Norðri - 31.07.1860, Síða 5

61
áttu hrrppstjórar og bændur fund mcíi sjcr 18.
dag maímánabar, til ab íhuea ítarleea inniliald
brjefsins. Var þab á þeim fundi afrálib ab skrifa
Byskupstungna lireppstjdrum til; skrifnbn allir, sem
fundinn sóttu undir brjetib, en þab voru flest all-
ir bændur hreppsins: í brjetinu var kröptbglega
mótmælt þeirri skipubu skobunargjötb af því liún
væri óþörf og skableg, því menn álitu hættulegt
ub leyfa mönnum frá þeim sveitum, hvar klábinn
liaföi til þess tíma vibhaldizt, ab hatidfjalla þann
alheilbrigba 02 alitlega fjárstofn, sem hjer var
kominn, ef hib alþekkta klába sóttnænii kynni á
cinhvcrn hátt ab flytjast meb þcim. þeir skikk-
ubu skobunarmenn komu ekki, og svo fjell þetta
nibur. Ekki varb heldur ncitt af því, ab þeir 4
Grímsnesingar (gamlir og nvir hreppstjórar) sem
skikkabir voru t.l ab skoba fjeb í Gnúpverja hrepp
og á Skeibunum framkv'æmdu sitt ætlunarverk.
þannig stób nú linífurinn í kúnni þar til
hreppstjórar í Hrunamannahrepp fengu brjef frá
sýslumanni dagsett 12. júlí, í hverju tilkynnt er,
^ ab almenn fjáiböbun skuli eptir ósk binna kon-
.unglegu e.rindsreka og skipun stiptamtmcnnsins
framfara á öllu fje í Arnessýslu, og ab böbin
skuli byrja alstabar í sýslunni mibvikudaginn
þann 27. s. m. eba næsta góban veburdag Skip-
ar svsluinabnr hrepps'jórum ab liafa aiit ábur und-
ir búib og til rcibu þegar liöbunin skalbyrja, og
fjeb til stai'ar til böbunarinnar þann tiltekna dag,
og til skobunar, þe^ar babstjórnin fyrir segir. Loks-
ins er þess getib í brjetiiiu, ab sýslumaburinn sjálf-
ur og þorkell breppstjóri Jónsson á Oanslötum
sjeu scttir babstjórnendur í Skuiba- Hrunamanna-
og Gnúpverjahreppum, og ab þeir muni verba til
stabar ab Arlirauni á Skeifum á álibnuin degi
þanri 26. júlí, daginn ábur en böbunin skyldi byija.
þetta brjef birtu lireppstjórar á almennum fundi
vib Hrunakirkju; afsögbu þá ailir bændur ab ein-
um undanteknum, ab vinna ab böbuninni eba
undirbúningi hennar og tilfærbu þessar ástæbur:
1. ab sláttur væri byrjabur, en vætutíb og væri
líkleat, aö lil böbiinarinnar vrbi brúkabir liinir
fyrstu góíu þerridagar, en þetta yrbi óþolandi
hnekkir á atvinnu fólks. 2. ab almennur eldivib-
arskortur væri í sveitinni og 3., ab fjeb væri allt
klábalaust og því væri böbunin óþörf. Engu ab
síbur ljetu hreppstjórarnir sækja babmebölin sub-
ur, eins og fyrir var skipab. þann 26. júií ferb-
abist annar hreppsljórinn subnr ab Arhrauni á
fund babstjóranna og skýrbi þeim frá óvilja bænda
ab þjóna ab böbuninni. Bab sýslumaíur hann
ab sjá svo til, ab hreppsnefndarmenn í Hruna-
mannabrepp yrbi allir til stabar á Grafarþing-
stab þann 29. s. m., hvab þeir og gjörbu. Reyndi
sýslumabur þar til meb fortöium sínum ab fá þá
til ab framkvæma böbunina, en þeir kvábu sjer
þab jafn óljúft icm ómögulegt ab bændum naub-
ugum, færfu þeir þab líka til, ab þeir befbi sum-
arib 1857 þjónab ab almennri böbun, sem þávar
fyrir skipub og fram fór í júnímánubi og þeim
fyrir fram iofab þóknun fyrir frá jafnabarsjóbnum,
en þeir aldrei fengib hana, og væri því ófusari ab [
ljá sig aptur til sama .verks ab naubsynjalausu,
Skrifu&u hreppsnefndarmeRn þar brief til babstiór-
anna og bábu þá ab frambera þá bæn sína fvrir
liina háu erindsreka kontmgs, ab fresta mætti
böbuninni af áburgreindum ástæbuin, fyrir þib
fyrsta þar ti! hey.önnum væri lokib, eba þangab
til klábinn gjörbi vart vib sig. Fóru babstjór-
arnir vib svo búiö úr Hninamannahrepp. Ekki
varb heldur neitt af böbun í þab siimi f Gnúp-
verja eba Skeiöalireppinn
þann 11. ágúst kotn hreppstjórum enn til
banda brjef frá sýsluinanni dagsett 8. s. m.; fylsdi
því stabfest afskript af brjeli annars erindsreka
konungs í tjárklábamálinu til stiþtamtmannsins
ytir Islandi, dagsett 4. s. m., sem er nokkurs konar
drskurbur, risinn at mótmælum Hreppa-og Skeiba
manna gegn böbunínni, er hnígur ab því, ab sú
fyrirskipaba böbnn skuli hafa framgang og þab
án tafar. Frerir hinn konunglegi erindsreki þær
ástæbur til, ab jafnvel þó engin hastarleg hætta
sýnist á ferbum, um sjúkdóm í þessum þremur
hreppum, hafi hann þó orbiö áskynja mn, ab þar
hafi verib og ef til vill sje enn bæbi lás og ó-
þrif í fje og þnrfi því böbunar vib. Meböl hafi
verib sóít subur, sein verbi ónýt, ef frestab sje
ab brúka þau, og .ab innbúum þeiira hreppa sje
ekki vandara nm cn öbrum ab tefja s'g vift bnb-
unina; bibur hann því stiptamtmann ab koma því
til leibar ab hinir fyrr umgetnu babstjórar ferf-
ist enn á ný upp í ábur’greinda hreppa og taki
meb sjer dýralækni Hansteen, til ab rannsaka
ástand fjárins og loma höb'iiiiinni fram, ab lykt-
um vænist hann þes«, ab svslnmabininn taki þá
menn til bókar, er neiti böbiminni og iiann (sýslu-
rnaburinn, muni meb styrk hreppstjóra og lirepps-
nefndarnianna liafa nóg ráb ab straffa þá ein-
stöku menn er sýni óhlýbni. {>ab sama ítrekar
stiptamtmaburinn í brjetí sínu ti! sýslumannsins
og uppáleggur bonum ab setja tafarlaust undir
ákæru þá, er ekki hlýbnast jafnskjótt og þeiin
alvarlega er til liaidib ab veita fullnustu úrskurb-
inum, og segir, ab ráblegast mundi ab beinast fyrst
ab þeim, er álitnir kynnu ab vera frumkvöblar og
hvatamerin mótþróans. Seinast í fyrrgreindu brjeii
sýslumannins (8. ágúst) standa þessi orft : „Meft-
fylgjandi úrskurb erindsreka konungs birtib þjer
ásamt þessu brjefi vib kirkjur í Hrunamannahreppi
næstkomandi sunnudag þann 14. þ. m.
öllum til nákvæmrar eptirbreytni, og uppáleggst
ybur alvarlega og strengilega strax á mánndag-
inn kernur þann 15. þ. m. ab fara ab undirbúa
allt til böbunarinnar eins og fyrirskipab er.“ Nú
stób svo á, ab ekki bar ab messa þenna sunnu-
dag í Hruna heldur í Twngufelli, sem er fámcnn
sókn, en í Hrunasókn er meiri hluti hreppsbænda,
tóku því hreppstjórar þab ráb ab samankalla
bœndur á mánudaginn og birta þeim brjefin á
almennum fundi; var þá sama upp á sem fyrr,
ab þeir mótmæltu öilum böbunarundirbúningi og
vib þab stób þar til babstjórarnir komu og meb
þeim dýralæknirinn. Kallabi þá sýslumabur alla
bændur á fund vib sig ab Gröf þann 17. ágúst.
hjelt hann þar fyrir þeim langar tölur um naub-
syn böbunarinnar og enda óttabi þeira mcb laga-