Þjóðólfur - 27.08.1889, Blaðsíða 3
159
tilsk. 31. maí 1855 um eptirlaun. — 5.
um skyldu embættismanna til að safna
sjer ellistyrk eða útvega sjer lífeyri eptir
70 ára aldur.
Þingsályktunartillagaima mun síðar
verða getið í blaðinu.
Stjórnarskrármálið. Þegar stjórnar-
skrárfrumvarpið kom frá efri deild, tók
nefndin í neðri deild það til íhugunar
að nýju; eptir að nefndin hafði rætt mál-
ið á tveim fundum, klofnaði hún alveg;
einn nefndarmanna, Sigurður Stefánsson,
vildi breyta frv. aptur nálega í sömu
mynd eins og það var, er það fór frá
neðri deild; vildi þannig eigi taka neitt
tillit til breytinga þeirra, er efri deild
hafði gjört á því, nema að mestu leyti
að því, er snertir skipun efri deildar, og
kom með sjer á parti breytingartillögur
um þetta, án þess í áliti sínu að gjöra
nokkra grein fyrir skoðun sinni á breyt-
ingum efri deildar á frv. — Aptur a móti
komu hinir í nefndinni (Eiríkur Briem,
Jón Jónsson þm. N.-Múl., Jón Jónsson
þm. N.-Þing., Páll Briem, Þorleifur Jóns-
son og Þorvarður Kjorúlf) með ýtarlegt
álit um breytingar þessar; telja þeir
margar þeirra ekki óaðgengilegar, en hins
vegar eigi umtalsmál að samþykkja frv.
óbreytt; en með því að þá var eigi nema
einn dagur eptir af þingtimanum; var
enginn tími til, að frumv. gæti náð fram
að ganga, ef því yrði breytt og það yrði
aptur að ganga til efri deildar.
Meiri hluti nefndarinnar áleit þvi til-
gangslaust, að koma fram með ákveðnar
breytingartillögur, en kom hins vegar
með svohlj. þingsályktunartill. „Neðri
deild alþingis skorar á ráðgjafa Islands,
að leggja fyrir næsta alþingi frumvarp
til stjórnarskipunarlaga um hin sjerstak-
legu málefni íslands, er veiti Islandi inn-
lenda stjórn í hinum sjerstaklegu mál-
efnum þess með fullri ábyrgð fyrir al-
þingi og þar sem tekið verði svo mikið
tillit til vilja þingsins og þjóðarinnar,
sem framast má verða“.
Laugardaginn 24. þ. m. kl. 5 e. h. átti
að halda fund i neðri deild til að ákveða,
hvernig ræða skyldi tillögu þessa, en sá
fundur gat eigi orðið lögmætur, þvi að
þessir 9 þingmenn mættu ekki: Grímur
Thomsen, Gunnar Halldórsson, Jón Þór-
arinsson, Ólafur Pálsson, Páll Ólafsson,
Sigurður Stefánsson, Sveinn Eiríksson,
Þór. Böðvarsson og Þorvaldur Bjarnar-
son. Höfðu að minnsta kosti sumir
þeirra auðsjáanlega gert samtök um, að
mæta eigi og þannig koma í veg fyrir,
að tillagan næði fram að ganga. Sig-
urður Stefánsson kom inn í þinghúsið i
fundarbyrjun og Ólafur Pálsson var á
gangi fyrir utan þinghúsið, án þess að
hann fengist á fundinn og Grímur var
einnig á gangi þar nálægt.
I efri deild kom stjórnarskrárnefndin
með sams konar tillögu, en hún var tek-
in aptur 26. þ. m.; þótti þýðingarlítil, þeg-
ar svona fór um tillöguna í neðri deild.
Tfirskoðunarmann landsreíkninganna
kaus neðri deild 23. þ. m.: yfirrjettarmál-
færslumann, alþm. Pál Briem.
Gæslustjóra Söfnunarsjóðsins kaus
neðri deild 23. þ. m.: skólakennara Björn
Jensson.
Varaforseti neðri deildar kosinn 24.
þ. m.: Eiríkur Briem í stað Ólafs Briems,
sem eigi getur gegnt því starfi milli þinga,
þar sem hann eigi er búsettur í Rvík eða
þar í grenndinni.
Fjárlagafrnmvarpið var samþykkt í
neðri deild, eins og það kom frá efri deild
(sbr. síðasta bl.)
Reykjavík, 27. ágúst 1889.
Póstskipið Laura kom hingað í gær
frá Khöfn og með því sjera Jón Bjarna-
son með konu sinni. frá Winnipeg, frú
144
einu einasta orði, sem sagt var, livað þá heldur öðru;
þarna hafði hann staðið og sagt mönnum sínum fyrir,
hvað þeir skyldu gera, með svo fáum orðum, sem unnt
var, en svarað að eins með eins atkvæðis orðum hinum
mörgu spurningum, sem beint var að honum. Hann
var sjer fullkomlega meðvitandi, hve mikils hann mátti
sín, og þau smjaðuryrði, sem fram komu um auð hans,
en ekki um manninn sjálfan, komu inn hjá honum fyr-
irlitningu fyrir jafningjum sínum. „Jeg er fullkomlega
eins góður og þjer“, sagði hann einu sinni við hertog-
ann í Montmorenoy, „ef þjer eruð hinn fremsti kristni
barón, þá er jeg hinn fremsti barón meðal Gyðinga“.
Þótt hann væri vanur að sjá við borð sitt prinsa, ráð-
gjafa og annað stórmenni, fannst honum ekki mikið til
um suma þess konar menn og mat lítils nafnbætur og
metorð. Einu sinni heimsótti liann hrokafullur prins
einn þýskur; var Natan þá svo sokkinn niður í skript-
ir við skrifborðið sitt, að hann svaraði prinsinum ekki
'iieð öðru, en bað hann að fá sjer sæti og lijelt áfram
að skrifa. Prinsinn, sem ekki var vanur þvílíkum við-
tökum, sagði: „Vitið þjer, liver jeg er?4*,— „Já, mjer
var sagt það í þessu augnabliki; jeg skal bráðum sinna
yður, gerið þjer svo vel, að fá yður stól. — „Jeg er
prins X!“ — „Gott og vel, fáið þjer yður þá tvo“.
Þrátt fyrir öll auðæfin var Natan ekki hamingju-
141
banki sá ofsjónum yfir þessu gæfunnar barni, sem hafði
eins mikið orð á sjer í peningamálum, eins og bankinn
sjálfur, og bankinn mátti vara sig á. Það er til saga,
sem sýnir þetta ljóslega ; að vísu efast sumir um, að
hún sje sönn, en aptur aðrir, sem kunnugir eru, telja
áreiðanlega sanna. Natan ætlaði einu sinni að selja
bankanum víxil, sem bróðir hans í Frankfurt hafði sent
honum, en bankastjórnin neitaði að kaupa víxilinn og
kvaðst eigi kaupa víxla frá privatmönnum. — „Privat-
mönnum“, sagði Natan, „gott og vel, þá skal jeg sýna,
hvaða privatmenn við erum“. Þrem vikum seinna kom
Natan eiun morgun þegar bankinn var opnaður, tók 5
punda (90 kr.) seðil upp úr kampungi sínum og heimt-
aði gull fyrir hann, — bankinn er skyldugur, að inn-
leysa seðla sína með gulli. — Gjaldkerinn, sem þekkti
Natan, varð öldungis liissa á því, að hann skyldi vera
að gera sjer ómak til svo lítils og fjekk honum 5 gull-
peninga. Hann skoðaði þá vandlega hvern fyrir sig, og
Ijet þá síðan í dálítiun poka; tók því næst úr kampungi
sínum annan seðil, þriðja, fjórða, tíunda, tuttugasta o.
s. frv., skoðaði vandlega gullpeningana jafnóðum og
hann tók við þeim ; þegar liann hafði tæmt kampung-
inn og fyllt pokann með gulli, tók einn þjónn hans við
þeim og fjekk lionum annan kampung fullan af seðlum
og tóman poka; þannig hjelt liann áfram, þangað til