Norðanfari - 08.01.1867, Page 3
— 3
Jijrftsignr á meinvætti aiis sveitabiínafar; jeg
þakka þeim fyrir drengilega srtkn og.vörn vibslíkt
o'urefli, þab sem enn er komiö, og segi af fnllri
sannftcringu : Steikur er sannleikminn studd-
ur af skynsömuni þjdövilja.
Húiivetuingur.
ISLANDS STIPTAMT.
Eeykjavík 18 niarz 18B6.
í i>óknanlegu b'jefl af 23 f. m hafa yb-
ar hávelborintieit stungib nppá því vib stipt-
ointib ab srtja vörb næsta sumar á hentngmn
stab, millum þeirra hjerafa sern álítait grnnub
og þeirra sem laus eru vib klábasýkina.
þxi ab jeg, eptir því sem landslaginu liag-
ar til lijer á lamli, ekki geti álitib neinn vörb,
likan því sem lijer var settur í fyrra sumar.
eba því, sern yflr hö ub verbnr viikomib í
landinu, fulliryggjandi gegn samgöngum saub-
fjár l'rá báfum hlibum varblínunnar og þó ab
verbir þeir, sem liafa verib settir á sama hátt
sem sá er nú er sínngib uppá , sje tryggingar
rábstöfun elcki fyrir suiSiiramtib heldur einungis
fyrir hina abra landshluta gagnvart því og
og kostnaburinn þannig ætti ab ienda eingöngu
á þeim, scm ætlast til ab hafa not af ráí>-
siöfuninni, ineban bæbi fjáreigendur f Subur-
arntinu og jafnabarsjóbiir þess bera langt nm
þyugri útgjöld í liiefni af kláfasýkiimi sein
hjer gen'gtir, liefi jcg þó áliiib, ab áskyldu
samþykki lögstjómavinnar, sem jeg í dag liefi
bebib um, rjettast ab gatiga inn á uppástungu
ybar háveiboiinlieita meb l'ylgjandi skilyibum:
1. ab lieliningiir alls kostnabarins vib vörb-
inn lendi á fjáreigendttm í þeim sveitum, sem
mest er um þab ab gjnra ab vörburinn kom-
ist á sjer í iagi í Húnavatns- og máske
Skagafjarbarsýsiuin eptir nákvæturi ákvörbun
•yfar liáveJboririheita sjálfs.
2 ab liinn antiar hclmingur kostnabarins
: t í 3 jafna parta, incbal jafnabarsjóba
ailra 3. ainta, þannig: ab Suburamisins jafn-
abarsjóbur í engu ilfelli beii meira enn £
kostnabarins.
3, þar sem jeg ab því Ieyti Suburamtib
snertir sUtldbiud mig til ub liorga þann hluta
köstnabarins, sem eptir framausngbu ætti ab
hvila á Suburaniliiiu, undireins og reikningar
fyiir varbkoslnai'iinim innkoma, verba ybar
liávelborinlieit, fyrir ltönd Norburamtsins ab
skuidbinda ybur til í sibasta lagi meb sein-
ustu póstferb f ár ab scnda mjer helm-
inginn af því fje sem lenda skal á fjáreig-
endum og jafnabarsjóbnum eptir áætlun, erjeg
fvrirfram skal senda ybar liávelborinheitum og
hiun iielmiiiginn þegar jeg sendi yfur endur-
skofabiin og úiskurbaban reikning yíir aHan
vurbkostnabinn.
4. fiegar húib er ab ha'da þá almennu
fjársko&im sem jeg ætla ab láta fratnfara í vor
í siiburamtiuu öllu 'ábur enn fje er rekib á
fjöll, skal ákveba varblfnuna þannig, ab ekkert
lijerab e'a sveit, seni epiir löglega skobunai =
gjörb verbur áiitib grunsamt, verbi iátib fyrir
utaii varblínnna. Hvert einhverja sveit skal
áiíta grunsama eba ekki skal vera komib
undir mínn áiiti, eptir ab jeg hefi leit-
ab skýringar klábancfiidarinnar hjer á stabn-
um, og skai þaö álit mitt vera bindandi
fyrir Norburamtib. IJvab varbmantia töiu
og varbskipun snertir ska! farib eptir upp-
ástungu ldábanefndarinnar og skal ybar há-
velboiinheiTum send aískript af lienni áramt
meb skýrsiu um varblfnuna og varbskipunina.
Eins og þab eru þau mótinæii setn í fyrra
voru hafin af ybar hávelborinheitum gegn verbi
þeim er þá var settur af stiptamtinu, setn
hafa komib mjer lil ab setja framanskrifaba
skilmála, svo skal jeg sumpart bibja tnjerskj’-
lausrar yfirlýsingar ybar iiávelborinheita nm
hvert þjer viijib ganga ab þessum kostum og
snmpart skýrt taka þab fram, ab jeg ef ybar
háve'borinheit Jialdib fast á umgetnum mótmæi-
um gegn því ab taka þátt í kostnabinum af verb-
iimm í fyrra, álít ab jeg fyrir hönd Subur-
amtsins jafnabarsjóbs, eigi ekki ab taka þáít í
verbi þeim sein nú er stungib uppá. Jeg
bib þcssvegna þóknanlegs svars ybar háve!-
borinheita uppá brjef mitt af 21, desember.
f. á. ásamt meb þóknanlegum yöriýsingum yb-
at í tilefni af þessu brjefi.
Ililmar Finsen.
ÍSLANDS NOE0UR- OS AUSTUR-AMT.
Akureyri 28, npríl 1886.
þ>jer iiafib liávc'borni lierra stiptamtmabur
í brjeli frá 18 fyrra mánabar svarab áskorun
mllillt í brjeíi frá 23^ fébníaf þ á um stofn-
un (járvaibar í sumar gegn úilneibslu fjárklaö-
ans og gjörib þjer ýmisleg skiiyríi fyrir því
ai> taka nokkiirn þált í stofnun var&arius.
Ilvab iui vibvfkur hinu fyrsta os öbru
skilyrbi ab lieimingur afs varbkostnabarins
lendi á f|áre;gendum í þeim sveitum sein mest
er um ab gjöra aö vörburinn komist á sjer í
lagi Húnavams og nráske Skagafjarbarsýslll,
en livcrt amt eiiningis boigi £ kostnabarins,
þá lýsa þessi skilyrbi töluverbum ókunnugleika,
þar sem nokkur Iduti Suburamtsins sem sje
Hurgarl jarbarsýsla og sumar sýslur Vesturamts-
ins, sjer í lagi Mýra og IJnappadaissýsIa eru
hættunni iniklu nær, en liiriar áminnstu sýslur
Norbiiranitsins.
þribja skiiyrbib netnur varla svörum; en
hvab fiórba skilyrbinu vibvfkur, er iítur ab
vaibstöb vmuim og vari'mannatölunni, er þjer
ásamt hinni rábgefandi kiábane!nd yfar ein-
göngu viljiö rába fyrir, þá fninst mjer þab
lýsa því einræbi frá ybar hendi og vera svo
gagnsiætt því, er dómsmálastjórnin í brjefum
sfnnm 17. aprfl 1861 og 7. maf 1863, hcfir
tekib fram, um stofnun fjárvarba eigi ab vera
komin undir samkomulagi al’ra 3. aniímanna,
ab jeg fnrta nrig á því ab þjer herra stiptamt-
rnaíiij, skuiib hafa lireift þvíliku skilyrbi.
I öJrti brjefi frá í dag hefi jeg svarab
kröfu ybar um hiutloku Norbur- og Austur-
amtsins í fjárveibi þeitn er Suburamtib setti í
fyrra sumar eptir lieibni og cinungis í jiarfir
suburamlsbúa og læt jeg alveg þar vibslanda.
þó jeg nú eptir grundvallarreglum lag-
anna verbi ab áiíia ab þab iiggi mest amt-
mannínum í Snburamtinu, þar sem fjárklábinn
í svo mörg ár heíir haldist vib fyrir ódugnab
yfirbobara og trassaskap undirgefinna, en þó
æsingum norbiendinga ranglega verib kennt
um áframhald [>ans, ab sjá Norburiandi borgib
fyrir árásum kiáfcans, mun jeg þó á annan liátt
í sumar ef á liggur, en meb því ab vera yfcur
sainverkandi vib stofnuu l'járvarbar meb þeim
kostum og kjörum scm ybur háveiborni herra
stiptamtmabur, hefir þóknast ab setja í ábur-
nefndn brjefi ybar, ieita Norburiandi tryggingar
gegn kfábasýkinni; og vona jeg ab ybur af
irainauskrifubu verbi fullljóst, ab Norfcur- og
Austuramtib ekki inun taka neinn þátí í varb-
kostnabi Sufcuramtsins á næstkomandi suimi.
Havstein.
ÁSKORUN TIL þJÓÐFUNÐAR.
jrab var eins og menn vita, mikib rætt á
aiþingi seinast um fjárhagsabskilnabinn, og
talsvert er búib ab rita um þær ívær abai-
stefnnr, sem komu fram á þinginu í máli þessu.
þab mun nú mega lullyrba ab í þessu nráli,
sem mörgum öðruin hali bábir partarnir ab
nokkrit leyti rjett og ab nokkru isyti rangt;
en hvab lengi, sem menn bendast á um þetta
mál, þá tmm sú rannin á verba ab því verb-
tir aidrei ráfcib til lykta hvorki vel nje illa,
meban ab stjórnarbótarmálib er ekki látib verba
því samferba, svo ab þessi #tvö óabskiljaniegu
aba’lmáiefni sje rædd hvert meb öfcru frá upp-
hafi tii enda. þ>ab má heita, ab flestir ef ckki
aHir í-.lendingar sje nú orfcnir samdóma uin
þab, ab s'jórnarbótin og fjáriiagsmálib eig1 aj
ræfcast og rábast til lykta ásamt konuiíg'
um ekki áf hinu rábgcfandi alþingi, heldi.
endurreistum þjóbfundi þeim, sem koúm ir
fyrir noltkrum árum kalla'i saman til ab ræba
hina fyrirheitnu stjórnarbót á isiandi eba um
stöfcu íslands í ríkinu. Jeg ætia ab þab sje
og víst ab flestir ef ckki aiiir Ísíendingar sje
því samdóma um þab, ab þab sje cltki nema
til ab eyba tíma og Ije til cinkis, ab konung-
ur leggi þessi tvö abaimál vor, hvort heldur
sitt í hverju lagi eöa bsebí sameiginlega iijefcan
af fyrir vort rábgefandi alþingi, iieldur ab þau
bíbi þess tíma ab konungur samankalli hinn
lengi fyrirhugaba og eptiræskta þjóbfund.
Jafnvel þó ab síbasta alþiivgi meb fíest-
• utn atkvæbtim beiddist þess: „Ab þjóbfund-
ur verbi sem fyrst saman kaliabur, samkvremt
iororfci konungs 23. september 1848 og kosn-
ingarlögum 28 sept, 1849, og ab fyrir þenua
fund verfci iagt fnnnvarp til aigjörbrar stjórn-
aiskipunar í heild sinni, sem sje byggfc á
fyrr nefndum grundvallareglum 1.—4 gr “. j>á
beíir heyrzt, ab nokkur kjördæmi iandsins
41!NETATR,JED.
j>ab var cinlncriu sinni, er Tlarún hinn
rjetlláii kalili í liagdad var á dýraveibum ab
hann sá mann graan af liærum planla Fmetu-
trjc, þá sagfi llarúui vib sjálfan sig: rÆtla
,kai Ifugl nn gjöri ráb fyrir ab lífa þarigab til
„hann fær Imetur af þessu trjc“. j>egar liann
kom til karls iieilsaii liann himuni og sagfci:
yErtu gamall karl mlnn?“ „Kjngra ára“sag<i
hm n. i>á sagfci einn af liirfmönnum kalífans,
sem vrif meb tionum: „þab á iila vir. þiísvaiir
Útaf þeim fem þú talar 'i'; þab cr konungtu1
þinn“ rEkki á jcg ámæii skilib fyrir s\ar
mitt:“ sagfi karl «Hver rjetlirúaöur mafcur
(nmslemir) má lelja þa!' ár Irá aldri síimrn þá
Ommiada kalifar ijefcu hjer ríkjum, þvt þtir
skeuimdii vora trú. j>ó þeír Seffati og Man-
sur væri rjetibornir hjer lil t'kis, |,á v,,rti þeir
þó grimmir liarbsi.jórar, scm öiubu sig í blófci
þegna sinna og ailir mtnn sku’fu fyr r þeim
J'iifc ^etur ekkert líf beþtib þegar tnenn lifa í
sffelduui ótta. Nú eru fjiigur ár síban Harún
kom til ríkis. þá byrjabi líf og farsæld allra
þegna batis, og frá þeim tíuia tel jeg míti
æli ár*.
þÓ Ilarún heffci ekki orb nnr, fjell hon-
itm vel þesst loiræfca og Ijet gefa katli 1000
drökkmnr gullsþ Sífan spurfci liann karl bros-
andi, irvenær hann gjörbi fáb lyrir ab safna
hnetum af þessu trje, sem Iiann væri ab planta.
„Náfcugi herra:“ sagfi karl. „Febtir vorir
plöntufcu aldintrje og dóu ábur enn þau báru
ávöxt, en vjer höfum notib aldininna afþeini.
j>ab er því þakklætisskuld, sem vjer eiguin ab
gjaida, afc vjer plönlum handa nibjuin vorum.
þá miinu þeir og á sinni tíb beia umbyggju
lyrir þeim, scm eptir þá kotna“.
l>etia svar líkafci ilarún svo vel afc
hann Ijet gela karli aptur 1000 drökknuir
gulls. Og þjer hafib þá gjört dásemdarveik
í dag tnefc gófcgjöifcasemi yfar sagfci binn garnli
mafcur. „Hnetatrje ber ekki lmetur fyrr en
epiir mörg ár, en þjer haiiö þegar í dag iátiö
niig njóta ávaxta af þcsítt hnetutrje, sem jeg
var aö planta“.
Jc--------A
ÓSJERPLÆGNI.
Borgarlýburinii í Brescía — þab er borg
á ítaliu —. gjörbi upprcist móti Frökk-
um áriö 1512. þegar þetta varb kunnugt
i jebist frakkaher aÖ borginni, tók hana meb
herskildi og fóru ab ræna. f>á var þar í hern-
uni Bayarbs riddari, hinn nafnfrægi. Hatin
hal'bi fensib sár hættulegt nteban herinn sat urn
bo'gina og Ijet fiytja sig inní luís höfbingja
nokkurs í bænum, sem átti 2 dætur afbragfcs
frífcar. þó Bayarb væri sjúkiir annafcist hann
uin ab Iiöffcingjanum væri ekkert mein gjört
efa neinu sem bonnm vifckom, setíi tvo her-
menn vopnafca hjá húsdyrunum og gaf þeiin
800 dali fyrir þab sein þeir misstu af því þeir
gátu ei verib afc ræna nteb öbrum bermönn-
iiiii; þetta Ij'e haffci Bayarfcfengib í hlutskipti
sitt afcur en hann varfc sár.
Nokkrum tíma seinna þegar herinn var
farinn frá Bresciu vildi Bayarfc fara heim þó
hann væri ekki vel gróinn sára sinna. jv.i
gekk húsfrúin til lians, kastafci sjer fyrir fætur
honum ogsagfci: „Eptir strífcslöguniirn erufc þjcr
eigaudi og ráfcamli ylir eigum vorum og líli voru.
Ilingab til lialib þjer verndafc O'S fyrir ofiíki
og smánum iiermaiinam-vo En þó allt vort sje
yfcar, vænti jeg þess af göfuglyndi yfcar afc þjer
verfcib eigi mjög harfcur vib oss og látib yfcur
L