Þjóðólfur - 02.07.1909, Blaðsíða 3
ÞJOÐOLFUR.
munum varð bjargað að mestu. Bónd-
inn þar, Jón Hjaltason, beið mikið tjón,
því að allt var óvátryggt.
Hátíðarhald
allmikið var á Akureyri 17. f. m. (af-
niælisdag Jóns Sigurðssonar). Bæjarfógeti
(Givðl. 'Guðmundsson) settj hátíðina með
ræðu. Stefán Stefánsson skólastjóri tal-
aði um Jón Sigurðsson, Karl Finnboga-
son fyrir Islandi og Steingrímur Matthí-
asson læknir um Islendinga. »Norðurl.«
finnur að því, að ræðumennirnir sumir
hafi komizt út í pólitik og talað þar frá
flokkssjónarmiði. Á hátíðarsvæðinu sást
enginn íslenzkur fáni segir »Norðurl.«,
og hafði þó Ungmennafélag Akureyrar
gengizt fyrir þessu hátíðarhaldi, en blað-
ið getur þess jafnframt til afsökunar, .að
félagið hafi ekki séð sér annað fært, en
útiloka íslenzka fánann, til þess að stjórn-
arandstæðingar fengjust til að taka þátt
í þessu hátíðarhaldi.
Á samkomu þessari voru ýmsar íþrótt-
ir sýndar: bændaglíma með verðlaunum
í 5 flokkum, ýms stökk (hástökk, stang-
arstökk og langstökk), hlaup, kappganga,
sund (kappsund og björgunarsund) og
knattleikar. Voru verðlaun veitt fyrir
hvert um sig. Sama daginn var og glímt
um íslandsbeltið, er Guðmundur Stefáns-
son vann og áður er getið um. Næst
þeim Guðmundi og Sigurjóni hafði Pét-
ur Jónsson frá Gautlöndum (ekki Pétur
Gauti!) 9 vinninga, Kári Arngrímsson frá
I.jósavatni 8, Þorgeir Guðnason frá
Grænavatni 8 og aðrir þaðan af minna.
»Norðurl.« lýkur lofsorði á glímuna og
hæiir hinum reykvízku glímumönnum.
íþróttamót þetta 17. f. m. virðist hafa
orðið Akureyringum til sóma og skáka
þeir höfuðstaðnum, sem virðist ætla að
leggja niður allt þjóðhátíðarhald 2. ágúst.
Er það hálfvesaldarlegt og lítt frægilegt
afspurnar. Væri ekki vinnandi vegur að
dubba þjóðhátíðarhaldið hér í Reykjavík
svo upp, að það gæti orðið árlegt, alls-
herjar íþróttamót fyrir allt landið? Svo
æ 11 i það að vera. Höfuðstaðurinn verð-
ur að ganga á undan í þessu sem öðru.
Það er ofmagurt, að láta Thomsens-veð-
reiðarnar á Melunum fyrir þýzka ferða-
menn, koma 1 stað þjóðhátíðar, vera
helztu sumarskemmtun bæjarbúa. Það er
höfuðstaðnum naumast vansalaust.
Fyrri hluta lagaprófs
við háskólann hefur tekið Sigfús M.
Johnsen (frá Vestmanneyjum) meði.eink.
Fyrri hluta læknaprófs
við læknaskólann hér hafa tekið Magn-
ús Júlfusson með 1. eink. (65 st.) og Hend-
rik Erlendsson með 2. eink. (35 st.).
Pról í íorsipjallsvísinduin
tók 29. f. m. Sigurður Sigurðsson (frá
Vigur) með einkunninni dável +. Hann
var veikur af mislingum um það leyti, er
prót þetta var haldíð áður, Og getið var
um hér í blaðinu, en fékk leyfi til að
ganga upp síðar.
Nýjan vélarbát,
er »Hvítá« nefnist, hefur félagið »St(g-
andi« í Borgarnesi keypt og ætlar að hata
hann til ferða frá Borgarnesi upp eptir
Hvítá og Norðurá. Hann er 10 metrar
á lengd, 2^/4 á breidd og i1/ IO á dýpt.
Vélin er svonefnd Norrönavél, með 6 hesta
afli. Báturinn ristir að eins 22 þml. djúpt,
með 5 tonna þunga, er byggður úr eik
og málmsleginn í botninn. Hefur kost-
að 5,150 kr. Bátinn hefur O. Ellingsen
skipasmiður við dráttarbrautina hér út-
vegað frá Noregi. Hann kvað reynast
vel þar upp frá, eptir því sem enn hefur
frétzt. Verður mikið hagræði að honum
fyrir bændur þar um slóðir.
Heiðursmerki
frá frakknesku stjórninni hafa fengið
Mathías Einarsson læknir við frakkneska
spftalann hér og Halldór Gunnlaugsson
læknir í Vestmanneyjum. Þeir eru báð-
ir orðnir sofficiers d’ academie«.
Stúóentapróf.
Útskrifaðir voru úr almenna mennta-
skólanum 30. f. m.:
Jónas Jónasson . . . I. ág.eink, 106 st.
Sveinbj. Theódór Jakobsson I. 103 —
Halldór Kristjánsson . . . I. 102 —-
Kristján Ólafur Björnsson . I. 97 —
Bjarni Snæbjörnsson . . . I. 93 —
Þórður R. A. Þorgrímsson . I. 87-
Halldór J. Þorsteinsson . . I. 87 —
Halldór Kristinsson . . . II. 82 —
Símon J. Þórðarson . II. 78-
Eirlkur Einarsson . . . . II. 78-
Vigfús I, Sigurðsson . . . II. 73 —
Utanskólanemendur :
Guðmundur Ásmundsson II. 79 —
Jón Jóhannesson . . . . II. 77 —
Marten A. Th. Bartels . . II. 72 —
Jónas Stephensen . . . . III. 62 —
Dánarminning.
Hinn 11. f. m. öúní) lézt í fiskiróðri Krist-
játi Helgason í Gíslabæ á Hellisvöllum á
Snæfellsnesi, sonur þeirra hjóna Helga óð-
alsbónda Árnasonar í Gíslabæ og Kristínar
Grímsdóttur. Hafði hann róið einn á smá-
bát kl. 4 árdegis og sat að fiskdrætti fram
eptir morgni. Brandur bóndi Jóhannesson
í Bárðarbúð, sem einnig var á sjó á sömu
slóð, hafði tvívegis tal af honum. I síðara
skiptið kvartaði Kristján sál. um lasleika
og kvaðst mundi fara heim, og skildu þeir
við það. Nokkru sfðar tók Brandur eptir því
og sonur hans, er var á fjöl með honum,
að bátur Kristjáns sál. var nokkuð síginn
meira en áður. Fóru þeir þá til hans, og
urðu þeir skjótt vísari, að Kristján var lát-
inn, því hann var fallinn með höfuðið út af
borðstokknum upp að mitti út í sjó. Er
það álit þeirra feðga, að hann hafi orðið
bráðkvaddur, en ekki látizt svo af slysi.
Um dauðameinið verður þó ekki sagt með
vissu, því að héraðslæknirinn í Olafsvík
varð ekki kvaddurþar til álita, þar sem hann
þá var á ferð í Reykjavík. En álit greindra
manna og nærfærnra, er líkið sáu, var það,
að dauðameinið mundi jafnvel hafa verið
heilablóðfall. — Kristján sál., sem fullu
nafni hét Kristján Sumarliði Jón, var fædd-
ur í Gíslabæ 3. desember 1878, og var
hann því 30 ára og 6 mánuðum betur, er
hann lézt. Hann ólst upp hjá. foreldrum
sínum í Gíslabæ og hafði aldrei heiman
farið, og var nú fyrirvinna hjá þeim ásamt
yngsta bróður sínum, Jóhannesi og systr-
um þeirra tveimur. I æsku naut Kristján
sál. þeirra fræðslu, sem tíðkast meðal al-
mennings, undir hinni góðkunnu umhyggju
og nákvæmni föður síns, enda bar hann í
orði og verki ávalt með sér ávöxt góðs upp-
eldis, því hann var einhver hinn grandvar-
asti maður til orða og verka, reglusamur,
starfrækinn, hagsýnn, afbrigða þrifinn, dygg-
ur og staðfastur í öllu ráði sínu, góðviljað-
ur og guðrækinn, svo sem foreldrar hans
og systkini, sem enn eru 8 á lífi, 3 bræður
og 5 systur. Kristján sál. var prýðisvel
greindur, eins og hann á kyn til. Hagleiks-
maður á tré og fleira var hann með af-
brigðum, og einkum var hann svo skurð-
hagur, að aðdáanlegt þótti, og hafa útskorn-
ir munir eptir hann selst óvanalega háu
verði víðsvegar. Er hinn mesti mannskaði
að fráfalli Kristjáns sál. Einkum er vanda-
mönnum hans harmur að hinu sviplega frá-
falli hans. og þá ekki sízt foreldrum hans,
sem bæði eru öldruð og heilsubiluð. Mun
þeim það skarð nær óbætanlegt, þar sem
báðir elztu synir þeirra, Jón og Árni, mestu
myndarmenn, eru að heiman farnir. Krist-
ján sál. vandist sjómennsku frá barndómi
með föður sínum, sem hefur alla tíð verið
gætinn og happasæll formaður, eins og hann
ér einhver hinn framsýnasti og ráðdeildar-
samasti maður í hvívetna, samfara reglusemi
og dugnaði, enda hefur Kristín kona hans
verið honum samhent í öllu, því hún hefur
alltaf veitt heimili þeirra forstöðu með frá-
bærri umhyggju og móðurlegri umönnun.
Kristján sál. var hinn efnilegasti sjómaður,
gætinn og aflasæll, og verður þar þvf til-
finnanlega skarð fyrir skildi. — Minning
Kristjáns sál. mun af vinum og vandamönn-
um hans jafnan verða í heiðri höfð og seint
gleymast þeim, sem bezt þekktu hann, og
var hið prúða og glaðlega dagfar jafnframt
samvizkusemi eitt nóg til þess, að afla hon-
um vinsælda og trausts góðra manna. Krist-
ján sál. var barnlaus og ógiptur. — Sá, sem
þelta ritar, flytur að lyktum öllum þeim,
sem sýndu hluttekning í fráfalli Kristjáns
sál. hugheilar þakkir vina og vandamanna
hans, og þá ekki sízt Brandi bónda í Bárð-
arbúð og Kristjáni syni hans.
E. Þ.
„Sparkið^ í Lögréttu.
Það er vitanlega hrein og bein frágangs-
sök, að eltast við allan þvætting þann og
álygar, sem minnihluta flokksblöðin — stjórn-
"arandstæðingar — bera látlaust á mótstöðu-
menn sína, enda hefur Þjóðólfur hingað til
lítt skipt sér af slíku skrifi. En í síðustu
„Lögréttu" (í fyrra dag) eru þó tvö atriði,
tvennskonar álygar á Þjóðólf, er hann leyfir
sér að lýsa hina virðulegu höfunda brotalausa
ósannindamenn að. Annað atiiðið — að
nokkru leyti tuggið upp eptir „Reykjavík" —
er, að Tryggva Gunnarssyni hafi verið vikið
frá bankastjórastöðunni með flokkssamþykkt
meiri hlutans, og sagt jafnvel fullum fetum,
að ritstjóri Þjóðólfs hafi sjálfsagt átt mikinn
109
þátt í því, hafi tekið að nokkru leytiitíJsi^
ábyrgðina á þessu með ráðherra o.i.'K 'ftv.
Eru þeir, sem að blaðinti standa, st® vit--
grannir, að þeir haldi, að nokkur maður
leggi trúnað á þessa heimsku? Það hefdr
vitanlega ekki verið minnzt á frávikningu
Tr. G. á nokkrum einasta flokksfundi eða
flokksstjórnarfundi meiri hlutans. Það mál
er stjórn flokksins algerlega óviðkomandi,
og ritstjóra þessa blaðs getur hvorki verið
eignuð sæmd eða vansæmd af þeirri ráð-
stöfun. Hún er eingöngu stjórnarinnar
verk, er minni hluta þingflokkurinn meðal
annars hafði gefið henni undir fótinn að
framkvæma, er hann var með meiri hlutan-
um í þvf, að samþykkja breytingu á banka-
lögunum og ákveða Tr. G. eptirlaun. Hann
(minni hlutinn) má því glapskyggni sinni
um kenna, hafi hann ekki rennt grun f,
hvert stefndi með því frumvarpi. Olíkinda-
læti eptir á eru þýðingarlaus.
Annað atriðið, sem vér Ieyfum oss að lýsa
Lögrétturitarann, hver sem hann er, beinan
ósannindamann að, eru þær álygar, að Þjóð-
ólfur hafi „sparkað í lfkkistu" Sigurðar á
Fjöllum. Ekki er nú ósnyrtilega að orði
komizt(l). I rauninni er illgirnisflónska þessi
ekki svaraverð. En skjóta þorum við því
undan dómi þessa Lögréttusnáða og undir
dóm allra réttsýnna manna og óhlutdrægrn,
hvort Þjóðólfur hafi „sparkað« í Sigurð
dauðan með frásögninni um lát hans í síð'-
asta blaði, þar sem einmitt var dregin fjöð-
ur yfir sannindi þau, er sorglegust voru í
sambandi við fráfall mannsins, og engu orði
á hann hallað, alveg hlutlaus látinn. Sé
það „spark í líkkistu", þá hefur „Lögrétta“
sannarlegs opt lagzt á náinn, enda mundi
því heiðursmálgagni fremur vera við því
hætt en Þjóðólfi. Það hefði t. d. verið
nógu þokkalegt að sjá hana, hefði Sigurður
heit. verið jafnmikill mótflokksmaður blaðs-
ins, eins og hann var stækur flokksmaður
þess. Þá hefði meiri hlutinn sannarlega
fengið lesinn textann hjá „Lögr." í sam-
bandi við fráfall hans, bankaskuldirnar o. fl.
Það hefði vafalaust verið þá gefið í skyn,
að meiri hluti þess fjár hefði ekki runnið í
vasa hans eins o. s. frv. (sbr. aðdróttanir í
síðasta tbl. „Lögr.“, að foringjar sjálfstæðis-
flokksins raki saman fé handa sjálfum sér
og hafi landsjóð að féþúfu). En slíkar að-
119
eptir heyrði eg, að ekið var hratt niður eptir veginum. F?g man, að eg furðaði
mig á því, að nokkur sliyldi aka í burtu frá Crawley í kveld, þegar annað eins
væri hér um að vera“.
Móðurbróðir minn tók við skriðbyttunni af honum, og svo gengum við
saman niður stíginn. Þegar við komum út að hliðveginum, skundaði móður-
bróðir minn þangað, en staðnæmdist brátt, því að við glætuna úr skriðbyttunni
kom hann auga á ófagra sjón, og Jim Belcher tók heldur en ekki upp í sig.
Fram eptir rykugum veginum sást löng, rauð rák, og rétt hjá lá dálítið prik,
líkt því, sem Warr haföi lýst um morguninn.
XVI.
Á m e 1 u 1111 m v i ð C r a w 1 e y .
Alla nóttina vorum við að leita í nágrenninu ásamt Belcher, Berkeley Cra-
ven og nálega tylft manna að auki, en engin ummerki gátum við fundið eptir
Jim önnur en þau, sem við höfðum þegar fundið. Sólin var komin hátt á lopt,
þegar við loks snerum aptur til Cravley þreyttir af ganginum og í þungu skapi.
Við réðum ráðum okkar meðan við borðuðum morgunverðinn, og var
Berkley Craven Kka boðið að borða með okkur, því að hann hafði mikla reynslu
og þekkingu á öllum íþróttamálefnum. Belcher var hálfvegis utan við sig út af
þessum skyndilegu endalokum á allri fyrirhöfn hans, og gerði ekkert annað en
að bölva Berks og félögum hans niður fyrir allar hellur. Móðurbróðir minn sat
alvarlegur á svipinn og neytti ekki matarins, og mér lá við að hylja andlitið í
höndunum og gráta. Craven var sá eini, sem virtist hvorki hafa misst roatar-
lystina né geðró sína.
„Bíðum við, — átti hnefleikurinn ekki að byrja kl. 10 ?“ spurði hann.
„Jú, svo var til ætlazt“.
„Eg er líka viss um, að hann verður. Látið ekki hugfallast, Tregellis. Það
eru eptir þrír tímar enn, og á þeim tíma getur skjólstæðingur yöar hæglega
komið“.
Móðurbróðir minn hristi höfuðið.
„Eg er hræddur um, að fantarnir hafi rekið erindi sitt betur en svo“, sagði
hann.
„Jæja, en þeim hefur þó ekki getað gengið neitt til að drepa hann, eða
ekki verður það ráðið af því sem Warr heyrði til þeirra. Þeir hafa víst ekki
meir aðgert, en að veita honurn högg i höfuðið, og síðan hafa þeir ekið honum
heim að einhverjum bóndabænum eða inn í eitthvert hesthús, og ætla sér að