Norðanfari - 01.07.1863, Síða 1
VOIUHMAIW.
M Vlðaukablað. fl§63.
Ramisaliið ritiiinguna því liún ber vítni
af injer. Jóh 5. k. 39. v.
Mjer komu þessi or& ( hug, þegar jeg las bla?) nokkurt,
vitab af Hermann Bicknell enskum Itekni, trúarbróbir Bou-
doins prests hins katóiska; höfundurinn leitast þar vib ab
hrekja nokkrar ástæbur í svari sjera Sigurbar Gunnarssonar
móti Boudoin presti; en af því jeg er snaubur og fávís al-
þýbumabur þá vil jeg geta þess, ab þegar jeg var lítill, eigri-
abist jeg eina bók og hefi átt hana síban, en bókin er Gubs
lögbók og Krists lífsbók a: heilög ritning, og af því jeg
trúi öllu sem ritab er í henni, og höf. tekur frain nokkra stabi í
henni til sönnunar máli sínu, þá er tilgangur minn—■ vegna
mín og minna trúarbræbra — ab rannsaka ab hvab miklu
leiti honum ber saman vib hana — en hvorki ab tala máli
nafna míns — því hann mun gjöra þab sjalfur — nje at-
yrba höfundinn.
Blabib byrjar meb yfirriti: „Rómaborg hyrningarsteinn
kristninnar, og miöpunktur allrar eiuingar í þeirri kristilegu
trú“. Hjer er sú veraldar speki sem jeg hefi aldrei fyrr
heyrt nje sjeb, og ekki fæ jeg samrýmt hana orburn Krists
f Matth. 21 k. 42. v. „Sá steinn sem byggendur hal'a burt-
kastab, hann er orbinn ab hyrningarsteini“, og þá ekki heldur
orbum Páls postula í Eph. br. 2. k. 20. v., þar hann segir
hina kristnu byggba á grundvelli postulanna og spámannanna,
og bætir þessu vib: „þar Jesús Kristur er sjálfur hinn æbsti
hyrningarsteinn“ hjer eru þá orb Krists sjálfs og Páls postula
hans hin áreibanlegasta sönnun fyrir því, ab Kristur er höfub
hyrningarsteinn kristninnar og allrar einingar í þeirri trú
sem cr byggb á hans heilaga orbi, og þessu trúi jeg betur
en orbum höfundarins. Ab hugsa sjer Rómaborg eba nokkub
annab hyrningarstein kristninnar, lilýtur ab særa óspillta
og kristilega tilfinningu í hjörtum þeirra semtrúaGubs orbi.
Höfundurinn segir Pjetri postula fengib í hendur alls—
herjarvaldib, sem sje: ab hann væri gjörbur páfi, og vitnar
til orba Krists vib Pjetur í Matth. 16. k. 18—19. v. „þú
ert Pjetur og s. frv“. en hjer er athugavert ab Kristur átti
tal vib Pjetur einn í þab sinni, og má víbar finna í gub-
8pjallasögunum ab talab er til hans þar postularnir voru allir
saman, og kom þab af því ab Pjetur haíbi optast orb fyrir
þeim, en ekki var honum einum fengib lyklavaldib ; í Matth.
18. k. 18 r. segir kristur til postulanna f einu: „Sannlega
segi jeg ybur, hvab helzt þjer bindib á jörbu, skal á himn-
nm bundib vera, og hvab þjer leysib á jörba skal á himni
leyst vera“. í Gubsp.b Jóh. 20. k. 23. v. þegar Kristur
sýndi sig Postulunum í fyrsta sinni upprisinn, sagbi hann
vib þá: „Hverjum þjer fyrirgefib syndirnar þeim eru þær
fyrirgefnar, og hverjum þjer synjib um fyrirgefningu, þeim
verbur hennar synjab“. — Hjereruorb Krists vissastur vottur
þess, ab hann gaf sínum postulum sameiginlegt vald til ab
leysa Og binda, en hvorki hjer nje annarstabar er Pjetnr
settur þeirra yfirmabur, því síbur Páfi hvorki í Rómaborg
nje annarstabar; þvílíkt er ekki ab finna í hinum nýja sátt-
mála frá upphafi til enda. Ekki ab heldur triíi jeg því, er
höf. segir um alveldi Pjeturs, þó hann vitni til orba Krists
vib Pjetur: „þú skalt ala, sanbi mína o. s. frv. Jóh. 21. k.
17. v. og því sfbur þar bann bætir vib orbunum: „svo þar
vcrbi eitt saubahús og einn hyrbir“, því svo er gubi fyrir
þakkanda, ab þab veit nálega hver mabur mebal vor, ab hin
síbari orbin eru ftf höf. rangfærb og rifin út úr’ öbru sam-
bengi; orbin eru í Jóh. gubsp.b. 10. k. 16. þannig: „og
þar mun verba eitt saubahús og einn hyrbir, og einmitt
þessi orb talabi Kristur til Fariseanna en ekki til Pjeturs; en
ab Kristur talabi til hans í orbunum: „Símon! elskar þú mig“,
þá ber ab g*ta þess ab Pjetur hafbi afneitab honum þrem
sinnum ábur, Kristur (trekabi því sömu spurningu þrem
sinnum, og ein3 opt hlaut hann ab játa ab hann elskabi
Krist ábur hann var af honum stabfestur í sinni köllun ab
nýju. þó höf. segi Pjetur fremstan í nafnaskrá postulanna,
fær hann ekki talib mjer trú um þab, ab hann sje þeirra
yfirmaOur; því orb Krists í Matth. 23. k. 8. v. eru þessi:
„Einn er ybar meistari Kristur, enn þjer erub allir bræbur“
og í 11. v. „sá scm ybar er mestur, hann sje ybar þjónn“.
Sömu orbtök má lesa í Lúk. 22. k. 26. v. í 30. v. í sama kap.
segir Kristur: „þjer skulub eta og drekka yfir m(nu borbi
sitjandi á stólum dæinandi 12 kinkvíslir ísraels; og í Matth.
2S. k. og víbar segir hann: „Farib og kennib öllum þjdbum*
o. s. frv., og eru þessir stabir næg sönnun fyrir því ab vald
postulanna var sameiginlegt. í Gjörningab. po6t. ló. k. þar
sagt er frá samkomu postulanna, lagbi Jakob postuli dóms-
atkvæði á málefni þab er hinir höff.u rætt sjá 19—27. v.;
hefbi Pjetur verib settur ytir postulana, mundi hann sem
þeirra ylirmafur hafa neytt valdsins og sagt upp ddmsat-
kvæbib, þetta gjörbi hann ekki, en hann samþykkti ásamt
hinum atkvæbi Jakobs, og sýndi meb því ab bann áleit sig
ekki hafa meira vald en hina postulana. þannig sýnir sjálf
ritningin, ab sögusögn höf.: uin alveldi Pjeturs er órjett, og
hennar dómur er mjer og trúarbræbrum mínum dýrmætari
en nokkurs annars.
þar sem höl'undurinn ræbir um einlífi katóisku prestanna,
kemur hann frara meb ýrnsar ástæbur, er hann vill sanna meb
helgi þess fram yíir hjónabandib. Hann segir Kristur hafi
verib ógiptur og sumir postulanna; en jeg finn hvergi ab
hann ebur postular hans hafi bannab neinnar stjettar mönn-
um hjónabandib, þvert á raóti stabfesti hann þab meb gub-
Iegu valdi sínu og mælti: „Hvab Gub hefir samtengt, þab
skal maburinn ekki sundur skilja“ sjá Matth. 19. k. 6. v.
sjálfur var hann ab brúbkaupi í Kana Jóh. 2, í Matth. 22 k.
2. v. samlíkir hann himnaríki vib brúbkaup; í Lúk. 5. k.
34.—35 v. nefnir hann sig brúbguma en kristnina sína
brúbi, og víbar þessu líkt; orb Krists eru borgun fyrir því
ab hjónabandib er stabfest og helgab af sjálfum honum;
sömuleibis hafa postular hans kennt í ræbura og ritum. í
Pjet. 1. br. 3. k. 7. v. stendur ritab: „þjer ektamenn! búib
vib ybar eigin konur“ o. s. frv. í 1. br. Tim. 3 k. 2. v.
segir Páll postuli: „En biskupi byrjar ab vera óstraffanlegum
einnar konu eiginmanni“ m. m. Ab hinir giptu postular hafi
yfirgefib konurnar eins og höf. segir, trúi jeg ekki, því orb
Páls postula í 1. Kor. 9. k. 5. v. eru þessi: „Höfum vjer
ekki vald til einhverja systur o: eiginkonu meb oss ab flytja
sem abrir postular og bræbur drottins og Kephas“? — þetta
sýnir ab postularnir yfirgáfu ekki konur sínar, en vilji höf.
vita hví Páil ekki nýtti sjer þetta þá lesi hann nefndan kap.
til enda og mun þab nægja.
Ab lyktum vitnar höf. til Opinb.b. 14. kap. 3—4. v.
þar Lambib (Kristur) sýnir sig á Zíonsfjalli og meb því 144
þúsundir — þessi flokkur ætlar höf. muni vera þeir einir
lifbu og Iifa einlífi — en vjer vitum ab þab er ekki svo;
spádómur þessi mibar á sannkristna er lifbu á hinum myrku
miböldum, sem hjeldu fast vib Gubs orb og fylgdu Krists
lærdómi, þeir voru ósaurgabir af lausiæti þ. e. þeir höfnubu
allri engla og helgra manna dýrkun, sem hin Rómverska
kirkja hafbi framhjá Gubi og Kristi, þeirra lofsöngur var
sönn trú á Gubs og Krists eigin orbi í ritningunni, en ekki
hjátrúarfullum mannasetningum sem þá tíbkabist í kirkjunni
hjá fjöldanum, sem ekki skildi, eba vissi ab gjöra grein á
Gubs orbi. I flokkinum á Zíonsfjalli munu eins vera sýndir
eigingiptir og einlífismenn — hinir fyrri eru eins ósaurgabir
í anda eins og hinir síbari ef þeir lifa sem sannir Krists
lærisveinar, og eru honum trúir tildauba; þeir eru „breinir
sveinar" í lians augum fremur þeim einlffismönnum er þykj-
ast og þykja skírlífir hib ytra, en eru fullir allskyns laus-
lætis hib innra; þab er engin ástæba til ab draga fyrirlitn-
ingu hjónabandsins af Opinb.bókinni, þar ekki allfáir stabir
í henni gjöra því hinn mesta veg og virbingu í hinu helg-
asta máli, sjá einkum 19. k. 7.—8. v. og 21. k. 9. „Jeg
vil sýna þjer konuna, brúbi Lambtins" o. v.
Jeg ætla ekki ab tala neitt um þab sem höf. tekur fram
af sagnafræbinni og læt jeg öbrum — sem mjer eru upp-
lýstari — eptir ab sfna gyldi þess; en jeg vildi meb þess-
um línum sýna höf. fram á, ab vjer alþýbumenn (slendinga
höfum þó svO mikib frelsi ab oss leyfist ab rannsaka ritn-
inguna, til ab vita hvort hin andlega fæba er hrein ebur ekki,
sem bnrin er á borb fyrir oss.
Sigurbur Lynge.
Fávís almúgamabur.
fsakkar ávarp.
Hjer meb leyfi jeg mjer ab óska þess, ab hinn heibrabi
ritstjóri Norbanfara auglýsi á prenti, mitt innilegt og skyld-
ugt þakklæti, þeim heibursmönnum, sem svo mannkærlega
hafa rjett mjer hjálpar hendur í bágindum mínum, eptir ab
minn ástkæri ektamabur Abraham Hallgrímsson burtkallab-
ist þann 18. nóvember f. á. og ber mjer fyrst ab geta: sókn-
arprests míns sjera Jóns Einarssonar Thorlaciusar á Saurbæ,