Þjóðólfur - 29.08.1899, Qupperneq 3

I7I
1. gr. Hver sá, er rekur verzlun með áfenga
drykki — sbr. þó 3. gr. — borgar í landssjóð
500 króna árlegt gjald fyrir hvern sölustað, og
skal það greitt fyrirfram fyrir eitt ár í senn, en
lögreglustjóri innheimtir.
Alstaðar þar sem áfengir drykkir eru nefnd-
ir í lögum þessum er með þeim talið staðjast öl.
2. gr. Þeir menn og verzlunarfélög, að und-
anskildum kaupfélögum og pöntunarfélögum, sem
hafa rétt til að reka verzlun með áfenga drykki
er lög þessi öðlast gildi, halda þessum réttigegn
því að borga gjald það, er segir í fyrstu grein.
Hlutafélög, samlög og aðrar stofnanir, er eigi
verða eigendaskipti að, halda þessum rétti, þó
eigi lengur en um næstu 15 ár.
Þeir menn, sem vilja öðlast rétt til áfengis-
verzlunar, þurfa sérstakt leyfisbréf, sem að eins
gildir fyrir einn sölustað, er í því sé nefndur.
Leyfisbréfið gefur amtmaður út, og gildir það að
eins 5 ár, og verður að fá nýtt leyfisbréf að þeim
tíma liðnum. Fyrir hvert leyfisbréf greiðist 500
króna gjald, er rennur 1 landssjóð.
Amtmaður úrskurðar, hvort veita skuli leyf-
isbréf, að fengnu áliti hreppsnefndar eða bæjar-
stjórnar. A stöðum, þar sem önnur verzlunmeð
áfengi er fyrir, ber að veita það að jafnaði, ef
hreppsnefnd eða bæjarstjórn er því meðmælt. Á
stöðum, þar sem engin þess háttar verzlun er,
má ekki veita það, nema hreppsnefnd og sýslu-
nefnd eða bæjarstjórn sé því meðmælt.
3. gr. Til þess að mega verzla með áfenga
drykki á skipi á löggiltum verzlunarstöðum þarf
sérstakt leyfisbréf og greiðist fyrir það 600 króna
gjald til landssjóðs, en gjald fyrir notkun á því
skal eigi greiða. Leyfisbréfið gefur amtmaður út
og gildir það að eins 1 eina verzlunarferð, oger
á verzlunarstað er komið, skal sýna það lög-
reglustjóra, áður en verzlað er með vínföng á
þeim stað.
Leyfisbréfið má eingöngu nota á höfnum
þeim, þar sem heimilt er að verzla með drykki
þessa á sjálfum verzlunarstaðnum.
4. gr. Eigi má selja átenga drykki í smærri
skömmtum en hér segir:
a.) af vtni á flöskum með lakki eður innsigli fyr-
ir, sömuleiðis af brennivíni, ronnni, konjakki,
púnsextrakti eða þvílíkum drykkjum, ekki
minna en s/4 úr potti;
b) af öli á tré-ílátum ekki minna en “/4 úr tunnu;
c) at öli á flöskum ekki minna en 2 þriggjapela-
flöskur eða 4 hálfflöskur (i1/* pelaflöskur).
5. gr. Hver sá maður, þar með taldir verzl-
unarmenn og forstjórar og starfsmenn kaupfélaga
og pöntunarfélaga, sem ekki hefur sjálfur leyfi
til að verzla með áfenga drykki, en' pantar þá
handa öðrum eða annast um sendingu á þeim
til annara frá kaupmönnum á íslandi, er leyfi
þetta hafa, eða frá stöðum fyrir utan ísland,
gerir sig sekan í ólöglegri verzlun.
6. gr, Hver sá, er rétt hefur til veitingar
áfengra drykkja, skal borga í landssjóð 300 kr.,
ef veitingahúsið er í kaupstað, en 200 krónur
utan kaupstaðar í árlegt afgjald, og greiðist það
á sama hátt og afgjaldið af verzlun með áfenga
drykki.
28. Um horfelli d skepnum 0. fi. (ný lög, sem
fella úr gildi lögin 26. febr. f. á.)
2q. Um verðlaun fyrir útflutt smj'ör (að hver
maður eða félag, er flytur út í einu lagi til sölu
erlendis 300 pund eða meira af tslenzku smjöri
eigi rétt til verðlauna úr landsjóði, ef hann selur
þar fyrir verð, er nemi meiru en 75 aurum fyrir
danskt pund).
30. Um mcðgjöf með óskilgetnum bötnum.
31. Um friöun fugla og hreindýra.
32. Breyting d lögum 8. maí 1894 um bœjar-
stjórn d Seyöisfitdi (að laun bæjarfógetans í Seyð-
isfjarðarkaupstað skuli vera 500 krónur).
33. Um brot á veiöirétti í dm og vötnum.
34. Breyting d lögum 11. febr. 1876 og til-
skip. 26. febr. 1872. (að tollur af öllum bitterteg-
undum (bitter- essents, bitter-likör, elixír o. fl.)
skuli vera 1. kr. af hveijum pela eða minni flát-
um. Hlutur úr pela talinn sem heill peli.)
35. Heimild til aö selja lóö af Arnarhólsiúni.
36. Heimild til vegalagningar um Arnarhóls-
tún fyrir bcejarstjórn Reykjavíkur.
37. Um burðareyri innanlands undir íslenzk
blöð og tímai it í krossbandi.
1. gr. Burðareyrir innanlands undir íslenzk
blöð og tímarit í krossbandi skal vera 20 a. undir
hvert pund eða minni þunga, jafnt á öllum tímum
árs og hvort heldurflutt er á sjó eða landi, enda
séu þau afhent til flutnings á pósthúsið á útkomu-
staðnum, áður en 30 dagar eru liðnir frá því er
þau komu út.
2. gr Allt það, sem í einu er afhent til flutn-
ings, skal póstmaður vega í einu lagi, og greiðir
sendandi burðargjald í peningum eptir saman-
lagðri pundatölu gegn skriflegri kvittun.
3. gr. Póstmaður á útkomustað hefur heim-
ild til að láta póstsendingar þær, sem um er rætt
1 1. gr., blða á pósthúsinu eptir skipsferð, þó
landpóstur gangi áður, ef biðin nemur eigi meir
en 8 dögum.
4. gr. Póstmaður á útkomustaðnum skal
tvisvar á ári, 30. júní og 30 desbr, afgreiða til
póstmeistarans f Reykjavlk skýrslu um allar slík-
ar sendingar fyrirfarandi missiri, og tilgreina þunga
hvers tölublaðs eða heptis af hverju riti, en póst-
meistari skal semja skrá um öll blöð og tímarit,
sem send eru þannig með póstum, og fá hana
birta í Stjórnart., B-deild, undir eins og hann hef-
ur fengið skýrslu frá öllum póststöðvum í síðasta
lagi fyrir 31. marz og 15. septbr.
5. gr. Utan á umbúðum hverrar sendingar
skal standa nafn blaðsins, eða tímaritsins og hvaða
árgangur eða bindi og tölubl. eða hepti sé í
sendingunni.
6. gr. Auk skýrslu þeirrar, sem nefnd er í
4. gr., skal póstmaður halda skrá um öll blöð og
tímarit, sem afhent eru samkvæmt þessum lögum
á póststöð hans, og skal hún bera með sér, hve
mikill þungi sé sendur með hverri póstferð, og
skal hann láta þessa skrá fylgja póstreikningnum.
7. gr. Um öll blöð og tímarit, sem á ann-
an hátt eru send en fyrir er mælt í þessum lög-
um, gilda fyrirmæli eldri laga.
8. gr. Til þess að rit geti öðlazt rétt til að
vera sent samkvæmt þessum lögum, verður:
1., að skýra Iandshöfðingja frá útgefanda eða
þeim, er ábyrgð skal bera gagnvart póst-
lögum, enda taki landshöfðingi hann
gildan.
2., ritið að koma út samkvæmt fyrirfram
auglýstri áætlun; bregði út af því, missir
það rétt sinn eptir þessum lögum, nema
því sé veittur hann af nýju.
3., ritið að vera selt ákveðnu verði, en sé
eigi ókeypis auglýsingarit útgefanda, eða
selt nafnverði einu, ef það er aðallega
auglýsingarit fyrir atvinnu útgefanda eða
útgefenda.
9. gr. Verði ágreiningur um, hvort blað eða
tímarit fullnægi skilyrðum laga þessara, sker lands-
höfðingi úr þvl til fullnaðar.
10. gr. Lög þessi öðlast gildi 1. jan. 1900.
38. Um viðauka viö lóg nr. 8, 6. apríl i8q8,
11 m bann gegn botnvórpuveiöum.
Hérlendur maður, er leiðbeinir útlendum eða
innlendum botnverpingi við veiðar í landhelgi,
vísar á mið eða liðsinnir honum á annan hátt
við slíkar veiðar eða hjálpar honum til að kom-
ast undan hegning fyrir brot á lögum um botn-
vörpuveiðar í landhelgi, skal sæta sektum 50—
1000 kr. Sömu hegningu skal hver sá maður
hérlendur sæta, er utan löggiltra hafna hefur
nokkur verzlunarmök við útlenda botnverpinga
eða dvelur að nauðsynjalausu á skipum þeirra.
Sektir eptir lögum þessum renna í sjóðþess
hrepps, er hinn brotlegi er heimilisfastur í.
Bankamálið. (hlutafélagsbankinn) komst
það áleiðis á þinginu, að báðar deildir sendu áskor-
un til stjórnarinnar um að leggja eptir nauðsyn-
legan undirbúning líkt frumv. fyrir alþingi, svo
framarlega sem hún eptir nákvæmari athugun
geti fallizt á, að frumv. þetta sé eptir stefnu þess
og meginákvæðum vel til þess faltið að verða
leitt í lög, með þeim viðauka frá efri deild, að
þetta yrði lagt fyrir þingið »svo fljótt sem kost-
ur er á«, en þann viðauka felldi þó neðri deild
burtu. — Nú á Valtýskan að fljóta á þessu
bankamáli, er Valtýr hefur þvf gripið tveim
höndum sem lífakkeri. Nú á að róa í stjórnina
svo, að konungur kveðji til aukaþings t. d. að
vori, áður en kjörtími þessara núverandi þing-
manna er útrunninn. Gera Valtýingar sér þá
eflaust vonir um, að »bræðingurinn« heppnist
betur en nú, enda mun verða að því róið með
jafngóðum og göfugmannlegum meðulum, eins
og Valtýingar hafa beitt hingað til. En það er
allhætt við, að aukaþingsvonirnar bregðist þeim
jafn hraparlega, eins og þær brugðust 1897.
Rembihnúturlnn á þessu síðasta þingi
aldarinnar varsá, að í sameinuðu þingi 26. þ. m.
rétt á undan þingslitum var kosinn endurskoðari
landsbankans, samkvæmt seðlaútgáfulögunum nýju,
er þingið hefur afgreitt. Hlaut þar kosningu
Jón Jakobsson alþm. í Landakoti, mágur Vída-
líns með yfirgnæfandi atkvæðafjölda (21 atkv.)
Árni Thorsteinsson landfógeti fékk 8 atkv., varð
ekki nærri hálfdrættingur við Jón, sem þingið
telur sjálfsagt meiri »fínanzfræðing» og reikn-
ingsglöggari en landfógetann, þótt fáum hafi það
kunnugt verið hingað til. Arslaun endurskoðanda
eiga að vera 500 kr. En það er nú lakast, ef stjórn-
in gerir þinginu þann grikk að samþykkja ekki
lögin, en úr þvl er auðið að bæta með því að
demba Jóni þá í stjómarnefnd stóra bankans
nýja.
Annars er það nokkuð kynlegt og mælist
miður vel fyrir, að flestum bitlingum, er þingið
ræður yfir með sérstökum kosningum er ávallt
laumað að einhverjum á þingmannabekkjunum,
án tillits til þess, hvort hann er hæfur til starfsins
eða ekki. En þetta þing hefur bæði í Arnar-
hólsmálinu og þessum kosningum sýnt, að það
er ekki feimið gagnvart almenningsálitinu, og
lætur sig litlu skipta, hvernig um það er dæmt
út í frá. Þar er hver silkihúfan upp af annari.
Er það mikill kostur að hafa svo einbeitta og
óvílsama þjóðfulltrúa.
í sambandi við þetta virðist rétt að geta
þess, að ábyrgðarmaður stjórnarblaðsins, óþjóð-
legasta málgagnsins hér á landi, er rausnaðist
við hér á dögunum að stofna til þýðingarlauss
borgarafundar út af batterísölunni og lét þá
sem digurmannlegast, varð að sméri eptir á og
þorði hvorki að æmta né skræmta, þegar þingið
gaf engan gaumað ályktunum þessa borgarafund-
ar. Honum hefur sjálfsagt þótt ráðlegra að fara
ekki lengra út í þá sálma, því að alstaðar þar
sem styðjendur hans verða ekki alveg á sömu
skoðun sem hann, hefur hann hvorki þrek né
kjark til að segja meiningu slna, þvf að hann
veit, að hann verður að vera eins hár og lágur,
eins og þeim þóknast, og að án þeirra stuðnings
er hann ekkert. Þessvegna þegir hann eins og
þorskur, þegar hann sér, að þeir eru ekki með.
En að vera þjónn flokksmanna sinna á þann
hátt er óneitanlega hálf vesaldarlegt. Menn eiga