Þjóðólfur - 18.04.1890, Page 3
75
Kaupijelag Þingeyinga. ÚrÞingeyj-
ftrsýslu er oss skrifað: „Það er ónákvæm
frjett í Fjallkonunni, að kaupfjelag Þing-
eyinga ætli að stofna fasta verslun á
Húsavík. Það sanna er, að partur af
starfssviði eða starfi fjelagsins á að fara
fram með sama fyrirkomulagi og kaup-
fjelögin erlendis, t. d. í Danmörku, þ. e.
ekki fyrir fram pöntun livers einstakl-
ings, og afhendingin sem sala. Borgun
einungis tekin í peningum eða ávísun-
um frá kaupfjelaginu, en engin vöru-
skipti höfð; selt að eins mót borgun út
í hönd og engin veruleg bókfærsla höfð
(engir reikningar við viðskiptamenn). —
Þetta köllum vjer söludeild kaupfjelags-
ins“.
Drukknun. I fiskiróðri laugardaginn
12. þ. m. drukknuðu 2 menn af skipi frá
Eyrarbakka; hinum þriðja, Eiríki að nafni,
varð bjargað með lífsmarki, en hann dó
rjett á eptir. Sá maður hafði tryggt líf
sitt og var búinn að borga að eins nokkr-
ar krónur í iðgjöld.
Aflabrögð. Suður í Leirusjó mokafli
um þessar mundir. Á innmiðum er og góð-
ur afli kominn; í gær 10—80 í hlut hjer
af vænum fiski. Gæftaleysi því miður
stöðugt í meira lagi.
Norðurmúlasýslu, 29. mars. „Ameríku-
ferðir eru nú ekki nefndar á nafn og
hugsar víst enginn hjer til þeirra í ár.
Ráðgert er, að 0. 'Wathne flytji vörur
upp í Lagarfljótsósinn í vor. Hjeraðs-
menn hafa pantað með honum vörur. I
vetur hefur hann verið erlendis og látið
smíða flatbotnaðan flutningsbát, er gufu-
bátur á að draga upp ósinn“.
Norðurmúlasýslu, 26. mars. „Tíð yfir
höfuð ágæt í vetur; þó var harður kafli
frá jólum til miðþorra, og mátti kalla að
jarðlaust væri yfir allt Hjeraðið. Hjúp-
ur fjellu hrönnum saman úr hungri;
hreindýr urðu horuð og flýðu úr heiðun-
um út að sjó. Svo batnaði í miðþorra;
jörð varð alauð og flestar ár og lækir
ruddu ís af sjer, enda í snjósveitum sást
varla svell. I miðgóu aptur hret og
mikil frost í 8 daga; nú aptur blíða og
jörð að auðnast. — Fjárhöld ágæt og lík-
legt, að heyfyrningar verði víða. — Kvilla-
samt, bæði lungnabólga o. fl. — Mann-
dauði nokkur“.
Fyrirspurnir og svör.
1. Maður liggur veikur, sem varla er hugað
líf; [iá er sent eptir hjeraðslækni, en hann neitar
að koma, en færir þó engar gildar ástæður fyrir
því; hefur hann lög fyrir þeirri neitun?
Svar: Nei.
2. Segist ekkert á þvi fyrir læknirinn að neita
að vitja sjúklingsins, þótt á vetrardegi sje, efveð-
ur og færi er eins og á sumardag ?
Svar: Jú, en það fer eptir atvikum, hve miklu
það varðar.
3. Hvert á maður að snúa sjer í þessu, til að
ná rjetti sínum?
Svar: Það er best að kæra lækninn fyrir land-
lækninum.
4. Maður nokkur býr á jörð; á hann nokkurn
hlut hennar, en hefur hinn hlutann til leigu. Hef-
ur maðurinn forkaupsrjett á leigða hlutanum, og
hvernig á hann að fylgja kauprjetti sínum fram,
ef jarðarklutinn er seldur?
Svar: Maðurinn hefur þvi að eins forkaupsrjett
á leigða hlutanum, að hann geti sannað, að hann
haíi fengið lífsábúð á hlutanum; forkaupsrjettinum
getur hann framfylgt með því, að skýra kaupand-
anum i votta viðurvist frá málavöxtum, bjóða hon-
um kaupverðið og eptirgjaldið fram að þeim tíma.
Ef hinn vill ekki taka þessu, þarf ábúandi ekki
að gjalda eptir, og er það einfaldast fyrir hann.
Hann getur einnig stefnt hinurn til að láta sig fá
afsalsbrjef fyrir jörðinui.
5. Maður keypti jörð af öðrum; seljandi bjóekki
á jörðinni, heldur hafði fyrir löngu byggt hana öðr-
um og gefið byggingarbrjef fyrir henni, sem land-
seti hafði lofað skriflega að fara eptir i alla staði;
brjefið tiltók, að leiguliði skyldi halda við leigu-
húsum öllum jörðinni tilheyrandi, hlaða garð í
kring um túnið og sljetta það með fl. — Húsum
hefur hann haldið við að nafninu, en illa, og lít-
ils háttar sljettað í túninu, þó ekki eins mikið, eins
og byggingarbrjefið til tekur; en garður hefur eng-
56
hann reið í hring, ferhyrning og þríhyrning fyrir kenn-
arann í stærðfræði og Ijet hryssuna gera hina ótrúleg-
ustu hluti.
Jónas Dúgge hafði verið stúdent í 2 ár, er faðir
hans dó og, sem enginn hefði trúað, Ijet ekki eptir sig
annað en tómar skuldir.
„Það er ekki svo mikið, sem ein einasta fleyta ept-
ír af öllum flotanum“, sagði Jónas Dúgge rólegur, „en
því betra: sá, sem vill verða óskabarn hamingjunnar, á
ekki að taka neitt fyrir sig fram hjá þeirri góðu konu“.
Frá þeim degi sást Jónas Dúgge nálega aldrei úti,
hvorki ríðandi nje gangandi, en eptir hálft ár tók hann
svo gott próf í lögfræði, sem ef til vill hefur nokkurn
tíma verið tekið í Uppsölum; það var almenn gleði yflr
því, bæði hjá háskólakennurunum og stúdentunum, því
að hann var vinsæll hjá öllum. Hann bauð öllu fremur
góðan þokka af sjer, en hann væri fallegur maður; hann
hafði stór dökk augu, sem höfðu nokkurs konar aðlað-
andi segulafl, eptir því sem kvennfólkið sagði, sem fús-
lega fyrirgefur gjálífl æskumannsins, ef það kemst ekki
allt of mikið í bága við siðfræðina og góða siði. Annars
var hann vel vaxinn, rammur að afli og ósigrandi í öll-
um fimleikum og aflraunum.
„Hvað ætlar þú nú fyrir þjer ?“ spurði jeg, þegar
við vorum komnir til Stokkhólms og kvöddumst þar.
53
var fyrir það mesta hjartnæmar fyrirbænir. Þegar ræð-
unni var lokið og liann hafði blessað í fyrra skipti, vís-
aði hann til að syngja:
„Ó, Jesú, á þjer öll mín grundast von“.
Frá því Kristinn tónaði í fyrsta sinn „Drottinn sje
með yður“ og þar til síðari blessun var lokið, leið D/g
klukkustundar. Allan þann tíma lá Kristinn alvég
hreyfingarlaus, nema meðan hann rjetti upp hendurnar
til að blessa.
Yið ætluðum að skrifa upp ræðuna, en það tókst
ekki, því að bæði var það, að hann bar viðlíka fljótt
fram, eins og þegar hratt er lesið á bók, og svo bar
hann stundum svo óskýrt fram, í enda setning-
ar, að það varð að hafa sig allan við til að skilja
hann.
Þess skal getið, að jeg hefi skrifað línur þessar
með leyfi Kristinns sjálfs, og margt af þessu hefi jeg
tekið eptir hans eigin sögusögn, sem hefur þó borið sam-
an við það, er jeg hef áður heyrt.