Þjóðólfur - 29.04.1893, Blaðsíða 2

78
mig til knúðan, að bera mig upp fyrir
háyfirvöldunum, og krefjast þess, að öll
málsmeðférð hans verði ítarlega rannsök-
uð; byggi eg þessa kröfu mína á því, að
ýmsir valinkunnir, nafngreindir menn
vestra, er Lárus hefur kvatt til vitnis-
burðar í máli mínu, hafa tjáð mér, að
hann haji vikið við vitnaframburði þeirra
mér í óhag í ýmsum atriðum, og ekki
fengizt til að leiðrétta hann, þótt þeir hafi
krafizt; eins og hann einnig hefur haft í
frammi hótanir við vitni, og þannig reynt
að rugla þau í framburði þeirra.
í líka átt fara einnig hinar almennu
kærur ísfirðinga, er sendar hafa verið há-
yfirvöldunum, og sem undirritaðar eru af
nálega hverjum einum einasta búanda í
hreppum þeim, er rannsóknir þessar hafa
náð til; en í téðum kærum eru helztu
kæru-atriðin þessi:
1. Að L. B. hafi liagað réttarrannsókn-
unum gegn mér mjög hlutdrægnislega,
og að hann noti vilhalla réttarvotta.
2. Að hann víki við framburði vitna, og
segi, að þau varði ekkert um, hvern-
ig hann bóki.
3. Að hanu hafi haft í frammi ýmsar
hótanir við vitni, og reynt þannig að
hafa áhrif á framburð þeirra, og að
rugla þau í honum.
4. Að hann valdi ástæðulausum óeirð-
um í héraði, og hafi í málaferlum
þessum haft í frammi ýmsar lögleysur
við einstaka menn, og eru nefud nokk-
ur dæmi þess í sumum kærunum.
5. Að hann sé svo óáreiðanlegur í orð-
um, að almenningur geti ekkert traust
né virðingu til hans borið, enda sé það
orðið all-títt, að menn vilji eigi við
yfirvald þetta tala, nema undir votta.
Þannig lagað er þá vitnisburðarbréfið, sem
ísfirðingar hafa gefið þessum virðulega
eltingamanni mínum.
Eu „þökk mun gráta þurrum tárum“;
það eru víst fremur litlar líkur til, að
landstjórnin muni láta þetta til sín taka,
eða í þá átt mun að minnsta kosti hafa
farið svar það, er sendimanni ísfirðinga
var veitt.
Gagnvart þannig löguðum aðförum hlýt
eg auðvitað að standa varnarlítill, og taka
því, sem vevða vill.
En rétt þótti mér, að iandar mínir
fengju að þekkja aðferðina, sem að mínu
áliti eigi á það óskilið, að vera færð í
letur.
p. t. Reykjavík 20. apríl 1893.
Ski'ili Tlioroddsen.
* * *
Viðauki.
Með því að þessi grein hr. Thoroddsens, er
hér birtist, gefur nýjar upplýsingar, er oss
þykja mikilsverðar að því er snertir af-
skipti „Þjóðólfs11 af þessu máli í sambandi
við ummæli landshöfðingja, getum vér ekki
stillt oss um að fara nokkrum orðum um
þetta efni.
Er þar fyrst til máls að taka, að með
póstskipinu „Laura“, er hingað kom 29. á-
gúst f. á., fréttist, að Skúla Thoroddsen
væri vikið frá embætti, og málaflutníngs-
maður Lárus Bjarnaspn settur til að gegna
þvi og rannsaka aðgerðir Thoroddsens í
„Skurðsmálinu“. Sama dag hefur lands-
höfðingi ritað L. B. bréf það, er Thorodd-
sen tekur kafla úr í grein sinni, og dag-
inn eptir fór L. B. vestur. En þótt þetta
landshöfðingjabréf hafi sjálfsagt átt að fara
leynt, eptir því sem síðar virðist hafa sýnt
sig, tók samt brátt að kvisast hér í bæn-
um, að L. B. mundi eiga að rannsaka
eitthvað annað og meira en „Skurðsmálið“
eitt, og í „Þjóðólfi“ 2. sept. (4 dögum ept-
ir komu póstskipsins) skýrðum vér frá, að
L. B. liefði verið falið á hendur að rann-
saka alla embættisfærslu hr. Thoroddsens,
og þóttumst vér hafa nokkurn veginn á-
reiðanlega heimild fyrir þessum ummælum
vorum, er þá þegar vöktu mikla óánægju
í herbúðum stjórnarinnar og heunar fylgi-
fiska hér í bænum. Þau áttu ekki að vera
á neinu byggð og menn hugðu, að vér
gerðum stjórninni og landshöfðingjanum
herfilega rangt til með þessu. Skúla Thor-
oddsen sjálfum var og í fyrstu alveg ó-
kunnUgt Um þessi ákvæði, en í „Þjóðv.“
12. desbr. f. á. segir hann, að L. B. hafi í
öndverðum septbr. sagt honum, að hann
hefði skriflega skipun frá landshöfðingjan-
um til að höfða ranusókn um alla hans
(o: Skúla) embættisfærslu, en vildi þó ekki
sýna honum bréflð. L. B. hefur reyndar
mótmælt, að hann hafi sagt þetta, en Sk.
Th. segir aptur, að það hafi verið vottfast.
Til að komast að einhverri niðurstöðu
í þessu efni, fór Sk. Thoroddsen siðast í
septbr. suður til Beykjavíkur, fann landsh.
að máli, og spurði hann, hvort það væri
rétt, sem „Þjóðólfur“ hermdi, að rannsókn
ætti að höfða um alla embættisfærslu sína,
„og tok hann (o: landsh.) þá þvert fyrir1,
að L. B. hefði nokkra skipun í þá átt“
(sbr. „Þjóðv.“ 12. des.), og það tók Sk. Th.
trúanlegt. Með þessu var kveðinn upp
eins konar ómerkingardómur yfir ummæl-
um vorum í blaðinu 2. sept. En lands-
J) Leturbreytingin í „Þjöðviljanum".
höfðingjabréfið 29. ágúst tekur nú af all-
an vafa um, að vér höfum haft rétt að
mæla, og eru því nú orðin þau hausavíxl
á hlutunum, að það er einmitt landshöfð-
ingi, sem ekki hefur hermt rétt við Sk.
Th., með þvi að vilja ekki kannast við
það hreinskilnislega, sem hann sjálfur hafði
einmitt fyrirskipað. Það eru engin sjáan-
leg ráð fyrir hann til að komast úr þess-
um vanda, nema með því að lýsa skýrslu
Thoroddsens um samtal þeirra ósannindi,
en fyrst og fremst er það nú orðið nokk-
uð seint, enda hvort sem er lítt hugsan-
legt, að Sk. Th. hafi gert sig sekan í slíkri
rangfærslu á orðum Iandsh. Það hefði
verið miklu djarfmannlegra af landshöfð-
ingja að staðfesta ummæli vor í blaðinu,
með því að segja Sk. Th. satt og rétt frá
þessu, og játa það umsvifalaust, að hann-
hefði boðið L. B. að rannsaka fleira en
„Skurðsmálið“. Það lýsti einurð og kjarki
og hefði ekki dregið neinn óþægilegan
dilk á eptir sér fyrir landsh., annan en
þann, að menn hefðu þá þegar vitað, að
„Skurðsmálið“ var ekki annað en lítils-
háttar átylla til alvarlegra rannsókna um
alla embættisfærslu Sk. Thoroddsens.
í sambandi við þetta finnst oss einnig
vert að geta þess, að í yfirlýsingu landsh.
í 52. tölubl. „Þjóðólfs“ f. á. út af ummæl-
um vorum um drátt rannsóknarinnar í
Skúlamálinu, segir hann, að sú aðdróttun
sé með öllu tilhæfulaus, að L. B. hafi feng-
ið skipun, bendingu eða jafnvel hina minnstu
átyliu frá yfirboðurum sínum til að draga
rannsóknina eða hraða henni ekki. Þetta
er ekki fyllilega rétt hjá landsh., því það
hlaut að vera bein afleiðing af fyrirskipun
hans 29. ágúst, að rannsóknin stæði all-
lengi yfir, eins og nú hefnr komið á
daginn, og vér vitum, að L. B. sjálfur
hefur afsakað dráttinn á málinu ein-
mitt með skírskotan til fyrirmæla landsh.
í hinu þráttnefnda bréfi (29. ágúst). Það
er líka næg afsökun fyrir hann, þótt hann
hafi enga beina slcipun fengið til að draga
rannsóknina. Oss virðist því, að sannleiks-
gildi landsh.-yfirlýsiugariuuar í 52. tölubl.
„Þjóðólfs“ f. á. hafi rýrnað nokkuð við
þetta.
Qm málareksturinn sjálfan gegn Sk. Th.
ætlum vér ekki að tala að siuni, því að
málsaðili sjálfur hefur með grein sinni hér
að framan skýrt allröksamlega frá honum.
Vér höfum að eins fært söunur á uinmæli
vor í „Þjóðólfi11 í samanburði við orð landsh.,
til að sýna almenningi hið rétta saman-
hengi bak við leiksviðið. Bitstj.