Þjóðólfur - 19.04.1894, Qupperneq 1

Árg. (CO arkír) kostar 4 kr.
Erlendis 5 kr. — Borgist
fyrir 15. júll.
Uppsögn, bundin við áramót,
ógild nema komi til útgefanda
fyrir 1. oktðber.
ÞJÓÐOLEUE.
XLYI. érg. Reykjayík, fimmtndaginn 19. apríl 1894. Nr. 19.
Þingkosningarnar næst.
II.
Með því að nú er svo stuttur tími þang-
að til kosningarnar eiga fram að fara og
blöð héðan úr höfuðstaðnum eru svo lengi
á leiðinni í hinar fjarlægustu sýslur lands-
ins, virðist oss réttast að minnast fyrst á
kosningar í þeim kjöruæmum, er fjærst
liggja, byrja þá á Suðurmúlasýslu og halda
þaðan norður og vestur um land og suður
fýrir og mæta þannig „ísafold“ á miðri
leið. Vegir Þjéðólfs og hennar liggja líka
optast nær í gagnstæðar áttir. Það er
sjaldnast, sem þau geta orðið samferða,
segir fólkið.
Þá er um þingmenn Sunnmýlinga er
að ræða, munu allir vera samdóma um,
að Sigurd prófast Ounnarsson á Valþjófs-
stað eigi að endurkjósa. Hann er maður
frjálslyndur, einarður og fyiginn sér. Á
síðasta þingi var hann t. d. einn meðal
hinna einbeittustu formælenda háskólamáls-
ins. Auk þingmannskosta sinna er hann
og einkar vinsæll þar eystra og má því
telja víst, að hann verði endurkosinn. Um
hinn þingmann Sunnmýlinga Outtorm Vig-
fíisson verða eílaust skiptari skoðanir.
Hann er að vísu drengur hinn bezti og í
alla staði hinn vandaðasti maður, en það
kveður fremur lítið að honum á þingi og
munu Sunnmýlingar geta sent einhvern
röggsamari í stað hans. Séra Lárus Hall-
dórsson á Kollaleiru er maður, sem hefur
þingmanns hæfileika í bezta Iagi, og þótt
hann sé nokkuð sérlyndur og einförull, þá
verður það sæti þó jafnan vel skipað, er
hann skipar. Hyggjum vér því misráðið af
Sunnmýlingum að hafna honum, ef hann
býður sig aptur fram, en taka þyrftu þeir
þá loforð af honum áður, að hann yrði
fýlgjandi stjórnarskránni, því að einmitt í
því máli hefur hann einkum verið nokk-
uð hvarflandi á þingi.
í Norðurmúlasýslu virðist svo, sem eins-
konar andróður eigi sér stað gegn þing-
mönnunum séra Einari Jónssyni á Kirkju-
bæ og Jóni Jónssyni í Bakkagerði, en hann
mun alls ekki almennur og ef til vill vak-
inn af einhverjum, er vill komast þar að.
„Austri“ t. d. nefnir það mistraustskosn-
ingu, er þeir voru kosnir í hitt eð fyrra, og
þykir oss það nokkuð undarlega til orða
tekið, enda vitum vér ekki, að hverju þetta
stefnir, nema ef vera kynni að því, að
Jón í Bakkagerði hélt fram algerðu af-
námi vistarskyldunnar, er flestir kjósend-
ur hans munu hafa verið mótfallnir. Yér
höfum þá skoðun, að Norðmýlingar hafi
ekki öllu hæfari mönnum á að skipa til
þingsetu, en þessurn tveimur. Séra Ein-
ar er Iipur þingmaður, vel máli farinn,
hygginn og stefnufastur, og Jón í Bakka-
gerði er einn meðal hinna bezt menntuðu
bænda á þingi, manna frjálslyndastur og
einarðastur, fylgir fram skoðunum sínum
með áhuga og fjöri, og heldur opt snjall-
ar ræður á þingi.
Það er svo sem auðvitað að Norður-
Þingeyingar skipta ekkl um þingmann.
Benedikt gamli Sveinsson hefur löngum
þótt liðtækur á þingi, og þótt hann sé nú
tekinn nokkuð að eldast — meir en hálf-
sjötugur — þá er kjarkurinn, fjörið og á-
huginn enn óbilandi. Það ber ekki á
neinum lúa, sljófgun eða þreytu hjá hon-
um enn sem komið er.
Hjá Suður-Þingeyingum verður vand-
fyllt skarð Einars heit. í Nesi, þótt þeir
hafi mannval allgott. Eru þar þrír til-
nefndir sem væntanleg þingmannaefni:
Jakob Hálfdánarson á Húsavík, Pétur
Jónsson á Gfautlönduin og Sigurður Jóns-
son í Yztafelli (bróðir Árna prófasts á
Skútustöðum). Þó hefur oss verið ritað
þaðan að norðan, að þeir mundu ekki
hlaupa í kapp hver við annan, heldur
hliðra til við þann, er þeir sæju að mest
fylgi hefði, svo að ekki væri nema einn
þeirra í kjöri, en hvort sú verður raunin
á er vafasamt. Vér erum ekki svo kunn-
ugir þessum mönnum, eða skoðunum þeirra,
að vér getum dæmt um, hver þeirra muni
hæfastur þingmaður, enda er jafnan hæp-
ið að fella ákveðna dóma í þá átt að öllu
óreyndu, þótt „ísafold“ verði ekki flökurt
af því. Ef Pétri á Giautlöndum kippti í
kyn til föður síns Jóns Sigurðssonar, sem
ekki er ósennilegt, þá vildum vér ráða
Suður-Þingeyingum til að velja hann.
Svo mikið er víst, að Pétur er mesti dugn-
aðar- og áhugamaður og hefur allmjög
gefið sig við þjóðmálum heima í héraði.
En að honum slepptum mun Sigurður í
Yztafelli standa næst, því að Suður-Þing-
eyingar hafa áður haft augastað á honum
sem þingmanni, enda er sagt, að hann sé
maður vel skynsamur! og með menntaðri
bændum þar um slóðir.
Til „ísafoldar“.
Vér minntumst á það einhverju sinni
í blaði voru í vetur, að Árnesingar mundu
taka lítið tillit til þess, sem ritstjóri „ísa-
foldar“ legði til málanna um þingkosningar
þar í vor, því að hann eða blað hans
væru ekki í svo miklu áliti þar eystra.
En nú hefur hann þó hleypt út á ísinn,
þar sem hann beinlínis skipar Árnesingum
að velja 2 af 5—6, sem ef til vill verða
í kjöri, í stað þess, að önnur blöð láta sér
nægja, að ráða kjósendum til að kjósa einn
fremur en annan. En nú má hr. ritstj.
vara sig á því, að hann geri ekki vinum
sínum það, sem kallað er „Björnetjeneste“
(bjarnargreiða) með þessu, því að þess
konar ónotagreiða hefur hann opt áður gert
fylgismönnum sínum. Að því er Tryggva
bankastj. snertir, þá getur verið, að hann
standist það, þótt. „ísafold" skipi að velja
hann, og komist að þrátt fyrir það, en
með Þorlák mun útlitið lakara, og er all-
hætt við, að valdboð „ísafoldar11 hafi sín-
ar venjulegu verkanir, að því er hann
snertir.
Það er annars nokkuð djarft af ritstj.
„ísafoldar“, sem mun vilja láta telja sig i
röð menntaðra manna, að kalla beztu og
skynsömustu kjósendur fífl, hugsunarleys-
ingja og skynskiptinga og þar fram eptir
götunum, af því að þeir ef til vill ætla
sér að velja mann, sem átt hefur í lítils
háttar erjum við hið hávirðulega málgagn
stjórnarsinna—ísafold—og ritstjóra þeirra,
hr. cand. phil. Björn Jónsson, sem ísleud-
ingar hafa liaft margbreytileg kynni af sem
blaðamanni um 20 ár. Vér skulum láta
aðra dæma um, hvernig þau hafi verið allt
frá þeim tíma, er hann þeyttist með suð-
unni eldrauður út úr aflinum frá Jóni Sig-
urðssyni þjóðhátíðarárið, til hinna síðustu
og verstu tíma, þá er hann kaldur og
kolryðgaður hefur leitað sér hlýju í hin-
um skjólgóðu rekkjuvoðum stjórnarinnar.