Keilir og Krafla - 27.05.1857, Blaðsíða 3
3
-nr hjer suíiur, ritstjóri Norfra hafi í fyrra j
haust um veturnætur byrjað að láta prenta þar j
gtimlu Jóns lagabók, og undrar mig á þrí — J
skyldi þab vera satt — ab luín skuli ci enn vera
komin fvrir altnennin£s augu, mína komib undir
Jónsmessu; Hann mun þ<5 vfst ekki vera latur j
■ab skrifa og sír.t morgunsvæfur, og ckki sitja vit j
spil og jjúnsglös fram á nótt?, því þ<> okkur j
þessum lœrbu míiumim sumum hverjum, sem bykj- j
urnst vera, sje brugðib um leti, þá er þab þó ekki j
þannig f raun rjettri; viö verímin f einliverju ab
gjöra okkur frá sneidda almúgaskrflnnm, sem erjar j
dag og nótt og drekkur vatnib vib þorstanum, \
ekki sízt vib. sem aldrei höfuin tekib neitt einbætt- j
ispróf, og höfum bó í 6 eba 7 ár lilaupib upp í
hverja ærutröppuna af annari í ýmsum tungji-
málum, þó þab komi ab litlu libi hjerna út á Is-
landi, meban svo fáir geta tekib utidir vib okk-
ur, þó vib ekki nema tcljum á frönsku; en sjálf-
sagt er þab, ab vib verbuin libugri ab rita blöb
og bækur, svo sem: lýslng af fósturjöib okkar,
og hljóta menn ab virba okkur til vorkunar, þó
víba megi virbast sem vib hlaupum á hundarabi, j
þar vib erum óeyrnir ab sitja Icngi vib kolludaun-
inn1. — þab er miklu bægra vibureignar ab t< cir
leggi í eina bók, ámóta stóra og Skírnir; þab er
líka liyggilegra ab sm'ba stakkinn eptir vexti, og
taka lítib fyrir sig í einu, svo sem brjef til kunn-
ingja sinna um háttscmi og góbgj.örbir landa sinna, j
og þó nokkub kynni ,ab vera mishermt í þeim j
gjörir ábyrgbarmauninuin ekkcrt, cf iiann gctur
ab einSi feogib tómstnnd til ab lopa fram nokkr- j
um ljóbmælum til uppfyllingar blabi síiiu, þó
nokkrum virbist, ab þetta lærdóms ríra loparaus
lýsi gáfum smáum. En skyldi þab vera satt j
sem frjetzt hefur, ab þegar búib var ab prenta
15 arkir af Iagabókinni, hafi prentarinn ver-
ib búinn áb skrifa upp á ritstjórann 10 rd. fyrir
bib á handriti-; og þó liafi einn nefndarmabur-
inn látib sjer um munn fara, ab þab lielbi ver-
ib sanngjarnt, ab þab hefbu verib tvennir 10,
hefðu þeir ekki viljab þyrma honum; og mjer finust
þab næg ástæba ab segja, ab nú standi á formál-
auum frá amtmanni, fyrst ekki eru eptir neina 2
eba 3 arkir af Registrinu' frá útgefandanum; og
þá er enn eitt, sem hefur tekib tíma upp fyrir
ritstjóranum, er lýsir vandvirkni hans, nefnilega:
leibrjetting prófarkanna á öbru hepti Ljóbasafns
Laxdals, sem ei kostabi nema 10 rd. og Laxdal
flanabi tij ab láta prenta þegar ritstjórinn þurfti
ab hvíta pennann vib Iögbókina, og ekkert annab
var til ab prenta; þó er sagt, ab þegar kandi-
datinn‘baub sig fyrir ritstjóra vib prentsinibjuna,
hafi hann sett upp ab fá Norbra gefins og 100 rd.
í þokkabót, móti því, ab hann annabist um ab
prentsmibjan hefbi ætíb nóg ab prenta af útgengi- !
legum bókum, og ab þessu hafi nefndin gengib, j
og látib hann fá nefnda 100 rd. skömmu eptir ab
hann kom til Iandsins, en einn nefndarmaburinn
hafbi stungib upp á þvf á almennum fundi, ab )
hann skyidi því ab eins fá nefnda upphæb gef- j
ins. ef hann stundabi vel hag prentsmibjunnar i
J) Sbr. Lýsing Islsodi bls. 3».
um 5 ár, élia skila þeim aptur, ef út af því bæri,
sein samþykkt var af lionum og nefndinni; þab
var verri sagan, en mjer iinnst nú, ab ef prent-
smibjnnefndin heibi haft nokkurt vit, þá hefbi
hún átt ab láta ritstjórann fá 100 rd. árlega allt-
jend á meban stendur á prentnn lagabókai innar,
sem liklega verbur allt ab tveiinur áruin, eptir því
sem nú gengur, því þab sjcr nú hver nieb opn-
um aiigum, scm ofurlítib hefur vit, ab þegar uni
eins naiibsyniega bók er ab gjöra og Jóns laga-
bók er nú á þesstim tíma, sem má ske má nýta
eitthvab úr 2 bálkum hennar, en fiest ef ekki
allt aunab í henni úr gildi gcngib fyrir iöngu, þá
er þab ekki líiill sómi fyrir ritstjórann ab unga
út öbrun eins bókum, og iieldur ekki óalitleg
gróbavon fyrir prentsinibjuna, ab setja fje sitt
þannig á vöxtu, ab eiga fyrst von á ab fá prent-
unarkoslnabinn þegar 1 ár er iibib fra því hún iols-
ins hlejpur af stokkunum.
Kraflu: Jeg álít nú Jónsbók ekki sífurnaub-
synlega, en blessubum byskupinum ’þókti gamla
iagasafnib hjerna um árib, því mult er, ab hon-
tim iiafi í umbtirbar.brjefi til prófastanna farizt
þannig orb, ab sjer iægi þungt á lijarta, ab allar
kyrkjur eba prestar eignubust þab, þess var líká
þaban von, ab honum þætti þab naubsynlegra en
Akureyrar kyrkjumálefnib, þ\í iiver veit nema
honum detti í hug, lifi liann lengi, ab stýfa dá-
lítib franran af sunnudeginum, lyrst búib cr ab
stylta seinni part iians.
Keiiir: {ní iiefur miklá virbingartilfinningu
fyrir sunninlairsiieleinni. Krafla mín! |>ví hefur
líka lengi verib vibbrugbib trúrækni ykkar þar
nyrbra; þess vegna var líka Missiraskipta-offrib
lijerna um árib einkanlega ætlab gubliræddu fólki
í Norburlandi. — En segbu mjer, kerling mín!
hvert ætiar þú ab ferbast?
Kralla: Jcg lrafbi í áformi, ab koma á al-
þing, og heyra livab ykkur fer þarhyggilega orb
um fjárhagslög Islendinga, og hverjar tekjur og
útgjöid ykkur þykja þarfleg, og hvort þib álítib
þab einungis naubsynlegt, ab byggja nýja höli
handa byskupinum og fleirnm, og líka til ab sjá
hölubstab landsins, því margt hefi jeg lreyrt uut
prýbi hans og fegurb; einnig langafi nrig, ábur
en jeg dæi, ab tala fáein orb vib blessaban bysk-
upinn um kyrkjubygging á Akureyri og brauba-
samsteypur Irans, einkanlega í Urútafirbi og víb-
ar. Ab því búnu mun jeg, lofi drottinn I lialda
heimleibis aptur. ~ En hvort hefur þd heitib ferb
þinni, mabur minn?
Keilir: Jeg hef ásett mjer ab ferbast norb-
ur og skoba Akureyri, hvort þar er alit eins öf-
ugt og fætt á apturfótunum, eins og ritstjóri Norbra
segir; jeg trúi varla öbru en ab liann sje orbinn
öfugur sjálfur. Líka langar mig til ab skoba Mý-
vatn og fleira þar nyrbra; en þó þarf jeg ab vera
á alþingi ábur; en bingab reib jeg til ab skemmta
mjer, því þó gott sje ab vera í eba nálægt Reykja-
vík og fieirum verzlunarstöbuin, þá er eins og
einhver ósjálfráb tilfinning hreifi sjer hjá okkur
gömiu möitnunum fyrir því, ab þab beíbi verib
piiklu betra og frjálslegra, ab halda alþing á þing-