Norðanfari - 11.09.1871, Blaðsíða 2

— 76 —
bezt í prívatbrjefum til presta og ýmsra gó&ra
manna um þetta naubsynjamál".
■íf «1
* *
Vjer viljum geta þess, aí> þa& er oss afe
nokkruleyti afe kenna, afe ofannefnt fundarbald
og prentsmifcjulög, eigi var& prenta& fyrri en
nú í þessu blafei, er vjer vonum a& eigi komi
a& sök, heldur ver&i undandráttur þessi prent-
smi&junni einmitt til gó&s, því annars er ó-
víst a& ofan nefnt brjef hef&i veri&oss rita&,
en sem vjer þó álílum nau&synlegt a& komi
fyrir sjónir sem flestra þeirra, er hlut eiga
a& prentsmi&junni og‘ framvegis kynnu a& vilja
þess heldur styrkja hana.
eiólar í hjaltadal,
(kve&i& 1871),
Iljer hef eg nú liti&
höfu&ból veglegt
hins nafnkennda
Hólasta&ar;
lý&frægt í Nor&ur-
lands fjór&ungi
Islands bygg&ar
frá öldum fyrri.
Hjer má augljóst sjá
ey&ileggjandi
tímans byltinga
er tjón opt vinna;
þrifnar voru hje&an
þjó&stiptanir,
lý&fræg prentsmi&ja
og lærdóms skóli.
Hrundi& var biskupsstóli’
frá höfu&býli,
vald kennimanna
vikife er burtu;
hrakin líka hjátrú
hins helga fö&ur
me& þrykkjandi þjóbkúgan
þrælslegustu.
Svo er mjer sem sjái
af Sigmunds ni&ja
stefndan hra&fara
til hæ&sta rjettar
grimman liar&stjóra
ganga hje&an;
duga nú ei brög&
nje bannfæringar,
Rckin lít eg einnig
Rögnvalds arfa,
byskup har&Iyndan,
me& byr&i á ber&um
þa& er Hvassafells
þrykkjandi au&ur,
me& vjelum afla&ur
vissulega.
Hje&an sje eg hafna
á helgum ljóssvamgjum
megin máttstólpa
musteris Ðrottins
Gu&brand og þorlák
Gísia og Stein,
er hje&an út dreif&u
helgum fræ&um.
þrír hjer nafngreindir
á þjó&ar mál vort
fær&u Gu&s fjárhirzlu
fagra dóma
en hinn fjór&i
út gaf sjálfur
helgidaga bók
411 húss andaktar.
Skar& er nú hjer
fyrir skildi orfeife
drúpir Nor&urland
því dróttir sakna
fornra stiftana
frægra í Iandi,
er ómildra hendur
umbylt Ijetu.
Hjer stendur þó enn
heilagt musteri,
dýr&Iegt Drottins hús,
dómkirkjan forna,
meistara lega myndu&
af manna höndum;
geymir fjöld frægra
fui&uverka.
Iljer eru mestu
meistara emíti
saman söfnuö
í salnum helga
til endiirminningar
ódau&legrar
um mynd Gu&s auglýsta
! meistara höndum.
Hjer er veglega
hýstur sta&ur
af lýfesnillingi
lær&ra manna.
Rlómgist fræg& hans
í blessan og heiferi
hjá aíkomendum
til ystu kynkvísla.
Hjer eru gesfrisin
göfugmenni,
votta höf&ingslund
Og hátta prýM
er sól krýnast munu
sigurkransi
verndi sta& og lý&
voldugur Drottinn.
Vegfarandi.
BRJEP FRÁ ISLENDINGl í BRASILÍO.
Curitíba 19. marz 1871.
Kæri vin I
Brjef þitt af 24. júlí f. á. me&tók jeg 27.
f. m. og var mjer sem jafnan áíur, hin mesta
gle&i a& fá brjef a& heiman, og frjetfa allt
bærilegt af kjörum ykkar kunningja og vina
minna. A undan þessu brjefi vona jeg a& þú
verbir buin a& fá brjef frá mjer semjegskrif-
a&i þjer 2, september f. á., og ætla jeg því
ekki a& taka neitt upp aptur, af því sem jeg
skrifa&i þá.
þ>a& gjörir mjer mildar áhyggjur a& hugsa
um hi& bága ástand, sem margir á Islandi hafa
vi& a& búa, og sem a& líkindum ver&ur ár frá
ári almerinara, þú getur líka um þa& í brjefi
þínu, a& ekki mnndi færri nú en á&ur, sem
iöngun hef&i til a& komast af landi ef álit-
legt færi gæfist á því, og mjer þykir þa& engin
fur&a, því jeg sje nú glöggvar en fyrrum hva&
heimskulegt þa& er a& halda sig skyldugan til
a& vera alla sína æfi þar sem hann er fæddur.
Hin ágætu lönd hjer í Vesturheimi, sem liggja
enn nú a& mikluleyti au& og ónotuö, hefir for-
sjónin vissulega ekki ætlaö a& skyldu ver&a
svo um aldur og æfi, enda flytur nú árlega
fólk hingaö frá öllum löndnm Nor&urálfunnar
nema Islandi einu, sem þó er har&ast og
óbyggilegast. Jeg vil nú a& landar mínir fari
alvarlega a& hugsa um þetta málefni, hvort
ekki muni rá&legt a& færa sjer í nyt fækifæri
þa& sein jeg vona a& nú gefist, þa& er ókeyp-
is flutningur frá Hamborg hingaö; ieg haf&i or&i&
þess áskynja þegar jeg skrifa&i fyrra brjefiö, en
befi nú sí&an fengiö vissu fyrir því; fyrir nokkru
sí&an talafei jeg um þa& vife forstjóra Schmi&t frá
Assunguy, sem kva&st þá bafa í áformi a&
fara til Hamborgar í maí næstkomandi til a&
útvega fólk, a& flytja í þetta fyiki, og sag&i
skýlaust a& flutningarnir yr&u fríir; jeg sag&i
honum frá liögum landa minna, og löngun
sumra þeirra til a& komast hingaö, mjer virt-
ist hann gefa gaum a& því rnáli, og kva&st
gjarnan vilja hjálpa þeira, þa& sem hann gæti
til a& komast hinga& ; þegar jeg sag&i honum
a& flestir þeir sem vildu fara, mundu varla
hafa efni til a& komast til Hamborgar því sí&ur
lengra, og spur&i hann hvert reynandi mundi
a& leita um frian flutning alvcg frá Islandi,
þá hjelt hann svo vera, og lofa&i mjór a& hann
skyldi tala um þa& vifc ríkisstjórnina, munnlega,
því hann ætti fer& innan skamms til Rio Janciro
Litlu seinna tala&i jeg vib fylkisstjórann hjer,
og spur&i hann hvert árei&anlegt væri a& stjórn-
0
in veitti fría flufninga frá Nor&urálfu hinga&’
og sag&i hann þa& svo vera. þegar jeghafti
sagt honum frá tali mínu vi& hr. Schmi&t, spur&«
jeg hann hvert stjórnin mundi veita fría flutn-
ingafrá Islandi og vildi hann fullyr&a þa&; hann
kva&óvístum fer& Schmi&t til Hamborgar í ár,
en sag&i a& ef jeg vissi menn á Islandi, seffl
vildu komast hinga&, þá skyldi jeg gefa sjer
uppskrifu& nöfn þeirra og hjera&s þess er þeif
væru í, þá skyldi hann skrifa mági sínum í Hío
Janeiro sem væri þar í ríkisrá&inu, og mundí
hann skrifa einhverjum erindsreka í Nor&ui'
álfu er ljeti sækja fölkife 0g flytja hingafe. M
sag&ist ekki a& svo stöddu geta gefi& honu111
nöfnin; og þyrfti jeg fyrst a& skrifa heim og
fá þau þa&an.
Vi& þetta stendur fyrir mjer, en nú vll
jeg bi&ja ykkur, sem hafi& verib þessu máfl
lilynnandi, a& gjöra hva& ykkur sýnist skynsaW'
legt og rjett því ti| framkvæmdar, og sjerílagl
senda mjer nöfn þeirra, sem ntí gefa síg fra®
til a& vilja fara, og þa& svo fljdtt sem mögu'
legt er; þafe álít jeg betra ab nokkrir einhleyp'
ir menn færu á undan til a& kynnast dálíti*
tungumálum. Jeg skal gjöra þa& sem í mín«
valdi stendur, me& að vera hjálpsamur og lei&'
beinandi þeim sem kynnu a& koma á
minn fund. Jeg vona a& me& Drottins hjálp
gangi hjer allt bærilega og ef íslendingar fjölg'
u&u hjer, mundu þeir ekki standa á baki allr»
annara þegar frammlí&a stundir.
þó jeg viti a& þi& hafi& fengi& „okkra
þekkingu á því hvernig hjer hagar tj|; vil jeg
þó diepa hti& eitt á þa&, Cnritiba er höfu&'
sta&ur þessa fylkis (Paranafylkis), og a&seturs-
sta&ur fylkisstjóra, stendur á þessu hálencli
hjerum bi! 4000 fet yfir sjáfarmáli, loptslagiö
er því eins og jeg hefi á&ur sagt, einkar hag'
felt nor&urlandabúum og landife bjer á öllu há'
lendinu, svo vel af náttúiunni laga& til akur-
yrkju og kvikfjárræktar, a& þess ver&ur ekki
úskafe betra, þa& eru stórar grassljettur me&
öldumyndu&um hæ&um, á millum hverra a&
renna ótal smá=ár og lækir í einlægum krók'
um, sem eru flestar fullar meb ýmsar smá-
fiska tegundir; hvar sem ma&ur er staddur á
sljettum þessum, er a& sjá á eina e&a fleiri
hlifear skógar stykki smærri e&a stærri, og erU
þa& mest hin risavöxnu þráðbeinu furutrje
(Pinheiro), sem eru undra fögur. Hjer spretta
allar Nor&urálfukotntegundir, aldini og ávextir,
hjá þeim sem leggja stund áa&ræktaþab, og
gjöra þa& helzt þjó&verjar sem árlega fjölga bjer;
flestir koma þeir efnalausir og liafa sig þó vel
á fram, enda þo þa& tálmi velmegan þeirraj
a& þeir hafa flestir oflítife land, því þeir búa
hjer í kringum sta&inn á leigu löndum stjórn-
arinnar, sem eiga a& leggjast til sta&arins, og
eru þess vegna ekkiseld; stærri löndum er út-
býtt fjær sta&num.
Nýiendan Assunguy liggur hje&an f norí-
vestur bjer um bil 2 daglei&ir í burtu, í dal-
verpi nokkru sem liggur í gegnum fjallgar&inn,
liggur hún því nokkub lægra en hálendife en
þó talsvert hærra en strandlendið, hitin er þar
því rnikife meiri en hjer en loptife eptir því sem
allir segja miki& Ijett og heilnæmt landi&
er mjög frjóvsamt, alþakife skógi me& gnæg&
af góvum trjám, svo sem: Araribá, Jacarandá,
Canellá, Perova, Sedro, Kanharan, Hípó, o.
s. frv.; þar er einkanlega ræktab, sykurrcir.
kaffi, tóbak, maís og baunir, en þar a& auki,
má rækta margar jar&epla tegundir Nor&urálfuf
jarfeepli vaxa þar en þó ekki eins vel og hjer,
eptir því sem forstjóri Schmi&t sag&i mjer þá
er þar hverjum nýlendumanni úthlutafe land a&
stærb 500 fa&ma lángt og 250 fa&mar á breidd.
lánab rentulaust í 5 ár, á því er feldur skóguí
1000 ferhirnings fa&mar og bygg&ur lítill hús-