Þjóðólfur - 13.12.1889, Blaðsíða 2

230
á óvart, þótt, hart yrði um varnir hjá samkomu-
lagsraönnum í þessn máli í suraar, en í þær ógöng-
ur hugði jeg hvorki yður nje þá, sem þjer fylgið
að máli, vera komna, að þjer þyrftuð að ljá blað
yðar fyrir önnur eins haugaósannindi og þetta,
til að sverta mig i augum almennings. Bæði þjer
og „I>ingmaður“ vitið fullvel, að jeg greiddi at-
kvœði með hverri einustu grein stjórnarskrárfrum-
varpsins og því öllu í heild sinni, er það var síð-
ast borið undir atkvæði neðri deildar.3 Hitt er yð-
ur og „Þingmanni11 engu síður kunnugt, að það
vóru einmitt þjer samkomulagsmennirnir svonefndu,
sem hjálpuðust að því að draga málið svo á lang-
inn, eptir að það fór úr neðri deild, að það gat
aldrei komið til atkvæða neðri deildar aptur.4 Dótt
þjer neitið þessu og berið fyrir yður þessa tólf
manna áskorun einni klukkustund5 fyrir þinglok
um að taka málið á dagskrá og til urnræðu, þá
eru það að eins vííilengjur einar í augum allra ó-
hlutdrægra manna. Jeg átti þessa því ekki kost,
að greiða atkvæði gegu frumvarpinu, þóttjeghefði
viljað.11 Að öðru leyti get jeg vísað til breytiuga
ur, sem ekki vill snúa út úr, af því hann þarf að
snúa út úr, misskilið tjeð ummæli, þegar þau eru
ekki slitin út úr samhengi frásagnar blaðins í heild
sinni. Eu sjera Sig. St. þurfti á að halda að snúa
út úr, því að annars hefði horfið allt tilefni til að
gera sig að píslarvotti þessara „hanga-ósanninda“ (?!)
„Þjóðólfs". Ritstj.
8) Þessu hefur „Þjóðólfur11 rjett og samvisku-
samlega frá skýrt (nr. 36., bls. 142., efst i mið-
dálki). Ritstj.
4) Það er næsta dularfullt, hvernig vjer og aðr-
ir neðri deildar menn hefðum einu siuni getað stutt
að þvi, að draga meðferð málsins, meðan það var í
e. d., og því ekki undir vorri meðferð. Ritstj.
s) Þetta heitir nú „sannieikur með „Vigrar-
lagi“ og samir best að syngja hann á „Þjóðvilja“-
grallarann. Áskorunin var afhent á skrifstofu Al-
þingis um kl. 12 á hád. og skrifstofustjóri sendi
þegar í grenja-leit, en eins og í fímunni stendur:
„Tólf menn vildu þreyta þing,
þótt áliðið væri;
sendu fjóra sveina í kring
að sjá á B . . . . færi.
Um sjerhvert torg og sjerhvern stig
þeir sveiinuðu langar stundir,
en forsetinn hann faldi sig
og fannst ekki’ um þær mundir“.
Það var ekki oss að kenna, þótt forseti Ben. Sv.
flýði inn i ónefnt hús undan þingsveinunura, og
þaðan út úr bænum, er hann slapp frá þeim, og
fyndist ekki fyr en eptir mikla leit suður á Nýja-
túni, liggjaudi þar mitt á milli fjelaga sinna í felu-
leiks-pólitíkinni, Sigurðar Stefánssonar og Dr. Gr.
Thomsens. Annars var ekki búið að ákveða ann-
að, er áskorunin var samin og send, en að þingi
skyldi slíta þá um daginn, en klukkustund var þá
enn óákveðin, og hefði henni eflaust orðið þokað
aptur, ef til hefði komið, að stjórnarskrármálið hefðí
fengist tekið fyrir, enda hefði áskorunin verið ó-
þörf og málið getað komið til umræðu í skaplega
tíð i n. d., ef Sig. St., Olafur Pálsson og þeirra
kumpánar hefðu eigi eytt fundikl. 5 e. m. þann 24.
ágúst. Það tjáir ekki að „vigra“ sjer við að kann-
ast við það! Ritstj.
6) Á fundi stjórnarskr.nefndar neðri deildar (þá
er frumv. kom til hennar frá e. d.) gerði sjera S. St.
þó einmitt þettE,semhann hjcrneitar; hann bæði
setti þar atkvæði sitt móti frv. og formælti því í alla
þeirra, er jeg vildi gjöra á frumv. efri deildar, þær
standa í Alþ.tið., og þótt þeim fylgi ekki eins lang-
ort nefndarálit eins og meiri hlutinn hefur látið
fljúga um land allt sjer til rjettlætingar, þá voua
jeg, að af þeim sjáist ljóslega, hvor betur vildi
tryggja sjálfstjórn íslands, jeg eða rneiri hlutinn.
Það er því meiri ósvifni af yður og „þingmanni“
að segja, að jeg hafl „eyðilegt“ málið, sem flest-
allar breytingartillögur minar við frumvarpið voru,
eins og líka þjer sjálfur kannist við, teknar upp
úr frumvarpi því. sem neðri deild hafði sainþykkt
fyrir fáum dögum7, og tíminn auk þess orðinn svo
j naumur, að ómögulegt var að útkljá málið.8 En
þjer, meirihlutamennirnir, hafið máske af ágæti og
| yfirburðum efri deildar frumv. sannfærst um, að
j þetta frumvarp neðri deildar, sem jeg vildi ekki
'uverfa frá, væri stjórnarbótamálinu til eyðilegging-
ar?9 Sje svo, þá er það fyrirgefanlegt, þótt yður
gremjist, hve seinn jeg er til apturhvarfs.
Það, sem bæði „Þingmaður“ og þjer segið um
flokkaskiptin, er sami sannleikurinn. Allir þing-
staði. Svo að einnig að þessu leyti hefði mátt til
sanns vegar færa orð „Þingmanns11, þó að maður
vildi fallast á .útúrsnúnings-skilning sjera Sigurðar
Stefánssonar. Ritstj.
7) Einmitt með því að berja höfðinu þannig við
steininn gerði höf. sitt til að eyðileggja málið. Með
því að hamla því, að n. d. í heild sinni gœfist kost-
ur á að láta álit sitt í Ijósi um frumv., eins og
það kom frá e. d , með því, með fundarsprengingu,
ofríki og ólögum, var eyðilagt svo sem unnt var,
að deildirnar báðar hjálpuðust að því, að leggja
þann grundvöll undir upptöku málsins á næsta þingi,
sem gat orðið ómetanlega þýðingarmikil veggreiðsla
fyrir úrslit þess. Ritstj.
8) Það gat aldrei staðið til, að málið yrði út-
kljáð í sumar er leið; til þess þurfti að lögum nýtt
þing. En jafnvel þótt ekki einu sinni sjálft frum-
varpið yrði alveg útkljáð, þá hefði mátt þoka
málinu mikið áfram. Ef t. d. n. d. hefði fallist á
frumv. e. d. með 2—3 breytingum (t. d. um náðun-
arvaldið o. fl.) og báðar deildir svo samþ. samlilj.
þingsályktanir sínar um málið — mundi þá ekki
málið hafa staðið óliku nær úrslita-líkindum ? En
þetta, einmitt þetta, hindruðu þeir fundeyðendur.
og gjörðu þannig sitt eptir megni til að „eyðileggja
málið“. Dað þarf meira sandfok heldur en sjera
Sig. St., Ben. Sv. og allir þeirra kumpánar og fylgi-
flskar geta þyrlað upp, þótt þeir hamist eins og
naut í flagi, til að hylja það fyrir sjónum heil-
skyggnra rnanna. Atferlið 24. ágúst hefur grafið
sig með biksvörtu letri í þingsögu þjóðar vorrar.
Þeim herrum mun reynast, að þeim veitti auðveld-
ara að rista þær rúnir, en að afrná þær aptur.
Ritstj.
9) Mundi atj.skr.-frumvarpið 1885 og 1886 hafa
verið stjórnarskrármútmM „til eyðileggingar" ? Ef
það hefur ekki verið, hví „hurfu“ þeir Sig. St. og
B. Sv. þá „frá“ því 1887 og gerðu nýtt frv. ? Og
var þetta frumv. 1887 líka bara „til eyðileggingar
stjórnarskrármálinu" ? Ef ekki, hvi „hurfu“ þeir
enn á ný „frá“ því aptur 1889 og komu enn með
breytt frumvarp ? Ef hver breyting, sem gerð hef-
ur verið á stjórnarskrárfrumvörpunum frá fyrstu i
þá átt er mönnum hefur virst vænlegri, er vottur
þess, að hið eldra hafi verið „til eyðileggingar", þá
er þessi spurning sjera Sig. hjer á rökum byggð.
En annars er hún ekki annað en tilraun til að
villa mönnum sjónir með orðaglamri — syngja á
„Yigrar“-grallarann! Ritstj.
menn í neðri deild, sem „Þingmaður" nefnir ásamt
mjer, greiddu atkvæði rncð stjórnarskrárfrumvarp-
inu10, er það var siðast borið undir atkv. þeirra,
að Grími Thomsen einum undanskildum og Bene-
dikt Sveinssyni, er sat í forsetasæti og greiddi þvi
eigi atkvæði. Þrátt fyrir þetta dirfist þó „Þing-
maður“ að segja, að jeg ásamt þessum þingmöun-
um „myndi þjettan flokk móti stjórnarskrármál-
inu“.10 Hjer kastar tólfunum, herra ritstjóri; jeg
get vorkennt yður, að láta hafa yður eða blað yð-
ar til að níðast svona á saunleikanum.11 Jeg hef
hingað til haldið yður allt of vandaðan manu til
þess. Jeg skora nú á yður í nafni allrar hinnar
íslensku þjóðar, að koma með eitt éinasta orð12
eptir mig, er sýni að jeg sje andvígismað-
ur sjálfstjómar íslands, getið þjer það ekki, verða
bæði „Þingmaður“, þjer og „Þjóðólfur“ að renna
niður þessum ummælura um mig. Hitt er annað
mál, að jeg mun aldrei láta leiða mig í þær gönur
hvorki utan þings nje innan, að jeg gefl jákvæði
mitt til þeirrar stjórnarskrárbreytingar, sera í stað
þess að bæta úr stjórnarólagi voru, er uppgjöf á
hinum mikilvægustu stjórnbótakröfum vorum að
undanförnu, eins og þetta frv. efri deildar, sem meiri
hlutinn er svo hrifinn af.13 (Niðurl.)
Yigur, 4. nóv. 1889.
Sigurður Stofáiisson.
--------------
Tíðarfar óstöðugt mjög, annan daginn fannkoma
með 10 st. frosti (11. þ. m.), hinn daginn hláka
með hellirigningu (12. þ. m.).
Skipstrand. 8. þ. m. var hjer ofsaveður; sleit
þá upp hjer á höfninni og strandaði skip frá Flat-
ey, Marine, sem ætlaði til Noregs, en hafði lengi
beðið hjer byrjar. Menn allir komust lífs af.
10) Það er hjer sem endrarnær í þessari grein,
hvort sem það er af ásetningi, til að villa mönn-
um sjónir, eða af því að höf. ristir ekki dýpra
sjálfur, að hann blandar sainan stjóruarskrár-/)-ww-
varpinu, eins og það var i neðri deild samþykkt
fyrst, og stjórnarskrár-TOálmw. Þó að Sig. St. og
þessir þingm. greiddu atkv. með stj.skr.frv. við 2. og
3. umr. í n. d., eins og það lá þá fyrir, þá sannar
það ekki í eiuu nje neinu, að þeir hafl ekki síðan
fylgst að ásamt öðrum til að „eyðileggja málið“.
Flokkaskiptin urðu 'éll önnur og alveg ný síðar,
sem meðal annars má sjá af því, að af þeim tveim
einu þingmönnnm í n. d. sem greiddn atkv. móti
frumvarpi neðri dcildar við 3. umr.,varð siðar ann-
ar (Dr. Gr. Th.) í flokki B. Sv. og Sig. St.; hinn
(Dr. J. Jónassen) þar á móti var þá meiri hlut-
ans megin. Ritstj.
41) Hjer er enn einu sinni tónað með „Vigrar“-
lagi. Ritstj.
12) Vjer höfum þegar áður sýnt fram á verlcin;
eru þau ekki eins trúanleg eins og „orðin"? „Til
þess er málið manni gefið, að hylja með því hugs-
anir sínar“, sagði stjól'nvitringur einn; og vÍBt er
um það, að orðin er ekki ávallt öll að marka, ekki
einu sinni h.já sjera Sigurði Stefánssyni. En — „_af
þeirra ávöxtum skuluð þjer þekkja þá“. — »Sýn
mjer trú þína af verkum þínum", sagði Jakob post-
uli, sem sjera Sig. mun við kannast.
Og verkin sjera Sigurðar eru : eyðing fundarhalds
á þingi með ólögum og ofbeldi við ineiri hluta sam-
deildarmanna sinna, eyðilegging stjórnarskrár-wœte-
ins á alþingi 1889.
Hrópar ekki þetta hærra og ótvíræðara, en nokk-
ur „orð“ ? Ritstj.
1S) Stór orð og feitt flesk!—En eptir á að hyggja :
hver skollinn varð af röksemdunum fyrir þessum
sleggju-dówi ? Ritstj.