Þjóðólfur - 23.12.1892, Blaðsíða 3

235
Frá myrkri til ljóss.
Jólasaga.
Það var blæjalogn uw kveldið, eu frost
mikið. Menn voru nýkomnir lieim frá
guðsþjónustunni í kirkjunni á hinu belg-
asta kveldi ársins. Orgelhljómurinn og
sálmasöngurinu, er fyrir skömmu hafði
ómað frá hinni uppljómuðu kirkju, var
þagnaður. Snærinn lá eins og hvít ábreiða
yfir götum og torgum borgarinnar, og það
marraði í honum undir fótum hinna fáu
mauna, er enn voru úti á gangi, en allir
hlupu þeir, sem fætur toguðu, til að kom-
ast sem fyrst úr kuldanum, heim í hlýjar
stofurnar, þar sem bráðum átti að kveikja
á hinum alskreyttn jólatrjám, er bregða
hátíðaljóma sínum yfir ánægjuleg, broshýr
andiit og strá geislum friðar og fagn-
aðar yfir ásýnd litlu barnanna.
Það var á aðfangadagskveld jóla, þess-
ari helgu stund, er unga og gamla hlakk-
ar til vikum og mánuðum saman. Að
vísu veitir hún mörgum gleði, ánægju og
uppfylling leyndra óska, en sumir eru þó
þeir staðir, er sólargeislarnir skína ekki
á, þar sem jólastjarnan bliknar fyrir hel-
þungum harmi og sviknum vonum.
í mjórri, afskekktri götu í hinum óveg-
legri hluta bæjarins stóð lítið veitingahús.
Það logaði að eins á einu gasljósi í veit-
ingasalnuin, og var því hálfdimmt inni.
Veitingamaðurinn sat hálfsofandi við sölu-
borðið; hann langaði til að loka, svo að
hann gæti farið að halda hátíðina með
heimamönnum sínum, og það var auðséð,
að honum þótti hreinn óþarfi að kveikja
fleiri ljós, því að hann ímyndaði sér, að
þetta kveld kæmu víst ekki fleiri gestir.
Úti í einu horninu sátu þrír fátæklega
klæddir menn við borð. Sá, er leit út
fyrir að vera yngstur þeirra, var fríður
sýnum og í rauuinni ekki óvingjarnlegur
á svipinn, en andlit hans bar þó Ijós merki
um óhóflega nautn áfengra drykkja. Ef
til vill var hann að drekkja einhverjum
þungum harmi í bárum víusins. Hann
starði út í loptið, og meðan hann bar
glasið að vörunum, tautaði hann við sjálf-
an sig:
„í kveld eru að vísu jól — það væri
iiklega réttara að vera heima hjá konu
sinni og barni, en það er óþolandi þar að
vera, sakir alls þessa harmakveins og
hryggðarveins. Geti drengurinn ekki lifað,
nú, jæja þá —“.
Hann hafði elcki tíma til að ljúka við
setniuguna, því að hurðinni var lokið upp
og inn gekk kona, vafin þunnu sjali; hún
var ungleg að sjá, og andlit hennar bar
vott um fegurð, en nú var hún fölleit og
mjög raunaleg og sorgbitin á svipinn. Hún
gekk að borðinu, þar sem hinir þrir menn
sátu, tók í handlegginn á einum þeirra,
og ávarpaði hann með auðmjúkri rödd:
„Kristján! komdu nú heim með mér“.
„Heim!“ svaraði hann, „heim! til þess
að hlusta á grátinn og veinið í ykkur,
nei, far þú, eg verð hér kyr“.
„Komdu nú með mér“, sagði hún, og
leit svo bænarlega á hann, „mundu eptir
því, að það er aðfangadagskveld jóla, og
svo skyldi litli drengurinn okkar deyja,
meðan þú situr hérna. Kristján! en að
þú skulir geta fengið af þér, að láta okk-
ur vera alein heima þetta kveld“.
Kristján spratt upp reiður, stjakaði við
henni og mælti: „Farðu burt! þú átt
ekki hér að vera“.
Hin unga kona sneri við, og gekk út,
grátandi.
“Þetta var alveg rétt gert“, sögðu fé-
lagar hans, „svona á það að vera. Þú
getur þó ekki haldið líftórunni í drengn-
um. Hæ! Veitiugamaður! eina umferð
enn!“
„ Jú! en hún verður hin síðasta í kveld,
þvi að bráðum fer eg að Ioka“, mælti
hann.
Um miðnætti fóru hinir þrír félagar
burt úr veitingahúsinu. Við dyrnar skildu
þeir, og hver gekk leiðar sinnav. Kristján
gekk eptir auðum götunum heim til sín.
Hið kalda næturlopt svalaði honum, og
ölvíman tók að renna af honum nokkuð
svo. Sumstaðar var enn ljós i gluggum,
og á einum stað sá Kristján gegnum glugg-
ann inn í stofuna; þar stóð stórt jólatré á
gólfinu og hingað og þangað á borðum og
stólum lágu leikföng og allskonar góðgæti.
Kristján nam staðar og sá í anda litla,
fátæklega stofu, kalda og óvistlega og í
henni lítinn dreng — drenginn sinn —
sofnaðan hinum síðasta blund.
Hann brá hendinni fyrir augu sér, og
gekk hröðum fetum um göturnar, unz
hann loksins nam staðar útí fyrir húsi
nokkru, en þar hvíldi dauðaþögn yfir öllu;
í glugganum á herbergi sínu sá hann þó
ljósskímu, og hann gekk hægt upp stig-
ann, lauk upp hurðinni og gekk inn.
í fletinu lá hið sjúka barn og móðirin
á knjám fyrir framan það. Þegar hann
kom inn, var auðséð, að litli drengurinn
þekkti hann, því að ofurlítið bros sveif
yfir hið föla andlit hans, er var orðið svo
magurt af veikindum. Móðirin stóð upp
og gekk á móti manni sínum.
„G-uði sé lof, að þú kemur“, mælti 1 i
„það er víst bráðum á enda stríðið fyrir
honum“.
Kristján gekk að sænginni, beygði sig
niður, klappaði á iitla kollinn og kyssti á
hið kalda enni drengsins. Þá bráðnaði
isinn, sem hiuir þungbæru dagar höfðu
lagt um hjarta hans, og allt í einu stóð
honum iifandi fyrir liugskotssjónum, hversu
•heitt hann þó í raun og veru elskaði þetta
barn; hann nötraði allur og kaldur svit-
inn draup af enni hans við hina óttalegu
tilhugsun, að drengurinn myndi deyja.
„Eg skal liggja grafkyr11, sagði litli
drengurinn lágt, „eg er svo þreyttur, nú
ætla eg að sofna dálitla stund“.
Hann klappaði ofurhægt. á hönd pabba
síns, þangað til augnalokin Iögðust aptur
og hann sofnaði.
Faðir hans stóð þegjandi og starði á
blessað litla andlitið, utan við sig af
harmi og kvíða. Þá heyrði hann nafn sitt
nefnt í lágum róm; hann sueri sér við og
sá kouu sína standa hjá sér.
„Heldurðu að hann deyi?“ spurði hunn
með skjálfandi rödd, og tárin komu fram
í augun á honum.
„Það er á drottins valdi, hann getur
snúið öllu til hins beztau, mælti hún.
Kristján vafði konu sína að brjósti sér
og mælti:
„Getur þú, Kristín mín elskulega!
fyrirgefið mér allt, er eg hef brotið gegn
þér og Karli litla?“
„Eg hef fyrir gefið allt og gleymt öllu“,
svaraði hin trygga, ástríka kona og horfði
á mana sinn með tárvotum augurn. „Drott-
inn, sem séð hofur hryggð þína og iðran,
mun einnig fyrirgefa þér. Hann sé hugg-
un okkar og von“.
Bæði hjónin, er hin sameiginlega sorg
hafði samtengt, krupu á kné við rúm litla
drengsins, og héldust í hendur, og þessa
jólauótt stigu hinar heitu bænir þeirra
upp til hans, sem er herra lífs og
dauða.
* * *
Eitt ár var liðið og klukkurnar kvöddu
aptur kristua menn til guðsþjónustu á að-
fangadagskveld.
Uppi í litlu stofunni snarkaði eldurinn
í ofninum, og varpaði rauðum bjarma yfir
gólfið, þar sem 'Ijóshærður, fjögra ára gamall
drengur sat og var að leika sér að gull-
unum sínum, mjög ánægjulegur á svipinn.