Norðanfari - 22.06.1876, Blaðsíða 3

•kveðið, að það skyldi prenta sem allra
fyrst á kostnað sýslusjóðsins, par sem
prentun gæti fengizt með beztum kost-
um fyrir sjóðinn, og skyldi leggja svo
margt upp af reglugjörðinni, að ein gæti
komið á livert lögbýli innan sýslu og
100 expl. að auki.
13. Oddviti lagði fram uppkast til nýrrar
markaskrár fyrir sýsluna með 12 fylgi-
skjölum, en pað voru skrár yfir fjár-
mörk í hverjum hinna 12 hreppa sýsl-
unnar. Yar mörkunum raðað í upp-
kasti oddvita eptir hreppum, en að öðru
leyti eptir stafrófsröð í hverjum hrepp.
En sýslunefndin áleit lientugra, að raða
öllum fjármörkum sýslunnar í einu lagi
eptir stafrófsröð, eins og gjört hefir ver-
ið að undanförnu, og fól oddvita á liend-
ur að gjöra pessa breytingu, en áður
skyldi pó senda marlcaskrá lireppanna
heim aptur til leiðrjettingar. Markaskrá
sýslunnar skyldi síðan prenta á kostn-
að sýslusjóðsins, eins og reglugjörð pá,
sem áður er nefnd.
14. |>á lagði oddviti fram nokkrar kærur,
er sýslunefndinni höfðu verið sendar til
úrskurðar úr 3 hreppum um sveitarút-
svör o. fL Skipti sýslunefndin sjer pá
i 3 smærri nefndir til að rannsaka pessi
mál, og voru að pví búnu álit nefnda
pessara borin upp og rædd í sýslu-
nefndinnL
15. Frá hreppsnefndarmönnunum í Prest-
hólahrepp höfðu komið margar kærur,
er sprottnar voru af skorti á samkomu-
lagi peirra í milli um stjórn sveitarmál-
anna par í hreppi; en flestar pessar
kærur svo lagaðar, að sýslunefndin varð
að vísa peim frá sjer, og gefa hrepps-
nefndinni áminningu um að iáta af inn-
byrðis prasi, sem hreppnum gæti verið
hásld búinn a£
1®* 10. Yoru tekin fyrir hvert eptir ann-
að 4 kærumál einstakra manna um nið-
urjöfnun sveitarútsvara í Húsavíkur-
hrepp og Kelduneslirepp. Höfðu kær-
endurnir allir fyrst borið sig upp um
mál sín, hver við sína hreppsnefnd og
pær fellt úrskurð í málunum, en látið
hjá líða að gefa kærendunum í tækan
•tíma tækifæri til að skýra mál sitt á
nefndarfundi, eins og boðið er í 19. gr.
sveitarstjórnarlaganna 4. maí 1872. Af
pessum ástæðum póttist sýslunefndin eigi
geta komizt lijá pví, að nema pessa úr-
skurði hreppsnefndanna úr gildi og vísa
málunum heim aptur, svo pau yrðu lög-
lega undir búin, og nýir úrskurðir kveðn-
ír upp í peim af hreppsnefndunum.
20. J>á var tekin fyrir kæra oddvita lirepps-
nefndarinnar í Skútustaðahrepp, um
ga*ignaóskil nokkurra búenda í Helga-
staðahrepp. En sýslunefndin áleit mál
petta, eins og pað var lagað, sjer óvið-
komandi, og vísaði pví pess vegna
frá sjer.
21. Oddviti skýrði frá, að hann hefði leitt
til lykta eptir áskorun amtmanns mál,
sem hafði verið borið undir sýslunefnd-
ina um breyting á göngu póstsins í
Jnngeyjarsýslu, og ljet nefndin sjer pað
vel lynda.
22. J>á var endurskoðunarmaður kosinn til
að yfirlíta reikning sýslusjóðsins, ogvarð
Þórður Guðjohnsen verzlunarstjóri fyrir
peirri kosningu.
23. Var rætt um fundarstað eptirleiðis fyrir
sýslunefndina. J>að pótti sjálfsagt, að
halda fundi nefndarinnar að jafnaði í
Húsavík, en af pyí hætt er við, að par
verði erfitt að fá húsnæði til fundar-
halda framvegis, pá var stungið upp á,
að fá leyfi til að gjöra svo við loptið
yfir fangahúsi pví, sem par var byggt
næstliðið sumar, að sýslunefndin gæti
lialdið par samkomur sínar; og með pví
Húsavíkurhrepp einnig vantar pinghús,
virtist nefndinni vel til fallið, að sama
herbergi yrði liaft til pess, og að sýslu-
fjelagið og Húsavíkurhreppur borguðu í
sameiningu kostnað pann, sem af pví
leiddi, að gera við fangahúsloptið.
24. Að síðustu kom fram beiðni frá lirepps-
nefndinni í Sauðaneshrepp um sampykki
sýslunefndarinnar til pess að kaupa á
kostnað hreppsins nokkur hundruð í
fasteign, og veitti sýslunefndin leyfi petta.
Fleiri mál komu eigi fyrir á pessum
nefndarfundi.
*
* *
— |>egar menn hafa lesið ofanprentaða
sýslunefndarskýrslu, sem samin er af hinum
pjóðkunna, gáfu- og menntamanni, herra
dannibrogs- og alpingism. Einari Ásmunds-
syni á Nesi í Höfðaliverfi, vonum vjer að
menn sannfærist um, að pað er nauðsynlegt
og fróðlegt, að alpýða fái árlega að vita hvað
gjörizt á sýslu- og amtráðsfundum vorum og
hvern árangur peir færa; vjer vonum pví,
að sýslunefndirnar í Húnavatnssýslu, Skaga-
fjarðarsýslu, Eyjafjafjarðars., báðum Múla-
sýslunum og amtsráðið hjer í Norður- og
Austurumdæminu, sýni oss pá velvild og
blaði voru pann sóma, að senda oss nefnd-
ar skýrslur til prentunar í blaði voru, pó
vjer óttumst fyrir, að pað rúmi pær ekki,
nema eina og eina í senn í kverju blaði, og
oss á hinn bóginn virðist rjettast, að slíkar
skýrslur ættu að prentast í riti sjer, t a. m.
eins og stjórnartíðindin, og prentunarkostn-
aðurinn að takast af opinberu fje.
Ú r h r j c f i.
í>ó að hugvitsmennirnir finni svo að
segja daglega upp ýmislegt pað, er orðið
getur til gagns og prýðis, og liin útlendu
blöð beri uppgötvanir peirra jafnótt út um
heiminn, pá er pað mikið sjaldgæft, að blöð
vor liafi pess konar meðferðis. Siðan Klaust-
urpósturinn var á dögum, sem meðal svo
margra parflegra ritgjörða fyrir alpýðu, flutti
lienni í hverjum mánuði nýjar uppgötvanir
annara pjöða, hafa víst margir saknað pess,
að fá ekki lengur neina vitneskju um fram-
för annara pjóða í listum og hagleik, og
yfir höfuð í öllum peim uppgötvunum, er
vjer af lýsingunum einum saman og upp-
dráttum getum gjört oss skiljanlegar og fært
oss í nyt, og einkum sakna menn pess, að
blöðin fræða oss svo sjaldan um pær upp-
götvanir, er gæti orðið kinum búnaðarlegu
framförum vorum til eflingar. |>að getur
verið svo ótal margt, er fundið hafi verið
upp í ýmsum löndum á fyrri og síðari tím-
um, en sem vjer enn eigi köfum fengið
neina vitneskju um, og sem pó mætti verða
oss til margfaldra nota. J>að hefði t. a m.
víst fáum dottið í hug núna fyrir skömmu,
að spara mætti hinn dýrmæta eldivið til
helminga með dálítilli moðhrúgu, en ein lítil
grein í hinu vinsæla bl. voru „ísafold“, hefir
komið pví til leiðar á fáum vikum, að moð-
ið, sem víðast er nóg til af, mun nú pegar
á all-mörgum heimilum brúkað til pessa
augnamiðs, og hafa pessar tilraunir heppn-
ast alstaðar svo vel, að engin eldakona, sem
petta hefir reynt, mun leggja niður pessa
nýju aðferð. J>að verður ekki metið, hve
miklu slíkar greinir, sem hin áðurnefnda
grein um moðsuðu, geta komið til leiðar hjer
í landi, og eru pær pví mikið of fáar. En
pað er ekki svo mjög að furða, pó vjer sje-
um eigi fræddir um útlendar uppgötvanir,
pegar vjer pegjum sjálfir um flest pað, er
vorir eigin hugvitsmenn uppfinna til lagfær-
ingar í verklegum efnum. Vjer höfum pó
hugvitsmenn, og peir eru eigi allir aðgjörða-
lausir, pað sýnir meðal annars ritgjörðin um
verkvjel Jónasar Símonarsonar á Svínaskála-
|>ess lconar væri vert að gefa gaum, og slíkir
menn sem höfundur áminnstrar verkvjelar
ættu pað skilið, að peim væri sómi sýndur
af pjóðinni. J>að sýna líka ýms áhöld, er
ýmist hafa verið uppfundin eða endurbætt
á síðari tímum, og vil jeg hjer nefna hey-
hrip Eyfirðinga, uppfundin af Benedikt óð-
alsbónda Jóhannessyni á Hvassafelli. J>essi
lirip eru mjög lientug fyrir vott hey og
spara karlmannsverk við binding votabands,
og ættu pau pví að útbreiðast um landið til
gagns fyrir bændur og maklegs lieiðurs fyrir
höfundinn. Mundi mega smíða pau eptir
nákvæmri lýsing og uppdrætti frá einhverjum
peim manni, er hefði brúkað pau, og skora
jeg á Eyfirðinga og aðra, er kunnugir eru
brúkun hripa pessara og nytsemi peirra, að
pegja eigi lengur yfir peim, lieldur hvetja
fleiri til að brúka pau. En sjer í lagi skora
jeg á blaðastjóra vora, sem allir eru hinir
merkustu framfaramenn, að peir láti blöð
sín færa oss kaupendum peirra, allt pað
gagnlegasta af uppgötvunum annai-a pjóða
frá peim tíma, er Klausturpósturinn var út
gefinn. Með pessu gætu blöðin máske gagn-
ast pjóðinni meir en með flestu öðru um-
talsefni, er pau liafa meðferðis, pó pað sje
margt óneitanlega gott og gagnlegt.
f
Jón Árnason.
Syrgjandi og linípin söng-gyðjan blíða
saknaðar augum rennir of frón,
mennta hún grætur mæringinn fríða
og mannvininn kærasta Árna son Jón.
Skagafjörður einn skörung par missti,
skjótt pví in grimma örlaga-dýs,
feigðar pungskilda feiknstafi risti
fast á vatnanna helprungnum ís.
Einstakur lista og mannkosta maður
[moldar til genginn] var snillingur sá,
frjálslyndur, vinhollur, gestrisinn, glaður
gáfurnar skinu á vonliýrri brá,
skáldmæltur, blíður og skemmtinn, við lýði
skeytti lítið um fordildar-gróm,
skreyttu víða hans skáldskapar-smíði
skínandi fögur hugmynda blóm.
Eramúrskarandi lipur hans lundin,
ljetta vildi sjerliverra mein,
fjörug æ sálin og fjölhæfust mundin:
fagurt á verkunum atgjörfið skein;
eyrunum dillaði söngrómur sætur,
svo að stórlega undraðist hver;
varla hittist maður eins mætur
að menntum sálar og líkamans hjer.
Áhuga á málum föðurlands friðum
funheitan bar, með pjóðkunnri dáð,
fjelagsskapar frömuður tíðum
framsýni’ ei brast nje sköruleg ráð:
•einhver líka búhöldur bezti,
blessuðust efnin mikil og frið,
fáir en hann, pö fjölmörgum gesti,
fögnuðu betur á sjerhverri tíð.
Yarla nokkur vinsæld hjá þjóðum
virðingarfyllri nje indælli hlaut,
vann til pess með verðugleik góðum
veitandi halur á kærri pjóðbraut;
helzt pví lengi harmandi viða
hafa góðvinir tárvota brá,
mannvinar geymist minningin fríða,
meðan hjörtun í brjóstunum slá.
Með skáldlegri tign hann ljek sjer gegn lífið
Ijómandi prýddur vizkunnar krans,
óláns tilfelli, andstreymi’ og kífið,
ei gátu bugað neitt glaðsinni hans;
nær sorgirnar hús sjer byggðu í barmí