Norðanfari - 24.06.1869, Blaðsíða 4

nefml þeirrar sveitar, þar sem tnafcurinn
setti framfærslurjett.
3, skyldu í prestsþjónustu-bækurnar þá rit-
ast nöfn einhverra tveggja úr hrepps-
nefndinni eba meira hluta hennar, erhef&u
verib meíunæltir hjónabandinu.
4, óskum vjer líka og álítum þjóblegra, ab
hjúskaparlogin fyrir Island yrbu — end-
urbætt — sein fyrst snúin og gefin út á
fslenzku.
Vjer getum ekki betur sjeí>, en af> þetta,
sem vjer nú stungift höfum upp á um svara-
mennsku fyrir hjónaefni eptirleitis, muni mega
veröa til þess, a& betri mebalvegur þræbist og
fáist milli hins nú ab kalla hóflausa giptinga-
frelsis hjer hjá oss og náttúrlegra rjettinda
manna til hjúskapar, þegar gott álit og vitn-
isburfcir væri fyrir hendi þar a& lútandi, er
hjúskaparins leitaí) væri. En vantaíii slíkt álit
um sinn, yrbi þa& þó eigi iiema fremur sjald-
an og þá kannske eigi ö&ruvísien svo, aí> því
yrfei um tíma frestafe, en öldungis ekki fyrir-
girt, þegar betri horfur væru ákomnar, og
hjónaefnin hef&u gjðrt sig hæfilegri til hjúskap-
arins, sem og er vonandi aö þau gjöra mundu,
er þau sæu, ab hver óhæfur og óvalinn fengi
eigi a& ganga tii jafn heiíurlegrar og heilagr-
ar stjettar.
Ekki getum vjer heldur dregib þá álykt-
un af þessum uppástungum vorum, ab fleiri
lausaleiksbrot en a& undanförnu mundu verba
framin mebal ógipts fólks fyrir þetta fyrirkomu-
lag. Vjer gettim heldur ímyndað oss, ab þau
jafnvel færri yr&u, er almenningi yr&i kunnugt,
hva& útheimtist tii undirbúnings og hæfileg-
leika til hjónabanda. Og þótt, hjú þau é&a
ógiptar persónur, sem tryggb væri á milli, ættu
barn saman, eins og einatt hefir viö bori&,
mundi þa& eigi ver&a til fyrirstö&u hjónabandi,
er þau æsktu þess, og hef&u áunniÖ sjer gott
álit bjá hinuin helztu mönnum sveitar sinnar.
En hef&u hinsvegar slæmt or& á sjer þaa er
gjörzt hef&u legor&ssek, eru enn í gildi gefn-
ar lagaákvar&anir um fjærskilnab slíkra,
Loks viljum vjer þeirri athugasemd vorri
hjer vi& bæta, a& þótt einhverjir kynnu a& í-
mynda sjer, ab stöku sveitarnefndir mundu
máske fremur en gó&u hófi sýndist gegna,
vilja aptra giptingum suinra, má samt vona a&
slík öptrun ætti sjer eigi hvervetna sta&, og
a& me&limir áminnstra nefnda leiddust smám-
saman hverir af annara dæmum, a& jöfnu&ur
á kætnist æ betur og betur, og a& þetta fyrir-
komulag á stjórn hjónabandsstofnana, ernokk-
u& væri vafasamt um, mundi reynast rae& tím-
anum æ hentugra og þokkasælla heldur en þab
er um hrí& vi&gengist hefir. En þa& er og
au&sætt, a& þótt sú synjun eitthvert sinn a&
bæri, er hluta&eigendur gætu eigi una&vib, þá
stæ&i hinum sömu enn sem fyrri opinn vegur
til a& leita æ&ri úrskur&ar.
þannig, sem vjer þá stuttlega framtekib
og á vikib höfum, felum vjer voru hei&ra&a
alþingi málefni þetta allt til nýrrar og enn ít-
arlegari yfirvegunar, og bi&jum þa& a& fram-
fylgja svo, sem þa& treystir sjer til, um be&-
inni lagfæring á hjúskaparlögunum í landi voru,
í þegnsamlegastri bænaskrá til hans hátignar
konuugs vors ; c&ur þá í sta&inn fyrir þa&
hjer uppástungna, a& bei&ast þeirrar lagfæring-
ar á máiefni þessu, er þa& fundi& gæti betri
og affara sælla.
Kita& í N. þingi í N. mánu&i 1869.
N. N. N. N. N. N.
FRJETTIIÍ UKHJÍ.I51SIOAR.
Ur brjefi af Skagaströnd d. 14 júní 1869.:
„Iljeban er l'átt a& frjetta nema sömu har&-
indin sem heyrast úr öllum áttum; hjer í sveit
bættist a& sönnu nokkub úr skortinum vi&
fiskafiann, sem kom um daginn, var þab gób
bjöig fyrir alla, sem ná&u til þess; en nú er
þessi aíli horfin a& ruestu leyti. Margir tiafa
skorib fje sjer til bjargar, suinir hafa einnig
skorib þab feitasta, en drcpiö hitt úr hor, og
er þa& hryggilegt eptir svo gó&ann vetur.
Ví&a eru menn fyrir löngu or&nir heylausir
fyrir kýr, sem e&lilega hætta a& gjöra gagn í
jafnóbli&ri ve&ráttu og nú gengur, þegar nú
einnig er gró&urlítib. Mjólkin er þó a&al
bjargræ&i fólks, og þegar menn vita a& hún er
gengin til þurr&ar, þá spyr ma&ur sig ósjálf-
rátt a&, af hverju á þá iólk a& lifa? án þess
þó a& geta leyst úr því.
tJr vesturhluta sýslunnar hafa margir sótt
korn vestur í StyUkÍBhólin. Mikib afþvíhafa
þeir fengib til láns, mót loforii a& borga allt
á Bor&eyri í sumar. Á Skaga hafa nýlega
fengist 20 höfrungar e&a hnýsur f vök, einu-
sinni þá ísinn rak a&. En þá er lrafísinn á
reki hjer á Flóanum og þa& töluvert; í honiira
hefir átt af mörgum a& hafa sjest skip, halda
menn þa& hafi verib Creolen (til Hólanessverzl-
unar),, sem lengi hefjr Iegi& á ísafir&i.
Úr brjefi af Langanesi dags. 15. þ. m.
„f Hinn 13. þ. m. sála&ist herra hjera&sprófast-
ur Halldór Björnsson á Sau&anesiíl árs gam-
all eptir 20 vikna sjúkdómslegu.
Ilörb er tí&in hjer nor&ur um. Ekki blí&-
vibur nje þý&ur sí&an um surnarmál. Gaddur
mikill til fjalls; gró&urlaust alveg ni&ur um.
Áfelli um hvítasunnu og hrf&ar áfelli mikib
14—15 þ. m., snjór talsver&ur á jör&u, ís
augalaus á þistilfjar&arflóa. Bjargarskortur
mikill, þó ekki slátrab af skepnum enn þa&
teljandi er í þessum sveitum“.
Sí&an 17 þ. m hefir bjer verib bezta tí&,
sunnanátt og leysing rnikil til fjalla, svo öll
vötn liggja á löndum uppi. 20 þ. m. var hjer
19—20 gr. hiti á R. f forsælunni og 18 gr.
um nóttina. Dálítib hefir rignt, svo gró&urinn
hefir á þessum fáu dögum tekib fur&anlegum
framförum. Eigi a& sí&ur er þó enn sagt allt
fullt me& hafís hjer úti fyrlr, frá Hornströnd-
um í Rau&anúp, og Iiklegast þar fyrir austan
su&ur me& fyrir ölium Austfjör&uin, eins og
á&ur, því þótt nokkuö hvessi af landi úteptir
fjör&um, eru utan fyrir landi kyrrur og logn,
straumarnir rá&a líka opt meira fsnum en ve&r-
i&. Seinast þá frjettist af barksipinu Eminu,
var þa& fast í ísnum nor&ur af Flatey á Sk jálf-
andaflóa Hákai laskipin, hafa a& kalla í mest-
allt vor legib vi& Iand og lítib aflab; sum hafa
legib fram undan Höf&astekk, sum vi& Hrísey,
Böggustaöasand og inn á Siglufir&i, stund-
uin vi& Grímsey, og nú er sagt a& 8 af
þeim liggi vi& Víkurhöf&a á Flateyjardal en 3
á Ilúsavik. Jagtin Rachel haf&i komizt heil á
hófi inn á Siglufjörb og lág þar þá seinast
frjettizt. Uppbo&i& á „Iris“ og farmi hennar,
átti ab ver&a ‘21 þ. m., er haldiö a& þa& upp-
bo&sþing muni fjölsótt, í von uma&geta feng-
þar eitthvab af mat, þó hi& mesta af honum
sje að sögn mikib skemmt, er má nærri geta
þegar flóð og fjara er í skipinu. 19 þ. m.
öflu&ust hjer í netjum yfir 80 tunnur af síld,
nokkur hundrub af smáísum (lísum) og sam-
tals svo tunnum skipti af kolum og smá uppsa ;
töluvert afla&izt af sama daginn eptir; 21 var
reynt fyrir tísk, var þá hlaðafli, því um dag-
inn og nóttina, fengust frá 30—120 í hlut af
fallegum uýrunnum stútungiog þorski. Mest-
allt, netna smásíldin hefir í vor verib selt ept-
ir vigt 1 Ipd. af fiskinum eins og hann hefir
komib úr sjónum á 20 sk., 3 sk. pundi& af
kolunum, en 48 sk. hver tunna af smásíld og
stærstu spiksíldar á ^sk. hver. Höfrungaspik-
ið 4 — 5 sk. hvert pd., en rnegran 2 sk. og
hefir þetta flogib út og færri fengiö en viljaö
hafa.
Me& manni, sem í dag 22. þ. m. kom
hingab vestan úr Ilúnavatnssýslu, frjettist, a&
nokkrir af Húnvetniogum, er höf&u farib lesta-
ferð su&ur til matarkaupa væru kornnir aptur
og nokkrir ókomnir. Venju framar er nú sagt,
a& fólk fari til grasa og brúki grauta af þeim
me& mjólk tilmatar á niálum en grasamjólk til mið-
degisver&ar. þa& er gle&ilegt a& vita til þess, a&
fólk noti sjer þenna dýrraæta atvinnuveg, sem
í hinum betri árunum, hefir verib allt oflítib
stunda&ur, og þessvegna margur hver, meir enn
annars hef&i þurft, verib komin uppá kornvöruna.
þó skipin komi riú, sem vonandí er fyrri e&a
seinna, þá ættu menn a& hafa almenri samtök
um, a& taka nú sem allra minnst af kaupstab-
arvörunni, er þeir geta komizt af með, svo
skuldirnar ver&i minnka&ar osr bær nmflúnar.
sem hiua verstu plágu landsins.
AUGLÝSING.
■— Jarpsokkóttur hestur ójárnab-
ur me& hvítan blett arinarsvegar á her&akamb-
inum, stór og Ijónstyggur og slægur, me& mark
vaglskora aptan bæ&i eyru, hvarf frá Gríma-
stö&um í Andakýl f Borgarfjarðarsýslu, og sást
ti! hans halda upp Reykholtsdal og jafnvel
frjetzt a& sjest hafi Beinast fyrir ofan Kal-
mannBtungu; hver sem nú kynni ver&a va»
vib hestinn, er vinsamlega be&inn a& halda hon-
um til skila til mín sem rjctts eiganda, móti
sanngjarnri borgun.
Hei&i á Gönguskör&um í Skagafjar&arsýslu,
dag 2. júní 1869.
Stefán Stefánsson,
Eirjandi og ábyrgdarmadur Björfl J (J fl S S 0 H.
Prenta&nr í prentsm. á Akureyri. J. Sveinsson.
yfirbrag&i raó&ur sinnar, a& henni þótti sem
honum, a& efna ætti þa& loforb, er svo dýrt
var vi&lagt.
Mó&ir hans stundi vi& og tók til máls :
„Og þú verbur þá a& byrja æíiskeib þitt me&
þunga skuld á baki, á&ur enn þú ert fær um
a& eignast neitt. Laxmenn þínir munu vita
hva& þeim ber a& gjöra.
En þú ver&ur, fyrir þitt leyti, a& efna
heit þitt og úlvega svo mikib fje sem þarf í
þinn hluta gjaldsins. Ef þú villt bregfca or&
þfn, tel jeg þig eigi lengur minn son“.
Eptir þetta samtal hugsafci Ernst valla um
annafc, en einhver rá& til a& inna af hendi heit
BÍn vi& Pjetur gamla, er hann haf&i unnib
honum í gáleysi.
Einn dag er hann gekk í fögru dalverpi
me&fram skógi og hugsa&i um heit sitt, sá
hann lítib hús, er stó& í mi&jum aldingar&i og
var gar&urinn í mesta blóma. þegar hann
gekk fram hjá húsinu sá hann skrifa& var
yfir dyrnar, a& selja ætti þetta litla hús og
garíinn.
j>á lita&ist hann um og sag&i.: „þetta
hús er allskostar eptir því sem vjer höfuin lof-
ab gamla manninunr“.
Ilann sá nú að aldra&ur ma&ur sat í ald-
ingar&inum á tág, sem þar var fallin og hann
haf&i fyrir aldingar&sbekk. Til þessa manns
gekk hann, heilsaði honum og sagði: „Á a&
selja þetta hús“? ,,JáI vinur minn‘‘! Viljib
þjer kaupa þa&“ ? ,,Jeg heti tekist á hendur
aö útvega einum af vinum mfnum dálitia fast-
eign“ sag&i Ernst, og lá vi& a& skjálfa röddin:
„Hva& mun húsifc kosta“?
„Tvö þúsund gyllini“
„Tvö þúsund gyllini“? sag&i hinn snauöi
og var& sem frá sjer numinn. ,,J>ykir y&ur
þa& ofdýrt vinur! Hugsib þjer menn geti
fengifc hús og aldingarb fyrireinn bita brau&s?
lítiö þjer á þessi fögru trje! þau eru mikils-
vir&i. j>jer þurfib eigi nema a& líta á þau, til
a& skilja hva& jar&vegurinn er hjer frjór. Hús-
i& er a& vísu engin höll og þó er hjer þægi-
legt a& lifa. Og aldrei mundi jeg yfirgefa
þenna blómreit, ef mig langa&i eigi til a& lifa
þa& sem eptir er æfinriar hjá hörnum mínum,
sem búa langt hje&an“.
Stúdentinn hugsa&i þá me& sjer: „j>a&
er satt, hjer er skemmtilegt a& lifa, yndi væri
mjer aö mega búa hjer“.
Me&an hann var a& hugsa um þetta stó&
garnli ina&urinn upp, ba& hann koma me& sjer
og gekk lítiö eitt á undan til a& sýnu honum
inn í húsi&. þrjú herbergi voru í húsinu, kjall-
ari undir, hesthús og eldivibarhús til hli&ar.
Sí&an sýndi hann gestinum allt utan húss og
skildi þá Ernst glöggt a& 2,000 gyllini voru
sízt mikib verb lyrir svo gó&a eign.
Eptir þetta skildi hann vi& húsrá&andan,
kva&st vilja kaupa húsib á&ur ár væri li&i& og
var nú miklu ánæg&ari en ó&ur, a& hann haf&i
fundib hús meb aldingar&i, sem var falt og
honum líka&i. Vonin gladdi hann a& hann
mundi finna einhver rá& a& eignast þetta fall-
ega hús. Um þetta var hann að hugsa me&-
an hann gekk heim til borgarinnar. t>á heyr&i
liann hljó&færa slátt. þar sungu fjallabúar,
sem koma á hverju sumri ofan í sveitina og
borgina úr námunum til a& skemmta mönnum
og fengu fje fyrir sönginn og hljó&færaslátt-
inn.
(Framh. sí&ar).