Norðanfari - 28.01.1865, Page 4
mjfíikuftu þær í sumar til jafnafcar 1500 potta
íí (lag, og flestar þcirra þó snemmbíerar.
Giasvöxturinn var framan af í minna iagif
hjyskapurinn vaiþ því eins, en byríist einkar
vel Ullarvöxtur á saubfje í mef'áltagi, cn
veiþiÖ á úilinni a& lækka. Heilbrigbi skepna
ví&ast li ar attgób nema á Jótlandi og Borg-
umlaihólmi bvar hestar drípust af hóata oz
brjóstveiki og Öbrum skæi'iim sjúkdómtim. Á
einum bw á Sjálandi drápust 9 mjóiknrkýr á
stuttnm tíma
Et vigi stn&ib og aíleitingar þess hefbi
nú svo mjf'g kreppt a& Diinum, rnundi veliíb-
anþeirra og gróbi hafa veri&hinn æskilegasti. þar
er og heiduv engin skortur á peningum mebal
manna, gegn ieigu 4|— 5 af liundr þar sem
víba í öbriun iiindtim t, a in á Englanui, er
hín mesta peninganaub, og eigi a& hugsa til
a& íá peninga til iáns fyrir minni leigu, en
9 — 10 rd. af hverjiim 100 rd.
. Prinsessa Dagmar sem er næst e'zta dóttir
konungs vors Kvistjáns Nínnda og fæd 1 26.
nóv. 1347, eba nií á 18. ári, trúlofa&ist í haust
29. sept stórfu stnnum Nikulási, sem er elzti
sonur Alcxanders Rússnkehara. þykir veauv
Danakonungs hafa vaxib injög vib barnaián
hans, þar sem nú 2 dætur hans eru þegav
orbnar drottningar í hinum voldugustu ríkjum,
í lieimi, setn eru Bvetland liib thikia og líússa-
veldi, en synir lians Georg konungur Fiellena
á Grikklandi, en Fri&rik sein nú er borio til
ríkis eptir föbur sinn í Danm. Prinsessa Ð ig-
mur er álitin einhver bezti kvennko.stttr úiebal
si’ina líka í Nori'urálfn Prir.s ITuiiibert, sonur
Yictors kontings á Ítalíu kom ti! Kaupmh. í
smnar, me&fram í þeini tilgangi a& menn hjetdli,
»& bi&ja Dagmamr, en stórfurstinn Nikuiás
var& lilutskarpari A.orbi er ab Georg kon-
ungur á Giikklaudi , rnuni bafa fengib heityrbi
fvrir dóttur Alexandeis Hússakeisara, seni heitir
Maiía og er nd á 11. ári.
Prinsinn og Prinsessnn af Wales á Eng-
landi ferbu&ust í sumar meb son sinn til Kaup-
mannnhafnar, dvöldn þau þ.ir nm h ib, þaban
fóru þau til Stokkholma í Svíþjób ogsvoapíur
til Kaiipmannáhafnar, var þeim hvervetna tekib
meb hinni mesui bh'bn og veittar konunglegar
vibtökur; e’r þó mörgum af DÖnum mjög
þungt ( skapi vib Breta útaf því, hvernlgþeir
hrug&ust þeim í liöveizlunni gegn þjó&verjurn.
Trampe greifi sem lijef var stiptaintma&ur,
cn er nú amtma&ur í Hringkaupangi á Jót-
landi, var eins og tnargir æbri ernbættismenn,
f sumar af herstjórn þjdbveria á Jótlandi snttur
í liöpt fyrir þá sek, ab hann nokkmm sínn-
um hafbi riíab -.gegn bofi þýzku stjórmtrinnar
brjef'síi’ á dönsku eri eígi þjó&verzkh: en þá
seinast frjettist, var hann þó leystnr lír þessu
banni.
Ríkisþingib hefir kjörib nefnd manna til
þess a& lánnsaka og ségja álit sitt um yíir-
herstjórn de Meza og annara sem áttu hlut
a& má!i; er mörgmn þessara legib á lnílsi fyrir
frammistö&u sína; og einnig í tilliii til unilir-
húnings <>s (Uvega til strí&sins, þá fyrir aptar-
f' i ina frá Danavirki; fyrir berstjórnina í ým >urn
omstttm og seinast á Ah, er þjóbverjar tóku
aö kíilia »f Dörmm sofmdi
SVIþJOÐ. i'ar pr af liinu mesta bappi verib
ab fjölga járnb autmn, sem stjórn og þjób
kostar ofa fje tiI; seinasta járnbrautin er 27
n ílna löng. Seint í riætl. ágústm. fannst silf-
iirn.íma á Málmósi í Krónborgarljeni og Sunn-
erbóhjeia&i; eiga 2 bræ&ur jörbina. Nóttina
liins 17. sept. í sumar brunnu f Gautaborg
mörg hús og ærnir fjáinmnir, en 115 ineun
ur'n húsviltir.
RÚSSEANÐ í smrar fe.r&a&i°t Rússakeisari
til borgarinnar Nizzu á Ítalín ab sækju þang-
ab konu síoa, sein itefir verib þar um tínia ab
ieita sjer heilsubólar. I ferb þessari hittust
þau keisarainna Evgenia koua Napóleons, og
Aleltunder keisari, skorabi hún þá á keisar-
ann ab hann sætt.ist iteiium sáttum vib Pól-
vcrja og gæfi j,eint upp allar sakir, er leitt
hefbi af frelsi strí&i þeirra, hverju Alexander
keisari lofa&i, og jxfnframt, a& þetta skyldi
ver&a bir.t iiinta&eigendutn 29. sept., þann dag
er þatt Njkulás sonur llans og Ðagmar höf&u
trúlofast.
Eptir seinnstu frjettmn frá Varschau, var
þar von á ýinsntn nvjtim og rnerkilegum
lagabo&um áitrairandi Pólínaland t. a m. eitt
um liáskólastoliiun þar, annab uin ab dauba-
hegning sje numin úr lögum. Rússar liafa
látib smí&a geysí mikinn járnbar&a, er kvab
vera mestúr allra skipa í Nor&uráifu ab
stærb og útbúna&i og hinn ramgjörfasti, sem
heitir Sebastópól, eins og höfu&borgin á Krím.
Næstli&i& eumar voru í RússDndi hinir ógnr-
— 4 -
legnsfu elchb-unar sem eigi eru dærni til, svo
borgir og bæir ey&ilög&ust meira og minna
e&a hÚ3 samtals margar þúsundir saman; grúi
tnanna var& fjelaus og suinir fóru á vergang.
þab var og á nokkium stö&um, sem skógarnir
brunnn. Ví&a var þab sem bæir og borgir
brunnu bvab eptir annab, eins skógarnir; þótt-
ust memi hafa vissu fyrir því, ab brennur
þcssar flcstav ef eigi allar, mundu. aí ínanna
völduui, því bæbi fundust logandi kol á húsa-
þökum, sem rjó&rub höRú vcriö nefnilega kol-
in eldfiinu-efni, er logabi og slokna&i ekki þótt
vatoi væri lieit á þau, Á snmuni stöbum voru
pú&urhúsin sprengd í lopt upp. Á einum
stab kom eldur upp í silfnrnáinu, scm þútti
svo óskiijanlcgt, og sem þab, ásamt öbrmn
biennum, stæbi í sambandi vib frelsishreifingar
eba jafnvel samsæri Rússa. þab lifir líka
enn í iippreistárkolununi í Pólen, því í næstl.
september var& þar uppvfst 300 manna satn-
særi; oddvitínn var lyfsali einn.
FINNLAND, f>ar geysabi næstl sumar cink-
í 2. kirkjusókntim, miltigbruni, sem þar er kall-
abur sibeiíská pestin, í hrossum og nant-
peningi svo ab margt af hrossmn og nautum
drapst. Prestunum var bo&ib ab birta fóíki
á pijedikiuiarstélum ráb þau, sem menn þótt=
ust vera komnir a& raun um ab duga imindu
gegn sýkiuni, scm helzt kvab vera uppi í hita-
sumrum og þí peningur er hafbur í mýrum
eba ílðum og drekkur óhreint vatn.
PREUSSAR vilja nú fá 30 milliúnir prús--
neskia dala til láns, hver Thalerer.lrd.30sk.
AU8TURRIKI. í Su&ur-Týról, er uppvíst
a& inargir þar iiö’bti jjengib í samsæri-ifjelag;’
stjó/nin, hefir því láiib setja fjölda nianna í
höpt. I Torbai fundust kistur fullar meb vopn,
kúlur, púiiir og margíileyptar byssur; einnig
á Eencyum eru miklar óeyrbir og margir þar
setiir í díllissur. Fencyjamenn cru injög upp-
væ„ir gegn sijórninni.
Nú hafa Austurríkismenn loks játab því,
ab þeir frá sinni liálfu hefbn akkert gegn því
a& Gcorg konungur lief&i tekiö vib ríkiástjórn
á GriUklandi
Einnig hafa þeir nú vi&urkenní Victor
E.rianúe!, sem konnng á Ífalíu, en einungis af
ótta fyrir, ab öll lö»-<} Austurrlkis«tnk uln Fen-
evjar, sj:m eru næ-’t landamænim Itala, rnundu
ánnars æsa þcgna *fictörs kónungs til ITernab-
ar gegn Austurríki. þ>eir hafa og neitab hin-
nru afsetta konungi Franz öbrum abseturs í
TSn&ur-Týról.
1 Sa!zborg á f>ýzka!andi í Erkitiertoga-
dæminu Aiistuvríki, varb svo kalt í sumar sem
lei&, a& allar svölnrnar flúbu úr hrei&rum sín-
tnii, en allir úngarnir kroknu&u í hrei&runum
þúsuuduin saman; er þetta sagt dærnalaust og
talib sem þab bo&i liarban vetur.
18 ágústm. mt’&tl. sem cr afmælisdagur
Jósefs Aiisturríkis keisara, varíWien, sem er
þar höú&borg, búinn til býtingur e&a kaka
sem vóg 113 fjór&unga; unnu a& býting þess-
urn nvirgir meiin, Og v.ir verib a& hno&a hann
og elta í 8 daga, en í 5 sólarhringa a& sjó&a
hann. I hvert sinn þá er þurfti a& velta být-
ingnum vib í pottinnm ef’a flytja hann til, þá
var þa& gjört af 12 mörinnm me& hjólum og
kö&lum. 5 matrci&sluínenn skáru býiingin
ni&ur í smá sueRar, sem allar voru vaftar í
pappír Og hver ein feng’n þeim er vi'st.uldnr
var, en um kveldi& kl. 6 var býtingurinn bú-
inn.
KIRKJULÖNÐÍN. Páfi hefir rita& umbur&-
arbrjef öilum pólskum biskupum þess efnis,
a& þeir gefi sig ITús uim á vald; en jafnframt
fer páíi liörbúm orburn nm Rússa fyrií of-
sóknir þeirra gegn katóiskum, og sógir a&
rá&stafanir gegn Gu&s lögum, sUuldbindi engan
til blý&ni. Eu frejþur hótar hann öllum of-
sóknarmönnuin hinnar katólsku kirkju, hegn-
ingu annars heimsí
ÍTALÍA. Fliiin 20. september f. á. komu
þeir Napðion keisari og Victor konungur Ema-
núe! sjer saman um a& ítalir skuldbindi sig
til ab |;íta í frifi eignir þær, scm páfinn nú
á, og a& verja þajr íyrir ófri&i og ytírgangi
annara. Frakkland skal á&tir 2 ár cru li&iji,
vera búi& á& kaila heim állt setulib sitt ert
verib hefir í Rómaborg eba ab sömu tiltölu og
hi& rómverska li& fjölgar þar, jafnvel er sagt,
ab Napólc'on haii imnib þab á vib Victor, a&
setu'úb Frakklta sje í Rómaborg njeban Píus
IX lili. Ítalía tekur ab tiltölu þátt í ríkis-
skuldmn kirkjulandanna. e&a ab því leyti sem
komib er af þeim undir ítalíuríki. Einnig er
tekib fram í gjörö þessari, a& Victor kouung-
ur liveríi fi á því, ab Rómaborg sje gjörb a&
konuiígsselri, cn eigi a& sí&ur flutt frá Túrín
og sufcur .til Flórenz, sem er 5 þingmanna-
lei&um snnnar á ítalfu og hjerum mi&svæ&is
á meginlandi ríkisins. Napóleon og Victor
heita hvorir ö&rum lifes og sambands. Frakkar
skuldbinda sig til a& veiia ítölum li& gegrt
væntanlegum árásum þeira, sem nú róa ab
því ab þjó'stjórn komist á, á Italíu; cinnig
a& ábyrgjast þa&, a& Victor konnngur lialdi
löndum þeiin sem liann nú ræbur ytir, og þótt
verja þu fi meb vopnum gegn hernabi annara
þjóba. (Framhald sí&ar),
UPPGÖTVANIR. Pólverji einn, sem heitir
Szerleniy, helir nýlega fundiö upp á þ.í, ab
fó&ra herskipin utan me& eins konar pappír
í stafeinn fyrir járn. Sú kúla sem fer gegn-
um 10 þnmlunga þykkt járn, getur a& eins-
komist í gegrnim eins þnmlungs þykkan pappír,
sem pólvcrjinn heiir sjálfur búiB til, og brúk-
av í hann eins konar kvobu e&a lím, sem
seytt er úr jurt einni, er vex á Egyptalandi
og heitir Zoptsso, og sem bæ&i ver pappírinn
því a& liann geti or&ife vatnsósa og a& í
honum kvikni. Rénnismi&ur einn í Danzig á
þýzkalandi hefir uppfundife eins konar byssu,
sem hleypa má af í senn 5 skotum og gcta
legiö 8 daga í sjó e&a vatui án þess aö þau
skemmist, og þar a& auki niiklu m'nna tii
þeirra kostafe, en venjulega I D/ainrnen í
Noregi liefir byssusmi&ur nokkur fundi& upp á
ab búa til byssu, sem hann getnr skotib 12
sinnum á tæpri mínútu og hití iítib mark á
500 áina fjarlægb.
M ANNALÁT OG SLYSFARIR.
þann 26. júif þ. á. sála&ist giptur bóndi
Magnús Magnússon á Bási í Hörgárdal 35 ára
gamall,
llarm giptist þrítugur Kristínu dóttnr óð-
alsbónda Gunnlaugs Gunnlaugssonar á Nýabæ
í sömu sveit Magnús beitinn lifbi í bjóna-
bandi me& konu sinni 5 ár og eigna&ist me&
henni 2 börn sem bæfi lifa.
Hann var rábdeildar- atorkn og spar-
semdarma&ur og græddist vel fje, þur a& auki
var hann ástríkur ektamaki og gó.ur hús-
fa&ir greibvikin og fjelagslegur.
I þessum mánrt&i er dáin sýslusknfari
Gubmundur Einarsson á Geitaskar&i í Húna-
vatnsrtý-ílii nm fertngsaldur cptir lailga Bjlllr-
dómslegu af brjóstveiki. Hann haf&t veri&vel
ab sjer í stö&u sinni og skyIdurækinn. ilann var
fræ&ima&ur, og átti töluvert at' bókum og hand-
ritum, sein sumt var eptir föbur hans Einar sál.
Bjarnason frá M elifelli. j>a& er sagt, a& Gu&-
nrundur sálugi iiafi ánafnab bókasafninu í
Húnayatnssýslu öll handrit sem bann átti.
Árni frá Arbakka á Skagaströnd, scm
drukkna&i í Bliindu í suraar, fimnat nú ejitir jól-
in rekin af sjó hjá Litlabakka á Skagaströnd.
Líki& hafíi verið lítið skaddafe og í ölluin
fötiim a& nc&an, en bolíöiin bmtu.
Fyriiyjólin haf&i ma&ur dnikknafe ofan-
um ís á Ölafsfjaibarvatni. Um sömu mundir
livarf fárá&lingsstúika frá Hilhim á Árskógs-
stiönd scin fann-t rnorgninuns eptir dau&, a&
kalla upp í flæ&armáli ne&an viö bjpin. en
liúan og annar skórinn al' lienni |<ar á landi.
I vikunni fyrir jólin, ha!&i á Raufarhöfn á
Sljettn, nokkuð af byssuskoti lent í bnakka á
nianni, er hann a& sólaraiing c&a þrem dægr-
um li&num beiö bana af.
NOKKUR MIKILMENNI AF LÁGUM STIGUM.
þAÐ ó sjer eigi lá dæmi a& menn, sem eru
af iágum stigum hafi komist ti! æðstn valda,
og jal'nve! dýrka&ir sem helgir menn e&a gufeir.
t. a. rn. hinn spaki Kon-foot-se, sem haf&i ver-
ift skrifari. Spáma&urinn Mahómet sem var í
vcrzlunarfer&um, Meheme& Ali Barber, keisari
í Marrokkó ríu e&a bóta sali, Bernadotte
konungnr í Svíþjófe var stúdent í lögfræí'i, en
drottning bans kaupmannsdóttir Kciíari Napð-
leon f'yrsti, var a& eius li&sforingi en fyrri
kon'a lians Jósephína hafngæziuinanns dóttir.
Franklín prentari, Oliver Cromwell ölhituma&-
ur. Stjúpfa&ir ísabeliu drottningar haf&i fyrr
verife þjenari í veitingahúsi, einnig mabur Krist-
ínu drottningar svo og mágur konungsins í
Neapel. Ilershöf/ inginn Esparteró me&hjálpari.
Kristján konungur á Haitf þraill á eyiinni Kitts.
Flinn spanski heröhöfbingi Púcz kúasmali Ivó-
lumbiní liáseti, ICatrín keisarainna á Iiússlandi
veitingakona,
— Norbanpósturinn á ab byrja feib sína
hjeftan til Reykjavíkur 16. I'ebrúar þ á.
Eiyandi oj ábyrjdarinaclur B j Ö r n J Ú 11 S S 0 [1.
Jfríuita&nr í prentsm. á AknrKyri. B. M.Stephánsisou.