Þjóðólfur - 20.12.1907, Blaðsíða 1

Þjóðólfur - 20.12.1907, Blaðsíða 1
59. árg. Reykjavík, föstudaginn 20. desember 1907. Xs 58. &óðar ýréitir almerming. Nýlega fengum við með s|s »Gambetta« allmikið af vörum. / PAKKHÚSIÐ höfum við fengið hið kraptgóða Maís-mjöl, e i n n i g Hafra, Hveiti og allskonar KORN-MAT. / NÝLENDUVÖRU-DEILDINA n ý k o m i ð: Mc. Vites & Friee’s Kaffíbrauð. °g margar tegundir af ÁVÖXTUM. Baldwins-EPLI, 25 a. pr. pd. Hvergi eru menn vissari um að fá Edin- borgar-verð, heldur en einmitt hjá verzl. EDINBORG, Rvík. N'Jvpr Skammðegishugleiðingar. Eptir Örvar-Odd. Sæll og blessaður, Þjóðólfur minn ! Eg vona, að það lyptist á þér brúnin, heilla- karlinn, er þú sér krákustígana mína, og efast ekki um, að þú veitir mér þá á- nægju, að iáta mig sjá, hvernig þeir »taka sig ÚU á prenti. Eg er svo gerður eins og fleiri, að mér þykir langmest varið í það, sem eg rita, og sjái eg einhverstað- ar grein, sem eg hlýt að viðurkenna vel ritaða, þá set eg upp allan þann spek- ingssvip, sem eg á 1 eigu minni, og segi við þá, sem eru að hrósa henni, að þetta sé bölvað slúður, enda sjáist nú naumast framar nokkurt orð af viti í nokkru ís- lenzku blaði, og öðruvísi skyldi það verða, ef eg mætti ráða. Og þá er eg dæmi svona djarft, þá þorir enginn að mæla á móti og allir verða á sama máli, halda, að þarna sé karl 1 krapinu, sem viti jafn- langt nefi sfnu og sé spekingur hinn mesti, hreinasta »séní«, er þessi veslings þjóð kunni ekki að meta. Eg hef þekkt marga golubelgi og spjátr- \ unga, er þykjast vita alt millum himins og jarðar og geta dæmt um alla skap- aða hluti, en eru þó ekki neitt í neinu, verða að gjalti þegar á hólminn er kom- ið. Vitanlega er því öðruvísi háttað um mig, en eg er samt hræddur um, að eg gæti ekki unnið öll þau afreksverk, sem eg læt 1 veðri vaka, að eg gæti unnið. Einkunnarorð mitt er að s ý n a s t, en ekki að vera, því að eg hef haft nasa- sjón af því, að það megi komast langt áfram 1 heiminum með þeirri reglunni. Sérstaklega er það vænlegt til frama og metorða, að hneigja sig djúpt í duptið og helzt skríða á maganum fyrir öllum yfir- mönnum, öllum valdhöfum og öllu pen- ingavaldi. Af þeirri auðmýkt stafar ekki að eins krossaregn og titla, er svalar svo dásamlega sálarþorsta sumra manna, held- ur mörg önnur meiri háttar gæði: em- bætti og ýmsar vegtyllur, er falla að eins hinum trúuðu í skaut, þeim, sem heyra og hlýða, góðu börnunum, sem ekki hafa ofmikla barlest af persónulegri sannfær- ingu 1 fórum sínum, né höfuðið ofþyngt af svonefndum sjálfstæðisgrillum, sem ekki kvað vera talin gjaldgeng vara meðal roskinna, ráðsettra manna, og ekki [mega sjást á markaðinum, að miunsta kosti ekki opinberlega, enda kvað hennar helzt vera að Ieita hjá þeim, er Wma til dyranna eins og þeir eru klæddir og eru ekki þeim hyggindum gæddir, er í hag koma. Mér svifu þessar hugsanir ósjálfrátt í hug, er eg fór að athuga alla konungs- dýrðina hér í sumar og afleiðingar henn- ar. Eg ætla ekki að fara að Jtelja eptir þessa mörgu tugi eða hundruð þúsunda, sem fór í þennan veizlufagnað. Það var sjálfsagt að taka sómasamlega móti kon- ungi vorum og gestum landsins, dönsku þingmönnunum, en eg held samt, að það hefði mátt gera það jafnvel með minni íburði og meiri ráðdeild. Margir hafa t. d. hæðst að Rauðamelsölkeldu-vatninu og efast um, að nokkur mundi fást til að drekka það ókeypis með því að fá [flösk- urnar í -ofanálag, og ekki hefur heyrzt, að nokkur hafi gefið sig fram til þess. Er því spáð, að nefndin muni ætla að skipta því á milli sfn til að baða sig úr því, sérstaklega til höfuðbaða, er kvað vera einkar heilnæmt eptir langar og strangar kveldvökur í konungsfararvastri, því að auk þess, sem allir nefndarmenn fengu stjörnu á brjóstið fengu sumir höfuðstjörnur, og sáu því alla konungsdýrðina í tvöföldu ljósi, svo björtu, að þeirsáuekki sólina vegna stjörnu- ljómans. Mælt er, að þetta »höfuðvatn« nefndarinnar — R'auðamelsvatnið, — sem mestu spekingshöfuðin í henni ætluðu að gera að höfuðdrykk danskra bindindis- manna hafi kostað landsjóð um 5—6000 krónur. En Danir hristu bara höfuðin yfir þessum íslenzka goðadrykk nefndar- innar og kunnu ekki að meta vísdóm hennar í því vali. Og enginn íslending- ur var heldur svo þjóðlegur, þótt um af- urðir landsins væri að ræða, að hann hefði næga sjálfsafneitun til að drekka þettla, heldur en að láta hella því niður. Þjóðræknin var ekki meiri en þetta. Jafn- vel nefndin sjálf kvað ekki hafa fengizt til að bragða á því, eins og sýnishornun- um af útlendu vínunum, sem bragðað kvað hafa verið á fyrirfram, hæversku- laust, til þess að vita, hvort þau væru boðleg konungi. Og til aðstoðar sér í því vandaverki, kvað nefndin hafa kyatt til einhverja utannefndarmenn, er ætlað var að hefðu einna næmastan smekk fyr- ir því, hvað konungi og öðrum háum tignarmönnum mundi gómsætast þykja. Var það trúnaðarstarf mikið og ekki vanda- laust af hendi að leysa, vegna höfuð- áreynslu þeirrar, er því fylgdi, og þar af leiðandi höfuðsvima og höfuðóra. En þetta er nú allt um garð gengið og farið að fyrnast yfir 1 hugum manna. Aðrar eins náðargjafir, og konungskoman hafði í för með sér, falla mönnum ekki 1 skaut á hverju sumri hér heima. Sælir munu þeir, sem þeirra gjafa nutu, sér- staklega riddararnir, etazráðin, dannebrogs- mennirnir, og medalíumennirnir, því að lengi hefðu margir þeirra annars mátt bíða eptir þessu svalandi regni, er draup á hin þurru og þyrstu brjóst þeirra, enda kvað sumir hafa borið sig ötullega eptir björginni. Nú eru Reykvíkingar hættir að minn- ast á konungsförina að heita má. Nú snýst allt um gullið, gullnámurnarl Vatns- mýrinni. En hvað eg vorkenni jarðfræð- ingunum okkar að hafa fullyrt, að hér gæti ekki fundizt gull eða aðrir dýrir málmar. Vísindin eru »humbug« í saman- burði við reynsluna, er opt gerir að engu hrákavef vísindamannanna. ískyggileg gull- sótt mun vera í aðsigi hér í bænum, og er sú veiki öldungis ný hér á landi og hérlend- um læknum því ókunn. Munu hvorki holdskurðirGuðmundanna,homöopatameð- ul Lárusar, né bakstrar Ólafs í Lækjar- koti ráða bót á henni. Tel eg sennileg- ast, að læknarnir sjálfir sýkist af veiki þessari, og landlæknirinn nýi líklega einna hættulegast, því að hann var einn í gullnefndinni og er þeirri gáfu gæddur að sjá þær sjónir, er engum auðnast, nema fjarskyggnum mönnum, en þeir munu nú harla fáir á landi voru. Á Jónasar-af- mælinu sá hann t. d. sýn mikla, er rétt- ara væri að kalla vitrun eða fyrirboða framtíðarinnar. Slfkir menn sjá gegnum holt og hæðir, sjá hvar fé er fólgið í jörðu o. s. frv. Landlæknirinn hefur því fyrir löngu séð, að gull muni vera fólgið í Skólavörðuholtinu. Það þarf ekki að vera gull í manni sjálfum til að vera þef- vís á þann málm. Enn verður þó ekki sagt um, hversu gullauðug náman er, en það er eg viss um, að fengist upp úr henni einar klyfjar á asna, þá mætti kaupa allt landið, fólk, fénað, og fasteign. Nú er ekkert sennilegra, en að útlend- ingar verði fengnir til að grafa gfg nið- ur að gullinu og vinna námuna, því .uð hér vantar fé til slíkra stórvirkja. Og það er ekkert hætt við öðru, en að útlending- um verði boðin þau vildarkjör, að mest- ur arðurinn af námunni lendi í þeirra höndum. Reykvíkingar hafa ekki til þessa verið svo hagsýnir, eða bæjarstjórn- in fyrir þeirra hönd. Því hygg eg, að gullið verði til lítillar gæfu fyrir bæinn eða landið, enda hef eg aldrei fundið til mikillar gleði yfir þessu Vatnsmýrargulli, og óska jafnvel, að það reynist sem allra minnst. Miklu gagnlegra bænum, að gott og nægilegt vatn, blátt vatn, hefði fundizt þarna. Eg er nú svo bölsýnn. Og eg sé gullsóttina breiðast hér um bæinn og hertaka unga menn og gamla. Og fjárglæframenn munu spretta upp eins og gorkúlur á haug í skjóli gullsins, innlendir og út- lendir og allskonar illþýði hvaðanæfa að hingað safnast. Mun Halldór vor Daníels- son eða Þorvaldur ekki verða þeim lýð miklir í augum. Og hvorki treysti eg bæjarstjórninni nýju né kvenfólkinu í bæj- arstjórninni til að bjarga Reykjavfk úr þeim hershöndum. Er sennilegt, að Hjálp- ræðisherinn yrði þá helzti bjargvætturinn. En þessara tíma verður vonandi langt að bíða, sem betur fer. Halldór og Þorvald- ur þá úr sögunni, og kvennfólkið orðið fullreynt 1 bæjarstjórninni, flest núlifandi »séní« landsins dauð, bæði það, sem þeg- ar hefur verið reistur minnisvarði í Blesa- málum hinum nýju, og hití, sem á minn- isvarðann eptir og flaggað verður fyrir á stjórnarráðinu á 100 ára afmælinu m. m. Guðmundur á Sandi og aðrir sniilingar munu þá og undir lok liðnir. Sörauleið- is Jón Ólafsson og með honum öll ís- lenzk sannsögli aldauða, svo að úr því sést ekkert satt orð í nokkru íslenzku blaði og skynja menn þá til fulls, hvað »landið vantar«, en verður ekki bætt. En Ólafur Dan mun þá lifa og sitja sveittur við að reikna út kvaðratrótina af öllu líf- starfi Guðmundar á Sandi. Nú hefur hann að eins reiknað gildi kvaðratrótar- innar af Ólöfu í Ási og komist að þeirri

x

Þjóðólfur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðólfur
https://timarit.is/publication/72

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.