Þjóðólfur - 01.03.1895, Page 2

38
lítið. Reiina þar saman allar leysinga-
kvíslir, er koma sunnan með öilum Bláfjöll-
um og hraunum og heiðum þar í kring,
einnig með Vífilfelli að austan og norðan.
Verður þá yfir allt Sandskeiðið ogFóellu-
vötnin einn hafsjór, enda sýndi það sig
bezt, veturinn eptir að vegurinn var þar
lagður, því þá gersópaðist hann svo burtu,
að eptir voru kafhlaup, þar sem hann var
áður. Síðan hefur þar ekki verið vegur
lagður og var það hyggilegt. Að vísu er
þar allgóður vegur í þurkatíð um hásum-
arið, en fram eptir öllu vori er þar opt
lítt fært. Fyrir ofan Sandskeiðið taka öld-
urnar við og er þar ekki slæmt vegstæði
í sjálfu sér, en þar er svo mikið aðrennsli,
sunnan úr Sauðadölum og fjöllum þar í
grennd, að vegurinn hefur orðið þar fyrir
miklum áföllum og er nú svo eyðilagðúr,
að víða er hann verri en enginn vegur.
En síðast og ekki sízt kemur Svínahraun,
er staðið hefur eins og „þrándur í götu“
fyrir allri vegasmíð á þessari suður vegs-
leið, með alla sína löngu og flóknu vegar-
gerðarsögu, er væri nóg í stóra bók, og
verður henni því sleppt hér.
í fám orðum sagt, virðist vegurinn
frá Hólmi upp að Kolviðarhól vera lagður
um þær verstu torfærur, er voru á þessari
leið og er það hraparlegt, um hinn fjöl-
farnasta veg upp frá sjálfum höfuðstaðn-
um. Þetta sýnist nú því verra, þar eð
fenginn var útlendur vegfræðingur tii að
leggja veginn, en ætli hann hafi, eða verið
þá skipað, að skoða, hvort ekki væri hent-
ugra vegstæði á öðrum stað, en eitt má
telja víst, að hefði vegurinn verið fyrst
lagður frá Reykjavík, að þá hefði aldrei
verið farið með hann suður fyrir ár, og
upp í Fóelluvötn, sem nú er líka dálag-
legur krókur.
Hér skal því benda á, hvar vegurinn
hefði átt að liggja, eða öllu heldur, hvar
hann nú ætti að leggjast, því ótrúlegt er
að hann, þar, sem hann nú er líti dags-
ljós tuttugustu aldarinnar, og það því
heldur, sem við nú höfum vegfræðing við
hendina, og erum búnir að fá dálitla reynslu
í vegasmíði.
Eins og áður hefur verið drepið á í
blöðunum, er það nyrðri leiðin, sem af sum-
um hefur verið álitin betri til vegalagn-
ingar, enda er þeim óðum að fjölga, er
sannfærast um, að þar hefði hann orðið
að mun styttri, ódýrari og varanlegri, því
á leiðinni frá Árbæ og upp að Húsmúla,
eru bara tvær leysingavatns-rásir og læk-
urinn milli Vilborgarkots og Elliðakots,
er bæði væri hægt að brúa, og eins að
fara fyrir upptök hans, ef það þætti betra,
en það mætti með því móti að skilja ekki
suðurveginn frá Mosfellsheiðarveginum fyr
en fyrir ofan Sólheimatjörn. Leysinga-
rásirnar eru, önnur fyrir vestan Lyklafell,
sem sjaldan rennur og þá örlítil, en hin
fyrir austan fellið og er hún nokkuð meiri,
en þó hverfandi á móti öllu því vatni, er
kemur úr suðurfjallinu, er nú stendur
mest hætta af, hvað veginn áhrærir. Að
nyrðri leiðin sé styttri, getur hver meðal-
greindur maður séð og þó ekki sé mæl-
ingafróður, því frá Árbæ upp í Hellisskarð,
er línan hér um bil um Elliðakot, Lykla-
fell og norðan tii á öldunum, en bein lína
milli tveggja punkta er þó styzti vegur.
Væri nú ekki ráðlegt, að þingið léti
vegfr. Sigurð Thoroddsen rannsaka vegar-
stæði á nyrðri Ieiðinni, áður en veitt væri
stórfé til viðgerðar suðurvegiuum enn á ný,
því þó gert væri við hann all-rækilega
síðastl. sumar á pörtum, þá er þó efri hlut-
inn í mesta óstandi, helzt öldurnar, er ekki
mundi veita af nokkrum þúsundum krónum
til viðreisnar. Sumum þætti nú kannske
nokkuð í ráðizt, að hætta nú við suðurveg-
inn, en slíkt er þó varla áhorfsmál, því þó
búið sé.að verja til hans allmiklu fé, þá
er því þó alls ekki á glæ kastað. Fyrst
hefur vegurinn verið til mikils hægðarauka
og að öðru leyti hefur féð að mestu leyti
runnið í hendur landsmanna sjálfra. En
úr því við höfum ekki peninga til vega-
bóta, nema af skornum skammti, ætti þeim
helzt að vera varið þar, er traustast yrði
með framtíðinni, en ekki fleygt út til eins
fávíslegrar vegagerðar, eins og suðurveg-
urinn er, því á þeim stað, sem hann er
nú, verður hann fyr eða síðar dæmdur
ófær. E.
Áskorun
tll íslenzkra kvenna.
Næsta sumar ætla konur frá öllum
Norðurlöndum að halda sýningu í Kaup-
mannahöfn á fornum og nýjum kvennleg-
um hannyrðum og kvennamunum; þar á
að sýna allt smátt og stórt, er konur geta
tilbúið, og allt, er búning og lifnaðarháttu
kvenna snertir. Vér þurfum varla að geta
þess, hve æskilegt það væri, að íslenzkar
konur vildu að nokkru leyti taka þátt í
sýningu þessari, því með því gætu þær
sýnt, að þær ekki standa svo mjög á baki
öðrum konum á Norðurlöndum. Héðan
mætti senda allskonar útsaum, helzt eptír
alþýðu-uppdráttum, glitvefnað,spjaldvefnað,
flos og sparlök, fína dúka, kvennhempur með
flosi,8tyttubönd, ofin sokkabönd,kvennsilfur,
silfurdósir og deshús, silfurkönnur og silfur-
búnar svipur, útskorna hluti, t. d. snældu-
stóla, snældur, prjónastokka, trafakefli,
rúmfjalir, aska og spæni o. s. frv. Allt
þetta verður eðlilega að vera mjög vand-
að, einkennilegt eða fornt.
Þær, sem vilja taka þátt í sýningu
þessari, eru beðnar að snúa sér til ein-
hverrar af oss undirskrifuðum eða senda
oss munina fyrir lok aprílmánaðar. Það
þarf að taka til, hver eigi munina, hvort
þá megi selja og verð þeirra, er selja
skal, og ef þeir eru fornir, hve gamlir
þeir eru o. s. frv.
Vonandi er, að sem flestar konur, er
góða muni eiga, vilji lána þá, þótt þær
ekki vilji farga þeim, svo sýningin geti
orðið landinu til sóma. Munirnir munu
verða vátryggðir.
Reykjavík 25. febrúar 1895.
Elín Stephensen. María Finsen.
Þóra Thoroddsen.
„Fjallkonan“ og „Framsókn".
í Bíðasta tölubl. „Pjallkonunuar11 stendur grein,
„Nýjasta blaðamenu8ka“, um hin tvö kvennablöð,
sem komu út í byrjun ársins.
Hvort sem það er nú ðviljandi eða ekki, lítur
svo út, sem „Pjallk." vilji sýna mönnum fram á,
að útgáfa „Pramsðkuar1* og það, sem stendur í
þessu eina tölabl., sem út er komið, sé ekki annað
en bergmál af útgefanda „Kvennablaðsins".
Um það, hverjum af konum þessum hefur fyrst
dottið í hug að gefa hér út kvennablað, skal eg ekkert
um segja, þær vita það máske varla sjálfar, en
ðmðtmælanlegt er það, að „Framsókn" er fyrsta
kvennablaðið, som kemur út á íslandi, þótt „Kvenna-
blaðið“ auðvitað væri búið að boða tilkomu sína,
áður en „Pramsðkn" sá dagsins ljðs. Annars
finnst mér lítið áríðandi að þrátta um þetta, hér
er um engan frumburðarrétt að ræða, blöðin verða
hvort í sínu lagi jafnóðum að skapa sitt ágæti.
Hvort sem Skapti ritstjðri, kona hans og dóttir
hafa líkar hugmyndir og skoðanir og útgefandi
„Kvennablaðsins" eða ekki, þá ber það, sem komið
er út af „Kvennablaðinu11 og „Pramsókn11 það ekki
með sér.
Blöðin eru ólík að stefnu, anda og orðfæri, eins
og hver getur sannfærzt um við að lesa þau bæði.
Að „Framsókn11 bendi á eitthvað, sem útgef.
„Kvennabl.“ hefur áður minnzt á í fyrirlestrum sín-
um, finnst mér nærri óhjákvæmilegt, þar sem hún
minnist einmitt á sama málefni, og að enginn
minntist framar á neitt, i sömu átt, af þvi einu
sinni hefði verið haldinn um það fyrirlestur, getur
útgef. „Kvennabl.“ eða maður hennar naumast hafa
ætlazt til.
Hvað opt ætli það hafi ekki verið búið að taka
einmitt þessar sömu skoðanir fram fyrir 1888, er
húsfrú Briet hélt fyrirlestur sinn, og hvað opt mun
það ekki verða tekið fram eptir 1895, að „Fram-
sókn“ hefur sagt það?