Þjóðólfur - 24.06.1887, Page 2

102
stuðla að framförum í kvikfjárrækt,
bæði með því, að hafa eptirlit með
heyásetning fjelagsmanria og láta
skoða fjenað þeirra á vetrum. Til
skoðunarferða verður að velja tvo
reyndustu og beztu fjármennina. Skoð-
anir þurfa að fara fram að minnsta
kosti þrjár, eða á haustin, um miðjan
vetur og á vorin. Yerða skoðunar-
menn að vanda um allt er miður fer,
bæði að þvi, er lýtur að hirðingufjen-
aðarins og umgengni i húsum og á
heyjum. fCnn fremur verða þeir að
benda á ókosti fjenaðarins og gefa
leiðbeiningar um, hvernig helzt verði
ráðin bót á þeim, og hvert sje helzt
að leita fyrir þann og þann bú-
anda til þess að fá kynbótabúpening,
sem helzt mundi ráða bót á ókostum
fjenaðar hans. Einnig væri mjögheppi-
legt, ef búnaðrirfjelögin verðu litlu fje
til, verðlauna, sem skoðunarmenn veittu
þeim, er sköruðu fram úr við fjenað-
arhirðing. Ef þetta kæmist á, myndu
vinnumenn reynast betri og skyldu-
ræknari fjármenn, en þeir hafa nú al-
mennt orð fyrir, en með því væri ó-
metanlega mikið fengið. Nú í nokk-
ur ár hefur fjárbótafjelagið í Bárðar-
dal og búnaðarfjelagið í Svínavatns-
hreppi við haft líka aðferð þeirri, sem
hjer hefur verið bent á, og hefur það
reynzt vel.
Búnaðarfjelag Suðramtsins má ekki
heldur láta sitt eptir liggja; enda er
full þörf á því, ef það gæti í verka-
hring sínum kippt einhverju í lag af
hinu marga, sem kvikfj árræktinni er
ábótavant. Farsælast mundi vera, að
búnaðarfjelagið fengi þá menn, sem
•bezt væru að sjer í kvikfjárrækt, til
að ferðast milli bænda í Suðuramtinu,
til þess að leiðbeina þeim. Nauðsyn-
legt er, að þessir menn sjeu og að
öðru leyti búfróðir, ef unnt væri að
fá menn, sem hefðu þetta sameinað.
Yerksvið þessara manna skyldi vera
að ferðast um á haustin, veturna og
vorin, og hvar sem þeir kæmu
að taka þátt i fjenaðarhirðingu, vanda
um allt er aflaga færi og sýna
fram á hið rjetta. Enn fremur að
vera boðnir og búnir til að halda

fyrirlestra í hverju atriði, sem lýtur
að verksviði þeirra. Það mælir mjög
margt með þessu fyrirkomulagi. A
veturna ættu menn að geta fengizt
fyrir lægra kaup en aðra tíma ársins.
En gagnið ætti þó alls ekki að vera
minna. Aidrei er t. a. m. haganlegra
að brýna fyrir mönnum góða með-
ferð á áburði, heldur enn þá tíma,
þegar hann fellur mestur til. Aldrei
er jafn auðvelt að sýna mönnum fram
á, hve afarþýðingarmikið er að verka
heyin vel á sumrin, eins og þegar
verið er að gefa þau, og aldrei eins
auðgjört sem þá, að koma mönnum í
skilning um nauðsyn á því, að ganga
þrifalega og sparlega um heyin á vet-
urna. Aldrei er eins Jiægt að sann-
færa menn um hinar skaðlegu afleið-
ingar, sem vond fjenaðarhús hafa i
för með sjer, eins og þegar búpen-
ingur er inni. Aldrei er heldur eins
auðvelt að leiðbeina í hinum ýmsu
greinum kvikfjárræktarinnar, eins og
þegar fjenaður er við og menn vinna
daglega að hirðingu hans. Aldrei er
jafnhaganlegt og kostnaðarlítið fyrir
bændur að læra sem á veturna; oe
þannig mætti telja upp margt fleira,
en þess ætti ekki að gjörast þörf. Þar
að auki er kvikfjárræktin erfiðasta og
margbrotnasta greinin af þeim grein-
um er lúta að landbúnaði. Og að
sama skapi er hún þýðingarmikil: því
að hvað stoðar grasrækt og jarðrækt,
ef kvikfjenaðurinn er svo illa stund-
aður, að hann getur ekki ávaxtað við-
unanlega það fje, sem lagt er ijarða-
bætur og þvi um líkt ?
Þetta atriði sem hjer er bent á, er
því alvarlega þýðingarmikið. Bún-
aðarfjelag Suðramtsins ætti þvi alls
ekki að ganga fram hjá því á fundisinum
5. júlí næstkomandi, án þess að yfir-
vega það grandgæfilega. Að sönnu er
hægt að búast við, að sagt verði, að
engir sjeu til, sem sjeu þess full-
komlega vaxnir. En ekki Yerður þó
á móti því borið, að einn sje öðrum
það fremri, að mikið megi af honum
læra, þótt honum sjeábótavant i mörgu.
En það má lengi biða eptir því,
að fá fullgjörða menn í þessari grein.
Það er og heldur engin von til þess,
að vjer höfum fullkomna menn í kvik-
fjárrækt, þvi að þótt einn hafi verið
öðrum fremri, þá hafa kjör hans ver-
ið litlu eða engu betri fyrir það. Og };
hversu algengt er það t. a. m. ekki, |
að vinnumaður, sem leysir kvikfjár-
hirðingu mjög vel af hendi, hafi engu
hærra kaup en sá, sem hirðir skepn-
ur mjög illa, þótt það sje enginn
munur á þeim til annara verka? Þetta
er þó injög rangt; þvi að stundum
getur verið nokkurra hundraða króna
munur á arði af ársvinnu þeirra. En
meðan þetta gengur svona, þá er ekki
að vænta, að margir leggi sig fram
við kvikfjárrækt, þegar atvinna þeirra <
liðkast ekkert fyrir það. En svona
má það ekki ganga. Væri- því vel til
fallið, að búnaðarfjelag Suðuramtsins
hefði heiður af því að brjóta ísinn.
Og þegar menn sæu að atvinna
þeirra batnaði, sem legðu sig fram j
við kvikfjárrækt, þá leiðir af sjálfu j
sjer, að fleiri færu að gefa þessu þýð- *
ingarmikla atriði meiri gaum en nú ■
gjörist. Þá sæu búíræðingarnir, að
til þess að geta haft atvinnu á veturn-
ar, verða þeir að vera vel færir í
kvikfjárrækt. Menn vildu því ekki
ganga á búnaðarskólana, nema þeir
þættust sjá töluverða tryggingu fyrir
því, að atvinna þeirra yrði betri ept-
ir en áður. Til þess að aðsókn gæti
því haldizt að búnaðarskólunum og
þeir staðið, þá yrðu þeir að leggja
mikla áherzlu ákvikfjárræktina. Enda
er ekkert eðlilegra, en að þeir leggi
mesta áherzlu á aðalatvinnugrein land-
búnaðarins. (Framh.).
Reykjavík, 24. júní 1887.
Búpeiiiiigsfellirinu í Húnayatns-
sýslu. Sýslunefndin í Húnavatnssýslu
hjelt fund 4. þ. m., til að ráðgast um,
hvað gjöra skyldi, til að ráða fram úr
bjargarskorti og fleiri vandræðum, sem
leiða af skepnudauða þar i sýslu i vor,
sem getið er í síðasta blaði. Eptir
ráðstöfun sýslunefndarinnar átti meðal
annars, að safna skýrslum úr ölluin
hreppum sýslunnar um fallinn búpen-