Þjóðólfur - 29.05.1896, Blaðsíða 2

102
og var þar vel tekið. Danir héldu, að hann
ætlaði að biðja hinnar ungu drottningar,
og voru farnir að kalla hana „vor Sviger-
datter“, en þegar ekkert varð af, styggð-
ust þeir, og hafa ekki fyrirgefið honum
ennþá, að hann prettaði þá um tengda-
dóttur með drottningarnafni.
Bjðrnstjerne Björnson hefur skrífað
grein í síðasta hepti „TilskuerenV' og
„Kringsjár-1 um nýnorskar bókmenntir og
hefur hún vakið mikla eptirtekt. Hann
kemur hér til bæjarins í dag. Kielland er
hér fyrir, og fleiri norsk skáld. Björnson
er farinn að búa í útlöndum síðan Ibsen
kom heim til Noregs. Þeir komast ekki
fyrir báðir í sama landinu.
— Nýdáinn er F. W. Bugge biskup í
Kristjaníu (f. 1838), einhver hinn merkasti
guðfræðingur Norðmanna, og einkum nafn-
kunnur fyrir biflíuskýringar sínar, er þykja
ágætar. Hann varð bráðkvaddur.
Síðustu fregnir um fjárflutningsbannið,
Landi vor, meistari Eiríkur Magnússon
í Cambridge, hefur sent ritstjóra þessa
blaðs eptirfarandi fróðlega skýrslu um
þetta þýðingarmikla mál:
Hr. Bryce gerði þá fyrirspurn frá þing-
manna bekk, 20. apríl, hvort stjórnin hefði
fengið skýrslu frá almennum fundi o.s.frv-
á íslandi um þær afleiðingar, er af banni
gegn innflutningi íslenzks fjár mundi stafa
fyrir það land, og hvort stjórnin væri við
búin að birta þá skýrslu svo sem þing-
skjal. Stjórnin svaraði spurningunni þann-
ig, að hún væri alveg við því búin að
birta „bænarskrá íslendinga“ svo sem þing-
skjal, ásamt bréfi sendiherra Dana, er henni
fylgdi, og svari stjórnarinnar til sendi-
herrans. Skjölin eru nú birt. — Það, sem
máli skiptir, í svari Lord Salisburys til
sendiherrans, sem er dags. 24. apríl, er
þetta:
.. . „Stjórn Hennar Hátignar þykir mik-
ið koma til þess skoðunarmáta, sem þar“
(í bænarskránni) „er fram settur (‘attach
much importance to the point of view
therein represented’) og tekur það einlæg-
lega sárt að sjá, hvaða ugg menn ala um
hin skaðlegu áhrif, er af lagafrumvarpinu
megi leiða fyrir sveitafólk á íslandi ; en
hún hefur þóttzt knúin til, eigi að síður,
að hafa augastað á hinum brýnu þörfum
akuryrkjumanna í þessu landi, sem eiga
sárlega bágt, því að þeim til tryggingar
var frumvarpið samið að öndverðu".
„Þegar þess er gætt, hve erfitt er, af
skoðun hins lifanda dýrs, að segja fyrir
víst, hvort það sé, eða sé ekki, sýkt, álít-
ur stjórnin, að engar full-tryggar skorður
verði reistar gegn innfærslu fjárveiki, ef
undanþágur, sérstökum löndum í vil, eru
leyfðar, endrum og sinnum, frá hinni al-
mennu reglu, er til skilur, að innfluttum
skepnum skuli slátrað í höfninni, þar sem
lent er; og virðist stjórninni því æskileg-
ast, að gera öllum löndum jafnt undir
höfði í þessu efni".1
„En að þessum athugasemdum sleppt-
um, þá eru hér önnur efni í, sem hafa
gert stjórn Hennar Hátignar það ómögu-
legt, að komast að nokkurri annari niður-
stöðu. Samkvæmt klausum þeim, er víkja
að þjóðum þeim, er hæsta ívilnun þiggja
(‘the most favoured nations clauses’) í samn-
ingum milli þessa lands og Frakklands,
Þýzkalands og annara velda, verður sér-
hvert einkaleyfi, sem látið er ná til nokk-
urs hluta einhvers útlands, að vera og
látið ná jafnt til þeirra landa, sem þessir
samningar hafa verið gerðir við. Sökum
samninga-skildaga hennar við önnur veldi
er því, í raun og veru, loku fyrir það
skotið, að stjórn Hennar Hátignar geri
upp á milli íslands og annara landa, á
þann hátt, er farið er fram á, þar er um
ævarandi og almennt lagaboð ræðir“.
„Mér er það óljúft að tilkynna yður
þennan úrskurð, en eg skal með ánægju
verða við beiðni þeirri, er þér látið nppi
í bréfi yðar, að leggja það, ásamt bænar-
skránni, sem þér voruð svo góður að leggja
innan í það, fram fyrir House of Com-
mons“. (Undirskrifað: Salisbury).
Þannig hljóðar, í orð-fyrir-orð-þýðingu,
svar stjórnarinnar, og sjá menn af því,
. hvernig þessu máli íslands byrjar hjá
stjórninni og hvernig svar hennar hefur
skapað því byr í þinginu, þá er málið
kemur til nefndar umræðu. En dag frá
degi virðist þetta lagaboð sjálft eiga við
sívaxandi byrleysu að búa á þingi Breta.
Og 2. þ. m. ritaði sendiherra Bille mér
bréf þar að lútandi, er svo hljóðar:
„Eg vildi láta yður vita síðustu fregn-
Af þessum kafla úr bréfl Salisbury rná sjá, að
það er ekki alveg þýðingarlaust fyrir mál þetta,
að ensku stjórninni hafa verið bornar héðan áBtæðu-
lausar hviksögur um pestnœman kláða o. s. frv., svo
að bull ísafoldar um, að kláðahætta eða kláðaleysi
komi alls ekki til skoðunar í þessu máli, er ofur-
græningjalegt, enda þótt fleiri ástæður en kláða-
hættan ein séu samverkandi hjá ensku stjórninni
til að gera frumvarp þetta að lögum undantekn-
I ingarlaust. Bitstj.
ir, sem eg hef fengið, um dýra-pestnæmis
lagafrumvarpið, og eru þær í þá átt, að
svo virðist, sem í vöxt fari efi í House of
Commons um það, hvort stjórninni muui
takast að koma því fram, sökum þess, að
hin stærri frumvörp (skattamál, skólamál,
írsk landbúnaðarmál) verða að ganga á
undan. Hr. Bryce sagði mér þetta, hér
um daginn, og bætti því við, að ef frum-
varpið kæmi eigi til umræðu fyrir hvíta-
sunnu-þinghléð, þá virtist sér, að mjög
mundi torvelt verða að fá frumvarpinu
komið í lög, áður en þinglausnir verða í
ágúst".
„Ennfremur er ástæða til að ætla, að
þótt frumvarpið verði að lögum þennan
þingsetutíma, þá muni þau eigi eiga að
öðlast gildi fyr en í nóvember. Þetta er
nú það, sem eg er að reyna að fá, að fram-
gengt verði, svo að innflutningur fjár frá
íslandi, í ár, verði óhultur. Ef til vill er
það léttir fyrir fólk að vita af þessum
horfum, þótt hvortveggja sé ágizkun, og
vildi eg því kynna yður þær áður, en þér
senduð þeim, er skrifuðu yður, fregnina
um það, hvernig bænarskrá þeirra var
tekið“.
Sendiherra Bille á sannarlega þakkir
skildar að íslendingum fyrir hans ótrauðu,
gætnu og lipru framkomu í þessu máli.
Cambridge, 8. maí 1896.
Eiríhur Magnússon.
Prestvígsla. Hinn 24. p. m. (hvítasunnu-
dag) var cand. theol. Jes Gíslason vígður til prests
að Eyvindarkðlum.
Concert,
að eins einn, heldur söngfélagið frá 14.
jan. 1892 í Goodtemplarahúsinu á sunnu-
daginn (trínitatis) þ. 31. maí, kl. 61/,, e. h.
Nánara af götuauglýsingum.__
jjYggdrasill—Óðins hestr“
Ný skýring hinnar fornu hugmyndar
eptir Eirík Magnússon bókavörð í Cam-
bridge. Verð: 1 kr. Fæst hjá kaupm.
Ben. S. Þórarinssyni, Reykjavík. _
Reiðhestur, 7 vetra gamall, vakur og vilj-
ugur, er til sölu nú þegar. Ritstj. vísar á seljanda.
XTndirBkrifaður kaupir IIÆSTA YEBDI alls-
konar gamlar bækur, handrit og skinn-
hlöð.' Rvík ’96.
Ben. S. Þórarinsson kaupm.
Utanáskript til Jóns Olafssonar ritstjóra er
nú framvegis:
,Nordeu Offlce
284 Grand Ave.
Chicago, Ilh, U. S.