Norðanfari - 18.06.1868, Blaðsíða 2

heimaverunni, og að nieiga gjöra sig út
eða kosta sig sjíilíir, sjálísagt í góðu augna-
miði, nl. til að afia sjer fjár og frama, en
sem þó menn ættu og rnættu vera búnir að
sanna af undan farinna ára reynsiu, að fáir
liijóta, heidur þvertá móti, eyða tímanum
á ýmsann liátt og því litla sern þeir eiga
tii. Það væri því óskandi, að húsbændur,
sveitarstjórar og yfirvöld norðanlands, at-
huguðu þetta framvegis, og kæmu í veg
fyrir það, ef þeiin sýnist þuð ekki laust
við óráð og óreglu“.
Ur brjefi úr Ilúnvatnssýslu, dags. 20.
maí 1868. „Um verðiag hjer í kaupstöð-
um er ekkert að skrifa, því jrg ætia það
inuni vcra eins allstaöar hjer norðanlands,
en ærið harðir þykja nú kostir kaupmanna
að öðru leyti. Jakobsen á IIoísós lánar
engum manni, hvernig sem ástendur, nokk-
urt skildingsvirði, og líka hcfir hann neit-
aö sumum um nauðsynjar móti borgun í
pcningum. Vörur viil hann helzt. Iljer
á Skagaströnd fá vart eða ekki skilríkir og
efna góðir verzlunarmenn lán, nema að þeir
lofi skriílega og skuldbyndi sig íil að verzla
nicð allar vörur sínar, og borga allar skuld-
ir nýjar og gamlar, er þó ekki var farið
irainmá í augi/singu kaupmanna í vefur,
þykir það sýnt, að með þessu eigi að eyði-
leggja hin fyrirhuguðu verzlunarsamtök
Húnvetninga, en margir eru sanit svo lynd-
ir, að þeir láta eitthvað þrengja að kosti
sínura, áður enn þeir selja freisi sitt fyrir
1. eða 2. inatar skeppur, er líka þykja
fulhlýrar án þess. Jeg get sagt þjer dálítið
dæmi til þess hvað iiðlcg verzluuin er á
Skágaströnd : Fyrir nokkruin tíina fóiu 2.
skilríkir raenn hjer úr hrepp í kaupstað, og
hitta á leiðinni konu, er bað þá að útvega
sjer 2. skcppur aí raat, þar hún var sár
bjargarlítil, en inaður Iiennar fyrir sunnan.
Ilún vildi skuklbinda sig til allrar verzlun-
ar í suraai, en um eldri skuldir var ekki
að tala, þó maðurinn haíi alltaf vcrzlað þar,
því við nýár átti hann nokkra skildinga
til góða. í*egar í kaupstaðinn kom, var
öllu láni ncitað, þar maðurinn var ekki
sjálíur við til að skiifa undir skuldbind-
ingarskjalið, og þó þeir byðu ábyrgð sína
kom fyrir ckki; seinast buöu þeir veö úr
ábýlis- og cignarjöiðum sínum, en það
kom líka fyrir alls ekki. Skyldi nokkur
geta komið með annað eins dæmi úr verzl-
unarsögu Islands fyrri eða síðar? J^eíta
er því rnerkilegra, sem báðir mennimir eru
skynsamir, og munu hafa fylgt máli sínu
ineð lagi og fullii alvöru, og þar til báðir
þekktir skilgóðir verzlunarmenn á Skega-
strönd. fað er raunar líklegt, aö sökum
veikinda Velschou gangi allt stirðara en
annars kynni að vera, þar sem injög fáir
geta átt kost á að tala við hann, þetta eru
þau kjör, sem almenningur hlýtur að sæta.
Á Ilólanesi gengur allt. liölegra, þar íá
áreiðanlcgir menn lán án nokkurra afur-
kosta, en þar er nú oröið matarlaust.
Öndverðlega í þessum mánuði brann
skenima í Köldukinn á Ásum, með mestum
hluta af dauðum munum Jónasar Einars-
sonar bónda þar, þará meðal kornmatar-
tunna ný sótt í kaupstað. Líka komst eld-
urinn í eldhúsið, og brendi þar og skemmdi
nokkuð af skinnum. Biuni þessi orsakaðist
al' því að nýsviðin kol höföu verið tekin
úr gröf og látin inn í skeinmuna. Mikið
heíir tíðin verið stiilt síðan batnaði, en frem-
ur köld, frá sumarmálum íil þess um miðj-
ann þenna inánuð, en þó er nokkuð íarið
aö gróa, og alrnennt er farið að beita kúm.
Bæði hjer ytra, og í Fljótum nyröra hcflr
veiið róið til flskjar, en ckki oiðiðvart“.
XJr brjofi úr Sf agafirði d 20—5. 08
„Ifjeðan er fátt. að frjetta, voiið liefir verið
hjer eiíthvert hið liagstæðasta, þó nætur-
frost hafl verið töluverð fram til hins 6.
þ. in. • Nú erhjer kominn nægilegur sauð-
gróður, svo það lítur frcmur líklega út með
íjenaðarhöld, þar scm hann gekk bærilega
undan; í dag læt jeg rýja allt mitt geld-
fje. Fuglalli er sagður góöur þessa daga
við Drangey, en ekki lieílr hjer enn orðið
íiskvait".
Ur brjefi úr Steingrfmsfiiði í Sfranda-
sýslu, d 4.—4. 68. „Helztu tíðindi af
hinum köldu Norðurströnduin, eru þau, er
nú skal greina: Vetraifar bið ágætasta
frain yfir þrettánda, sífelld blíðviðri og þcla-
laus jörð, en þaðan frá, tók veðurátta að
harðna með útsynningum og bleytuslögum,
svo allstaðar mátti heita aö tæki íyrirjörð,
bæði fyrir fjenað og hross, og hefir það
lialdist síöan. Um hákarlsafla á Gjögri,
er það að segja, að bezíur lilutur var þar
5 fjórðungar þegar síðast írjettist, en á Eyj-
um í Kaldrananessókn írek lýsistunna, eða
10 fjóröungar til hlutar, og aliur hákarl
að auki, og þykir það vera ininnilegur aíli.
Bjargarskortur er hjer almennur og bágindin
ærin, en fáir scin lijálpað geta, þvf hörð
ár eru undan gengin, og verzlun hin bág-
asfa í sumar scin leið. Bjargarekla er og
í Barðastrandar- og Isafjaiðar sýslum, og
afli rneð minnsta rnóti, bæðk við Isafjarð-
djúp og undir Jökli, og hafa þvf nokkuð
valdið ógæítir. Engir nafnkendir hafa fijcr
dáið, en taugavciki megn geysað hjer á bæ,
og er enda farin að stinga sjer niður víð-
ar, en á undan henni gekk þyngsla kvef
og landfarsótt yfir þessar sveitir, frá hausti
tii þrettánda. Margir kvarta um heyleysi,
og úliit búskaparins er yfir höfuð ískyggi-
legt*.
XJr brjefi úr Húnvatnssýslu d. 15. maí
18G8. „Ekkort er nú að segja hjeðan
nema allt liið bezta,' hvað tíðarfar sneitir
og veðurátiu. Hún hefir verið hjer hin
æskilegasta síðan á páskurn. Iieyndar hefir
vcrið nokkuð þuriviðiasaiiit og þyrkingar,
svo túnin voru hvít, og allt harðlendi
skrælnaði, en lyrir rúmri viku síðan heflr
komið breyting á þefta. Viö og viö hafa
komið liægar vætuskúrir með þoku á nóttum,
svo tún eru farin töluvert aö spretta víð-
así hvar. Ileilbrygði er sæmilega góð manna
á millí. Verzlunin cr allt lakari. Sýslu-
fundur og sveitafundir voru haklnir lijer
um sumarmálin, þvf almenn samtok áttu að
verða í verzluninni. Skyldi nokkrir hinir
helztu menn, í hverri sveit, ganga í ábyrgð
fyrir þá, sein þyrftu að taka lán f kaupstaö.
Síðan reyndi kansellíráð Skaptascn að íá
kaupmenn til að lofa láni til kauptíðar,
rneð þessu móti, en það vannst ekki. Bvf
svo fjærri íór að Jaktorarnir á Skagaströnd
vildu ganga inn á þetta, að Velschou synj-
aði sumuin reikningsmönnum sínuni algjör-
lega, ef þeir komu með ábyrgðarseðla frá
deildarstjórunum, sem áttu að vcra í hverj-
um hrepp, cn hjálpaði þeim fúslega, cf
þcir voiu seðiliausir og báðu í sínu cigjn
nafni, þó með þeim skilmálunr nátlúrlega,
að þeir verzluðu við barin með öllum vör-
um sínum í sumar, með því vcrði, sem bann
setti, og enn fremur að þeir boiguðu þar
að auki þriðjung gamalla skulda, og fengi
þannig að eins úíá það af vörurn símim,
sem þá yrði afgangs. Ekki hefir beyrzt
að kaupmaður Thomsen (á Ilólanesi), sem
Jjekk eitthvað um 100 tunnur af matvöru
með skipi Velschous, hafi bundiö þá nein-
um afarkostum, sein hanngatlánað Hann
er ekki búinn að fá skip enn. Beir fyrstu
vermenu eru komnir að sunnan. og segja
báglega af aflanum og ástandinu fyrir sunn-
an. í Ilöliium er inest 210 fiska blutur
hjá Vilhjálmi Ilákonarsyni í Kirkjuvogi,
hTnúm mesta aflamanni. Núna rjett í þessu
(15 maf) komu vermcnn hingað að sunn-
an, seni jeg hefi áreiðanlegar sögur af um
flskileysið, og staðfesta þcir það sein jeg
hefi áður sagt nl. að 210 íiska hlutur er
hæstur, og það hjá örfáum cinstökum mönn-
um. Meðal hlutur er álitinn 30—4 0 fisk-
ar Fjöldi manns liefir svo að segja
ekki sjeð fisk. Sumir hafa fengið
kringum 100. Vandræði og bágindi voru
mikil manna á rnilli, eins og auðviíað er,
einkanlega átíu verinenn esvitt, eður þeir
sem eptir vertíðina vildu komast í púls-
meunsku ( lív., því samtök höíðu freniur
verið um, að hýsa ekki slíka menn. Menn
höföu líka ætlað sjer að takmaika óþaifa
kauj) við sig sem mest. Allt bcndir til,
hvað, aumt er þar syðra, því s. nitök eru
sunnlendingum ekki eiginleg“.
Úr brjeíi frá Reykjavík d. 15.—5. 68.
„Ilvað fijetlir snertir, þá færa nú blöðin
það mesta af þsim. Veitíð befir verið hjer
einmunaslæin. Veðuráttan á hverjum degi,
er hin blíðasta, og bezta fyrir voriö. lljett
í þessu (kl. 9j) færist „Pandora", franska
lierskipið, inná höfnina. Kona gestgjafa
Jörgesens, Laura Nathalia, Ijezt hjer um
daginn 6. þ. m. Skipin eiuað koma allt
af; citt kom í niorgun til vcrzlunar Svein-
bjarnar Jakobscns og kumpána lians. Ilann
slær sjer upp núna karlinn ineð verzlunina,
Ilann korn bjer fyrstur allra. Ilann befir
unnið Islandi inörg þúsund dala bag ineð
prísbótuin sfðan hann fór að verzla. Pað
held jeg sje misherint í Pjóðólfi, þar sem
liann segir irá prísum í Liverpool. Að
minnsta kosti allir, scrn jeg vissi verzla
þar, fengu korn prislaust út í reikning til
þess í sutnar. Nú með skipunum íijettist
það um Habescharför Englendinga, að þeir
hafi skotið Theodor Ilabesch-konung. Með
skipunum /rjcttist og, að Pjetin* Knuðson
kaupmaður, tengdasonur prófessors Bjarna
rektors Jónssonar væri dáinn. Ilann hafði
nýlega verið búinn að kaupa sjer lffsábyrgð
uppá 18,000 írancs (GOOOrd.). Glasgorv
verzlunin hefir ekkert fengið af vörum nje
skipum og fær líklega ekki. þcir cru þar
að selja gamlar leyf. r af vörum. 011 verzl-
un er þar svo, að hönd skiptir hönd. Pcir
Ilenderson Anderson & Co., cru og að
vcrða gjaldþrota menn, það er vfst. Peir
hafa orðið að segja upp ölluin verzlunar-
þjónum sínum, og hafa tapað báðuin mál-
uin sínum, bæði mðti hcrra Jonassen og
herra Jakobscn, en þar að auk vcrið dænid-
iraðgreiða 20,000 id. skaðabót til Jakob-
sens, en 200 rd. í máLkosfnað og svo
30 rd. eða um það bil fyrir ósæmileg orð.
Pess háttar vesalinguin íerst ekki illa, að
liafa muim uppi“ I
Af veðuiáttufarinu hjerum sveitir og
norðuiundan, verður cigi annað sagt, enn
að það liafi síðan fyrir jiáska, yfir höfuð
veiið liið hagstæðasta, þó tíma og tfma
væri nokkuð kalt og þurrviðrasamt, og
gróðiinuin í samanburði við livað snemma
varð örýst ogþuirt fæii lítið fram, þar til
votviðrin hófust, næturírostin minnkuðu og
loptið hlýnaði; horfur á grasvexti, eru því
nú í fardögum með bczta móti. Skepnu-
liöldin eru allstaðar þar sein vjer höfum
frjett liin bcztu, nema sumstaðar er kvart-
að yíir lambadauða. Víða eru nú meiri
og ininni beyfirningar, og var þó, meðan
skorpan stóð, kvartað yfir, að heyin væri
ilia vcrkt ð, drepin, Ijett og mikilgæf. Pað
er almanna mál, að hcfði þcssi næstliðni
vetur verið nokkuð harður t. a. m. og sá
í fyrra, þá rnundi liafa orðið, eptir því sem
á var sett og heyin reyndust, koliícllir um
land allt.
Hafísinn hefir að öðru livoru vcrið meiri