Þjóðólfur - 09.05.1902, Qupperneq 3

75
•dylgjum þessum er mér með öllu óljóst,
hvernig sem eg rannsaka framferði mitt, og
íhuga réttarrannsóknirnar, nema ef það kynni
að vera sá framburður Guðjóns, sem eg
hef ekki þvertekið fyrir, að eg hafi stöku
sinnum slegið í hann fyriróþægð ogóknytti.
Og sé það þetta, sem sýslumaður með dylgj-
um sínum á við, þá er það það atriði, sem
eg skammast mín aldrei fyrir, hvorki fyrir
guði né mönnum, þar sem eg er mér þess
með vitandi, að það var jafnan í góðum til-
gangi gert, og eg var sannfærður um, að það
— og ekkert annað — var refsing, sem átti
við, eptir ástandi drengsins að dæma, en sem
sýslum. í byrjuninni vildi eigi trúa mér til,
enda þótt hann nó muni kominn að raun um,
að hefði verið það bezta, bæði fyrir sjálfan
hann og aðra. En byggist dylgjur sýslu-
manns eigi á þessu, þá verð eg að skoða
þær sem staðlausar dylgjur; en sem komn-
ar frá slíkum manni geta orðið undirrót
nýrra óhróðurssagna um mig og sém sýslu-
maður svo í næstu númerum blaðanna verð-
ur að lýsa ósannindi og útbreiðslumenn þeirra
óvandaða menn.
Að eg hafi borið það fram, að sýslumaður
hafi þröngvað sannfæringu lítilsigldra kjós-
enda sinna eru ósannindi í grein sýslumanns-
ins, enda myndu mig hafa brostið gögn til
þess að sanna það. Pað gefur að skilja, að
þeir, sem hann kynni að hafa þröngvað myndu
vart hafa farið að koma fram og segja:
„Hann þröngvaði mér“. En hitt má sýslu-
manni sjálfum, eigi síður en mér og öðrum,
vera Ijóst, hverir og hvernig menn hafa fylgt
honum að málum. Minnast hefði hann
mátt þess, er hann var um þetta að rita,
hvernig hann kom fram gagnvart mér á
Ásaþingi 1899, þar sem hann ámælti mér
harðlega og opinberlega út af atriðum, sem
alls ekki náðu til hans, sem yfirv., meira að
segja, atriðum í lífi mínu, sem hlotið hafa
viðurkenningu margra góðra manna: kennslu
minni og lækningatilraunum. En þá mun
honum þegar hafa verið orðið það ljóst, að
hverju eg hallaðist í pólitíkinni, að því leyti
sem eg gaf mig við henni, að eg fremur var
heimastjórnar- en Hafnarstjórnarmaður. Og
slík framkoma sýslum. gagnvart pólitískum
andstæðing sínum — að eg ekki tali um ef
hann hefði borið sigur úr býtum í viðskipt-
um okkar í vetur — hefði óefað hlotið að
færa mörgum lítilsigldum kjósanda heim sann-
inn um það, að betra væri að gera ekki yfir-
valdinu á móti. Að eg hafi ekki getað útveg-
að mági mínum séra Eggert Pálssyni atkv.
úr Þykkvabænum við síðustu kosningar, játa
eg satt að vera, því bæði var það að eg lagði
mig harla lítið í framkróka til þess, þar sem
eg áleit að málstaðurinn mælti bezt með sér
sjálfur, enda myndi mig hafa brostið tæki
til að þröngva sannfæringu nokkurra kjós-
enda. En reka hefði sýslumanninn mátt
minni til þess, að úr Þykkvabænum mættu
þó ekki nema 13—14 til þess að kjósa hann,
at framt að því 30 atkvæðisbærum kjósend-
um.
Að eg með grein minni hafi á nokkurn
hátt „skorið upp á“ fyrir Þórð hreppstjóra í
Hala er alls ekki rétt skilið, þótt það sé gef-
ið í skyn í grein sýslumannsins. Sá plástur
hans: „Þórður í Hala þarf líka að komast
að“, er því með öllu óþarfur, Alla þá tíð
sem eg hef þekkt Þórð í Hala, hef eg þekkt
hann, sem góðan og ráðvandan dreng, sem
ekki hefur viljað vamm sitt vita. En hitt verð
eg að játa ásamt mörgum fleirum, að Þórð-
ur muni ekki hafa grætt á hinu nána sam-
bandi sfnu við sýslumann, enda virðast ýms
orð hans, útlit og andvörp bera vott um
það, að svo finnist honum sjálfum í hjarta
sínu.
Þar sem sýslumaður gizkar á það, að grein
mín sé að meira eður minna leyti innblásin
af séra Eggert Pálssyni, þá er það staðlaus
getsökun, því þó sýslum. máske — með tilliti
til sín — hafi þótt grein mín ofvel rituð, þá
má hann vita það, að eg er pennafær maður
og getur hann fengið margra manna vitnis-
burð um það, og þar á' meðal samþingis-
manns síns, að minnsta kosti svo pennafær,
að eg get ritað sögu slíks máls, sem hér er
um að ræða, og sem eg þekki jafn nákvæm-
Jega.
En að öðru leyti hvað snertir hnútur þær,
sem séra Eggert fær í grein sýslumanns, þá
veit eg að klerkur er maður móti að taka.
En það er spursmál, sem eg skal ekki leysa
úr, hvort séra Eggert álítur sýslumann svara-
verðan, þó að eg fyrir mitt leyti og eptir mín-
um ástæðum álfti hann það.
p. t. Núpi 2i. npfíl 1902.
N. Þórðarson.
frá Unhól.
Árnessýslu sunnanverðri 30. apríl.
Nú er veðurátta farin að batna til muna
og vonum við, að það hajdist; hey eru sögð
nægileg og fyrningar munu verða víða. 2
kaupskip eru nýkomin til Lefoliisverzlunar á
Eyrarbakka, svo er og komið 1 skip til
Ólafs Árnasonar á Stokkseyri og von á öðru
bráðlega ; hafa verzlanir þessa.r því alls nægt-
ir. Það er hið mesta mein fyrir sjóplássin
hér, hvað lítið fiskast á vertíðinni, sem hlýt-
ur að leiða til þess, að skuldir hækki; er
slíkt voði fyrir alla góða og frjálsa verzlun.
Fátt ber hér til almennra tíðinda að kosn-
ingabrallinu fráskildu, svo markvert sé. —
Goodtemplarafélagið á Eyrarbakka bauð öll-
um sýslunefndarmönnunum o. fl. til fundar,
sem þeir héldu í því skyni, að ræða um að-
flutningsbann á áfengi — að eins tveir úr
sýslunefndinni tóku til máls og hnigu ræður
þeirra að því, að frelsisskerðing væri í slíku
banni o. fl. Séra Ólafur í Arnarbæli and-
mælti þessu harðlega; þess skal getið, að
hann hélt alllanga innleiðsluræðu, hreint ekki
lausa við öfgar í garð sjómanna á þilskip-
um o. fl. Þá tóku ýmsir til máls misvel og
mislengi; flestar hnigu ræðurnar að því, að
vart mundi kominn tími til þessa banns enn
þá, og mesti vandi að sjá, á hvað ætti að
leggja nýja tolla; síðasta alþingi hefði bezt
sýnt það. Það er almennt álitið, að Sig.
búfræð. Sigurðsson hafi sýnt ljósust og bezt
rök fyrir máli sínu á fundinum í þessu efni.
Eg nefndi kosningabrall áðan og nota því
tækiíærið til að minnast lítið eitt á það.
Varla get eg sagt, að nokkur friður sé hjá
þeim mönnum, sem kosningarrétt hafa hér
í sýslu fyrir undirróðri þingmannaefnanna
nýju (séra Ólafs í Arnarbæli og Eggerts) eða
agentum þeirra. — Óðara en komið er sam-
an á uppboði, við barnaskírnir, greptranir,
við messulok o. fl., er strax hlaupið í óvissa
kjósendur, og þeir spurðir, hvern eða hverja
sá og sá ætli að kjósa í vor. — Ef kjósandi
segist helzt hafa hugsað um að kjósa þá H.
og P., þá fer nú gamanið að grána; hann
fær þá optast fljótt svarið á þá leið, að það
geti elcki kornið til nokkurra mála, nú verði
séra Ólafur að komast á þing — með þv(
að séra M. sé ófáanlegur — og Eggert öðr-
um þræði, með tilhlýðilegúm lestri um ágæti
þessara kandídata, en níði um hina, eins og
lög gera ráð fyrir. — Þessi blekkingariðja
er auðvitað heldur að ágerast, og niður við
sjóinn víða, einkum ( kringum Stokkseyri,
þar verðurfastast að gengið, enda koma þang-
að allmargir til vörufanga, einkum eptir að
félagsskip eru komin; upp til sveita hlýtur
róðurinn — svo þokkalegur sem hann er —
að ná l(ka. — Þetta er nú til svona, og það-
an af verra; vitanlega verður farið að spyrna
við ýmsum óþokkabrögðum, sem upp kom-
ast.— í fyrra var hér dúnalogn hjá því sem
nú er nýbyrjað, og líklegt er, að haldið verði
áfram. Áreiðanlegt er, að sumir (þeir eru
ekki margir) af embættismönnum sýslunnar
gera sér gott af, að vaða í síli þessu; vit-
anlegt er nú líka, að ýmsir þeirra hafa ver-
ið með ómerkilegan launróður síðan um
kosningar í fyrra, og eru ráð þeirra óðum
að komast upp. Síðar við tækifæri skulu
nöfn þeirra dregin í birtuna og ekki hlífst
við að segja sannleikann. --
Það er, sem betur fer, sú bót í máli, að
mesti fjöldi kjósenda lætur ekki flekast,
hvorki til undirskripta eða loforða, heldur
halda sér við þá þekkingu, sem hverjum góð-
um dreng sómir, og það er að halda sér
við þau kynni, sem þeir afla sér sjálfir á
mönnum og málefnum.
S/óni. úr sveit.
1 barndóml
virðist hann vera farinn að ganga ábyrgð-
armaður Hafnarstjórnarmálgagnsins hér í
bænum, sbr. kosningagrein hans ( síðasta
blaði og ráðgjafavonir Valtýs. Hvorttveggja
botnlaust rugl. Þriðja spekin í því blaði
er sú, að Alberti íslandsráðgjafi verði að sam-
þykkja bankafrumvarp síðasta þings nú fyrir
aukaþingið, ef hann vilji vera hlýðinn þing-
ræðisreglum(H). Mæla börn sem vilja. En
sannleikurinn er sá, að ráðgjafinn þarf ekki
að samþykkja frumvarp þetta fyr en undir
þing 1903, og hlíta samt þingræðisreglum.
Þess vegna þótti Þjóðólfi það undarlegt, ef
ráðgjafinn flýtti sér svo ákafiega að smella
staðfestingu á frumvarpið, áður en hið ný-
kosna alping nú í sumar kemut saman, og
þá er þrenn frumvörp um eflingu landsbank-
ans eru komin til ráðaneytisins. Ráðherra
vor sýndi einmitt, að hann vildi taka tillit
lil óska þjóðarinnar ogfulltrúa hennaráhinu
nýja aukaþingi, ef hann frestaði samþykkt
frumvarpsins fram yfir þinglok nú, til að
heyra álit hins nýkosna þings um málið,
sem hann veit, að hefur verið gert að svo
afarmiklu kappsmáli. Og það má sjálfsagt
ganga að því vísu, að hann hrapar ekki að
staðfestingunni, hvað sem ísafold segir og
hversu heitt, sem hún þráir, að ráðgjafinn
lögfestl Warburgsbankann nú þegar. Hún
er hvort sem er orðin úrkulavonar um, að
eptir betra sé að bíða fyrir þá Warburg. En
hinar rammskökku og naglalegu hugmyndir
blaðsins um skerðing þingræðisins við frest-
un staðfestingarinnar, þurfa lesendur blaðs-
ins ekki að undrast. Þeir eru orðnir svo
þaúlvanir vitleysunum þar, að þeir mundu
verða blátt áfram hissa á pvi, og veita því
alvarlega eptirtekt, ef þær yrðu harla fágæt-
ar. En meðan sá gamli situr við stýrið, geta
lesendurnir rólegir treyst því, að hann sér
um að í blaði hans sé jafnan nægilegt efni
fyrir gárungana, til að gera gys að og hlæja
að, allt á kostnað ábyrgðarmannsins. Og svo
er blaðið lesið miklu meira fyrir bragðið.
Vitleysurnar verða hreint og beint sama sem
bezta vörugylling (reclame) fyrir forvitna les-
endur.
Mannalát.
Hinn 29. f. m. andaðist að Hrepphólum
í Ytrihrepp prestsekkjan Guðtún Pdlsdóttit
systir séra Olafs heitins Pálssonar dóm-
kirkjuprests, er síðast var prestur að Mel-
stað. Hún var nálega 85 ára að aldri, fædd
í Ásum í Skaptártungu n. júní 1817. Þá
er hún var á 7. ári, drukknaði faðir henn-
ar á Mýrdalssandi með Þórarni Öefjord
sýslumanni 14. sept. 1823, ólst hún síðan upp
í Eyvindarhólum hjá föðurföður sínum séra
Ólafi Pálssyni, unz hún giptist 1835 séra Jóni
Eiríkssyni (Sveinssonar prófasts 1 Hraun-
gerði) er þá var aðstoðarprestur í Meðal-
landsþingum, en fékk Stórólfshvolsþing
1839, og fluttu þau hjón að Forsætií Land-
eyjuni vorið 1840, en síðan að Stórólfshvoli,
og þaðan vorið 1860 að Stóranúpi. Mann
sinn missti hún 1887, og dvaldi eptir það
til dauðadags hjá syni sínum Sigurði bónda
í Hrepphólum. Börn þeirra hjóna voru
alls 15, og komust 8 þeirra á fullorðins-
aldur, meðal þeirra var séra Páll í Hest-
þingum, er dó ungur 1875, Helga móðir
séra Jóns heit. Stefánssonar á Lundar-
brekku og Kristín móðir Jóns Ófeigsson-
ar stud. mag. f Kaupm.höfn. — Guðrún
heit. vai gáfuð kona, fróð og minnug, og
yfirhöfuð merkiskona, sem hún átti kyn til.
I nóv. f. á. andaðist 1 Hrepphólum son-
ardóttir Guðrúnar heit. Guðrún Eiriksdótt-
ir 28 ára gömul, mesta efnisstúlka; hafði
verið við nám á Ytrievjarskóla 3 vetur,
en veiktist þar af lungnatæringu, og fluttist
þá suður að Hrepphólum til föðurbróður
s(ns. ____________
Gnfubáturinn ,Reykjnvík‘
(kapt. Vaardahl) kom hingað frá Noregi
í fyrradag snemma.
Sáttanefnilarinaður
kosinn hér 1 bænum 3. þ. m. Jón Magn-
ússon landritari.
Veðuráttufar í Rvík í apríl 1902.
Meðalhiti á hádegi. + 4.7 C.
—„— „ nóttu . +- 0.4 „
Mestur hiti „ hádegi. + 10 „ (h.21.—26.).
—„— kuldi „ —„— . 10 „ (h. 2.).
Mestur hiti „ nóttu . + 6 „ (h. 25., 27.).
—„— kuldi „ „ . +- 13 „ (aðfn. h. 2.).
Hefur verið við norðanátt, opt hvass til
djúpa, mest allan mánuðinn, þar til síðari
part, að hann fór að ganga til landsunn-
anáttar við og við og hlýna, opt með regn-
skúrum; gengur svo aptur til hááttar (norð-
an) en ekki hvass hér innfjarðar.
+5 J: Jónassen.
Seldur
óskilafénaður í Grindavíkurhreppi
liaustið 15)01.
1. Svarthölsótt ær 1 v., m.: stýft á hálft af
fr. gat biti apt. h., stýft v.
2. Hvítkollótt gimbrarlamb, m.t sneiðr. fr.
h., sneiðr. fr. biti apt. v.
3. Mórautt gimbrarlamb, m.: blaðst. fr. stig
apt. h., hálftaf apt. v.
I febrúarmánuði 1902:
Jörp hryssa 2 vetra, m.: blaðst. og bitifr. h.
Eigendur geta vitjað andvirðis hins selda
fénaðar, að frádregnum kostnaði til undir
ritaðs fyrir júnímán.lok næstk.
Húsatóptum 6. marz 1902.
Eitiar Jónsson.
Islenzkur verzlunarmaður,
sem verið hefur 5V2 ár við verzl-
un erlendis og nú er bókhaldari og
reikningshaldari við stóra verzlun í
Noregi óskar eptir samkynja stöðu við
verzlun hér á landi. Ritstjóri Þjóðólfs
gefur nánari upplýsingar.
Ósannur fréttaburður.
Nýlega hefur sá orðrómur borizt út, að
Magnús bóndi Jónsson á Flankastöðum hafi
vísað burt frá sér konu sinni, en þetta er
ranghermi. Konan hefur ekki verið eina nótt
í burtu, er kyr á heimili sínu, og að því er
kunnugir segja, líður henni vel.
Mlðneslngur.
Kjöbenhavns
Forskoleseminarium
Nörrebrogade 27 Kbliavn N.
uddanner Lærerinder for Börneskolens
yngste Klasser (Alderen 6—IO Aar).
Optagelsespröven afholdes midt i Au-
gust. Uddannelsen varer 11 Maaned-
er, den afsluttes midt i Juli næste Aar.
Til Optagelse fordres almindelige gode
Skolekundskaber. Seminariet er stats-
anerkjendt og Eleverne kan faa Stats-
understöttelse. Nærmere Oplysninger
ved Henvendelse til Seminariet.
Kirstine Frederiksen.
J. Th. Hnus. Emilie Jansen.
cand. theol.
Valdivia Sólaleður.
Verzlunarhús í Hamborg óskar ept-
ir mjög duglegum erindreka með sér-
stakri þekkingu á skinnavöru. Tilboð-
um merkt H. E. 1656 veitir móttöku
Rudolf Mosse, Hamborg.
Auglýsing.
Það stendur til, að landmælingadeild
herforingjaráðsins danska framkvæmi
landmælingar hér á Suðurlandi.
Almenningur aðvarast því hér með
um, að ekki megi hindra á nokkurn
hátt mælingarstörf þessi og hér að lút-
andi framkvæmdir nefndrar herliðs-
stjórnardeildar, né rífa niður, eyðileggja
eða skemma steinstöpla, vörður, járn-
stengur, málmbúta o. fi., sem deildin
setur upp, eða notar við mælingarnar,
en þeir, sem gerast brotlegir í þessu
tilliti, mega búast við, að sæta mál-
sókn og hegningu samkvæmt 100. og
296. gr. hegningarlaganna.
Suður- og Vesturömtin, Rvík 9. maf 1902.
J. Havsteen.