Þjóðólfur - 18.09.1896, Page 2

174
t>eir tveir voru kallaðir einna slungnastir
og komu sér vel saman.
Bússakcisari er nú kominn á ferðina;
öll lönd mæna til hans vonaraugum og
einkum Þýzkaland. Sjálfur keisarinn hef-
ur, að ætlun manna, skrifað fagnaðarkveðju
í eitt blaðið, þegar hann kom yfir landa-
mærin. Sá rússneski stóð þó hvergi við
þar í landi; það varð öllum augljóst, að
hann og kona hans eru í orlofsferð til
Frakklands, og þar er hann nú.
Ferðapistlar
frá ritstjóra „Þjóðólfs44.
H.
London 27. ágúst.
Þar er nú til máls að taka, er fyr var
frá horfið, föstudaginn hinn 21. þ. m. Þann
dag allan dvöldum við félagar í Liverpool
og skoðuðum bæinn. Er þar afarmikil
umferð á strætunum, einkum nálægt höfn-
inni, en annars er þar ekki neitt sérlega
markvert að sjá. Þar er alls konar lýður
saman kominn, og svo hafa Englendingar
sjálfir sagt, að siðferði karla og kvenna
væri þar ekki meira en í meðallagi gott,
og öllu lakara, en í flestum öðrum hafnar-
borgum á Englandi. Liverpool liggur
beggja vegna við ána Mersey, og heitir
sá hluti, er stendur á syðri bakkanum,
Birkenhead. Þangað fórum við á járn-
braut eptir jarðgöngum, er liggja undir
ána. Var okkur hleypt niður í göngin í
Iyptivélum (elevatores) og sömuleiðis upp
upp aptur hinum megin. Var allmikil kola-
svæla þar niðri og lopt hið versta, svo að
við urðum manna fegnastir að koma und-
ir beran himinn aptur. Svo fórum við
aptur yfir ána á gufubát frá Birkenhead
til Liverpool. í skipakvíunum við Liver-
pool iiggja hin afarstóru fólksflutniugaskip,
er ganga vestur yfir Atlantshaf til Ameríku,
og eru sum þeirra 7—9000 tons að stærð.
Sáum við nokkur þeirra og eru þau
harla stórfengleg.
Frá Liverpool lögðum við af stað kl. 2
á laugardaginn 22. þ. m. með járnbr&ut til
Birmingham, sem liggur hér um bil miðja
vega n’illum Liverpool og London. Hafði
Howell Öíæfajökulsfari, er var okkur sam-
ferða til Liverpool með „Vestu“, boðið oss
að ve > einn dag hjá sér í Birmingham.
Var þetta hin fyrsta ferð okkar á járn-
braut, og gekk ferðin nokkru greiðara en
að ferðást milli sveita á íslandi. Datt
okkur þá í hug, að langt væri okkar feðia-
fold á eptir tímanum í því að hafa ekki
einn einastíi járnbrautarstúf, svo mikið
sem mílu vegar. Á leiðinni til Birming-
ham nam járnbrautarlestin staðar stutta
stund í smábæjunum Crewe, Stafíord og
Wolwerhampton. Er á þeirri leið víða
mjög fallegt landslag, smáöldur með dæld-
um á milli og allt akrar umkringdir skógi.
Var það ný og fögur sýn fyrir okkur fé-
laga, nutum við útsýnisins, sem unnt var,
og nokkrir Englendingar, sem voru í sama
vagnherbergi sem við, fræddu okkur ágæt-
lega um hitt og þetta á leiðinni. — Allan
sunnudaginn dvöldum við hjá Mr. Howell.
Býr hann í laglegu húsi utan við bæinn,
þar sem Háuvellir (Highfields) heita, og
er þar mjög fagurt umhverfis, skrautlegir
trjágangar og skemmtistaðir. Er Birming-
ham einn með hinum fegurstu bæjum á
Englandi og fólkið þar mjög myndarlegt.
Einkum virtist okkur verkmannalýðurinn
bera með sér, að hann ætti við dágóð kjör
að búa. í bænum eru um 400—500,000
íbúar, og er þar iðnaður mikill. Hlustuðum
við á guðsþjónustu þar í ýmsum kirkjum,
og var það alleinkennilegt. T. d. þótti
okkur það nýstárlegt, að allur söfnuðurinn
söng standandi, og eigi fór presturinn
fyrir altarið, en hélt að eins ræðu. Mr.
Howell er strangur „Methodisti“ og sömu-
leiðis kona hans. Er bróðir hennar prest-
ut þar við eina kapelluna, er faðir þeirra
hefur reist, og sækir þangað einkum verk-
mannalýður. Heyrðum við hann prédika
í þeirri kapellu og sagðist honum vel.
Jafnframt veitir hann forstöðu einhverri
hinni stærstu lampaverksmiðju á Englandi,
og skoðuðum við hana nákvæmlega. Hafði
þar hver maður sitt ákveðið verk af hönd-
um að inna. í þeirri verksmiðju (Wright
& Butler) eru um 400 manns í vinnu, þá
er skrifarar eru taldir með, og má sjá af
því, að þetta er engin smáræðis verksmiðja.
í Birmingham skoðuðum við einnig mjög
markvert málverkasafn, og voru þar marg-
ir dýrindisgripir t. d. kóróna af kónginum
í Delfi, alsett gulli og gimsteinum m. fl.
Einnig komum við þar í sunnudagaskóla,
og sátu börnin þar í deildum eða hvirf
ing, en kennarinn i miðjunni, og voru
börnin mjög kyrlát, svp að enginn hávaði
heyrðist, en kennarinn talaði í hálfum
hljóðum. — Borðsiðir Englendinga eru harla
ólíkir því, sem tíðkast á íslandi. Yenju-
lega los heimilisfaðir stutta bæn á u/dan
hverri máltíð og aðra lengri á eptir, og
krjúpa þá allir niður við borðið. Englend-
ingar borða morgunverð um kl. 8 f. m.,
því næst um kl. 1, eins konar miðdagsverð,
er nefnist „lunch", en hinn eiginlega mið-
dagsverð kl. 6, og kveidverð kl. 9. —
Mánudaginn 24. þ. m. fór Mr. Howell
með okkur til Hamstead-kolanámu, skammt
frá Birmingham. Er það hin dýpsta kola-
náma í heimi, um 1000 fet niður í jörð-
ina. Fórum við þar niður í kolakerru,
sem var áþekk kiáfum þeim, er tíðkast
sumstaðar á íslandi, sem ferja yfir vötn,
t. d, yfir Jökulsá (Héraðsvötnin) hjá Flata-
tungu og víðar. Settum við upp sérstak-
ar (kolanema) húfur og höfðum Ijósbara í
hönduuum. Opið sem við fórum uiður um,
var líkast eldgíg, en svo var hraðinn mik-
ill, er við sigurn þar niður, að við fórum
70 fet á sekúndu, og var loptstraumurinn
af hraðanum svo mikill, að það var eins
og við værum staddir í mesta norðanveðri,
eins og það er verst í Reykjavík. Var
mjög einkeunilegt að skyggnast um þar
niðri. Yoru þar brautir, er vagnar gengu
eptir, en út frá aðalbrautinni liggja ótal
gangar og kymar, þar sem kolin eru högg-
in, og flutt til aðalbrautarinnar. Yar okk-
ur sagt, að aðalbrautin, er liggur eptir
endilangri námunni, væri um 2 mílur, og
ganga þar jafnan vaguar, en til að flytja að
henni eru íslenzkir hestar haíðir, og lengra
burtu, þar 8em hestar geta ekki komizt
að, bera mefin kolapokana á bakinu, úr
yztu kymum námunnar. Við gengum all-
lengi þar niðri og skoðuðum gangana. Var
þar hlaðíð fyrir spýtum til að varna því,
að kolin hryndu niður, en þvertré í mæn-
irnum; en svo var þrýstingurinu mikill, að
mörg þessi þvertré voru brotin, og var
all-ógurlegt að gauga þar um hálfboginn
með ljósberanu í höndunum. Munum við
aldrei gleyma þeirri för okkar, en eigi
vildum við láta kaua ófarna, og þótti oss
mjög mikið gaman að koma þar niður í
þessa vítisgjá, því fremur sem við ætlum,
að mjög fáir íslendingar hafi hingað til
komið niður í jafndjúpa námu.
Mr. Howell og kona hans sýndu okkur
mikla gestrisni. Sagðist hann hafa fengið
svo góðar viðtökur víða á íslandi, að hon-
um væri mikil ánægja að því, að hafa
íslendinga í húsum sínum. Nutum við þá
góðs af gestrisni og velvild landa vorra
gagnvart útlendingum. Er Howell hinn
viðkunnanlegasti maður, og ann hinni ís-
lenzku þjóð og íslenzkri náttúiufegurð.
Sagðist hann mundu koma aptur til ís-
lands að sumri komanda. Lætur hann
sér mjög annt um, að vekja eptirtekt
Englendinga á íslandi og fá þá til að
ferðast þaugað.