Þjóðólfur - 26.03.1897, Síða 1
Árg. (60 arfeir) kostar 4 kr.
Erlendis 5 kr. — Borgist
fyrir 15. J4U.
Uppsögn, bnndin viS Aramót,
ögild nema komi til útgefanda
fyrir 1. oktöber.
ÞJÖÐÓLFUE.
XLIX. árg. Reykjayík, föstudaginn 26. marz 1897. Nr. 15.
Nýir markaðir fyrir íslenzkt sauðfé.
Hr. D. Thomsen farstjóri hefur sent
ritstjóra þessa blaðs svolátandi bréf, dags.
í Kaupmannahöfn 13. þ. m.:
Eins og yður er kunnugt, lítur út fyr-
ir, að bændur fái mjög lítið fyrir það fé,
sem þeir ætla að selja í haust, hvort held-
ur þeir vilja senda það lifandi til Englands,
til slátrunar við komu þess þangað, eða
selja það kaupmönnum til slátrunar. Inn-
flutningsbannið á Englandi hefur í för með
sér, að að eins það allra vænsta úr bezta
fénu verður flutt út lifandi, og verðið á
þessu fé hlýtur að verða talsvert lægra
en áður, þegar enskir bændur hafa keypt
það til að ala fram eptir vetrinum. Út-
flutningur á saltkjöti hlýtur að aukast
stórum, en þá lækkar verðið, og einkum
verður ástandið ískyggilegt, ef iagt verð-
ur innflutningsbann á saltkjöt í Noregi,
þar sem það hefur verið selt mest áður.
Til þess að bæta úr þessum vandræð-
um, þarf að fá nýja markaði fyrir lifandi
fé frá íslandi.
Það eru floiri lönd, en England, sem
kaupa fé. Til Belgíu verða á ári hverju
flutt inn um 340,000 fjár, en af þessum
ósköpum verða aptur um 150,000 flutt út
til Frakklands. Til Dunkerque á Frakk-
landi verða árlega, að eins frá Argentina,
flutt inn um 76,000 fjár, en þessi innflutn-
ingur er að aukast ár frá ári. Þetta fé
þykir lélegt, en selzt samt fyrir 30—32
franka hver kind. —
Þessar upplýsingar eru að vísu fáar,
og geta því út af fyrir sig að litlu gagni
komið. Það þarf að safua nákvæmum
skýrslum um markaði þessa, til þess að
hægt verði að dæma um, hvort flytja megi
fé frá íslandi til þessara landa með góðri
Von um ábata, og ef það sannast, að þol-
unlegt verð geti fengizt fyrir féð, þarf að
fóa að því öllum árum, að tilraun verði
£erð til að flytja íslenzkt fé þangað.
Mér þykir mál þetta mjög svo þýðing-
armikið, og hef eg því ásett mér, að leggja
miun skerf til þess, að koma máli þessu
áfram. Eg ætla mér á rnorgun að leggja
af 8tf4ð í ferð til Belgíu og Frakklands,
Þi þess að safna svo miklum upplýsing-
um um fjármarkaði þar, sem hægt er á I
stuttum tíma, og mun síðar gefa skýrslu
um ferð mína.
Herra Zöllner hefur í vetur gert lofs-
verðar tilraunir til að senda íslenzkt fé
til Frakklands, og það hefur komið til tals,
að hann fengi „Vesta“ til þess að flytja
fé þangað frá íslandi í haust, og að ódýr-
ara aukaskip verði fengið til þess að fylgja
fram áætlun „Vesta“, að minnsta kosti að
því er síðustu ferðina snertir, og mun með
því um leið mega spara talsvert af út-
gjöldum þeim fyrir eimskipaútgerðina, sem
haustferðirnar hafa haft í för með sér.
Hvernig úr þessu rætist, er enn bágt
að segja, en að minnsta kosti vænti eg
þess, að mönnum heima muni þykja fróð-
legt að sjá skýrslur um þetta efni.
Eg get um leið tilkynnt yður, að félag
íslenzkra kaupmanna hér gerir tilraunir
til að semja við danskt félag, „Landhus-
holdningsselskabet1', sem hefur það fyrir
mark og mið, að bæta efnahag bænda, og
eru góðar Iíkur til, að þeim samningum lykti
svo, að flutt verði lifandi íslenzkt fé einnig
til Danmerkur á þessu komanda hausti.
* * *
Hr. D. Thomsen á þakkir skilið fyr-
ir þann áhuga, er hann sýnir á þessu
þýðingarmikla velferðarmáli. Væri ósk-
andi að honum tækist að útvega hagfelld-
an markað fyrir íslenzkt sauðfé í Belgíu
eða annarsstaðar. Eins og sjá má af dönsk-
um blöðum, hefur það einnig komið til
tals, að landbúnaðarfélagið danska gengist
fyrir því, að keyptir væru hestar héðan
af landi, samkvæmt tillögum Feilbergs, er
hér var í fyrra. Hyggur hann, að íslenzk-
ir hestar geti komið að góðum notum í
Danmörku. Hefur skrifari landbúnaðar-
félagsins, Rudolf Schou, ritað um þetta
efni og fellst algerlega á tillögur Feil-
bergs um leið og hann lætur þess getið,
að félagið hafi tekið til íhugunar, hvað
gera ætti til að efla og bæta hestarækt-
ina hér á landi. Ritstj.
Frá útlöndum bárust þau tíðindi nú
með „Thyru“, að Grikkjakonungur hefur
neitað að hlýðnast skipun stórveldanna
um að kveðja herinn heim frá Krit, en
stingur upp á því, að Kríteyingar verði
látnir !ýsa þvi yfir með almennri atkvæða-
greiðslu, hvort þeir vilji ganga i samband
við Grikki og vera lausir ailra mála við
Tyrkjann. En stórveldunum líkar þetta
ekki allskostar vel og vilja fá hann til að
kveðja herinn fyrst burt af eynni og láta
því næst ganga til atkvæða, en að því vill
kóngur ekki ganga, og þykir vissara að
láta eigi Vassos hopa af eynni, fyr en
fullnaðarúrslit eru komin á þetta mál.
Meðan á þessum bollaleggingum stendur
hervæðast Grikkir í ákafa, og er öll þjóð-
in sem einn maður, og allt landið í upp-
námi af vígamóði. Grískir auðmenn leggja
fram stórfé af sjálfsdáðum til herbúnaðar,
og það svo ríflega, að Grikkland hefur
borgað áfallnar rentur af ríkisskuldum
sínum. Sjálfboðalið drífur að úr öllum hér-
uðum Grikklands, þar á meðal 300 munk-
ar frá Aþosklaustri í Makedoníu. Einnig
frá öðrum löndum streymir sjálíboðalið
þangað. Og mikla eptirtekt hefur það
vakið, að Menotti Garibaldi sonur frelsis-
hetjunnar ítölsku, Guiuseppe Garibaldi, var
samkvæmt síðustu fréttum um það leyti
kominn af stað frá Ítalíu með her manns,
sem allt er sjáltboðalið. Þjóðirnar á Balk-
ansskaga: Serbar, Bosnar og Búlgarar og
jafnvel Svartfellingar hervæðast einnig,
og Grikkir telja þá sjálfsagða til liðveizlu
við sig gegn Tyrkjanum. Öllum meginher
Grikkja er stefnt austur á bóginn til landa-
mæranna í Þessalíu. En Tyrkir hafa
einnig viðbúnað hinsvegar og þar á
landamærunum hefur þegar slegið í skær-
ur nokkrar, millum Tyrkja og Grikkja
að sögn, en fréttirnar þaðan að sunnan yfir-
höfuð nokkuð villandi og það borið aptur
með hraðskeyti annan daginn sem fullyrt
er hinu. En áreiðanlegar fregnir eru um
það, að bardagar miklir og blóðsúthelling-
ar hafa átt sér stöðugt stað á Krít rnill-
ura uppreisnarmanna og Tyrkja. Hafa upp-
reisnarraenn og Grikkir í sameiningu
sprengt þar vígi eitt í lopt upp með „dyna-
mit“ og urðu Tyrkir hamslausir af því
ódæði. Grimmdin er fjarskaleg á báðar
hliðar, og eru hinir kristnu að því leyti
alls eigi eptirbátar Múhameðsmanna. Það
er lengi alin heipt og rótgróið hatur gegn
Hundtyrkjanum, sem nú brýtzt út í voða-
legu grimmdaræði, eins og þá er stýfla
er tekin úr á. Það er víst óhætt að segja,