Íslendingur - 10.05.1861, Blaðsíða 8
32
nú kemur að þeirri snurðu á þræði málsins, er mörgum
hefur þótt örðugt úraðgreiða. I 13. grein bráðabyrgða-
frumvarpsins var þetta sett að niðurlagi: »J>arerrœðir
um tekjur og útgjöld frá 1. apríl 1861 til 31. marz 1862,
skulu þær ákvarðanir til grundvallar lagðar, er vjer höfum
gjört í allrahæstum úrskurði vorum 23. sept. 1859 um
það fjártiilag, er Iloltsetalandi ber að greiða til alríkisþarfa
frá 1. apríi 1860 til 31. marz 1862». Eptirþví, sem Hall
seinna hefur greint frá í skýrslu sinni til konungs, hefur
stjórninni þótt hjer til hlítar látið að kröfum sambands-
þingsins. En Iloltsetar litu öðruvísi á málið. jþeir sögðu,
að slíka innskotagrein gæti enginn kallað skattlagafrum-
varp, og skoruðu á konungsfulltrúa, að gjöra hjer greinir
og skil af hendi stjórnarinnar. En þá tók eigi betra við,
er til hans kasta kom; hann stóð sem forviða, sem hann
alls ekki hefði búizt við slíkum efamálum af hálfu þing-
manna. Ilann, meðræðismaður í ráðum stjórnarinnar og
gjörður út til ferðarinnar með öllum gögnum og áhöldum,
Ijezt nú eigi einhlítur til úrlausnar, og þóttist þurfa að spyrja
ráðanauta sínaað, hvað hjer lægi til andsvara. Að vörmu
spori ritaði Hall fulltrúanum, og hað hann skýra þing-
mönnum frá, að stjórnin með niðurlagsgreininni hefði gefið
Holtsetum fulla heimild á, að rœða um fjártillagið, breyta
þeim þar að lútandi greinum eður neita, að því þing-
mönnum þœtti rjettast. þingmenn sátu við sinn keip og
kváðu enn sem fyr, að hjer væri ekkert skattlagafrumvarp fram
lagt, en stjórnin hafi að cins með þessu ætlað að fara
á svig við kröfur sambandsþingsins. Nú var komið að
páskum og fór Raaslöff heim til Kaupmannahafnar. Á
ráðgjafafundi, er haldinn var eptir hátíðina, gekk hann úr
ráðaneytinu, og tók Hall við embætti hans, en Schulze
etazráð (aðstoðarmaður Raaslöffs á þinginu) varð konungs-
fulltrúi. Blaðamenn Dana kváðu Raaslöff illa hafa staðið
í stöðu sinni, einkum eptir að skýrsla Ilalls var komin
alþýðu manna fyrir sjónir. þó hefur óvilhöllum mönnum
erlendis (Russd lávarði og fl.) þótt svo, sem danska stjórn-
in hafi eigi farið svo hreint og beint í málið, sem sendi-
boðar stórveldanna og Svía höfðu liúizt við, og þó hún í
rauninni hafi látið það í tje, sem krafizt var, þá hafi henni
eigi að síður, að því formið snertir, orðið mislagðar hend-
ur. það liggur í augum uppi, að stjórninni hefði mátt
takast hcppilegar í þessari grein, en þó svo hefði verið,
er enginn efi á, að það hefði komið fyrir ekki, og lykt-
irnar á þinginu hefðu orðið þær sömu, en þær voru þess-
ar, að þingmenn gengu að engum hoðum, og neituðu
báðum frumvörpunum með viðkvæðinu gamla, að alls
væri vanP; uns Danir Ijetu Holtsetaland Isomast að nýju
í hið gamla samhand við Sljesvík. það væri grundvöll-
urinn, sem leggja yrði á ný, og er það væri gjört, þá
mætti takast að koma fastri skipun á alríkið, og þá mætti
skipa til landslaga á lloltsetalandi, en fyr eigi. Danirmunu
nú þykjast hafa reynt til hlítar, hvað þeim tekst að sœkja
í hendur þjóðverja með friðmálum, brjefaþrefi og þing-
rœðum, en sjá þann einn kostinn eptir, að verja eður
sœkja mál sitt á vopnaþingi. Verið getur, að stórveldin
enn fái miðlað málum og af stýrt styrjöldinni. Núertals-
vert lið sent til Sljesvíkur og tekið til að bœta vígi og
varnir á suðurtakmörkunum (við Danavirki og Œgisdyr).
þó að svo fari, að Danir eigi gefi sig að um atfarirnar á
Iloltsetalandi, en láti lið sitt halda kyrru l'yrir við Dana-
virki, þá eru takmörkin miilum Holtsetalands og Sljesvíkur
svo óviss, að hœgt verður að finna efni til, að víg vekist
af, er atfaraliðið kemur norður að takmörkunum. 2. dag
aprílmánaðar dó forsetinn i œðsta dómi ríkisins, P. G.
Bang. ‘ Hann hefur gegnt ýmsum ráðherrastörfum og var
um liríð forseti í ráðaneyti konungs, lagamaður allmikill
og eljunarmaður. (Framh. síðar.).
Verðlag á vöru í Reykjavík 8, d. maímán. 1861.
Kúgur, tiinnan á 9 rdd.: grjón, tnnnan á 12 —13 rdd.i mjúl, Ipd.
72—80 skk.; kaffi, vel varidal), pundib 32 skk.; kandis, 22 — 24 skk.;
kaudís, dnkkleitiir 20 skk.; hvítasykur, 22—24skk.; púfcursykur, 17—20
skk.; skonrok, 10 — 12skk.; svartabrauí), 8 skk.; keks, lakara 12skk.;
keks, betra 24 skk.; tvíbtikur, 24skk.; kryddbrauí), 28skk.; brennivín,
pott. 18—20 skk.; edik, 16 skk.; Kivetand, pundií) 10 — 24 skk.; rjól, 48
—úliskk.; rulla, 64—72 skk.; ,tougværk“, 24—28 skk.; miltajárn, svenskt
9 skk.; miltajárn, enskt 8skk.; miltajárn, fínt 12 skk.; steinkol og sait,
tunnan 2 rdd.; rúsínur, 28 skk.; sveskjur, 12 skk.; hrísgrjóri, 8 — 18skk.;
siikkulaíli, 36 —56 skk.; brúnspónsoxtragt, 32—36 skk.; sagógrjón, 12—
20 skk,; perlugrjón, 16skk.; trje, 10 —12 álna, á 24—26 skk. al.; trje, 3
—9 álna, á 18— 20 skk. al.; trje, 5 — 7 álna, á 16-18skk. al.; val-
borí), 6 álua Inng, 12 þnml. breií), 1 '/« þykkt, 14rdd. tylft.; norsk
bori), 6 áina ióng, 8 þuml. breiíi, 1'/« þykk, 6 rdd. tyjft.; flnnsk borh,
7 álna löng, 8 þuinl. broií), l1/, þykk, 8 rdd. tylft.; finnsk borí), 6álna
löng, 6 þuml. breií), 1 þykk, 2 rdd. 48 skk.
Útgefendur: Benidíkt Bveinsson, Einar Pórðarson, Halldór Friðriksson, Jón Jónsson Hjaltalín, Jón Pjetursson.
ábyrgþarmaþur. Pátt Pálsson Melsteð, Pjetur Gudjohnson.
Prentabur í prentsmiíljuniii í Reykjavík 1861. Einar pórþarson.
63
svo búið. Maður hjet Jón Ólafsson frá Dúki í Sæmund-
arhlíð; hann fann hest Jóns Austmanns í kvísl þeirri, er
Beljandi heitir, eður í feni við hana, eu aðrir telja það
við kvísl þá, er þegjandi er kölluð; falla þær báðar ofan
í Blöndu; ætluðu menn, að þar hefði Jón hleypt í hest-
inum, því skorið var á gjarðirnar, og reiðtygin þar á þúfu
skammt frá, en skorið á háls hestinum og höfði hans stung-
ið inn undir bóg honurn; var hann þá svo langt kominn
norður á fjöllin, að líkindi voru á, að liann fcngi náð til
byggða, ef honum yrði eigi annað að meini; hafa menn
því til getið, að annað tveggja drukknaði hann í Beljanda
eða þegjanda, nema hann týndist í Blöndu, en skemmst
var þaðan ofan á Bug í Ilúnaþingi. Varð það og síðar,
að grasakona sú, er Ingibjörg hjet Bjarnadóttir frá Gróf-
argili í Skagafirði, fann mannshönd í bláum vetling við
Blöndu; ætluðu menn liana af Jóni Austmann; væri og
fangamark hans í þumlunum, að því er sagt hefur verið.
20. Hcfst líkamálið.
þeim Ilalldóri og Ragnheiði var það mestur harmur,
64
að ekki fundust lík þeirra brœðra, og ætluðu, að illgjarnir
menn mundu hafa stolið þeim til skapraunar, að eigi fengu
þeir kirkjuleg, og svo ætluðu margir aðrir, að það hefði
til gengið að stela líkunum, en sumir hjeldu, að því væru
líkin falin ella brott tekin, að síður yrði eptir grennslazt
fjc því þeir höfðu með höndum haft, því full þóttu lik-
indi, að þar liefðu þeir dáið sem hinir tveir í tjaldinu,
því œrin voru þar sauðahein og beinagrindur við tjald-
staðiun, svo sjá var, að neyðzt hefðu þeir til að eta hrátt,
að því er leitarmenn hafa frá sagt og til getið, að þá og
þá væntu þeir mannbjargar, ef Austmann kœmist til byggða.
Ilófðu þau Ragnheiður Jón Egilsson á Reykjum fyrir sök-
um þessum, Sigurð son hans og Björn Illugason húskarl
sinn, og var liöfðað mál á þá; hafði þá Vigfús Scheving
Hegranessþing og bjó að Víðivöllum; var þeim Jóni, Sig-
urði og Birni með mörgum öðrum stefnt til Stóru-Seilu-
þings hinn 21. september um sumarið.
(Framh. sfðar).