Norðanfari - 01.05.1862, Blaðsíða 3

85
jniiar cptir fjársjóíum þcím, sem láu þar scm hulinn hclgi-
dómur, cn voru þar ekki meira vir?i, enn sandurinn á
sjáfarbotninum, eía lríjan sem a' ab sjóha innan í hnettinum.
Hcfi'i enginn árirtt ai) smfia skipíh og seclbúa þab og
yta því frá landi ut á hinn gcysi miUa lít'ii'. látib síí'an
seglin og vindinn og síian gufuaflii, ílytja þub land fiá
landi gengnm allar hattur og tor ærtir hnöttinn í kring,
þá heffci öll sií fullkomnun og sú aublegÖ, er þjófcirnar hafa
atlab sjcr, nieb s glingum, sjáfar aíla og verzlun, vcrib alls
engin. Vjer eigurn ab leita ab framforum vornm og vel-
gengni, enn ckki þæreba hún ab 038. Iivernig hafa ekki þjób-
irnar lagt fjör sitt og fje í sölurnar, t. a. m. Vesturheims-
menn og Italir, til þess a& ná frelsi sínn og þjóbheill;
því skyldum vjer þá ekki vilja vinna þab einnngis til
framfara okkar og velgengni, ab leggja nokkub hart á
okkur í vinnu og muna&arlegu tilliti; því enginn verbnr
ágætur af engu. þab er orbtak Breta: „Ef þú hjálpar
sjálfum þjer, svo hjálpar Gub þjer.“
Vjer ætlum þab mundi heldur ekki stuíla tii framfara þjób-
arinnar, þótt mcnn færu ab spenna bogann millum hcnnar og
stjórnarinnar, cba þótt menn aumkist yfir alþýbuna út af
hverjum skildingnum, sem hún þarf ab greiba til opinberra
þarfa, eba þó;t yfirvöldunum yrbi eitthvab áfáit, ab leggja
á þab þann dóm, sem eins vel mætti skilja, ab sá lakari,
sem hinn betri tilgangur liali rábib, auk þess, sem þab er
sibgæbis skylda tivers eins, ab færa alla hluti til betri
vegar. Vjer viljum ekki ab þjób og stjórn og embætt-
ismenn gjeu í hári saman. Menn ættu ab stubia til, allt
hvab unnt er, ab samtök og samlyndi, rábi skobun og
úrslitum hvers jnáls, livert heldur þjób og sljórn á hlut
ab, eba einstakir menn. þab er ekki svo ab skilja, ab vjer
ætlumst til, ab þjófin þo'i stjórninni eba yfirvöldunum
nokkurn ójöfnub, ef um slíkt væri ab tcfla, eba ab þjóbin sje
í iiinu minnsta borin afiaga eba firrt fje, eba’hentii sje synj-
ab um þab, sem hún á rjctta heimting &, heldur hreint og
beint gengib ríkt eptir, ab þab sem stjórninni og yfir-
völdunum mistekst í embættislegum athöfnum sínum sje
leibrjett og ekki lagt undir höfub, og svo ab verkamab-
nrinn sje veríur launa sinna. Vjer álíium þab ckki ein-
lingis skyldu blabannu, ab segja stjórninni og yfirvöldnn-
um, þab cr áfátt þykir vib hana sem sijórn, eba þau sem
embættismenn, lieldur og þjóbinni sjálfri þab er ábóta-
vant þykir í fari iiennar, eins og þab er liennar og
hinna skylda, ab segja blöbunum til synda
s In n a.
69
liann loksing börnin, og reyndi ab gjöra þeim orb sín svo
aubskilin sem Iiann gat, Iivar frændi þeirra byggi í borg-
inni. f>au reyndu aptur sem bczt þaa gátu ab gefa hon-
um f skyn, ab þau vissu þetta ekki. j>á sparbi hann utn
nafn hans, en þab vissu þau heldur ekki. Hann spurbi
þau þá enn, hvert ættarnafn sjálfra þeirra væri. Charles
•viirubu börnin.
Nú hugsar Iesarinn, ab liann mnni skilja hvernig á,
öllu standi, og ímyncíar sjer ab kaupmaburinn, sem nefnd-
t*r var t uppiiaK sögunnar, lierra Charies, hafi verib frændi
barnanna; þá heff j |íka a]|t "farib vel, börnin komizt f
gúban stab og Sagan vcrib á enda. En þessu var nd ckki
þannig varib. Herra Uiarles var ekki frærii barnanna,
hc|dur einhver annar, og engin hefir komizt cptir þvf
alit til þessa daj s, hvab frændi þeirra helir heilib, eba
hvort hann hvfir búib f Pjctursborg cba ekki
Veslings Pólski maburinn var nú í mcsta vanda stadd-
,,r; bann fór f tvo dnga innan utn borgina meb þessi 4
frakkneski; börn, og hafbi þau á bobstólum, en enginn
vildj eiguast sjíkan varning, og þegar hann seinast kom
Oss virbi't, scm ab ekkert nú á þessum tímum standi þjóS
vorri fyrir framförum og þrifum, sem óliófsvöru eybslan.scm
ekki er í neinu biiit'alli hjá ailt of mörgum vib hvab aflast, og
sem nú á liinnm seinni árum heflr— þvf mibur—steypt
inörgtini í skuldir os: Milæbi, og þvf næst livab mestur
þorri búcnda hafa vei ib forsjalausir þegar á haustin, ab stofna
skepnum sínum meb langt oflitlum hcybyrgbum f opinn
daubann, auk þess sem bafa verib jafntæpt staddir meb
matbjörgina, og optast ckkert annab ab fiýja, en fara í
kaup«tabina tii ab fá lán, og hiaba þar slculd á skuldof-
an }>etta má þó ekki svo til ganga bræbur vorir, efvjer
viljuni verjaos8 sjálfsköpubu liallæri og manndatiba. Allar
sóttir crn ekki Gubi ab kenna. J>egar nú margar abrar þjóbir
liafa orbib ab leggja líf sitt og cignir í sölurnar til þess ab
ná fuliu frelsi sínu og framforum, þá æitum vjer, ab minnsta
kosti ab láta þab ásannast, ab vjer livorki værum orbnir vilja
nje þreklausir, heldur vildnm vinna þab> til fyrir vellí'un
vora og sóma, veg vorn og gengi í augum annara þjóba,
ab leggja lieldur hart á okkur, meb því ab þröngva, allt
hvab okkur er unnt. ab óþarfavörukaupunnm, svo ekki
þurfum ab liggja á barlómsþröminni. þab cr aubvitab,
ab þab kostar marga, milda sjálfsafneytun ab venja sig
af því, scm orbib er manni eins og ab annari náttúru, en
slíkt djöflakyn, sem óhófib og ofdrykkjan, verbur ekki út-
rekib nema meb föstum og bænahaldi. þab nægir ekki,
ab fáir taki sig saman um, ab koma slíkri spörnunarregiu
á mebal sjáifra sín, heidur verbur öii þjóbin ab leggjast
á eitt, því vib ramman er reip ab draga, svo ab liver og
einn sjái hinna dæmi fyrir augum sjer. Yfirmennirnir og
þeir sem sízt þurfa þeis viö efnanna vegna ab spara,
ættu ab verba fyrstir manna til þess, ab sýna gott dæmi
sitt. Trúib! liinir kæmu þá fijótt á cptir, og þegar of-
drykkjan og óliófib sættu aimennri fyririitningu f landinu*
mundi þab fara ab leggjast ni'nr. Franklín kvartabi ekki
um þab livab náttúran væri óblíb eba ófrjófsöm, og held-
ur ekki tim livab álögurnar til liinna opinberu þarfaværi
þungbærar, heldur um þær, sem menn leggbu á sig sjálf-
ir, meb lctinni, abgjörbalcysinu, vanhirbingu, hjegómaskap
og munafi, og þab eru einmiit þcssi skerin, semsvomarg-
an hefir flætt upp á og vjer þurfum mcst ab varast, en
læra ab sníba oss stakk eptir vexti, þab er ab cybslan sje
í minna hlutfalli cn ávinningurinn, svo eittlivab höfum af-
gangs til ab bæta hag vorn. Hjer eru ekki gullnámur,
sem f Caiíforniu eba Anstraliu, til ab grafa í, eba Olíu-
lindir, sein í Canada og Pensylvaniu, en lijer eru aírar
70
til herra Cliarles, vildi liannn ekki cinusinni þiggja þau
gefins, því honnm kom fyrst ekki til hugar, ab taka vib
neinu þeirra. En þegar ab fylgdarmabur barnannna sagbi
satt og rjett af liinu bága ástandi þeirra og eymd, þá
komst herra Charles vib, og hugsabi meb sjer: „Eitt þeirra
ska! jeg losa hann vib'í, og þvf meira sem hann heyrbi
af þrauturium, sem þau höfbu orbib ab þola á leibinni,
þess mcir hitnabi liontnn um hjartaræturnar, svo hann
sagíi vib sjáifan sig: „Tvö skal jeg taka af honum“. En
þegar börnin fiykktust öll utanum hann meb gráti og ekka,
pg hjengu vib hann í þeirri trú ab hann væri frændi þeirra,
sem inóbir þeirra hafbi borib svo mikib trausttii, og þeg-
ar hann heyrbi þau tala tungumál ættjarbar sinnar, þá
mýkti Gub svo lijarta hans, ab honum fannst eins og hann
væii fabir þcirra, og sæi böin sín sjálfs gráta og kveiná
kringum sig. Hann mælti þá: „í Cubs nafni! fyrst þetta
á svo til ab ganga, þá skal jeg ekki færast undan“, og
þannig tók hann vib öllum börnunum. „Setjib þjer ybur
nibur sem fljótast“, sagbi liann vib fylgdarmanninn, „þjcr
skuiub fá stípu ab borba til ab hressa ybur.