Norðanfari - 21.01.1871, Blaðsíða 3
Sey&isf. sera hefir þar rnesta ?erz!un, en er t
sagfcur kornlaus, en nokkub hafi hann af baun-
um.og grj<5num“.
Ur brjefi úr Hjaltasta&aþinghá í Norbms.
fi. 21. nóv. 1870. „9 þ. m. hlupu um 60
smáhvalir (marsvín) upp á Hjerafcssand nl.
81. á rekastykki, er óbaisbóndi Stefán iireop-
stjóri á Gagnstöb á, og 20 á reka, cr tilheyr—
ir Vallaneskirkju og Halldóri lireppst. Mag-
nússyni, á Sandbreltku, 3. á KóreksstaBareka og
4 á Kliptabasandi; spikib á mebal hvalnnm
var vigtab og vog þaí) 6 vættir. Stefán gaf
hreppsmönnnm mest allt þvestib, hausana, sporb-
ana, og bægslin. Spikvættina rábgjörbi Itann
ab selja á 2 rd , ef vel bræddist en minna ef
mibur reyndist“.
I öbrti brjefi nr Eybaþinghá er sagt frá
höfrunga e?a marsvínaveka þessum, af þeim
komu 20 upp á Gagnstabasand og á Sand-
brekku sand 22, en af þeim átti Vallanes-
\ kirkja helminginn. þab var hvorttveggja, ab
þetta var mikill fengur, enda höfbu fjölda
margir af því hib mesta gagn, og þab jafnvel
i nálægtim sveitum, því hlutabeigendur eink-
um heibursbændurnir Stefáu Árnason á Gagn-
stöb og Halldór hreppst. Magnússon á Sand-
brekku, sýndu einstaklegt vegiyndi vib úl-
hlutun hvalsins, bæ’ri meb því ab selja hann
litlu verbi. gefa undra mikib, og líka ab hlut-
ast tii ab engir þyrftu ab fara tómhentir, meb-
an annab var miigulegt; og er slíku aldréi of
mjög á lopt haldib, bæbi öbrum til eptirdæm-
isj eg hlutabeigendum til maklegrar virbingar
i hráb og lengd Tíbin f sumar var hjer hin
bezta og hagstæbasta, nema kafli síbast í á-
gúst og fyrra hlut septemberm., þá kom hin
mesta snjókyngja hjer víba á fjöllum og var
smalab afrjettafje; hnekkti þessi ótíb eigi ali-
Iftib hcyskap manna, en þó kom aptur hin
yndislegasta tíb, svo heyfengur flestra er með
betra móti, hvab úthey snertir, en taban er
víba mjög lítil, því túnin voru svo óbeyrilega
kalin. Yfir haustib og þab sem af er vetrin-
um hefir mátt heita gób tíb, einkum hvab
frostleysurnar snertir, en heldur rigningasöm
einkum ( október því þá komu mjög ákafar
íígningar og ollu þær miklum skemmdum snm-
stabar bæbi á heyjum, eldivib og fleiru. Af-
rjettarfje var í haust fremur vænt, einkum á
hold“,
Úr brjefi úr Seybisfirbi dags. 28. nóv. f. á,
„Almennar frjettir lijeban eru fáar, aflasiór í
firbi þegar tilgefur, ýmist er bleytuhríb eba -
rígrtingar miklar t. d, í haust og hey töluvert
orbin skemmd; nú sem stendur er jarblaust
fyrir áfreba. Veikindalaust ab kalla. Haf-
sfld kom hjer inn á fjörb í surnar, en þá voru
Norbmenn fyrir norban, en Hammersmenn sub-
Ur vib Pæreyjar; samt fengu Norbmenn 160
tunniir af síld Hollenzki hvalaveibamaburinn
Eottelmann, skaut á 4 eba 5 hvali, en nábi ab
eins einum“.
Úr brjefi af Suburl. d. 29. nóv. 1870.
rNú er ritstjóri „Baldurs“ stokkinn meb dampi
til Bergens, og bibur ab heilsa prentvjelinni
á Akureyri inn til víbara. Frjettir finn jeg
engar ab rita; blessub tfbin blíb og gób, nær víst
yfir allt land, er þvf enginn margbreytni hennar
Heilbrigbi gób á „mönnum og músum“, en
vanhöld í kettum, svo allt Ölves og Selvogur
skal örsnaubur af þeim. Lítiö eitt bólar á
hundapest og lirossa á Seltjarnarnesi. Norbur-
Ijósin eru bíóbraub á kvöldin vib bába enda,
og er tjáb ab Dr. J. Hjaltalín, segi ab sak-
Iaust blób Prakka olli því".
Úr brjefi af Akranesi d 30. nóv. 1870.
„Tíbarfar hefir verib gott hjer í haust til lands-
jns en mjög vindasamt og hafa verib stakar
ógæftir vii sjó og þar afleibandi aflaleysi.
Héybyrgbir munu víba vera í minna lagi, og
þar ab auki munu töbur allvfbast, einkttm í
sybri hiuta sýslunnar vera Ijettar til fóburs,
vegna hraknings í óþurrkuín þeim lijer voru
í sumar 5—6 vikur samfleytt. Eins hraktist
úthey vfba til muna í óþerrum þeim, er ákomu
fyrir rjettiinar. Skepntthöld munu víbast vera
, gób, nenia megn faraldur á hundum, og lftur
út fyrir ab þeir gjöreybist. Heilsufar fólks
hefir yfir höíub mátt heita gott. 1 vor gekk
hjer ab sönnu kvilli all undarlegur, ab helzt
kallmeun sem vib sjó voru einkum formenn
urtu 8vo minriislansir, ab eigi mundu hlutar-
upphæb sína næsti ár, voru þá menn skikk-
abir til þess ab götva þab upp, sem þeim all-
vel mun hafa tekist; þó er haldib ab lækna-
sjóburinn muni eigi liafa grætt á þessum kvilla“.
Úr brjefi af Vestnrlandi, dags. 30 nóv.
1870. „Sumarib mátti heita liib hagstæbasta
' og ágústm. einn binn hlýasti sem orbib getur
Eu í sept. mán. byrjabi norban hret svo mjög
víba varb ekki sinnt heyvinnu um Iengri og
skemmri tíma, eptir þab kom sunnsn ofvibvi,
og skemnidust þá mjög víba bæbi innkominn
hey og þau er úti voru. En frá októb. byrj-
un allt til þessa hefir verib ein hin hagstæb-
asta haustveburátta, og er nú hvervetna aub
jörb og lítt frosin. Fiskafii liefir verib íbezta
lagi hjer á Breibafirbi í haust. I Stykkis-
hólmi ein hin mesta haustverzlun og hagfelld-
asta ab því leyti fyrir sveitamenn, ab fjcb heíir
allt verib tekib á fæti og borgab ágætlega:
Saubur gamall 8—10 rd,, saubir tvæv. og geld-
ar ær 6 — 7 rd. , veturgamalt og mylkar ær 4
— 5 rd. Hanstskurbur varb í mebal lagi á hold
en tæpiega á mör. En þab kailast hjer um
sveitir mebaiskurbur, þegar gamall saubur hefir
12— 15 pd. mörs og 3—3| Ipd kjöt. Saubir
tvævetrir og gcldar ær 8—10 pd. mörs (og æv-
in meira) og 2|—3 Ipd. kjöt. Veturgamalt
5 -7 mörs og 2—2J Ipd. kjöt og mylk ærin
nokkru lakari einkum á nold, og ærnar semtjf
kaupstabarskoldirnar eru Iátnar langtum verri
sumar hvorar. Útlenda varan í Stykkishólmi
var: Rúg 9rd., B. B, og hálfgrjón 11 —13
rd., kaffi 2 mk , sykur 24 sk., brv. 18 sk. o
s frv. ; tólg 18 sk., mör 16 sk., hvít haust-
ull 20 sk. þó ab telja megi þar 5 verzlanir
og sumar væru byrgar, er nú flest á þrotum
Egilsen átti von á skipi, sem er ókomib enn.
þetta er þab helzta sem jeg get sagt ybur,
Já jeg'get sagt ybur meira: Vestureyingar
(Flateyjarlireppur) og nokkrir af Reykjanesi
hafa gengib í fjelag, og æt!a ab senda skip ab
sumri til útlanda og fá farm á því aptur, á
skipib ab vera tilbúib fyrst í júlí. Nú hefir
Flatey á Breibafirbi sett ofan sem rnenn kalla,
abijfullu og öllu, vib lát Brynjólfs sál. og burt-
flutning eltkju hans frú Herdýsar; stób blómi
eyjar þessarar um 50 ár, en síban voribl860,
hefir livort mannvalib á fætur öbru flutt burtu
á einhvern hátt. En vonandi er ab eyjan
sæki sig aptnr, því lega hennar er mjög hag-
felld og gæbi fara vaxandi t, a. m. niun í
haust hafa mebaltal af veturgömlu fje þar orb-
ib 10 pd, mörs og 2| lpd kjnt, og er þar
mörg Itind veturgömul, scm jafnast vib væna
saubi eamla á landi“.
Úr brjefi af Jökuldal í Norburmólasýsiu
d. 3. —12. 70. „Sumarib var eittbvert hib
bjj^asta, ev menn hafa lifab, bæfci hjer og á
*tljerabi. Grasvöxtur var víba í góbu mebal-
lagi, en sumstabar í lakara lagi. Aptur var
nýtingin ágæt. I fjörbum var næsta óþurka-
samt, og hirtust hey eigi fyr en eptir eba tim
göngur. I 21. viku stnnars kom afelli nokk-
urt meb frosli og fannkomu til heiba; var þá
alhvítt víbast hjer á dalnum. Gátu menn eigi
verib vib heyskap viku tíma. En eptir þab
hlánabi meb sunnanvindi oghlíbu. Hefir sama
biíban haldist vib allt ab þessu 27. f. m. var
9 gr. frost (en á Akureyri 6 gr.), þab má
heita fyrsti frostdagurinn á þessum vetri, Dag-
inn eptir var logn meb hægara frosti, og síb-
an blíba meb 5—6 gr. hita á R. undan sól.
Valla sjest svellbiettur og allar sveítir nraraub-
ar. Afli helir verifc nægur í öllum fjörfcum
og einnig Vopnafirbi. Hundapest geysar all-
víba mjög skæb. Eru sumir bæir þegar hund-
lausir“.
Úr brjefi úr Hrútafirbi dag 3. des. 1870.
„Hjoban er lítib ab frjetta. Heilsufar manna
er gótt Brábapest á saubfje er farin afc stinga
sjer nibur, fremur enn uafst uridan farin ár,
og mikil brögb ab því á Fellstiönd og Skarbs-
strönd í Ðalasýslu. Hundapestin geysar yfir
allt. Fiskirí í haust heíir verifc gott á öllum
Strandakjálkanum, en þó bezt á Hrútafirbi ut-
an til. t. a. m, krmgum Mibfjarfcarnes, er sagt
ab hlutir muni vera orfcnir frá 1000 og hátt
á annab þúsund. Annars eru menn ekki enn
þá búnir afc segja upp hluti; þab ábur sagba
munsamteigi ýkjur vera. Bergens fjelagib ætl-
abi ab senda skip í haust til Stykkishólms ept«
ir kjöti, og agent Clausen skip til Hjaltalíns
eptir 8ama, en hvorngt komib þá sífcast frjettist.
Nóttina hins 2. þ. ra. hljóp hlákuvatn í
fjárhús á Fljaltadai í Fnjóskadal, sem drap þar
inni 43 ær (3 komust af), af hverjum bóndinn
þar Gubmundur hreppstjóri Davíbsson átti 33,
en vinnufólk hans 10. 33 ærnar sem Gub-
mundur missti höffcu verib þær beztu hann
átti, bæbi til mjólkur og sumar ljettrækar.
Vatnib haffci og hlupib tir húsinu og í hlöbu
þar vib, og skemmt heyib mikib, svo þafc varb
ab draga þafc upp. Sagt er ab nokkrir hrepps-
búar liafi gefib Gtibm. 16 ær, nokkrir meb því
uióti ab láta hann fá lifandi á fyrir dauba,
20. þ m. voru 2 marsvíii unnin upp vib
fjöru fyrir Stóra Eyrarlandi, af þeitn verzlun-
stjóra E, E. Möller hjer í bænum og syni hans
| Kristjáni Mölicr, sem h'dfbu vcrib hjer um 7
-—10 álnir á lengd. Spikvættin var seld fyr-
ir 4 rd., en megru eba þvestisvættin 5 mk.;
er þafc ólíkt verbinu á marsvínunum, er ráku
á Hjerabssandi og getib er hjer afc framan.
Úr brjefi úr Borgaríirfci dags. 5. des
1870. „Hjeban er annars frjetta lítib. Tíb
æskileg nú um sinn, cn mikib pesthætt fyrír
f'je, og hefi jeg misst 1 og 2 kindur meb
dægri, alls um 10. Á Hesti voru farnar fyr-
ir helgi 27 og á Lundi 50. Iltindar eru flest-
ir daubir úr veiki seni farifc hefir um svo
hreppstjórar komast líklega út af ab telja þá
í vor'í fyrsta sinn Eínn er þó til lijer á
bæ. Heilsufar fólks er gott. Hey eru ekki
svo lítil eptir sumarib, en hrakin sem og öl!
mjög Ijetl, svo kýr gjöra lítib gagn og sutnar
þeirra fáu sem snemmbærar eru hrökkva npp
af vib burbinn. Engir nafnkenndir hafa dáib
í þessu hjerabi núna nýlega nenra emerit-
prestur sjera Thorgr G. Thorgrimsen frá Belgs-
holtskoti, síbast ab Saurbæ á Hvalfjarfcarströnd
nærri 83 ára og örvasa (faiddur 31. marz
1787, og hafbi gengt embætti f 40 ár) deybi
12. f. m. jarfcsettur afc Melum 1. þ. m. Ekkja
hans lifir alsystir Helga byskups, merk og á-
gæt kona, og 8 börn af 16 í ýmsri stöbu, öll
mannvænleg og sambobin góbri ætt“.
Úr brjefi úr Húnavatnss. d. 15. des. 1870.
„þetta hib libna ár hefir tíbin verib ab öllu
samtöldu hin hagstæbasta. sem komifc hefir
síban 1857, og sjer í lagi hefir nú tíbin þab
sem af er vetrinum verib afc óskum. Hjer
mátti ekki heita, afc frost yrbi meira en hiti í
nóv. vart ^ stig á dag til jafnabar, ogá sum-
um 8töbum lijer í sýslu var ekki búib afc kenna
lömbum át nm næstl. helgi (11. des.), en síb-
au hafa verib norban hrífcar meb fannkomu, svo
nú er kominn talsverbur snjór. En þó ár-
ferbib hafi verifc gott, þá er hætt vib ab frem-
ur verbi iiart í búi hjá almenningi, því víbaeru
kýr gagns litlar, og verzlunin hefir ekki leik-
ifc vib oss, heldur cn undanfarin ár, þó hyggja
menn afc verzlunin hafi orbib þolanlegri aö
þessu sinni, en áformafc var af kaupmönnum,
því loksins varb hvít ull hjer í sumar 34—
36 sk. Fjártökuprís varb hjer í haust 8—9
mk. lpd. af kjötinu, tólg 18 sk-, uli 20 sk.,
mör 16sk. pd Gærur voru í lágu verbi, og munu
fáir tmfS' lagt þær inn. Fremur rejndist
skurfcarfje rýrt einkum á mör, og kenndu
menn um of miklum hitum. Töluvert ætlum
vjer ab verzlunarskuidir hafi minnkafc, og þó
er nú verib ab lögsækja suma, er ekki hafa
þótt sýna full skil. þab barzt hingab í sum-
ar í lausum frjettum, ab Isfirbingar heffu skot-
ifc saman 18,000 rd. til ab byrja sjálfir verzl-
un meb. En nú er sannfrjett, ab þeir fóru
meb vörur á skipi er þeir áttu sjálfir og hafa
komib aptur, og er mælt þeir iiafi leigt sjer
stærra skíp til balca fyrir 1600 rd. Eptir
sem frjetzt hefir, þá er verb á vörum þeim,
er þeir komu meö: Rúgt. 5S rd., baunir rúma
6rd., grjórr 8rd., kaffi 14—20 sk., sykur
18 sk., brv. 8 sk. þab er nú sem líklegt er,
afc allur almenningur þar vilji snúast afc þess-
um samtökum, enda er sagt ab margir efria-
menn hafi iánafc hirium fátækari ýmsar naub*
synjar, svo þeir þyrftu setn minnst a& sækja
til kaupmanna. þeir scm komu meb skipib og
vörurnar ætlubu ab sigla strax til baka aptur.
Ekki hefi jeg frjett hvar þeir Iiafa verzlab ut-
anlnnds. þetta hefir frjetzt hingafc meb tveim-
ur mönnum, sem komu hingab vestan af Isa-
firbi
Allgott fiskirí hefir nú verib í haust hjer
á Skagaströnd, eptir því sem þar er títt, en
mikiu betra vib Mibfjörb og þó einkum vib
Hrútafjörb, eru þar sumstafcar sagbir komnir
2000 fiska hlntir. Líka er sagbur dágóbur
afli á Skagafirbi, helzt ab austanverfcu1'.
NORÐURFÖR þ.TÓÐVERJA 1869.
þafc er kurmugt, afc árib 1869 lögbu 2
skip frá þýzkalandi af sta& í nefnda norbur-
för gufuskip og scglskip, er hjetu „Germania“
og ,,Hansa‘‘. Tíl þessa skips sást seinastíá-
góstm. inn í ísnum, vifc austurstrendur Græn-
lands, eptir þaé hafbi ekkert frjetzt til þess
þangað til skipib,,Constance“kom fránýlendunni
Julianehaab á Grænlandi til Kaupmannahafn-
ar 2 dag september 1870, meb alla skipverja
af j.Hansa1’, er hafbi strandafc í ísnum, cn skip-
verjar allir þó komist af; eru hættur þeirra
og nauöir, sern kornu fram vib þá í ferb þess-