Þjóðólfur - 29.05.1891, Blaðsíða 3
103
ijós, sem er rjett fyrir sunnan Gilsneið-
ing (póstleiðina upp á Yatnsskarð), á-
gætis vað; þar rjett hjá er lygn hylur,
sem engum efa er bundið, að sje góður
ferjuhylur, og sem opt er á ís, þó áin
sje auð annarstaðar. Ef nú póstur eða
ferðamenn einhvern tima skyldu teppast
við Svartá utar, sýnist enginn ógjörn-
ingur, en örlítill krókur að fara yfir hana
þarna; já ólíklegt að menn kysu það
ekki heldur, en að klöngrast Hlíðarskriðu
með lífshættu fyrir sig og hesta, og þá
eiga eptir Hlíðará, sem sannast sagt er
æði mikið hættulegra vatnsfall þó minni
sje en Svartá. Það má reiða sig á, að
sje Svartá ófær fyrir vorleysingar, er
Hlíðará það einnig; og við Hlíðará teppt-
ist opt bæði jeg ogmessufólk; við Hlið-
ará tepptist póstur að mjer ásjáandi, en
aldrei við Svartá. Eigi póstleiðin að
liggja utan Langadal, verður brú nauð-
synieg á Hlíðará, en getur sparast fyrst
um sinn á Svartá. Enda hafá Bólstaðar-
hlíðarhreppsmenn opt sótt um fje af
sýsluvegasjóði til að brúa Hiíðará, og
var eitt sinn byrjað á að efna tii hennar
en við það situr, því að fjeð fjekkst þá
ekki. Hjá Hlíðará er hægt að komast
ef fremsta ieiðin væri tekin, að eins yrði
þá að flytja brjefhirðinguna að Botna-
stöðum, þar sem hún var, eða Gili. —
Þess er vert að geta, að fyrir utan mig
og 2 menn aðra í sýslunefndinni, sem
vel að merkja báðir eru Langdælir, eru
allir aðrir ókunnugir Svartá og Hlíðará,
margir þeirra hafa aldrei litið þær aug-
nni, og jafnvel eigi Blöndu heldur, sum-
ir hafa örsjaldan, sumir aldrei komið að
henni. Svona er nú þessi aðalsnagi
tryggur.
En hvað gjöra nú þessir ystuleiðar-
menn úr Laxá (ytri)? Svar; Ekkert,
og þó er hún í sannleika engu minni
torfæra en Svartá. Hún kemur úr Lax-
árvatni, og liggur leiðin yfir hana neð-
arlega nálægt sjó, á svo grýttu og vondu
vaði, að annað eins vað þekkijeg hvergi
á Svartá, önnur vaðnefna er nokkuð neð-
ar, djúpt með kaststreng í; enda meðan
Laxárvatn er að leysa á vorin, er hún
tíðum ófær, þar er ekki um marga vegi
að velja til yfirferðar, nema að setja á
hana brú, nýja brú, þriðju nauðsynlegu
brúna til að geta notað ystu leiðina
nokkurn veginn hættulaust, og auka
kostnaðinn enn um nokkrar þús. króna,
nei, enn betur, brú sjálfsagt nauðsynleg
yfir Gunnsteinsstaða sikið (þ. e. kvísl
af Blöndu, sem liggur á veginum, djúp
Og tíðum ófær) það er fjórða brúin, og
i fimmta iagi muudi vera opt þörf á brú
yfir Auðólfsstaðaá, sem kemur ofan á
þveran veginn ofan af Laxárdal.
Um þessa ystu leið hefur herra Siwer-
son eðliiega talað minnsti skýrslu sinni,
af þeirri ástæðu, að honum hefur ekki
komið til hugar, að vjer yrðum þau
börn að kjósa hana, þegar vegamunur-
inn og aðrir ókostir hennar væru oss
kunnir. Enda er þessi ysta leið þannig
til komin í fyrstu, að uppástungumaður
hennar 1888 ætlaði eins og að ganga
fram af mönnum með fjarstæðu sinni,
hafandi ekki minnstu von um ? að nokkur
yrði með sjer, en honum sjálfúm var
hún persónulega þægilegust.
A fremstu 'leiðinni er einnig Laxá
(fremri), sem kemur úr Svínavatni, segja
mótstöðumennirnir. Það er satt, en
vaðið á henni er við ós hennar, áður en
nokkur sitra rennur í hana, vaðið er
lygnt sem poilur, grunnt með sljettum
malarbotni; að tala þar um brú er hlægi-
legt fyrir Islendinga enn sem stendur.
Annar hattasnagi mótstöðumannanna
er. að mig minnir, mismunurinn á brú-
arkostnaðinum yfir Blöndu útfrá og fram-
frá. Jú, eptir áætlun Siwersons, er brú-
in framfrá rúmum 8000 kr. dýrari en út-
frá, en skyldu ekki þær 8000 kr. nást
optar en einu sinni af mismun vega-
kostnaðarins?1
Þá á vegfræðingurinn ekki að hafa
reiknað neitt út. hversu miklu dýrara
væri að koma brúarefninu fram eptir
en uppá klifinn. Þetta er auðvitað sagt
út í hött; en hafi hann gjört áætlun um
hvað kostaði að koma brúarefninu fram
á klif, þá hefir hann án efa gjörb áætl-
un um kostnaðinn að koma því lengra á
leið. Hvorugt er ástæða til að tortryggja
— Af Blönduós á að vera i flestum
vetrum ómögulegt að aka þungu æki
fram í Blöndudal; en sannleikurinn er,
að af Ósnum er opt örðugt að aka ein-
mitt upp að klifjum, en úr því þangað
er komið, kemur víst enginn sá vetur
fyrir, að eigi sje alhægt að aka fram í
1) Bf maður einblínir í þessu máli að eins á
brú yfir Blöndu, og álítur ])að einu og fyrstu nauð-
synina, sem að mínu álíti er alls ekki fyrsta skil-
yrðið, par sem 3 lögferjur eru á ánni, ])á á maður
að einblína á hana ]>ar, sem hún nær best tilgangi
sínum, jafnvel pó hún yrði ]iar nokkuð dýrari, eins
og með veginn yflr höfuð, hvað ])á pegar gagn-
seminni sameinast afarmikill peningasparnaður í
heild sinni.
Blöndudal — og Svartárdal, annaðhvort
eptir Blöndu sjálfri, eða flóunum og
vötnunum á Asunum. Reyndar hefir
hengibrúarefni aldrei verið ekið þessa
leið, en sjálfur hefi jeg látið aka þessa
leið 1000 pundum korns í einu hingað á
heimili mitt, á einum hesti, og gekk það
ágætlega vel. Oðru sinni ljet jeg aka
af Ósnum brúartrjánum í hina fyrirhuguðu
Hlíðarárbrú. Efninu í Svinavatnskirkju
var ekið þessa leið, og fjöldanum af
stærstu trjánum í Bólstaðarhlíðarkirkju
var ekið af Ósnum. Þetta finnst mjer
vera fremur til greina takandi, en blá-
ber reynslulaus orð hinna móthverfu.
Þá er einn kostur enn á fremstuleið-
inni, sem hvorug hinna á til, en það er
Svínavatn, sem er stór hluti leiðarinnar
að Blöndu. Flesta vetra liggur það megin-
ið af vetrinum undir ís, og vanalega glærir
ísar frá báðum endum þess. Er nú ann-
að eðlilegra, en að bæði póstur og ferða-
menn milli íjórðunga, fári Svínavatn að
vetrinum, hvar svo sem aðalpóstleiðin
liggur um sýsluna? Jeg segi nei; enda
hefir núverandi póstur sagt, að hann ó-
neyddur færi eigi aðra leið; en að fleygja
mörgum tugum þúsunda í veg, sem
ekki er farinn af þeim, sem hann er
ætlaður, er ekki við vort hæfi. — Enn-
fremur má geta þess, er um kostnaðinn
er að ræða, að 1888 var sú hugsun sýsiu-
nefndarinnar, að láta veginn víða liggja
eptir fjallshlídunum i Langadal. Siwer-
son vegfræðing kom eigi einu sinni til
hugar að mæla þar, heldur mældi hann
niðri i dalnum á lágieudinu. Og með
því að nú minnast þessir menn ekkert
á fjallshliðaveg framar, er að sjá, sem
þeir álíti þetta þó eigi öðru jafnvitlaust
hjá vegfræðingnum, en við þetta eykst
kostnaðurinn að stórum mun, því veg-
urinn liggur þá viða yfir blómleg flæði-
engi, sem landssjóður verður fyrst að
kaupa samkvæmt lögunum undir veginn,
og jeg efast ekki um, að Langdælumr
þyki hver faðmurinn úr þessum engjum
sinum mikilsvirði sem von er. A fremstu
leiðinni eru að visu engjar sumstaðar,
en þær eru lítilsvirði í samanburði við
Langadalsflæðin, og viða eru á þeirri
leið að eins óræktar móar, mýrar, holt
og melar, sem ekkert verð er i.
Þegar mótstöðumenn mínir i máii þessu
í sýslunefndinni eru gjörtæmdir að senni-
legum (ekki sönnum) ástæðum fyrir á-
liti sínu, snúa þeir að iögunum sjálfum,.
að sýna, hversu óhæfilegt sje að hugsa