Þjóðólfur - 01.02.1907, Blaðsíða 3

ÞJÓÐOLFUR.
19
komulagi þeirra. En við svo búið má
ekki lengur standa. Óánægja manna er
orðin svo rík yfir gufuskipaferðunum, að
það mun þykja fullhart að verða að búa
við sama ólagið þetta árið út, þótt ekki
yrði það lengur.
Dálnn
hér 1 bænum 26. f. m. Arni J ó n s-
son á Tóptum, fyrrum bóndi í Miklholts-
helli í Flóa, á 63. aldursári. Hann var
fæddur 7. desember 1844 og bjójónfað-
ir hans í Snotru í Þykkvabæ. Hann var
son Ólafs á Seli < Holtum Jónssonar á
Ægissíðu Þorsteinssonar á Víkingslæk,
ArnþórSsonar < Ostvatnsholti Brynjólfs-
sonar og mun sá ættleggur kominn frá
Torfa í Klofa. Kona. Ólafs f Seli var
Ingveldur Isleifsdóttir frá Asmundarstöð-
um í Holtum Hafliðasonar Þórðarsonar
sýslumanns á Ingjaldshóli Steindórssonar
af Akraætt. — Arni heif. var kvæntur
Þorbjörgu Filippusdóttur frá Þórunúpi
Jónssonar í Varmadal Sveinssonar Guð-
brandssonar Lafranzsonar og bjuggu þau
mörg ár í Miklholtshelli í Hraungerðis-
hreppi, en fluttu til Reykjavikur 1886.
Börn þeirra eru: Jón prentari í »Guten-
berg«, Kristín, kona Páls Arnasonar lög-
regluþjóns, Vigfús og Sigurður. Arni
heit. var vel greindur maður, og einkar
fróður, spaklyndur og hygginn og vildi
ekki vamm sitt vita.
Heiðurspening
hefur dr. Þorvaldur Thoroddsen pró-
fessor fengið frá landfræðisfélagi Amer-
íku í New-York fyrir framúrskarandi störf
í þjónustu landfræðilegra vfsinda. Heið-
urspeningurinn er kenndur við Daly dóm-
ara, er eitt sinn var forseti félags þessa,
sem er aðalfélag landfræðivísinda 1 Am-
erfku.
Botnvörpuskip
enskt hefur nýlega farizt á Breiðafirði,
úti fyrir Grundarfirði, Skipið hét
»Imperalist« frá Hull, og kvað hafa
verið nýtt skip. Skipshöfninni varð
bjargað.
Nýtt islenzkt botnvörpuskip,
er nefnist »J ó n forseti«, kom hing-
að í vikunni sem leið frá Englandi, ný-
smíðað, og á að ganga hér til fiskiveiða.
Það er eign Thor Jensens kaupmanns og
nokkurra fleiri manna hér í bæ. Skipið
er laglegt útlits og mjög vel til þess vand-
að. Vonandi, að það verði eigendunum
happa-gripur.
Mannalát.
Hinn 26. f. m. andaðist Pétur Porsteins-
son, fyrrum hreppstjóri og lengi bóndi á
Grund í Skorradal, nálega 79 ára gamall,
fæddur 2. febrúar 1828. Voru foreldrar
hans Þorsteinn bóndi á Hvanneyri Þor-
steinsson frá Miðfossum Björnssonar og
Snjáfríður Bjarnadóttir. Pétur heit. var
kvæntur Kristínu Vigfúsdóttur frá Grund
Gunnarssonar frá Hvammi á Landi Einars-
sonar systur Magnúsar á Miðseli í Reykja-
vík og þeirra bræðra. Meðal barna þeirra
eru: Bjarni bóndi á Grund, Þorsteinn á
Miðfossum og Vigfús á Gullberastöðum.
Var Pétur hættur búskap fyrir nokkru og
dvaldi hjá Bjarna syni sínum á Grund. —
Hann var mikill framkvæmdar- og dugnað-
armaður og jafnan í heiztu bændaröð, en
nánari æfiatriða þessa merkismanns vonum
vér að geta birt síðar.
Ný bréfspjöld
eru komin út með góðri mynd af Jóni
Sigurðssyni, og verða þau vafalaust mikið
keypt. Þau fást hjá Sigfúsi Eymundssyni,
á Thorvaldsensbazarnum, í Thomsens maga-
sfni og í afgreiðslu ísafoldar. Kostnaðar-
maður er hr. Ólafur Ólaísson, Mjóstræti 8,
hinn sami, er gaf út brjefspjöldin með mynd
af ráðherranum, er kvað hafa selzt mjög vel.
Embættispróf
í læknisfræði við háskólann hefur tekið
Sigurður Jónsson frá Eyrarbakka með 2.
betri einkunn.
Fyrri hluta lagaprófs
hafa tekið Magnús Guðmundsson með
1. einkunn og Sveinn Björnsson með 2.
einkunn.
Samsðngur
var haldinn Bárahúsinu 27. f. m. und-
ir forustu hr. Sigfúsar Einarssonar og
þótti hin bezta skemmtun. Þar sungu þær
frú Valborg Einarsson og frú Elizabet
Þorkelsson og var gerður mjög góður
rómur að. — Lýsingin í húsinu — en þar
á að vera raflýsing — var harla léleg, því
að rafmagnshreyfivélin var í ólagi, svo að
söngfólkið og áheyrendurnir voru að kalla
mátti í myrkri, og lá við að fresta yrði
samsöngnum vegna þe«s. Hann verður
endurtekinn á sunnudaginn.
Gull borinn
kvað nú loks eiga að koma hingað
með »Ceres« 15. þ. m. En ekki vill
Þjóðólfur ábyrgjast, að svo verði, því að
nú er komið nokkuð á annað ár síðan
sagt var, að hans væri von þá og þeg-
ar. Má samt vænta þess, að byrjað verði
þó svo snemma á rannsóknunum, að sýna
megi konungi í sumar gullið(?) úr Eski-
hlíðarmýrinni. Hver veit nema brúnin á
dönsku þingmönnunum lyptist við það.
Bráökvödd
varð í Kaupmannahöfn á aðfangadag
jóla (24.desember) Ólöf Ólafsdóttir
TLt o r b e r g, alsystir Bergs heit. Thor-
bergs landshöfðingja, en dóttir séra Ólafs
Hjaltasonar Thorbergs, er síðast var prest-
ur á Breiðabólsstað í Vesturhópi (•{• 1873).
Hún var nær hálfáttræð að aldri, fædd á
Hvanneyri í Siglufirði 7. apríl 1832,
dvaldi allan síðari helming æfi stnnar hjá
bróður sínum Bergi og eftir lát hans hjá
ekkju hans, frú Elinborgu Thorberg í
Kaupmannahöfn. Var mesta góðkvendi,
elskuð og virt af öllum, er kynntust henni,
og líktist í því sem fleiru bróður sínum,
enda nam hún ekki yndi annarsstaðar en
á þvl heimili, og var ógipt alla æfi.
,Valurlnn‘
höndlaði í fyrra kveld enskt lóðar-fiski-
skip (frá Grimsby) við veiðar í landhelgi
nálægt Garðskaga. Skipstjórinn sektaður
hér í gær um 11 £ (tæpar 200 kr.), og
slapp með það.
Talsíinahlutaf élag
Reykjavíkur hélt aðalfund sinn í gær-
kvöldi á „Hótel ísland". Fjárhagur félags-
ins góður. 2% af ársarðinum lagðir í vara-
sjóð samkvæmt lögum félagsins, að því frá-
dregnu samþykkt, að greiða hluthöfum 10%
í vexti af því, sem þá var eftir, og um af-
ganginn (um 4000 kr.) ákveðið, að hann
skyldi verða stofnfé. Samþykkt tillaga um
að fela stjórninni að færa út kvíarnar þann-
ig, að fá taísímaborð fyrir 500 notendur og
auka hlutaféð um 10,000 kr. m. fl., er af
aukningunni leiddi, svo framarlega sem
landstjórnin leggur það ekki til í fjárlaga-
frv. sínu 1908—1909, að landsjóður taki að
sér bæjartalsímann. Ennfremur samþykkt,
að hafa talsímastöðina opna að minnsta
kosti 6 klukkusrundir á helgum dögum (í
stað 4 nú). Stjórn endurkosin (Knud Zim-
sen, K1 Jónsson, Thor Jensen) og henni á-
kveðin af félagssjóði 700 kr. þóknun, en 50
kr. til endurskoðunarmanna (Halld. Jóns-
sonar og Sighv. Bjarnasonar).
Um leikfimiskennslu.
Eitt af því, sem vér Islendingar erum á
eptir nágrannaþjóðunum með, er þekking á
leikfimi og iðkun hennar. Það mun ekki
ofmikið sagt, þó að eg segi, að allur fjöld-
inn þekki að eins nafnið, og að þeir, sem
kunna leikfimi séu sárafáir. 27. apríl 1836
Cggarf (Slaessen
ylrréttariálafliitningsiaöir.
■ Lækjargötu 12 B. Venjulega heima kl.
10—11 og 4—5. Tals. 16.
sagði danskur bóndi, sem sumir er lesið
hafa sögu ef til vill, þekkja, á fundi í Vi-
borg (Ole Kirk): »Gymnastik bör öves lej-
lighedsvis"; þessi orð, sem nú eru 70 ára
gömul eru samkvæm hugsunarhætti okkar
Islendinga og sýna Ijóslega, hversu langt
við erum á eptir Dönum. Nú er leikfimi
talin ómissandi hér og hvert barn, jafnt
karlar sem konur, læra leikfirni. Enginn,
sem þekkir til leikfimi, vill neita, að hún
sé gagnleg ■— nauðsynleg — og, að við Is-
lendingar neitum því enn, kemur af því, að
okkur vantar þekkingu á henni, vantar að
sjá þær góðu verkanir, er hún hefur á þá,
er iðka hana á réttan hátt. Eitt af því, er
við getum lært af Dönum, er að meta leik-
fimina meira en við hingað til höfum gert.
Við erum líka að stfga spor í áttina. Real-
skólinn á Akureyri hefur nú leikfimiskennslu
og ákveðið er, að kenna leikfimi á væntan-
legum bændaskólum. A Hólum hefur ■
nafninu til verið leikfimiskennsla síðastliðna
vetur; en þegar ekkert hús er til að kenna
í og maður verður að eiga allt undir hvort
veðrið er svo, að mögulegt sé að hafa leik-
fimi úti, eða þá í kjallaranum, sem alger-
lega er óbrúkandi sem leikfimishús, leiðir af
sjálfu sér, að kennslan verður stopul og
gagnslítil. Nú hefur stjórnarráðið ákveðið
að leikfimi skuli vera kennd, en hvar á að
kenna hana? Uti á víðavangi ? eða í kjall-
aranum ? Báðir staðirnir eru óbrúkandi.
Allir er til þekkja, og nokkurt slcyn bera á,
hvernig leikfimishús þarf að vera, munu
viðurkenna það. Amtsráðið eða sýslurnar
hafa hingað til neitað um styrk til að
byggja leikfimishús, nú á landið skólann,
og vonandi verður það ekki eins spar-
samt með fé til að gera skólann vel úr
garði. A Hvanneyri vantar líka hentugt
leikfimishús. Þegar þingmennirnir hafa
séð eins góða skóla og Askov og Ladelund,
sem báðir hafa mjög góð leikfimishús, skul-
um við vona, að augu þeirra opnist svo, að
þeir sjái þörfina á góðum húsakynnum við
skólana. Húsakynnin á Hólum eru nú yfir-
leitt mjög ófullkomin og full þörf er á, að
bæta þau að mörgu leyti. A Hvanneyri eru
þau nýrri, enda rniklu betri en á Hólum, en
þó hvergi nærri góð fyrir 40 nemendur. Við
verðöm að vona, að þingið næst geri einhverj-
ar ráðstafanir til að bæta úr húsakynnun-
um. í sjálfu sér lítur það hlægilega út að
sama þing, sem samþykkir að kenna leik-
fimi, gerir ekkert til að hægt sé að kenna
hana. En þetta lagar næsta þing vonandi
Við barnaskólana, þó fáir séu, ætti að vera
leikfimískennsla, og eins við alla aðra skóla.
Lesi maður, eins og ætlazt er til að maður
geri í skólunum, hefur maður mjög mikla
þörf á leikfimi, miklu meiri en annars. Flest-
ir barnaskólarnir standa í kauptúnum eða
smáþorpum; hvert kauptún ætti að hafa sitt
samkomuhús og mætti meðal annars nota
það til að kenna í leikfimi.
Uti í sveitinni kæmu svo samkomuhús á
eptir, en sökum strjálbyggðarinnar á það
lengra í land; en á næstu árum er eg sann-
færður um, að ýmsir bæirnir koma með
umheiminum hvað leikfimi snertir. Ungir
menn ættu að stofna félög og ráða kennara
og leigja hús til að læra leikfimi í; gætu
þeir þá vel haft tíma að kvöldinu eptir
vinnu. Kostnaðurinn við það gæti ekki orð-
ið mikill, ef margir væru í félaginu.
Eg vona, að landar mínir standi ekki
mörg ár enn að baki annara þjóða hvað
þetta snertir, eins og það er mín heitasta
ósk, að þeir í öðru megi ná fram til
framfara og frama, svo að þeir standi sam-
hliða nágrannaþjóðunum.
Stövring-Höjskole 4. jan. 1907.
P. Zóphóníasson.
Gullbpúðkaup.
Sunnudaginn 21. ágúst síðastl. var af sveit-
ungum, ættingjum og ýmsum kunningjum
og vinum haldið gullbrúðkaup hjónanna
Jóns Magnússonar og Margrétar Einars-
dóttur að Arnarbæli í Grímsnesi. Var þar
samankomið fjölmenni, eptir því sem í sveit-
um gerist, um 170 manns, og skemmti sér
með söng, samræðum og ræðuhöldum til
kvölds. Af 10 börnum þeirra hjóna, sem
á lífi eru, voru 9 viðstödd, og færðu þau
foreldrum sínum eptirnefndar gjafir: Föður
sínum tóbaksdósir úr silfri með nafni hans
0g ártali og staf silfurbúinn með nafni hans.
Móður sinni gáfu börnin forkunnarfagra
silfurnælu með nafni hennar, og með 10
laufum, sem táknuðu 10 börn þeirra. Auk
barna þeirra voru og mörg barnabörn
þeirra viðstödd, sem alls eru orðin 39. —
Veður var hið bezta allan daginn, og
skemmtu menn sér vel og var dagurinn
hinn ánægjuríkasti fyrir hin öldruðu hjón,
sem enn eru ern og hress. Jón er sonur
Magnúsar Einarssonar frá Miðfelli í Ytri-
hrepp, en Margrét er dóttir Einars Gísla-
sonar frá Álfsstöðum á Skeiðum. Bjuggu
þau allan sinn búskap 46 ár á Álfsstöðum,
við fremur lítil efni, en komu þó barnahóp
sínum vel til manns hjálparlaust. Fyrir 4
árum fluttu þau til tengdasonar síns Stefáns
Jónssona'r í Arnarbæli.
Við þetta tækifæri var þeim flutt kvæði,
og er eitt erindi þess þannig:
„Ykkurkæru öldnu hjón | andinn heilsar
vor, | gleðst með ykkurglöðum, | gullbrúð-
kaups við spor. — | Hlutuð hamingju þið, |
hærri en lýða fjöld, | nutuð heilla hjóna-
bands í hálfa öld“. 2+7.
Jarðarför 111 annslns mfns sáluga, Árna
Jónssonar, fer fram frá heimili hans,
Lindargötu nr. 3, þriðjiKlaginn 5. febr.
n.k. kl. 111/» f h.
Reykjavík, 1. febr. 1907.
Þorbjörg Filippusdóttir.
Verzlun B. H. Bjarnason í Bejikja-
vík hefur tekizt á hendur einka-
útsölu hér á landi fyrir Louis De
Salignac & Co. í Cognac, og hefur
þegar á boðstólum íjölda ágætra
Cognac teg.
Sama verzlun hefur áður tekizt
á hendur mikla sölu fyrir hið vel
þekkta félag ,Compania Holandesa4,
og mun því óhætt að telja vínverzl.
hr. B. H. B. eina meðal hinna allra
beztu hér i bæ.
Yep Plaiteteíi
»8 ágœtt margaríne w
cTZie. dSjarnason.
Alstaðar í heiminum, þar sem eg
hef flutt inn hinn viðurkennda Kína-lífs-
elixír minn, hafa óskammfeilnir gróða-
brallarar leitazt við að líkja eptir hon-
um. Til að koma í veg fyrir, að is-
lenzkir neytendur hins ekta Kína-lífs-
elixírs verði flekaðir til að kaupa svikið
og áhrifalaust meðal af slíkum piltum,
skora eg hér með á alla Islendinga
að gæta þess nákvæmlega, að á ein-
kennismiðanum er Kínverji með glas
í hendinni, einnig firmanafnið Valde-
mar Petersen, Frederikshavn, Köben-
havn, en merkið VFP‘ í grænu lakki
á flöskustútnum.
Biðjið beinlínis um hinn ekta Kina-
lífs-elixír frá Valdemar Petersen,
Frederikshavn, Kóbe?thavn.
Séuð þér í vafa um, hvort þér hafið
fengið hinn ekta Kína-lífs-elixír, skuluð
þér skrifa beint til Valdemar Peter-
seu, Nyvej 16, Köbenhav?i V.
frá 14. maí næstk., og kaups ef
um semur, 5 íbúðarhús og 1 verzl-
unarhús á beztu stöðum í bænum.
Semja ber við
<*ísla Þorbjarnarson.
(Heima kl. 10—11 og 3—4).