
sem komið hafa fram hjá þeim.
Höfundinum flnnst engin minnkun
að hætta nú við þetta mál, en þar á
móti sje það minnkun, ef vjer hættum
seinna við það, því að þá mætti virð-
ast, að vjer værum uppgefnir. En
ætli það mætti ekki miklu fremur virð-
ast, að vjer værum uppgefnir, ef vjer
gugnuðum nú við eitt einasta nei, sem
slengt hefur verið framan í oss án á-
stæðna og röksemda.
Ekki getum vjer gjört eins lítið úr
skoðun annara þjóða um oss, eins og
höf. — Alþjóðaálitið getur í þessu efni
haft lík áhrif, eins og almenningsálitið
er vant að hafa. Almenningsálitið er
ekkert lamb að leika sjer við. Það
finna þeir, sem berjast á móti því.
Aukaþingið 1886.
—:o:—
(Niðurl.). í Fensmarksmálinu gerði
þingið það, sem það gat í þetta skipti,
og nefndin, sem rannsakaði það, á
miklar þakkir skilið. En nú er áríð-
andi, að þingið að sumri verði nógu
einbeitt að höfða mál gegn ráðgjafan-
um, ef hann sinnir ekki áskoruninni
frá síðasta þingi.
Þriðja aðalmálið á aukaþinginn var
um hækkun vínfangatollsins. Mál þetta
komst þrátt fyrir nokkur mótmæli gegn
um neðri deildina, en efri deildin felldi
það; er það henni og þeim mönnum sem
á móti því voru, til lítils sóma. — Á-
stæðurnar á móti málinu voru lítils
virði; fyrst að tekjurnar af vínfanga-
tollinum mundu minnka sakir minnk-
andi vínfangakaupa; en það sýnist ekki
vafasamt að landið í heild sinni mundi
græða miklu meira, ef vínfangakaup
minnkuðu eða hættu algjörlega. Önnur
ástæðan var sú, áð í þessu harðæri
mætti ekki íþyngja alþýðu með nýjum
tollum. Þetta hefði nú verið góð á-
stæða, ef um nauðsynjavöru hefði ver-
ið að ræða, en nær engri átt, er um
aðra eins vöru, og vínföng, er að ræða,
sem reynslan hefur sýnt að verða opt
og einatt til þess að gera marga að
öreigum, steypa konu og börnum i
eymd og fátækt, auk allrar þeirrar
lieilsu- og siðaspiliingar, sem af vín-
fanganautniuni leiðir opt og einatt. —
Þriðja ástæðan, að ekki mætti svona á
miðju fjárhagstímabili hreyfa við nokkru
fjármáli, er varla svaraverð, því að lög
um tollhækkun hefði þó eigi getað vald-
ið þeim glundroða í fjármálunum að
eigi væri liægt að ráða fram úr hon-
um. — Úr því að þetta mál var fellt,
má ætla, að það bíði, þangað til að
tollmálið í heild sinni verður tekið fyr-
ir. Ætti þá að leggja hæfilegan toll
á allar aðfluttar óþarfavörur að svo
miklu leyti, sem hægt væri vegna toll-
gæzlunnar, en afnema ábúðar- og lausa-
fjárskattinn, sem kemur misjafnt niður
á menn, ábúðarskatturinn sakir mis-
jafnlega nógrar áliafnar á jörðina og
ójafnaðarfulls jarðamats m. fl., en lausa-
fjárskatturinn, meðal annars sakir tí-
undarsvika og mismunandi arðs af
skepnum sökum ólíkra landskosta o. fl.,
eins og opt liefur verið sýnt fram á.
Þórður Guðmundsson.
BÓKMENNTIR.
Le Fratu'ais parlé par Paul Passy'
Heilbronn 1886. Þessi bók er safn af
frakkneskum lesköflum bæði í vana-
legu máli og ljóðum. Bókin er alls XI
+115 bls. Leskaflarnir eru fiestir tekn-
ir úr ritum nútíðar höfunda, því að bók-
in er ætluð þeim, sem vilja læra hið
1) Höfundurmn er mörgum góðkunnur hjer
á landi, síðan hann ferðaðist hjer um sumarið
1885, til að kynna sjer islenzka tungu og bók-
menntir.
lifandi mál; í henni eru kaflar eptir
Daudet, Saint-Simon, Thiers, Meriniée,
feðgana Paul og Frederic Passy o. fl.;
kvæðin eru eptir Arnaud, Béranger,
Lamartine, Musset, Sully Prudhomme,
Victor Hugo og Coppée. Nöfn þessara
manna eru nægileg trygging fyrir því,
að efni bókarinnar er bæði fræðandi
og skemmtandi. Hingað til hefur ver-
ið sá galli á frakkneskum lesbókum,
að framburðinum hefur lítill eða eng-
iun gaumur verið gefinn ; einnig erþað
fremur sjaldgæft, að frakkneskar orða-
bækur hafi framburð orðanna, og þóað
sumar hverjar hafi hann, þá getur það
þó aldrei verið nema framburður hvers
einstaks orðs út af fyrir sig, en sama
orð kann opt að vera borið fram á ó-
líkan hátt, eptir því hvar það stendur
í setningunni, hvort áherzla er á }>ví
eða ekki o. s. frv.; eru þá stundum
sumir stafir orðanna bornir fram í sam-
feldu máli, er annars ekki heyrast, eða
hið gagnstæða kemur fyrir, að stöfum
er sleppt í samfelldu máli, sem frain
eru bornir, ef hvert orð er nefnt sjer-
stakt. En með þessari lesbök sinni
hefur herra Paul Passy gefið útlend-
ingum (því fyrir þá er hún samin) kost
á að kynna sjer framburð frakknesk-
unnar, sem líkast því, sem hún Nhljóð-
ar, þegar hún er töluð eða lesin, með
því að önnur blaðsíðan er allt. af prent-
uð með nákvæmum framþurði, som
táknaður er með vísindalegu en mjög
auðlærðu stafrofi, er liann gerir greiu
fyrir í upphafí bókarinnar; sýnir hanu
þar, hvaða hljóð hver stafur í þessu
hljóðfræði'slega stafrofi táknar í hinum
ýmsu germönsku málum, þar á meðal
í íslenzkufíni; sanii stafur þýðir jafnan
sama hljóð, þannig táknar t. d. u ætíð
sama hljóð og oo í enska orðinu good,
u í þýzka orðinu gut, ú í úngur o. s.
frv. í upphafi bókarinnar er og sagt,
hvernig rjettast sje að lesa frakknesk-
an skáldskap, og varað við því, að lesa
hann eptir sömu reglum og það væri
latneskur eða grískur skáldskapur.
Vjer viljum ráða öllum, sem er um-
hugað um að læra rjettan framburð
á frakknesku, að kaupa þessa bók,
sem menn geta óhræddir reitt sig á að