Norðri - 31.01.1860, Blaðsíða 5

5
ekki korau fyrr en eptir sumarmál, tæmdu hcy-
for&ann um allt land o? gjörfcu hinn mesta fjár-
felli um allt mifcbik Noríiurlands, Vesturland og víba
nm sveitir; og hafM ekki annar eins veturkom-
ib hjer um Iand síban 1802, og þessi þó ef til
vill strangari, eptir því sem menn voru þó nokkru
betur undir hann búnir. Ofan á þetta bættust nú
aftaks ísalög fyrir norímr-, austur- og vestur-
landi, sem bægbi skipum frá landi, svo ab þau
komu til aö mynda ekki hingab til Eyjafjar&ar
fyrri en G. jdní, og um sama leyti á hinum öbr-
um höfnum hjer norbanlands; og Ieiddi þar af
hinn mesta bjargræbisskort hjervíba norbanlarids,
eins og ab líkindum mátti rába, þar sem bæbi
voru engar matvörur ab fá, enda lítib fyrir ab
gefa. Vjer ætlum þab ekki ofsögum sagt, ab
hjer hafi ástandib verib meb bágasta móti næst-
Iibib vor, og sumarib bætti þá lítib ur, því þó a5
grasvöxtur væri allvíba í meballagi, þá var hirb-
ing þó víbast hvar hin bágasta, og svo hinn stak-
asti grasbrestur líka sumstabar, t. a. m. eystra,
svo ab þar varb ab farga allra mesta fjarska af
saubfje, næstlibib haust, sökum fóburskorts. Nokk-
ur bót hefir þab nú verib fyrir Iandib,. ab verzl-
un var næstlibib sumar ab öllu sarnanteknu stór-
um rnun betri en 1858, og abflutningar af mat-
vöru meb meira móti, og stjórnin hefirlíka, ept-
ir áskorun embættismanna gengizt fyrir því, ab
korn 3'rbi sent á ýmsa stabi til útláns, mebal hinna
bágstöddustu; en því mibur hefir þetta ekki ver-
ib gjört á öllum stöbum svo ab til vandræba horf-
ir meb bjargarleysi á sumum stöbum, t. a. m.
hjer í sýslu, þar sem menn ekki höfðu nema lít-
ib eitt fje til frálags í haust vegna fjárfellisins í
fyrra, en fisknr meb minnsta móti, og kornvara
engin send hingab af tilhlutun stjórnarinnar þrátt
fyrir beibni sýslubúa.
þó ab nú harbindin hafi þrengt ab hjer inn-
anlands, cr þó binn kaldi stjórnarandi ab utan
ckki hin minnsta orsök í hinu bága ástandi þess-
arar þjóbar, og er þab á margan hátt, ab þessi
næbingur hefir gjört vart vib sig í þjóblífi voru;
og því er mibur, ab þessi andi, sem opt verbur
mebal til ab hita hjörtun og hleypa ijöri og styrk
f bein þjóíanna annarstabar, virbist hjer í voru
loptslagi áhritameiri eba áhriiaverri; þvísvovirb-
ist ab hann breibi kuldadofa yfir flesta limu þjóblík-
amans, svo ab þeir verba tilfinningarlausir og liggja
f dái; rjett eins og kalinn mabur finnur ekki sárs-
auka í frosnum lim meban kuldinn næbir á honum.
Vjer íslendingar erum nú orbnir svo vanir
stirbum undirtektum Danastjórnar, undir þjóbroál-
efni vor, ab svo má kalla, ab furbu gegni gæf-
lyndi vort og þolinmæbi; því síban ab þjóbstjórn
komst á í Danmörku, og menn hjer á landi tóku
ab gjöra sjer í nugarlund, ab rábgjafar frjálsrar
þjóbar, mundu gjöra sjer allt far um, ab látaoss
bræbur sína, verba abnjótandi gæba frelsisins, frá
því hefir þjóbmálefnum vorura glítib sem ekkert
mibab áleibis, og þab litla sem þab er, má eflaust
tileinka afleibingum frjálslegra rábstafana hins síb-
asta einvaldskonungs, Kristjáns áttunda.
þetta ár hefir því, líkt og nokkur undanfarin
ár, verib áhrifalítib í því ab kóma þjóbmálcfnuin
vorum áleibis; því þó ab alþingi hafi verib hald-
ib, og þab nýtt þing meb mörgum njijum þing-
mönnum, og kosiö hafi verib til þess eptir nýj-
um og frjálsari kosningarlögum, þá liefir þó lítib
komib fram af hendi stjórnarinnar af góbum og
frjálslegum undirtektum um mál vor, nema und-
irskript vors mildasta konungs undir hinn íslenzka
texta lagabobanna fyrir þetta land. þetta var nú
reyndar gób og þjóbleg gjöf frá hans hendi, og
einkum þýbirigarmikil sökum afieibinga þeirra,
sem vonandi er ab hdn hafi í öbrum skyidum
kröfum þjóöernis vors.
Stórmannlegt virbist þab líka í fyrsta áliti af
hendi stjórnarinnar og hins danska ríkisþings, ab
leggja til 30,000 rdla til ab útrýma kláöasýkinni í
saubfje hjer á landi; en þegar nákvæmar er gaitt
ab undirstöbu þess máls og öllu því, sem enn er
framkomib í því, verbum vjer þó ab álíta fje
þetta nokkurs konar hefndargjöf. því eins og
þessi rábstöfun hefir verib gjörb fyrirutan beibní
landsmanna og alþingis, eins hefir þessu fjever-
ib þannig varib, og þessari gjöf fylgt abrar ráb-
stafanir, ab allt þetta hefir verib gagnstæÖilegt
vilja alls almennings hjer á landi, og ekki liaft
neinn fót í almennings álitinu, sem ætíb verbur
þó, þegar til framkvæmdanna kemur, hin hollasta
undirstaÖa í hverju máli. þetta fjárframlag og
rábstsafanir þær, sem því hafa orbib samfara, er
því verk hinnar dönsku stjórnar og hins danska
þings, og hefir haft lítiö sem ekkert vib ab stybj-
ast hjer á landi í meÖvitund þjóbarinnar; og ráb-
stafanir þær, sem þessu fjárframlagi hafa fylgt, og
framkvæmd þeirra í verkinu eru svo sjerstakleg-
ar, og hafa svo mikla þýbingu í stjórnarsögu
lands vors, ab vjcr viljum Ieyfa oss ab.geta þeirra