Norðri - 08.03.1855, Blaðsíða 2

Norðri - 08.03.1855, Blaðsíða 2
22 þeirrar híngaí) er eptir röruskránum (Facturerne) flutt ár hrert, þannig, ab greiddur væri J sk. af hrerju ein* ríkisdalsvirbi, eba 25 sk. af hverjum 100 rd., sem hrer heíbi í Iaun, kaup eöa tekjur, eng- inn af þeim áburgreindu undantekinn, nema því einu, ab af abfluttum vörum væru ab eins borg- abir 16 sk. af hrerjum 100 rd. sem mundi verba áborba ab tekju upphæb fyrir póstsjdbinn og þá reiknabir eru 25 sk. af hverjum 100 rd., sem hin útflutta vara nemdi. Svo mundu gjaldstofnar þess- ir verba ab samtöldu, ab 3000 rd. næbust árlega og sjálfsagt ekki minna enn 2500 rd., og þar vib bættu*tþeir 500 rd., er nú er skotib af hinu opin- bera til póstferbanna árlega. Hvorugur nibur- jöfnunarmátinn gæti orbib hlutabeigendum til- íinnanlegur, og enda ekki vinnuhjúum þó t. a. m. lá, er 20 rd. kaup hefbi ætti ab greiba 4 sk. eba vinnukonan sem hefbi 12 rd. 3sk. og þá heldur ekki fyrir embættismennina, og tökum vjer til dæmis stiptamtmanninn sem hefur launaupphæb um árib 3400 rd. þó hann árlega greiddi 8 rd. 82 sk. eba prestinn á Fátæka braubinu, hvers allar tekjur væru ab upphæb 100 — 200 rd., þá væri þab eins í hib mesta 50 sk. um árib. Væri nú þessi eba lík niburjöfnunarabferb ætíb vib höfb, þá mundu álögurnar eba hin svo köllubu almennu útgjöld verba ólíka ljettbærari þeim mörgu heldur enn hinum fáu, sem klifjabir eru sem á- burbarklárar í ferb en gæbíngarnir Iátnir hlaupa lausir og leika sjer kríngum hina aumíngjana, er sumir varla fá risib undir böggunum og vilja leggjast í hverju spori. Hvab er Iíka eblilegra og sanngjarnara enn ab allir hlutabeigendur standi kostnab þann, sem leibir af því, ab vibhalda trú vorri, sibgæbi, lögum og rjetti í landinu, og því heldur, »em allir í þessu tilliti standa jafntab og enginn framar einn enn annar má eba á ab verba útundan eba fara varhluta af. |>ab var einu sinni meiníng stjórnarinnar, og er má ske enn þá, og hún hefur mikib til síns máls, abefhrepp- stjórarnir væru ekki látnir taka tiltölulegan þátt í framfæri fátækra, þá mundu þeir láta sjer minna annt um hvab bændur hefbu í þessu tilliti ab bera, heldur enn þegar þeir bæru birbina meb þeim. Getur þá ekki þetta átt sjer eins stab um embettismennina og hverja abra sem ekki eru hábir þegnskyldunni og öbrum álögum, en eiga þó optar hægra meb, enda vinnuhjúin, ab láta nokkra skildínga eba fiskvirbi af hendi rakna, fremur enn fátæklíngsbóndinn sem kafinn er ómegb og varla á til næsta máls, því sfbur ab hann eba hans eigi nokkra almennilega flfk til ab skýla nekt sinni meb eba sinna, og eptir hita og þúnga dagsins verbur ab leita hvíldar sinnar — stundum kaldur og svángur— í fleti sínu sem lítib er í og litlu betra enn harbir bálkar; því þótt allt of mikib sje drukkib af vínfaúngum á Islandi og eytt af óþarfanum, þá eiga hinir fátækustu optast minnstan þátt í því, og ekki er öll fátækt Ieti og órábi ab kenna þótt þab kunni ab eiga sjer stab í millum, þvf síbur *em þab mun lengst rætast ab gub hafi gjört fátækan og ríkan. Allir geta heldur ekki verib ríkir og allir held- ur ekki fátækir. (Framhaldib BÍbar). (Frá fáeinum Húnvetníngum). I 133. blabi „þjóbólfs“, dag 22. janúar f. á. er brjef, kallab Sabsent úr Húnavatnssýslu“, oger þab orbab þannig, ab allir skuli strax álíta þab sem sjálfsagt, ab þab hafi sinn uppruna frá ein- hverjum höfundi, fyrir austan Blöndu, og stibur útgefari þjóbólfs þetta augnamib dyggilega meb sinni nebanmálsgrein, þar sem hann afsinni sann- leikselsku skýrir þau orb brjefsins: „þeir sem koma til mín yfir skarbib“, ab þetta muni meint Vatnsskarb; og eins meb skýrfngu sinni vib þau orb: „ab bænarskrá af líkn innihaldi var um sama leyti í fæbíngu fyrir norban mig“; „ab hjer meb muni vera meint til Sigurbar Arnasonar í Höfn- um“, og getum vjer á, ab hann ekki sje mjög ó- kunnugur hjer meiníngu og tilgángi höfundarins. En þab var nú síst ætlun vor ab fara mörg- um orbum um sjálft brjefib, eba ab erfiba móti þess eiginlega stefnumibi og innihaldi, og þab hvort sem vjer værum meb eba móti bænarskránni, sem þar í er umtölub; hitt vildum vjer ab eins full- vissa alla lesendur þjóbólfsum, ab höfundur brjefs þessa býr alls ekki fyrir austan Blöndu og jafn- vel ekki innan Húnavatnssýslu, og ab augnamibib meb ab útbreiba þvílík ósannindi, um leib og brjefib er samib og þar eptir inntekib í þjóbarúlfinn, getur vart verib annab enn ab æsa menn hvern mó’ti öbrum innbyrbis í sama hjerabi, og koma þannig úlfbúb og talsverbu illu af stabj og sæm- ir þetta illa þjóbblabi voru, hverju vjer ann- ars gjarnan viljum allt gott, og óskum ab þab mætti vel þrífast, en þó vel ab merkja, þrífast á sannindum, og eigi á lygum, en vjer þorum ab

x

Norðri

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Norðri
https://timarit.is/publication/78

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.