Norðanfari


Norðanfari - 10.02.1870, Blaðsíða 3

Norðanfari - 10.02.1870, Blaðsíða 3
an, ættu menn a?i senda því bænarslirár, o» l>i<&ja þaí) um, a?> taka mál þetta til mcí)fer&ar, og jeg efazt ekki um a& hinir hei&ruBu þingmenn, *nundu taka vel vib því, og gjöra heppilegar breytingar viö hina núgildandi löggjöf urn fá- tækra málefni, og aÖ stjúrnin mundi fallast á þær breytingar, er heldur engin ástæba til ab efast um ab óreyndu. þd jcg nú riti línur þessar, er þab eng- anveginn af þvf, ab jeg þykist vera betur ab nijer, eba hafa betur en abrir, vit á málutn þeim er lúta ab framfærslu þurfamanna, því jeg játa fúslega ab grein þessari er mjög ábótavant í mörgu tilliti; en jeg hefi náb til- gangi mínum, ef þeir sem betur ltafa vit á, vihlu rita um þetta mátefni í blööin, og önn- fleiri er miklu varba laridbúnab vorn, því ntörg af þeim cru nú farin ab verba nokk- nb gamaldagsleg. 4-f-lO. HVER LOFAR SÍNA HÝRU. Á þeim dögum, er póstur kom ab sunn- an í vetur, gekk þab bob rít frá þeim hæst- virtu verzlunarstjórum á Akureyri, ab fyrir aha vel verkaÖa tvinnabands sölusokka cr vægu 16 lób, skildu þeir gjefa 24 sk. Einnig þá um sömu daga, bárust hjer fram í fjörbinn, viöskiptabækur og afreikningar frá hinum sömu, er sýndu, ab 28 sk. var þab hæsta sem þeir fforgubu heilsokka meb næstl. snmar. Til þess l'tna, hafbi verblag á ýmsum vörutegundum, verib velflestum hjer í byggbarlaginu, sem nokkurskonar hulinn helgidómur. Enn nú fyrst, Bau menn og vissu fyrir víst, ltversu þungbær verzlunin var næstl. sumar, og hversu mikill hagur þab haföi verib, ab höndla vib herra kaupmann L. Popp, þar sem hann — af öll- þeim sem töluverban reikning gjörbu —, fók hvert par bæbi af heil-og hálfsokkum 4 sk. meira on hinir; og jog vissi til, ab hann tók nokkub fína þelbands hálfsokka 32 sk , sem annar hinna ekki hafbi viljab neinu borga, Þar ab auki, var margt af útlendu vörunni til rn»na ódýrara, t. d. 1 rd. tunnan af grjónum °S baunum, sem var þó, — eins og matvar- an öll — alltab einu gób sem hjá hinum. Líka telja óvíst ab nokkur afsláttur hefbi orbiÖ ó korni, elns líka ab ull heffi komist ( 2 mk., °f Popp ekki liefbi byrjab þab. Jeg verzlabi vib liann, meb þab lítilræbi sem jeg hafbi, og í samanburbi vib góba reikningsmenn skuld- þflai þá er verzluöu vib Möller og Steineke fjekk jeg J 2 rd. 44 sk. betur borgaba mína vöru en þeir, og útlenduvöruna 10 rd. 12 sk. ódýrari. þab er ab skilja hagurinn varb 22 rd. 56 sk., og var þó öli ársverzlunin ekki nema rúmir 180 rd. Kaupmaöur L. Popp á því í Bannleika, miklar þakkir sklydar af okkur Ey- firbingnm og fl., fyrir verzlun sína hjer næstl. i þörf væri, aÖ vjer reyndum ab tryggja hann, meb rcibilegum vibskiptum. Jeg hcfi ab v>su heyrt, verzlunarstjórana á Akuteyri scgja, Popp stæbi sig ckki lengi meb því ab gefa þessa prísa, og getur þab máske reynst svo, því er mibur; sjálfsagt af gnægÖ kunnuglcik- ans m®e!a þeir þab, enn ekki af viljal! En bútin er, ab trúa má þeim, eba þú heldur yfiimönnum þeirra, til ab hlynna ab honum u»dir vængi Bjer, eins og hinum öbrum sem fssit hafa verzlun hjer á Akureyri. Gott er á u'eban góbu náir segjum vjer, og menn eru Þegai búnir ab uppskera mikib gott af komu J'ans fi'ngab, og þess er vert aÖ geta opinber- ega, velnefndum kaupmanni tilverbugs hróss, en þeim hinum til góbrar fyrirmyndar og eptiibrcytni. Hlcibargarbi ritab á Pálsmessu 1870. Olafur GuÖmundsson, FBSJKTTBIt IIXLEIDjIR Úr brjefi af Jökuldal d. 13. nóv. 1869.: „SíÖan jeg skrifaM ybur seinast, hafa ýmsar hretskúrir dunib yfir og skolliö á oss Aust- firöingunum. Sumarib varb æbi endasleppt. í 21 viku sumars þcgar rigningunum linnti, gjörbi frost og snjúvibri, og urbu flestar heiÖ- ar nær því úfærar. AÖa! heybjörg manna, er lá á engjum óhirt huldist gaddi, úllitib var því hörmulegt og illar heimtur á fjenabi. Ekki var hugsandi ab reka fje í kaupstaÖina fyrir fannfergjunni, hversu mikib sem þörfin og skuldirnar ráku á eptir. Um þetta leyti eba í 22. viku sumars, mátti á hciönnum víba ríba eptir vötnunum, og mun þab sjaldgæft 5 vik- uin fyrir vetur. Skömmu fyrir veturnæturnar kom bezta hlaka, þá tók snjóinn víöa svo, ab menn hjer á Jökuldal nábu heyjum sínum, og ótrúlega lítib skemmdum, en inikiö hölbu þau ódrýgst, því þau voru óverjandi fyrir hross- uin og fjenabi. Víba í VopnafirÖi inn til dala tók snjóinn aldrei svo upp, ab menn gætu náb r iieyjum. Otrúlega liefir búskap manna farib hnignandi þessi síÖusiu ár. Ómagafjöldinn er allt af ab aukast, en fjenabur ab fækka. Síban í fyrra hefir útsvariö á Jökuldal og Hlíb- arhrepp aukizt 1700 fiska, og eykst ab lík- indum annab eins næsta ár, þab er því fariÖ ab þrengja ab bændum meb ýmsu múti. Ekk- ert er til sjóar ab sækja, því fiskilaust hefir verib alls stabar, og bjuggust menn þd vib miklum afia er ísinn færi. NorÖmenn tóku á Seybisfirbi fje í haust móti peningum og korni. J>eir munu hafa slegib allt ab liálfum dal af korninu, on gefib allt ab 8 mk. fyrir bezta kjöt; gærur tóku þeir allar eins, en þeir er seldu, urbu ab raka þær sjálfir, en fengu áhöld og góbgjörbir nógar hjá þeitn. Hinn 12. f. m. gjörbi hríÖ milda, ab kveldi þess dags, en varb þó engum ab tjóni. A Fjöllunum var vcbur þetta geysilega mikib, og hefir Sig- urbur í MöÖrudal sagt injer, ab hann ekki myndi eptir slíku vebri. Piltar hans þutu út til fjárins, er vebrib skall á, en vilitust sinn í hverja áttina ; iiöfbu þeir komib heim um dag- inn og fengib sjer mat. Tveir þeirra voru lengi saman í vebrinu, Kristján nokkur Magn- ússon giptur mabur og Jens unglingspiltur, sonur Andrjesar sáltiga er lengi bjú á Gest- reibarstöbum ; pilturinn uppgafst í veörinu og komst hvergi, en var þó málhress; grdfu þeir sig þá í fönn, Krislján og hanu og lágu þar um iiríb; hvatti þá drengur Kristján til ab halda heim, e,f hann kynni ab finna bæinn; Kristján Ijet tilieibast, en bjó um drenginn svo vel sem hann gat, og var honum þá hvergi kalt nema á fótum. Kristján mun svo þeg- ar hafa villst lengra og lengra, þangab til hann hitti fjelaga sinn Hárek ab nafni, son Rjarria garnla Rústíkussonar, er lengi bjú á Víbirhóli. Hárekur var þá búinn ab villast fjarskalega, en var rní á rjettri leib, en þá abfram komin af þreyfu og berliöfbab- ur. Gckk hann litla stnnd meb Kristjáni, en lagöizt svo fyrir og hvatti hann til ab halda áfram. Gat hann sagt Kristjáni stefnuna, er hann skyldi halda, og komst Kr. þannig heim daginn eptir, en þrekabur mjög og kalinn, er hann ekki býbur bætur af til mibsvetrar, eba um lengri tíma. fiegar aubiÖ var, leitubu menn þeirra er úti voru, og fannst Hárekur örend- ur, en drengurinn er ófundinn en þá, meb því ICristjáni var eigi aubib ab vlta meb vissu Itvar hann hefbi skilib vib hann, en þó hefir hann lýst svo stabnum, ab haldib er, ab hann liggi einhversstaöar í fjarska mikilli fönn um þab svæbi enn eigi unnt ab finna hann, fyrr en upptekur, Einn þeirra fjelaga Sigurjón komst óskemmdur. þ>etta var tilfinnanlegt fyrir Sigurb, og hefir slíkt aldrei komib fyrir á heimili hans, enda er hann mjög hnuggin í huga. Hárekur sálugi var gott mannsefni rúmlega tvítugur. Af fje Siguibar vantar en þá 90 fjár, sem hefir bæbi fennt og hrakiö til daubs víbsvegar. Ilib síbast libna ár frá því í fyrra haust, er þá mikib hörmunga- og slysaár, meb ýmsu móti. Síban um veturnætur, hefir verib næsta óstöbug veburátta, hafa opt komib geysi byljir og hríbar á svipstundu, er bezt hefir litib út. Snjór er kotninn talsverbur hjer austanlands og víÖa jarblaust í Tungu og Hjaltastabaþing- há eba því nær. Vjer þykjumst sæiir hjer á Jökuldal meban blotar koma ckki, því nær þv£ aldrei verbur jarblaust á Dal vegna snjóþyngsla, en er rigningar koma fyrri hluta vetrar, verb- ur all optast hver dropi svo ab segja ab renni- gijá, svo eigi er hægt ab koma skepnu um jörbina. þá þykir bændum ilit ab !ifa“. Úr brjefi úr BarÖastrandarsýslu dags. 23. desemb. 1869, „þab er betra ab koma brjefi til Ítalíu, Ó! póstgöngurnar á Islandi lýsa bezt Danastjórn ; eigi batnar hugur minn til \ Ðana eptir ab hafa lesiö Nýjufjelagsritin, svo sem Orla Lehmann, hann er sannur danskur í tilliti til okkar ; iiana þá þarna cr jeg kom- inn út í b . . . . politíkina, sem ailtaf þyng- izt og er komin í þann hnút, sem valla verb- ur leystur af Dönum nema þeim til hneisu ef eigi verra. Eins og vant er veröur stuttur frjettakaflinn hjá mjer. Jeg tel vib hefbum af seinastl sumri 3 vikur sumarveburáttu ; gras- lítib var hjer mjög á útengi, en tún sæmileg; flestir heyuöu í lakasta meballagi, þó hygg jeg fáa, sem engan, er fækkabi skepnum sínum en nú cr veturinn kominn og heldur harbsnú- inn, svo nú er búib ab gefa meira hey fje, enn í fyrra um mibjan vetur. Ilafís sagbur kominn inní IsafjarÖardjúp og inní Steingrfms- fjörÖ, svo líldega cr hann fyrir öllum vestur- ströndnm og máske Norburlandi, og sje þab, þá álít jeg bczt ab fara ab fækka ásctningi, og þab gjöri jeg batni eigi meb nýárinu. Hjerer ný afslaöib grimmdarhret meb ógnar frosti, svo valla hefir hjá mjer orbib kaldara ( húsum en nú. Fiskafli hefir ailtaf verib góöur ( sumar og allt tii þessa á IsafirÖi, og hjálpar þab mikib nærsveitunum, því annars hefbi hvergji fengist fiskæti, og korn er ekki ab fá nenia ormakorn, sem selt er fyrir 11 —12 rd tunn- an, og sem ekki er víst nema banvænt sje, því nýlega frjettist aÖ 2. konur og barn væri dáib í Stykkishólmi, og þab skeÖ af orma- korns nautn ; livert þetta er satt eba eigi, get jeg ekki sagt meb vissu. Kafli úr brjefi úr Rv. til manns í Eyja- firbi, dags. 2.—1.—70: „Fram á júlaföstu var fiskafli bæriiegur þá róa gaf ails stabar, en nú er afli aÖ eins í Leiru og Garbi og síld mikil f Hafnarfirbi. Vfbast á Suburlandi, harbindi siban fyrir jóiaföstu, af hörkuvebrum og fannfergju á sutnurn stöbum en áfrebum á sumum. En á RangárvöIIum og aiit austur ab Jökulsá á Sólheimasandi hefir verib bezta tíb, Hjer í Reykjavík varb frost mest á jóia- föstu 12 gr. á R. f gær (á nýársdag) var hláka gób, en frost og fagurt veÖur í dag. — — Stcfán prestnr Thordersen í Kálfholti liggur veikur af máttieysi í höndum og fótum. Hinn 14, f. ni (des.) andabist Árni Helgason bysk- up í Görbum á 93. aldurs ári. Jarbarför Iian8 fór frarn ab Görbum 3. í jólum og var vibstaddur fjöldi manna af Álptanesi og úr Rv. Ræbur fluttu þar þessir: sjera þórarinn Böövarsson húskvebju og þeir sjera Helgi Hálfdánarson og sjera Óiafur próf. Pálsson sína ræbuna hver f kirkjunni, en byskupinn

x

Norðanfari

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Norðanfari
https://timarit.is/publication/88

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.