Norðanfari - 02.05.1871, Blaðsíða 3
er tezt en rangt fer verst“. fegar mfnir kæru
sóknarbændur í Ljósvatnssdkn höffiu lesif
Nssa ritgjörfc, þá gjnrfu þeir sjer mikifc lar
ab vita hver höfundur greinarinnar væri.
En af því nafn hans duldist þeim, ritufu þeir
nijer brjef í desember f. á. og áfýstu mig, „ab
jeg hifc fyrsta gengi eptir þvf hjá ritstjára
Nf. hver sá höfundur A'æri, er ba;ri mjer á
Íírýn ýmislegt hirfculeysi í embættisfærzlu minni
f Ljösavatnssókn, sem þeir vildu því sífur
ganga afskiptalaust fram lrjá, sem þab væru
®inber ósa.nnindi, og aufsjáanlega í' iilum til-
gangi ritab, til ati sverta mannorf) mitt, og
nieifa heifur minn í augum a!þjó5ar“. Fyrir
bessa áeggjun, og tilmæli, minna kæru sókn-
arbænda, mæltist jeg því brjeflega til þess viö
fitst. Norfanfara af hann segfi mjer höfund
tjefrar ritgjörfar, sem hann í fyrstu ekki
kvafst geta, en elju hans og vifcleytrri er þó
ab þakka afc hðfundurinn leiddist í Ijós, og
bryggfi þab mig eigi alllítifc, er þaf varb upp
á teningnum ab vinur minn, sem jeg meinti
Vera, embættisbrófcir minn, og samþjón í þór-
trddsta&aprestakalli presturinn síra Jón Yng
Valdsson á Húsavík, skyldi hafa fundib köll-
ttn sína ab rita um mig slíkan ósóina er upp
er talinn og á mig borinn í greininni, sem í
augum allra þeirra sem ekkert til þekkja hlaut
afe meiba mannorb mitt og krenkja embættis-
lteifcur minn. Jeg finn þab ekki í samvizku
tninni, a& jeg liafi mó&gab velnefndann embættis-
bró&ur minn í nokkru, eins og jeg vona bann
geti ekki mcb sönnu fundib þab sjálfur
f fari mfnu sjer til handa, sem gæti valdib
því, ab hann færi ab skrifa í dagblab slíkann
óhróbur um embættisfærslu mína í Ljósavatns-
sókn. þvf hvab tekjur okkar nafnanna áhrær-
ir í þ>óroddstabaprestakaIli fyrirfarandi ár, þá
hefir prófastur okkar síra B Halldórsson á
Laufási, sýnt og sannab meb skýrum rökum
í ritgjörb sinni í þ. á. Nf. nr 3—4 hve á-
stæbulaust og ósanngjarnt væri, ab skeyta
skapi sínu á mjer og prófastinum út af þeim
vibskiptum í samþjónustu okkar nafnanna.
En jeg skal því síbur eyba rúmi í blöb-
Unum meb cigin afsökunum, sem minn vel-
seruverbugi embætlisbróbir herra Jón Yngvalds
son meb alúblegasta brjefi til mfn dagsettu 24.
marz næsil liefir svo hjartanlcga bebib mig ab
fyrirgefa sjer allt sem honum liafi í vangá,
viljab til ab meiba mig i áminnstri ritgjörb
sinni, og lofab ab gjöra þab eigi optar, og
loks bebib rilstjóra Nf. ab taka móti aptur kaili
mjer til afsökunar. Jeg skal því lýsa því hjer
yfir, ab jeg sárkenni svo í brjóst um minn
kæra embættisbróbur, ab mjer er hin mesta
áuægja ab fyrirgefa honum þan hin meibandi
órjettu orb síu um mig í optnefndri greiri lians
Nf nr'. 45 — 46, í góbri von um ab hann niuni
lialda lieit sín.
Halldórsstöbum 1. apríl 1871.
Jón Áustmann.
APTURKALL.
þ>ar eb S T. presti síra Jóni Austmann
á Halidórsstöbum finnst sjer misbobib ab sumu-
leyti í greininni er mjer í vangá varb ab láta
prenta í Noibanfara 9. ár, 45 — 46 nr. ; af því
ab mjer fannst hann í tekjukröfu í Sta?arsól<n,
ekki sem vert væri vilja kannast vifc, nje láta
ásannast, þann fjarskalega mæbumun, sem svo
opt er á kirkjuleifc hans ab Ljósavatni og
minni ab þóroddstab —, þar sem jeg vor og
haust og optar, í leysingu, vatnavexti, ísreki
og óvebri liefi orbib ab brjótast opt me& ær-
inni lffshættu, yfir 2 ferjufljót og tvær abrar
ár, opt líka illar eba ófærarj af hverju striti
Og ýmsri annari mjer sjötugum ofnærri tek-
inni ofþungri áreynsiu, jeg veit og finn bezt,
hve mjög jeg hefi lilotib ab ofbjóba og spilla
lífi og heilsu 4 næstlibin ár ; —þá birti jeg
irú, ab hvab í tjebri grein fiunast kynni síra
Jón Austmann f nokkru mei&andi, þab aptur
kallast bjer roe&, sem ótalab og órjelt.
þetta apturkall bib jeg ritst. herra B.
Jónssou á Akureyri, ab taka í næstkomandi
blab sitt Norbanfara,
Húsavík 28. marz 1871.
J. Ingvaldsson.
* *
Af hinum ofannefndu tveimur seinustu
greinum sje jeg mjer til mikillar ánægju, ab
þeir nafnarnir ern sættir tieilum sáttum ; þetta
glebur mig því meir, sem bábir þeir, er tijer
áttu hlut ab rnáli, eru mjer a& góbu einu
kunnir ; og iivab sjera J. Aústmarin áhrærir,
þá var þab aldrei tilgangur minn meb ab taka
greinina í blafcib, a& mei&a meb herini alkunna
sæmd lians, heldur fyrir ítrekaba beifcni „í-
búans“ o : sjera J Y. ; þóttist líka sjá, eins
og nú er ákomib vib daginn, a& iijer færi
eitthvab millum mála og ab misskilningur og
missýningar rjefcn hjer sumum orbum , sem
góbir menn mundu leibrjetta og færa til betri
vegar. Eins og Nf. sýnir og rnenn vita, eru
málalokin orbin þau sem á&ur er getib, og ab
sæmd sjera Jóns Austmatms er orbin út-
breiddari og þjóbkunnari enn ábur.
Ritst.
Hinn gódi sig felur, etm fanturinn Ijómar
i falsletjri dýrd vpp d lyginvar sal\
„Líii&“ eptir B. Gröndal.
I Norbanfara frá 28. jan. þ. á. stendur
grein, er Hallgrímur Kráksson, hreppstjóri
Yxndæla, hetir ritafc nafn sitt undir. — Abal
efni greinarinnar, er ab bera til baka skýrslu
Jóns Pjeturssonar unr „Stóbhrossadrápib“ á
Hnrgárdalsheibi næstli&ib haust, og þá jafn-
framt ab fegra þab rnál í almennings augnm.
Enda þótt sumt athæfi sje svo lagab, a& því
sje varla bót mælandi, kann jeg þó eigi ab
lasta þann tilgarig höfundarins, ab leggja „ó-
lánsmanni“ lýknaryrbi, enn þetta er þó því
ab eins vítaiaust, ab hlutdrægnislaus sann-
mæli, sjeu eigi köllub „gersakir, iihnæli og á-
burbur“, a& sá sje eigi lýstur lygari, sem satt
segir, sá rangiátur og hlutdrægur, sem aldrei
lietir vísvitandi gjört á blut nokkurs manns.
Enn í öllu þessu befir hreppstjórinn gjörzt
sekur í áminnstri grein, enda væri hún óþol-
andi ef ómenntabur málrófsmabur ætti þar ekki
hlut ab máii
þab er svo ab sjá, sem „höfundin-
um“ hafi verib þungt í skapi, er hann byrjabi
á greitt sinni, enda er það eigi óliklegt, ab
f r æ n d r æ k n i sje í hans augum ,,frum-
skylda allra Iögskyldna‘‘, enn hvab sem því
líbur, — bræbi lians brýzt út í þeirri hinni
venjulegu mynd, sem gengiö hefir og ganga
mun í arf tii allra þeirra, er svívir&a vilja
saklausa menn.
þjer segib, hreppstjóri gó&ur! ab skýrsl-
an um tryppafundinn beri með sjer, a& þau
liafi verib rekin „lilefnislaust'* cnn þab er
ranghermt, eins og hver, sem vill, getur sann-
færzt um. þ>ar er eigi meb einu orbi minnst
á tilefni rekstursins, því a& bæ&i liggur þab
fjærri a&alefni skýrslunnar, enda er þab vita-
skuld, sem engiti getur í móti mælt, hvort
sem hann býr í Blönduhiíb eba Yxnadal, ab
ágangurinn af stó&hrossunum, var abal tilefni
hinna hörmulegu óyndisúrræba bóndans á Gili.
Öll röksemdalei&sla höfundarins um þetta efni,
er því óþörf og ástæ&ulaus. Enn á hinn bóg-
inn fur&ar mig á, hve einfaldur vesalings
hreppstjóriiin er, a& leiba athygli manna ein-
mitt ab þvi atri&i, sera hlýtur að styrkja hjá
þeim þá sannfæringu, ab verkib hafi verib
unnið í hefndarskyni, Ef þab hefbi verib
drj?gt af þeim tnanni, sem hvorki heffci átt
neitt sökótt vi& hrossin nje eigendur þeirra,
hefbu menn naumast getab gjört sjer í hugar-
lund, ab slíkt verk væri meb vilja framib.
Hjer er þar á móti ailt öbru máli a& gegna,
þar sem framburbur hreppstjórans sjálfs bein-
línis ber tneb sjer, a& hin rammasta hcipt
helir um mörg ár verið a& búa um sig f brjósti
þess manns, sem a& veikinu er vaidur. f
þessu atrifci hafib þjer sannarlega reynzt ó-
dyggur svaramabur, þann vitnisburb, er þjer
ab öfcruleyti gefið skjólstæ&ing ybar, læt jeg
a& vísu eins og vind um eyrun þjóta, enn
því fer fjairi, a& jeg vilji áfellast hann, hann
hefir sinn dóm með sjer, hvab sem uin hann
ver&ur talab.
þjer segib enn fremur a& sveitungar yb-
ar haíi beitt ymsum brögfum tii þess a& verj-
ast ágangi af hrossum að vestan, enn allar
þær tilraunir hafa ýmist verið nrjög óheppi-
legar, eður beinlfnis andstæðar öllum rjettum
landslögum; enn sú a&fer&in er þó illmann-
legust, er þjer af ásettu rábi látib ógetib, sú,
ab iáta lirossin standa inni, svo dögum skipt-
ir, ári þess a& gjöra eigendunum aðvart þar
um. Enn þab er tilgangslítib, að fást um
a&rar eins smábrellur, þegar ákaflegum spill-
virkjum er lítill sera enginn gaumur gefinn,
Eitt er þab enn, er þjer lýsið lygi í skýrsl-
unni um tryppafundinn, a& stóbhrossum hjer
í sveit sje venjuiega smalab um ,,mibgöngur“,
jeg má að vísu fortaka, a& þetta standi nokk-
ursta&ar í nefndri skyrslu, enn dável get jeg
vorkennt hreppstjóranum sjóndepruna.
þab sem þjer segib um vanhir&ingu Blönd-
hlí&inga á tryppum sínum, er tilhæfulaust, þau
eru rekín saman á húerju hausti, enn hitt er
e&lilegt, að þeir geti eigi allir svo fljótt, sein
æskilegt væri, smalað saman þeim tryppum,
er nortur í Yxnadal hafa verib rekin tii ó-
grei&a.
þ>jer segib a& vestanmenn þiggi greiða og
góðgjöruir af Ixndælum borgunarlaust, og er
slíkt ekkert tiltökumái, því þab er aisiba um
allt land, ab greiða fyrir gestum og gangandi;
hins látib þjer þar á móti ógetib, ab þeim móti
borgun hefir verið neitab þar um húsaskjól a&
vetrardegi.
þ>jer dróttib þvf ab Skagfirbingum, ab þeir
þekki hvorki nje ræki iögskyldur sfnar, enn
jeg get frætt yður á því, a& þó þjer sjeub
hiep|istjóri, þá hafib þjer ekkert vit á siíku,
nje heldur erub bær a& dæma um þab.
f>a& sem þjer segib um stóðhrossarekst-
urinn sjálfan, abstö&una, þar sem hrossin voru
eptirskilin, og vifcskilnafc rekstrarraanna vib
þau, er ekkert annab enn laust rugl, sumt
satt, og sumt logib, ein8 og vifc er a& búazt,
þegar sögur ganga margra í milli. A& hross-
in hafi fennt, er svo heimskulegt, a& þa& tek-
ur ekki svörum, eins og þab er sannarlega
hlægileg röksemdaleibsla, a& gráa merin frá
Ytbivölium hafi eigi verib meb þeim timinerkj-
um, er Jón lýsir í skýrslunni, eiuungis af því
að samleitarmenn hans sáu hana ekki! þarna
hefir slegið út í fyrir aumingja hreppstjóran-
um.
Enn ekl^i lífcur iangt um, áður enn þjer
náib ybur ni&ur á kostunum, meb því ab nfba
yfirvald Skagfir&inga. Jeg vii ab vísu ekki
eyba or&ura vib ybur um það mál; enn öðrum
lesendum Norbanfara vil jeg segja þab, a& vi&
rjettarhald þab, sem hreppstjórinn minnist á;
er svo ab or&i komizt: „og var (o: yitnifc Jón
Pjetursson) ánainntur um sannsögli". Hvort
er nú líklegra, ab hreppstjórinn sje svo skiln-
ingsdaufur, a& hann viti eigi, hvað það er „á-
minning um sannsögli fyrir rjetti“, eða svo
illgjam, a& hann vilji ekki skilja þab rjett, enn
jeg vona ab öllurn öbrum mönnum hljóti a&
\ vera það fullljóst, a& þetta er ekkert anna&
enn áminning tii vitnisins um, ab segja þab citt,
er það „Ireysti sjer tii a& stabfesta meb eibi“
Og jeg álít óþarfa ab taka þa& fram, a& þing-