Norðanfari - 28.01.1865, Side 2

skip milhim landa, er hi1n stjnmin ein gœti
r;1 &ib ylir, eba heffi engin ráh til ah ldjiífa
fcostnafcinn, sem leiddi af því aö ciga sltip í
förnm, væri því einn kostur naufiugur, ab
leigja sjer far meb afarkostum hjá öbrum, sem
vjer köllum þegar fyrir eitt 26 lesta rúm
sem iúnu opitibera er eptir samninginum á-
skiiib samtab í öliura ferbunum, þarf ab greiba
10,000 rd. um árib og þar ab auki 150 rd.
fyrir hverjar 24 stundir, sem skipib þarf ab
bíba í þarfir þpss opinbera, eptir þab skip-
stjóri tjáir sig ferbbúinn. f>ab er nú hvort-
tveggja, ab stjórnin er sögb vön vib ab borga
dýrt, enda hefir margur, máske meir enn skyldi
notab sjer þab og þótzt ab meiri, sem henni
hcfir farist mibur ab sjá hag hins opinbera.
þab virbist sem í augum uppi, ab hinu opin-
bera ætti ab vera innan handar ab eiga póst-
skipib, og kosta ferbir þess lijer milltim landa,
þar sem alríkib á þó nokkur verzlunarskip,
sem fara tnillum Ðanmerkur og Grænland3,
ab vjer eigi nefnum öli herskipin, tii hverra
árlega mun koslab svo ab miiiíónum skiptir,
sem ficst munu þó gjöra lítib gagn, eba
meir vera ti! málamynda en varnar þegar nokk-
ub ábjátar, eins og ratinin hefir vitnab um
núna í seinasta stvfbinu; þab væri því eigi
nema fjöbur af fati þess, ub kosta bjer miil-
um landa til eins gufuskips, og annars, scm
bi úkab væri til strandaferbanna, svo ab bib
opinbcra þyrfti eigi svona neybarlega, ab vera
kornib uppá afra; og þab sem verst cr ab
geta þó ekki ab beidiir náb tilganginum, sem
líklega er þó sá, ab gufuskipsferbirnar, eigi
ab vera öllu landinu í hag, sem cr þó síbur
enn ekki; þvt þó póstskipib komi til Reykja-
víkur og dvelji þar fáa daga hvort sinn, hafa
ab vonum fæslír aírir þess not, en Reykvík-
ingar og þcir sem búa í grendarhjerubunum
þar, nema svo sem einusinni eba tvisvar á ári,
t. a. m. í nóvember og marzmánubum. þab
cr eigi bjerna sem í öbrum löndum, ab menn
á fáum stnndiim, hafi áhöid tii þess ab fleygast
áfram jafn langa leib og af Akureyri lil Reykja-
víkur meb brjef og fiutninga, og enn sfbur ab
bjer sje rafsegulþræbir, til þess ab fiytja frjcttir
sem snæljós yfir láb og Uig. Stjórnin ætti
eins ab geta, sjer ab skablansu sem kaupmenn
og abvir er skip eiga, átt skip í förum, og
iiaft farm á því fyrir abra, ab því leiti hún
eba hib opinbera eigi þyrfti ab nota þab, niebal
annars til þess, ab færa ídendingum nokkub af
grænienzkum seiskinnum á fæturna, auk þess,
sem þá ab nokkru eba öilu mætti draga til
inuna tjcb 10,000 rd.
Á meban póstskipib var segiskip, gekk
allt regiuiegar og betur til meb ferbir þess en
nú. þab kom hingab á haustin, eba snemma
á veturna og iá bjer vib land til þess fyrst í
marz. Norbanpósturinn fór nær því undan-
tekningarlanst hjeban frá póstsíöbvunum 12.
til 14. febrúar hvers árs, en nú heíir því eptir
gnfuskips ferbunum, ýmist verib mibab fram
eba aptur, frá 8,—25. febr. Norbanpósturinn
átti jafnan, meban hin eldri tiihögun stúb, ab
vera kominn til Reykjavíkur 4 marzm. þ. á
og fjekk þá auk póstlaunanna 4 rdl, þóknun,
en sjaldnast enga kæmi hann seinna; en póst-
skipib átti í seinasta lagi, þegar vebur leyffi,
ab vera komib frá Rv. 9. marzm. heim á
leib; en iiin eeinustu ái in hefiv þab eigi orbib,
fýrri en seint eba seinast í roarz og jafnvel ekki
fyrri en eptir rnibjan apríi. Svo lengi sem ab
hinni fyrri skipun eigi var haggab, þá gátu sem
optast brjef og sendingar hjeían frá landi,
verib komin tii Kaupmannahafnar ábur vorskip,
sem fara áttu til íslands voru lögb á stab frá
Danmörku, sem opl varbabi og varbar enn
miklti, en síban ab þessari tilhögun var breytt,
- 2 -
er eins og þab korai upp á lítib og jafnvel
fyrir ekki neitt, ab senda hjeban subur brjef
og scridingar til þess þab komist meb póst-
skipinu, sem fer í marz cba apríl frá Rcykja-
vík, og því síbur, sem þab kemur eigi heim
fyrr enn fiest cbur öll vorskip frá Danmörku,
eru lögb af stab til Islands, og einkum síban
siglingar til landsins fóru ab verba fyrri og
fleiri en ábur, og jafnvel ab norburlandi í
marz og apríimánuburn, og opfast ab eitt eba
fleiri skipin, sem koma fyrst á vorin fari iijeb-
an aptur um hæl til Kaupmannahafnar eba
útianda, og þab enda tvisvar eba þrisvar. þab
virbist því fremur ófyrirsynjn, ab kljúfa þar
til þntugann hamaririn, ab koma vetrar póst-
ferbur.um hjeban í samband vib þetta svo-
nefnda gufu-póstskip, ab minnsta kosti á meb-
an ferbir þess eru á jafn miklu reyki og ring-
ulreib sem ab undanförnuy og ef þab, auk
hinr.a vankvæbanna ætti sjer síat, sem vjer
höfum heyrt kvartab um, ab meun heffu
kvekkst á því, ab brjef þau, enda áríbandi
enibættishrjef, sem koma meb póstinum til
Reykjavíkur, eigi va:ri þá altjont send meb
næstu póstskipsferb, heldur látin liggja þar
til þess einhvern tíma og einlivern tíma.
Ab svo vöxnu vcrbur þab þá beinast og
bezt ab senda öll brjef og sendingar, er hjeb-
an úr Norburlandi, Múlasýsium og Vesturlandi,
ættu fara mcb kanpskipum. Póstskipsferbirn-
ar, eins og þær nú eru, geta aldrei orbib ab
neinu verulegu libi, eba til gagns öbrum en
þeim ^em búa í Rcykjavík, eba standa í ein-
Iiverju nánn sambandi vib hana; þar á móti
ætti hib opinbera gufu-póstskipib sjálft, sem
væri látib ganga lijer milltmi landa og kring-
um Island, mundu þær öliu fremur, ab því
scm hjer gctur átt sjer stab, greiba fyrir
veizlun, aldráttum, fluttningum og ferbum
landsmanna og þeirra sem af öorum löndum
ættu eitthvab ab sælda vib þá eba skipta, einn-
ig geta, þá svo bæri undir, varnab því ab hall-
æri þyrfti ab verba af matvöruskorti, eba at-
vinnubresti t. d. lyrir vöntun á timbri, tjöru,
járni, kolum, eba þvf er þarf til sjóarútveg-
anna; því gjsldnast er svo ástatt, ab eigi sje
á eiimm eba fleiri verziunarstöbuin, meira cn
hvrgt af þessari eba hinni vöru, meir en byrgt í
ýmsiim byggbarlögum, af sjóarafla, af trjáreka
af jarbepium, af kvik-jenabi sem hvorir gæti
mibiab öbrum, eba þessi, þab sem hinn vant-
abi, eba þá fengib frá útlöndum, þegar alla-
jafria værí ferbirnar á, miliuin Ianda og lijer
kringum iandib, frá því fyrst á vorin og til
þess fram á háust eba vetur; ab vjer eigi
nefnum hvab slík vibskipti og samgöngur cfldu
fjeiagsskap og franrkvæiudir nianna,
Eins og ab nefnd sú, er ab tilhiutun
stjórnarinnar hcfir verib kjörin til þess ab
íhuga meb hverju móti hezt væri ab brcyta
verzliininni á Græniandi, svo ab einokunin
yrbi þar afnumin, telur nefndin mebal annars
óhjásneibanlega naubsyniegt, ab þar sje gufu-
skip til ílutninga milhim liafna og til hjálpar
vib sjávarútvegina, þá væri siík tilhögun eigi
óþarfari hjer, og þótt landsmenn þyrftu ein-
hverju ab kosta þar til af þeim skildingum, er
þeir verja tii munabarvöru kaupa, hyggjum
vjer ab þeim yrbi þab notadrjúgara ckki sízt
þá lil lengdar ijeki. Yjcr ieyfum oss því enn
ab skora á landa vora, sem nokkur siuna er í
og mebvitund iiafa um þab hvab þjób og
þjóbevni sje, framfarir og heill fóstujarbar
sinnar, er þeir og febur þeírra hafa nú byggt
nær því í þúsund ár, semji bænarskrá til næsta
alþingis um, ab tjcbar gufuskipsferbir komist
hjer sera allra fyrst á, og ab allar póstgiinfrur
sem naubsynlegar álítast um landib, þar á meb-
al millum Isafjarfar, Stykkishólms og Akureyr-
ar, sjeu settar í samband vib strandafcrb-
irnar.
þlNGMANN A-EFNI.
þegar jeg ias íslending, Norbanfara og
þjóbólf, þar, sem þeir stynga upp á þing-
mönmnn fyrir Skagafjarbarsýslu, gat jeg ab
vísu ekki annab en áiitib mennina allflesta vcl
valda, en aptur á hinn bóginn, fanst mjer sem
þessir hlabamenn gjörbu lítib úr okkur Skag-
firfingum, þegar þeir fundu engan hæfan af
okkur til þingsetu, rjett eins og vjer værmn
afskiptir af forsjóninni ab þeim hæfilegleikuin,
sem þurfa til þess, frcmur enn menn l öbrum
kjördæmnm Iandsins.
Jeg get vel fyrirgefib þetta föbur þjób-
ólfs, því hann er hjer ab minni iiyggju lítt
kunnugur, en síbur Iúnnm tveimnr útgefend-
um íslendings, því þoir eru hjer bábir gagn-
kunnugir. Nei! svo er fyrir þakkandi heibr-
ubu útgefendur! ab hjer er betur ástatt í þessu
tilliti, en þjer haldib, ebur viljib halda; jeg
er viss um ab hjer eru þeir lil, sem hafa
allt eins góba hæfilegleika og vit á þingstörf-
um, sem margir þeirra, er þegar eru kosnir í
öbrum kjördæmum landsins.
þar er þá strax til ab taka, sem þú
Norbanfari minn! stingur uppá sjera Jakob
Gubmundssyni á Ríp, ab því mun engi geta
neitab ab hann er hib bezta þingmanns efni í
alla stabi, en hvert allt fyrir þab hugur manna
hneigist ab því ab velja iiann í þetta skipt.i,
er mjcr óljóst; ab honum slepptum er sjera
Jón Blöndal í Grafarós, mabur vel ab sjcr,
einarbur og fylginn sjer; þá sýsiiimaburinn
okkar alkunnur skárpleika mabnr, þá prófast-
urinn; þá sjera Páll í Iívammi; þá stud. art.
Sigmundur á Ljótstiibum. Fyrir varaþingmann
vil jeg stinga uppá Olafi hreppstjóra Sigiirbs-
syni í Ási, þab mun vera einhverjiinn færasti
leikmabur hjer í sýslu.
Fleiri virbist mjer ekki þörf ab telja upp
ab sinni, þó hægt væri, þareb jeg álít ab svo
megi moba úr þessum, ab vjer Skagfirbingar
þurfum ekki ab robna fyrir þingmann okkar,
frennir cnn hin kjördæmin, vcrbi þab einhver
hinna áburnefridu.
Skagfirbingur.
BÓKASAFNIÐ Á AKUREYRI.
I janúarblabi Norban'ara 1864, cr gctib
um bókasafnib á Akureyri, og skýrt frá ab
meb amtsbrjefi af 28. desember 1863, had
verib kjörnir í nefnd Júhann lyfsali Thoraren-
sen, verzlunarfuíltrúi B, Steinke og kand. Jó-
liannes Ualldórsson. Ætlunarveik nefndar
þessarar var, ab koma bókasafni þessu í betra
horf, meb því ab gjöra iippistnngur uni, meb
hvaba hætti, ab fyrirkoiniilagi þess yrbi breytt
til hinns betra og skýra svo amtiiiu frá þeim.
Hefir nú þessi nefnd uppfyilt ábuinefnt
amtsbrjef? þetta er spurning sem vjer leyf—
um oss ab hreifa, þar vib vitum ekki til ab
bókasafnib haíi tekib neinum fratnföruin, hvorki
ab nefndin hafi gjört sjer far um ab fjölga
tillögum þcss, eba aubga þab meb skernmti- og
fræbibókum, og jafnvel epiir því sem yjer bezt
vitum, ekki gengib eptir rjetti þeim sem dórns-
málastjóinarbrjefiö til stiptsylirvaldanna frá
28. febrúar 1862 nndir staílib b, og er nppá-
stunga amtmanns Havsteins, og þrentab er í
Stjórnartíbiridiinum 1862 bls 555, sem þar
tckur fram, ab amtsbókasafnib á Akureyri fái
eitt exemplar af öllunr þeim bókum, sem
prentabar eru í prentsmibjunni í Reykjavík.
Nú í liaustib var vildi svo til, ab einn
nefndarmabuniin lyfsali .1 P. Thorarensen
ílutti sig aiveg burtu liieban, en í stab lians
vitum vib ekki til ab neirm hali verib skipab-
ur og liinir tveir sem eptir eru segjast ekki
liafa neina sjerstaka köllun til ab kjósa hinn
þribja manninn sjer til abstobar og jafnvel
ekki ab lána út bækur, þó þess hafi verib far-
ib á leit og meb því'neitab tillögum, er vjer
vitum tit ab bobin hafa verib. þetta íinnst;
oss og fleirum fara mibur en skildi, ab þessi