Norðanfari - 10.10.1868, Blaðsíða 4

veií>lag!?i á Eslíjufiríi, S'eySisfir?! ogÐjúpavog,
en dálítií) skárra á Vopnafirfei, sem menn eigna
speculnnti, er kom þar. Hjer kom iíka einn
en bætti ekkert, svo menn hafi getib um. Vib
höfum frjett meb sanni, um verzlun vfbast
hvar annarstafcar á iandinu, og virbist okkur
verzlun hafa verife einna verst hjer á þremur
kauptúnum sem vib nánm til. Enska verz!un=
5n á Sey?isfirbi, er íallin í dá; voru vöruleyf-
arnar seldar snemma í júlímánubi á söiuþingi
þab sem menn vildu bjóba f, þab þing byrj-
afi illa, var leitast vib ab koma öllu í hátt
verb, en hagur manna svoleifeis, ab ófært var
ab kaupa dýrum dómum, þab sem menn gátu
verib án. j>á voru gjörb dálítil samtök, ab
hætta kaupum, svo söluþingib batnabi og varb
þolandi eptir þab, enda var miklu minna keypt
af óþörfu, en orbib hefbi ab öbrum kosti.
þab má fullyrba, ab þessi litlu samtök,
hafa fríab menn vib mörghundrub dala skuldir.
Hagur manna er hjer hinn bágasti almennt;
skuldir miklar engin efni til ab kaupa matinn
svo dýrann, engan silfurpening ab fá í kaup-
stöbum, hvab sem áliggur, nema á Djúpavogi,
og nú bætizt þab ofan á, ab fjárverb muni
verba mikib lágt. þab verba því engin önnur
úrræbi fyrir menn hjer almennt, en skeranib-
ur skepnurnar sjer til lífsbjargar. Ekki eru
þær látandt í kaupstabi til þess, ab tunna sje
af kjöti fyrir rúgtunnu, eins og nú er mælt
ab verbib muni verba. Fje manna, er nú svo
vel útlítandi, ab lengi hefir ekki verib eins,
því þab var í beztu holdum í vor og sumarib
hib bezta.
Hvaiaveibarnar á Vestdalseyri, hvurfu meb
ensku verzluninni, svo ckki verbur mönnum
þab til bjargar ab fá hvalritjur. Kapteinn 0.
Hammer hefir samt haldib fram hvalaveibum.
Hann hefir drepib hjer nm 27 hvali, en varla
náb nema 4 Urbu þeir fyrstu, sem hann nábi,
til mikillar bjargar kringura Berufjörb, enda
gaf hann aumingjum þar gamalt rengi, sem
saltab var nibur f fyrra. þab var illur mat-
ar, en var þó notab meir og minna. Einn
hval skaut hann meb citri, en missti; náfi
honum þó seinna af frönskum fiskimanni, sem
fann hann. Menn þorbu eigi fyrst, ab jeta
neitt af þeim hval, og stigbu ab liundar hefbi
veikst af honum, og fiskar drepizt. Hammerog
læknir hjá honum, sögbu hættulaust ab nota sjer
hvalinn, og reyndist þab seinna rjett hermt.
Hammer iielir sýnt mönnum góbvild og
hjáipsemi hjer í sumar, eptir því sem liagur
hans hefir stafeife til. Hann er án efa vænn
mabur og mikilmenni, þó honum lánist eigi
hvalaveibatnar. Nokkra liefir rekife af hvöl-
um, sem hann hefir drepib. Vildi hann gefa
þurfamönnnm sinn hlut úr einuin þeirra, sem
hann sá h>ar rak á land í Subursveit, en
iandsmenn kvábu eigi hafa fundib eitt skeyti,
sem helgabi Hammer skotmannshlut, og varb
þnrfandi mönnum eigi gagn ab gjöfinni. Tvo
hvali færbu frtmskir fiskimenn inn á Vopna-
fjörb, og fengu sveitarmenn eitthvafe af þeim,
betra cn ekki neitt. Nú ætlar Hammer ab
hætta hvalveibum, því slíkt geti eigi borgab
kostnabinn, en Iiugsar tii selanna á hafísnutn.
Ekki heyrist ab fiskifjelagib danska ætli ab
gefast upp en þá, þó erviblega gangi. Nú
liggja fiskiskip þess á Scybisfirbi og Norfcfirbi,
til ab afla síld og fisk ef þar gefst. Á Seyb-
isfirbi, eru og nokkur skip hins norzka fiski-
fjelag8. þeir hafa reist þar tirnburhús til ab
geyma í afia sinn og veibarfæri. Sjávarafli
hefir verib hjer lítill í sumar víbast hvar í
Austfjörbum, og þó nokkur. Nú er víba afii
kominn, en ekki mikill.
Kaupskipin eru nú ab koma og litlar gúb-
ar frjettir meb þeim.
Úr brjefi ab sunnan, d 8. septemb. þ. á.
„þab má segja um þenna ágætismann (bysk-
up Pjetur), nab svo geftir hverjum sem itann
er góbur“, því yfir Iiöfub mátti kalla, ab hann
fengi bezta vefcur, frá þelm degi hann steig
á hestbak vib hús sitt 3. júlí kl 10| f. m.
til 5. ágúst kl 7 e. m , ab hann stcig af baki
á sama stab, ab fráteknum 3 dögum, sem hann
hvíldi sig á Sjávarborg hjá systur sinni, eptir
embættis störf sín; því meban þau stóbu yfir,
gaf hann sjer enga hvíld. frá því hann byrj-
abi Visitassiuna 13. júlí ab Saurbæ í Eyjafirbi,
og endabi 2. ágúst ab Hvanneyri í Siglufirbi;
þótt þab megi heila tröllavegur yfir Siglufjarb—
arskarb, þá fór þó byskup, sem nú er á 60.
óri, fótgangandi yfir sjálft skarbib. 10 prest-
ar prjedikubu í prófastsdæiriinu, því sá 11.
komst hjá því, sem nýkominn ab braubinu.
3 pre«tarnir prjedikubu á messudögum, því
vísitatzían bar upp á þá, hinir 7 á rúmhelg-
um dögutn. Allir prestarnir sem prjedikubu,
mátiu sjálfir velja sjer texia. Engin prjedik-
un var flutt, nema í abalkirkjunni, nema í Mikla-
garbs kirkju í Eyjafiibi þab er sagt ab flest-
ar ræbur presta hafi verib gúbar og nokkrar
afbragfcs góbar. Yfir höfiife er sagt ab ung-
dómtirinn hafi verib vel ab sjer, víbast iivar,
Til einnar kirkjunnar hölbu eigi komib til yfir-
heyrzlu nema eitthvab af drengjum, en engin
stúlka. Á prestafundinum sem haldinn var ab
Miklabæ, 5. ágúst, höfbu allir prestar mætt, og
eins & Auíkúlu 12. ágúst. 13 spurzmál lagbi
byskup fyrir prestana á hverjum þessara funda,
Bem flest iiöfbu verib lfks innihalds og spurn-
ingar þær, er hann spurbi, þar er hann visi-
terafci. Ab þessu loknu hafbi- byskup skorab
á prestana, ab bera upp þau málefni, er þeim
þætti mest naufcsyn til. Eigi afc sífcur hafbi
þar þó orfcifc fátt til tffcinda, nema uppástunga
um, ab prestar væri losabir vife heimting á
tekjum kirknanna, og reikninga þeirra. Bysk-
up hafbi farife subur Iíúluheibi, sama veg og
hann kom nortur“.
Dánir á sóttarsæng. Bóndinn Björn á
Tjörn í Vindhælishrepp, sonur hins alkunna
gáfu- og fræbimanns Sigurbar Árnasonar á
Höfnurn á Skaga. Daubamein Bjarnar sáluga
höfbu verib absvif eba flogaveiki, er gekk svo
afc honum, ab hann haffei fengib 24?*seinasta
dagiun, sem hann lifbi. Hann mun hafa ver-
ib nálægt þrítugu. Annar bóndi er og dáinn
í sama hrepp, í Háagerbi, er hjet Jónas Jóns-
son, dótturson hinna nafnkunnu og kynsælu
hjóna, þórbar sál. Pálss og konu hans, Bjarg-
ar sál. Halldórsdóttur er Iengi bjuggu á Kjarna
í Eyjafirbi, og af hverjum nú þegar eru komn-
ir á annab hundrab afkomendur. Jónas sálugi
iiafbi daib af brjóstveiki; hann var lijerum liálf
þrítugur afc aldri. Bábir þessir menn, Björn
og Jónas, höffu verib vel greindir og efnilegir
nienn, og líklegir til ab verba Ijeiagi sínu til
lieilla og heiburs.
26. f. m. andabist af meinlætum, óbals-
búndi og trjesmibur Jón Jónsson á Hornbrekku
í Ólafsfirfei, frá konu sinni og 2. eba 3. börn-
um þeirra, kominn yfir fertugt. Hann imin
hafa verib mebai skynsömustu bændamanna,
hjer norbanlands, vandafcur og háttprúbur.
Skiptapi. Seint í næstlibnum júlímán.
lögbu iijer nokkur þilskip út til hákarlaveiba,
og mebal þeirra skipib BIngólfur“ sem eigi
er komib apiur, telja meiin því vfst, ab þab
muni hafa tfnst í ilivibrununi sem gengu hjer
nyrbra í 16. vikunni, því um þær mundir voru
hjer norbanvebur og snjóltoma allt ofan undir
bæi; þá var og Iíka á leife skipanna nokkur
haíís, er því lielzt getib lil, ab Ingólfur muni
hafa á siglingu eina nóttina lent á halísjaka, sem
brotife hali gat á skipifc og þafc sokkið þegar,
því ekkert hefir enn rekib af því, enda var
skipib þá menn vissu seinast til þess, fram í
regin hafi. Skipstjóiirin lijet Sigfús Kristinn
um tvítugt, er átti heima í Kefiavfk sem ligg-
ur, útan í Bvonefndum Gjögrum, er afskilja
Eyjafjörb og Skjálfanda. Foreldrar Sigfúsar
heita, Loptur Jónsson og Gubrún Gísladóttir
prests JÓHSsonar Teilssonar bysluips ab Hól-
um, búandi hjón á Saubanesi á Upsastr , en brób-
ir Sigfúsar er Jón skipstjóri Loptsson ( Keíla-
vík, sem talinn er hjer bezt ab sjer í sjómanna-
fræfci (Navigation) og siglingalist á Norburlandi,
og ab því skapi 6tjóriisaniur, háttprúbur og
kurteys. Stýrimaburinn lijet Gubni Rafnsson,
nær þrítngu og ógiptur vinnnmabur frá Láti um
á Látraströnd. Hásetar: Einar Jóhannesson,
yfir þrítugt giptnr húsmabur frá sama bæ, Jón
Kristjánsson vinnum. 24. ára frá sama iiæ,
Jóhann Níeisson 30 ára , virinum. á JSvfn-
árnesi á Látraströnd, Jón Kristjánsson frá
Hjalla á Látraströnd um tvítugt, Jón Kristj-
ánsson vinnum. frá Hvanuni í Höfbahverfi,
einnig um tvítugt. Jön Firrnsson, sjálfs bíiis
mafur frá Dálkstöfum 4 Svalbarbsstr. á milli
þrílugs og fertugs, Kristján Stefánsson eitthvab
yfir 20 ára vinnum. frá þverá á Stafcarbyggb.
Allir þessir Bkipverjar höffeu verifc efnileeir og
duglegir, og mikil cptirsjá og tjón í þeim fyrir
skylda og vandalausa, cr hjer áttu hlut ab.
— Mælt fram vib fregn um lát sýslu-
manns J. Thoroddsens:
Leib um löndin hæfca
Ijett, á tíma settum,
undrum fjörgíir andi,
æbri hnatta gæfci:
skofcar skáldib góba
— skipt er strit til giptu —;
Bingur sólar-grami
Böngva dýrbar löngum.
3. 8.
SIGURSÆLL ER GÓÐUR VILJI.
þab þótti þarfaverk á sinni tíb, þegar
Eiríkur bóndi Eiríksson á Asmundarstöbuin
byggfci þar bænahús, til þess afc fá af nær-
verandi prestum ab flylja þar stöku sinnum
messu. Eigi leib á iöngu, ábnr enn leyfbur
var heimagröptnr ab húsinu, og þótti þab mik-
ill fengur : því menn fundu til þess, hve örb-
ugt var af Austursljettu, ab sækja kirkju inn
afc Presthólum og færa þangab iík. Var þvf
ekki fengizt um þab, þó ieyfib væri nokkub
einokunarlegt, þar sem húsinu var fyrirmun-
ab ab njóta svo mikils Bem legkaupanna eptir
hina daubu er þar voru jarbabir; því Prest-
lióla prestar sáu um, ab hcimta þau til Prest-
hóla kirkju og gátu jafnvel eigl þolab, ab
bóndinn á Asmnndarstöbum mætti verja ljós-
tolli slnum kapellunni til lýsingar. Viburhaid
hússins hlaut þvf ab hvíla á hinum fáu bænd-
um, sem þess nutu og optast voru fjeiitlir fá-
tæklingar.
Arib 1825 var rábist f ab endurbyggja hib
forna bænliús meb sömu stærb og ábur, 10
álna langt og tæpar 6 á breidd. þetta var
þó meir gjört af vilja enmætti; þvt bæbi voru
efnin smá og svo fjekkst ekki heldur einn
borbstúfur nje nagli hjá þeirri verzlun, sem þá
var hjer.
Nú þó hnsib ab vísu eigi yrbi öllu óá-
sjáiegra, cn sumar kirkjur á þeirri tífe, fundu
menn samt ti! þess, ab þab var of rúmlítib,
er fólk tók ab fjölga í sókninni. Menn vildu
því byggja, en sáu engin föng til þess, og þótti
því líkast sem kuupa skyldi braub á eybi-
mörku. þó óx þessi áhugi meb tímanum, svo
árib 1848 kom mönnum ásamt, ab reyna ti!
ab fá bænhúsib endurreist. Tókum vjer þá
hib sama ráb og jarlinn forbum, ab heita á
fulltiúa vorn, sem var byskup landsins H. G.
Thordersen. Vjer frani bárum fyrir hann í
allri aubinýkt þá andlegu þörf vora, ab geta
öblast meiri not prests og kirkju, heldur enn
ábur, og bábum hann ab útvega oss 400 rd.
styrk hjá stjórninni til ab koma upp húsi, er
væri sómasamlegt til gubsþjónustugjörbar og
sem síban meb tímanum mætti verfca útkirkja
efca annexía frá Presthólum. Bónarbrjef þetta
var dagsett 1. desember 1848 og sendum vjer
þab hjerafcsprófastinum sjera H. Björnssyni
til leifcbeiningar og mcfcmælis.
(Framhald síbar).
AUGLÝSINGAR.
— UtanbiBjarmenn, scm viija sækja mig
landveg, verba ab ætla mjer trausta og
g ó b a hesta, og reibtýi.
AUureyri T6ff 68.
þórbur Tómasson.
læknir.
— í fyrra haust fundust lijer á Krókeyr-
inni, raubir fingravetlingar og í þeim 5 rdl.
brjóstnál, sem eigandi má vitja, og verbur sagt
hvar hún er geymd, jafnframt og greidd eru
fundarlaunin og þafc sem auglýsing þessi kostar.
Ritst.
— þeir, sem jeg á hjá, fyrir Norbanfara,
Laxdælu, og prentun ýmislegs annars, mælist
jeg alúblegast til, ab þeir vildu gjöra svo vel
og senda mjer anndvirbí fyrir þab, sem allra
fyrst. Ritst.
Fjármark Jóns Kristjánssonar á Sybrafjalll í
í Helgastabalirepp: tvær fjabrir apt-
an hægra, biti framau vinstra.
----Baldvins skipstjóra Jónssonar á Greni-
vík á Látraströnd í þingeyjarsýslu:
stúfrifab hægra, sneitt aptan gagn-
fjabr. vinstra. Brennim. B JSof-^
Brennim. Jóliannesar Inginiundarsonar á Is-
hóli í Ljósavatnshrepp: Jóhannes I.
Eirjandi og dbyrgdarmadur BjÖMl JÓnSSOIl.
Preritab i prentsm. í Aknreyri. J. Sveiusson.