Norðanfari - 24.02.1866, Qupperneq 2

10 —
Jesd Kristi; þvf hvar sem vjer Iftum í bdk
hins nýja ndftar sáttmáians, þá er trdin á
Jesd pdrsónu gjör& a& ófrávíkjanlegu skilyr&i
fyrir mannsins sáiuhjálp; og um alla eilífb
streymir öll fö&urleg sælu mi&lun (dtbýting)
til vor í syninum ; því hib eilífa Iífif) er náíar-
gjöf Gubs í Jesu Kristi, Drottni vorum. Róm.
6, 23 HvaS kemur ntí til þess ab M. E. get-
ur ekki virt fyrir sjer Gu&s fribþægjandi kær-
leika öbruvísi en sem „blóbþorsta“? þessi
bræ&ilega sjónviila kemur til af því, ab hann
neitar syndafallinu; on af því hann neitar
syndafailinu, þá gjörir hann svo lítib tír synd-
inni, en af því hann gjörir svo lítib tír synd-
inni, þá gjörir hann svo lítib dr nábinni, þ. e.
syndugs mann þörf á fribþægirigu og fyrir-
gefningu syndanna. Vegna þessa sjer Iiann
ekki, áb rábgáta syndarinnar fær hvergi sína
tíriausn nema í krossins Evangelió. En á
hvab ætiarbu þá ab reiba þig þegar þd átt ab
deyja og dæmast? Fylgdu Frelsaranum epiir
skref frá skrefi, þá hann tók ab pínast í Get-
semane og þangab til hann gaf upp andann á
krossinum: Sjerbu þá ekki ab Gubi var aivara
ab vilja frelsa þig? Sjerbu þá ekki ab liinn
miskimsami Gub er einnig heiiagur, rjettlátur
og vandlátur Gub, sem ekki lætur ab sjer
hæba? Sjerbu þá ekki ab syndir þtirfa frib-
þægingar vib ? En, viljir þú ekki taka í þá
almiskunsömu hjálpræbishönd, er hinn eiiífi
kærieiki rjettir ab þjer í sínum syni: þá
gefst engin fórn framar fyrir syndirnar, heid-
nr óttaleg eptirbib dómsins. Hebr. 10, 26.
þab finnst hvergi í N. T. ab Kristur hafi
dáib til ab stabfesta sinn iærdóm, nei! hann
dó fyrir vorir svndir, en uppreis oss til rjettiætis,
Róm. 4, 25. 1. Kor. 15, 3. Sbr. Ldk. 22, i».
Matth. 26, 28. Láítim heiminn lineikslast
á orbinu um krossinn og kalla þab úrelt-
an hugsunarhátt; Iáttim hann gjöra Bífli-
una ab æfintýri; iátum hann gjöra Gub ab
ijdgara: (Jóh. 1, io) Vjer,sem trdum á soninn,
metum enga veraldartnuui nje metorb neitt
hjá þeim fagnabarbobskap, sem fabir miskunn-
semdanna ijet sinn Ijóssengil hrópa inn í lieim-
inn, og sína þjóna flytja útura alla iteims-
byggbina !l
Hver sem meb rjettu auga lífur yfir kenn-
ingu hr. M. E„ hann vcrbur ab játa: ab M E.
hefir enn eklti lifab sína Ilvítasunnu2!
Sorglcga mikil er heibnin og vantrtíin
mitt í sjálfri kristninni! þess vegna þarf ætíb
ab heyra8t þetta abvörunar ávarp frá vörum
Frelsara fors, og frá ritum postula hans: Gæt-
ib yfarl Matth. 7, 15. Varib yburl Filipp.
4, 2; hafib andstyggb á! Júd 23. Engu ab
síbur getum vjer glatt oss vib þab, ab óteljandi
eru enn þær sálir, er viburkenna meb oss: ab
Jestís Kristur er Diottinn, Gubi föbur til dýrbar.
Væri engin trtí á Krist framar til á jörbu, þá
væri heims cndirinn kominn, Heiminum er
þyrmt vegna hinna trtíubu. Hvab eigum vjer
þá ab hugsa um þá, sem hafa libib skipbrot
1) f>eir, sem þykjast vaxnir upp úr trtinni og ekki
vilja trtía otiru en þeim þykir s.kynsamlegast; þeir œttn
ab gæta þess, ab hetbingjarnir htlffcn einnig skynscmi;
en Páll postuli segir oss frá því (Róm 1.) livernig ab
fór fyrir þeim; og altarib ( Athenuborg, or helgab var
„hiniun óknnna Gnbi“ (GJörnb. p. 17, 2J) þab er Ijós
vottur bsebi um eptírlöngun og þörf heibiugjanua á
þekkingn hins alsanna Gubs og á hontim, sem er Ijós
heimsins og hjálpræbi aiira þjúba. Sbr. Jóh. 17, ,.
},ab má vera mörgum miunisstætt ab Ilorrebow
út bók, sem hann kallabi: „Jesús og Fornnften". —
En hvernig fúr fyrir þessum vesaling? hann missti vit-
ib, og or grafln á Bistrúp.
2) pab sannast á M. E.: ab „Litln verbur Vöggnr
feginn", þegar liann er ab berjast vib sinn eigin skugga
út af lítilvíegri ritvilln, áhrærandi Kirkegaard heifinn,
sem /yrir löngu er búib ab leibrjetta í „Norbtmfaia“
á trdnni? Vjer rnegnm samt ekkl líba skip-
brot á voninni, af þvf, „Gubi er ekkertómátt,
ngt“. En af því teikn stendur móti teikni,
dæmi gegn dæmi, þá stendur óttin vib hiibina
á voninni, Bábir ræningjarnir voru jafn nærri
Frelsaranum á krossinum, til beggja þeirra
breiddi hann jafnt dt sínar blessubu hendur:
og þó glatabist annar fyrir vantrúna, en hinn
frelsabist fyrir triína.
Landi vor ætti þó ab trúa þv£, ab vjer
lijerna viljum iionum fullt eins vel og þeir,
sem — Gub veit af hvaba hvöturn — eru ab
slá honum gullhamra. En um fram allt ætti
hann ab trúaþví: ab engin getur annan grund-
völl iagt en þann, sem lag&ur er, sem er Jesús
Kristur 1. Kor. 3, i í., og þab mun á sínum
tíma leibast í ljÓ3 hvab hver og einn hcfir
yfir hann byggt!
Jeg kveb ybur svo, bræbur, meb þessom
orbum postulans og gubspjallamannsins: þetta
er skrifab svo ab þjer trybub, ab Jesds cr
Kristur sonur Gubs, og svo ab þjer, sem trúib,
hafib iílib f hans nafni. Jóli. 20, 31. Sbr 1.
J.óh 5, ís,
Gubs byggirig etendur stöbug og lieíir
þes3a yfirskript: Gub þekkir sfna. 2. Tím. 2, ío.
Ó, ab hann þekkti oss fyiir sína, þcgar
oss ölium mest á ríbur!
þess bibur óaflátanlega,
Ritab í janúar 1666. E. Th.
ÚR BRJEFI FRÁ REYK.JAVÍK 4. NÓYEM-
BER 1865.
Eitt af þvf, sem kom Iiingaé meb hinni
síbustu póstskipsferb, er uppástunga eba
frumvarp til stórkostlegra fiski-
veiba vib Island. Uppástunga þessi er
eptir danskan mangi.ab nafni Otto Ilamm-
er, sjóforingja (Kaptein löitenant) í skipalibi
Dana. Ilann er hugmabur mikill og starf-
samur, og nafnkunnur er hann afhreysti sinni
og herkænsku í ofribinum 1848 og 1864 milli
Dana og jijóbverja. Ilann varbi eyjarnar fyrir
vestan Jótiand bæbi vel og lengi, meb litiu
libi og ónýtum áhöldum gegn ofurcfii libs og
ágætum vígvjelnm; er löng saga frá honura
og fióbleg ef vel væri sögb. Nú þegar ófribn-
uin er iinnt vill Hammer ekki leggja árar í
bát eba vera abgjörbalaus, heidur sntía hngan-
um til fribsamlegra starfa og þjóblegra fram-
fara. þjóbólfur hefir ntí mebferbis frumvarp
Ilammers, og geta iatular vorir nú kynnt
sjer þab og iuigsab sig um, rætt þab meb sjer
og ritab um þab, ef þoir svo vilja. Jeg fyrir
niitt Ieyti cfast alls eigi um, ab Danir og hin
danska stjórn muni gcfa málefni þessu iiinn
mesta gaurn, því ab þab verbskuldar þab í
alla stabi ab minni Iiyggju. Jeg vildi óska, ab
landar vorir vildu gjöra slíkt hib sama, því
ab þó jeg sje hvorki skarpskyggn mabur eba
langsýnn, þá þykist jcg sjá svo mikib fyrir,
ab fiskiveiöar íslendinga á opnu bátunum fari
smám saman minnkandi, og verbi, þegar stund-
ir lí?a fram, ab litlum eba engum notum. Mcnn
verba því ab gæta ab straumi tímans, ab ab-
föium annara þjóba og taka ráb sitt í tfma.
Allir þekkja abfarir Frakka og fleiri þjóba lijer
vib land; allir þekkja hversu fiskiveibar þeirra
aukast og margfaldast ár frá ári, og hvflíkt
ógagn þær gjöra oss á margar lundir. Ntí
ætla Ðanir ab koma meb mikinn skipastól of-
an á hitt sem fyrir cr. þeir verfa Iijcr vet-
ur, sumar, vor og haust, allt af til taks hve-
nær og livar sem fiskur gefst, um öll fiskimib,
sem engin getur þcim bannab. þab mun svo
fara, þegar fram líba stundir, ab ungir og lík-
legir fiskimenn íslenzkir hænast ab hinu danska
Cskifjelagi. En því fleiri mcnn scm ab stór-
skipunum sækja, þvf færri verba eptir dt á
smábátana. Og hvab vcrbur þá af þeim?
þab er aubsjeb ab stórskipafjöldinn annarsveg-
ar og mannfæbin hinnsvegar, ríbur bátaveib-
inni ab fullu og öllu. Hvab eigum vib þá ab
gjöra? Gæta ab fyrirætlun Hammers og(
sjá hvort vjer getum eigi haft gott af henni.
Hvernig gettim vjer þab? Meb því ab ganga
í fjelag hans og eiga í því sem mestan og
beztan þátt. Jeg veit eigi hvaba hugmynd
abrir gjöra sjer um fjelag þetta, en jeg held
ab þab gcti orbib fósttirjörbu vorri til hins
mesta gagns, ef rjett er ab farib. Jeg þykist
sjá á rábagjörb Ilamm ers, ab liann vill reyna
lijer fleira en fiskiveibar einar; hann nefnir
ýmsa hluti, sem fjelagib á ab hafa augastab á.
Ef vel tekst til, geta hjer komizt á nýir at-
vinnuvegir og orbib ab nýjum aubs npp-
sprettum. Allir vita ab þekkingarleysi og at-
vinnuleysi sténdur þjób vorri fyrir þrifum og
framförum, en þó er peningaleysib í landinu
verst af öllu. Peningar ertt hjer ekki til. f>á
hljótum vjer fyrst og fremst ab fá, ef vjer
eigum ekki ab veslast upp og velita dt af og
hverfa algjörlega dr sögunni. Nú ímynda jeg
mjcr, ab löntlum mfnuni bjóbist tækifæri til
átvinnu og aubs. Jeg bib þá ab gæta vei ab
þessu og slejipa því ekki ab öliu óreyndu.
Menn verba vei ab gæta þess, ab Hammer
ætlazt til ab fjelagib hafi fastan fót hjer í
landi. Peningar þeir, setu til fjeiagsins verbttr
varib, koma i n n í landib, verbahjerá velltu,
og ab því leyti meiri sem íslendingar eiga
meiri þátt í fjelaginu. þetta viríist mjer eink-
um abgætandi og vera abal atribi þessa
máls. Fjelagib þarf ab verba sem inn =
lendast ab orbib getur. Og mjer virbist, ab
því fremur sem Isiendingar hænast ab þvf
og eiga þátt í því, þess fremur og muir nmni
þa& aukast og aubgast. Stí mun reynd á
verba, þegar fram í sækir, ab Isiendingar reyn-
ast engu síbur vel falinir en Danir til fiski-
veiba lijer undir Iatidi, svo ab þeir, sem fje-
laginu eiga ab stýra, munu brátt komast ab
raun um þab, ab þab cr eigi síbur fjelaginu
hagur en Islendingum, ab ná sem fiestuin inönn-
um í þab hjefan af landi, bæbi sem íiskimönn-
um sem sameigendum fjelagsins.
Jeg get eigi annab ætlab, en ab kaup-
menn vorir vilji ganga í fjelag þetta, ef þcir
skiija rjett hagsmuni þessa lands og enda hags-
inuni sjálfra sín, sem jeg efast alls eigi tim.
þeim hlýtur ab ríba á miklu, ab fiskverziun
dragist ekki þvf nær öll tír höndum þeiira, en
þa& hlýtur htín þó ab gjöra, ef þeir ganga cigi
í fjelagib og ef því heppnast vel fyrirtæki
sitt; þeiin liiýtur og ab ríba þab á miklu, ab
landsmenn hjer aubgist sem mest, og þab
gjöra þeir vafaianst, ef þeir ganga f fjeiagib
og því gengttr vel. En þab eru öll ifkindi til
ab fjelaginu heppnist áform sitt, ef rjett er ab
öllu farib, og einkum ef Islendingar ná tals-
verbri hlutdeild í því. þó ab Frakkar veibi
hjer vib land ógrynni fiskjar og gjöri báta-
veibum vorum ómetaniegt tjón, þá geta þeir
ekki gjört fjelagi þessu niikin skaba, því ab
í sumu getur fjelagib stabib þeitn jafnfætis,
þar sem þab hefir hafskip til veibanna eins og
þeir, en í sumu stendur fjelagib miklu betur
ab vígi heldur en Frakkar, þar sein þab bæbi
er hjer vib höndina svo miklu fyrr á vorin
en þeir, og svo liitt, ab fjelagib getur hirt all—
an sinn afla á landi, og haft þar p.Ila sína
beykistöbu, sem Frakkar geta ekki.
þó ab Hammer rábgjöri lielzt, ab ab-
setursstabir fjelagsins verbi einungis á Subur-
landi og á Vestfjörbum, þá tel jeg þó sjálf-
sagt, ab fjeiagib muni innan skannns ná yfir
allt land, svo ab Austfirbir og Norburland geti
/