Norðanfari - 31.10.1876, Page 4

— 104 —
það drógst þangað til 17. maí, íiálfan priðja
mánuð. og var mörgum farin að leiðast sú
loið, sem von var, pví flestir voru pen-
ingalausir og pá vinnulausir í tilböt, og
urðu að kaupa sjer fæði; en pað versta var
pó, að margir urðu ofseint fyrir, með að
hreinsa og sá í lönd sín, en'porðu ekki að
taka peningalán pó pað hefði fengist, vegna
pess peir voru sumir orðnir hræddir um,
að peii' fengi aldrei neitt, enn pað kom pó
allt á endanum. En orsök til biðar pess-
arar var einkanlega sú, að eptir að A. B.
Eoster contractor járnbrautarinnar, meðtók
allar skýrslur, reikninga og nppdrætti, af yfir-
manni línunnar, pótti honum pað hafa kost-
að síg meira, heldur enn hann bjóst við,
vildi pví upphefja samninginn við stjórnina,
nema hún gæfi honum 5—7 púsund doll.
meir á liverja mílu, heldur en samið var
um og hafði pað fyrir ástæðu, að stjórnin
hefði við samningsgjörðina sagt honum, að
landið væri miklu sljettara og betra fyrir
járnvegi, lieldur enn pað nú reyndist, gekk
pví mál petta í gegnum ríkispingið í Ottawa
næstl. vetur, (fylkis- og ríkisping eru setin
á veturna, en ekki á sumrin), og pangað
til pað væri til lykta leitt, vildi Foster ekki
borga verkamönnum sínum, sem orsakaði
áður sagða bið, fyrir alla er unnu fyrir hann
næstl. vetur“.
J*jf>ðhátíð og gripasýning
Banclaríkjanna í Vesturlielml.
(Frh., sjá nr. 45.—46.). Að bæninni lok-
inni, var lofsöngur pjóðskáldsins "Whiters
sunginn og spilaður, síðan flutti formaður
nefndar peirrar, er staðið hafði fytir aðgjörð-
um öllum. er lutu að gripasýningunni, ræðu,
sem var pessa efnis:
„J>ó oss að undanförnu hafi. brugðist
margt og vjer par að auki haft ýmislega
baráttu og andstreymi við að stríða, pá er
pað einkisvert móti sannfæringu peirri, að
í engu tilliti sje ofmjög lagt í sölurnar til
að vernda minningu peiri’a miklu manna,
sem pjóð vor á að pakka tilveru sína og
mikilleik. Endurminningin um atburðina
1776, endúrvekur pakklætistilfinningar í sál-
um vorum. Samkoma pessi, sem svo margir
frá öðrum löndum hafa heimsótt og taka
pátt í palcklætisskuld vorri til hinna nefndu
miklu manna, eru laun vor. Vjer óskum
yður vegna pessa dags til hamingju. Fjöldi
útlendra manna er hingað kominn, til pess
á friðsamlegan hátt, að keppa við oss og
vjer við pá, en allir í peim tilgangi að læra
eitthvað nytsamlegt og fróðlegt; gripasýn-
ingin er einskonar skóli. því betur sem
lectiurnar eða ætlunarverkin eru numin í
skóla pessum, pvi meiri verður ávinningur-
inn, og ef að gripasýningin ber pann ávöxt,
að menn læri að virða hvorir aðra, svo hafa
peir ástæðu til að vonast pess, að virðing-
in fyrir honum, sem í hæðunum drottnar,
verði almenn og söngvar englanna heyrist af
nýju: „Dýrð sje Guði í upphæðum og friður
á jörðu og mönnum góður vilji“.
Síðan var lofsöngur skáldsins Siðney
sungin og spilaður, og um leið hástöfum
tekið nndir með gleðiópi af manngrúanum.
Stóð pá upp Havley oddviti fjárhagsnefndár-
gripasýningarinnar frá Boston, og mælti á
pessa leið:
„Fyrir nokkrum árum síðan lýsti forseti
Bandaríkjanna pví ýfir, að pað ætti vel við,
að minningin um næstliðna 10Q ára öld væri
innnifalin í pví, að stofna gripasýning, hvar
safnað væri saman öllum tegundum af skepn-
um og landsnytjum, er til væru í Banda-
ríkjunum; einnig að par kæmi til sýnis allt
pað, er vottaði hverjar framfarir, að pjóðin
hefði tekið á nefndu tímabili, í jarðyrkju,
! handiðnum, framkvæmdum og vísindum m. fl.
Til pess nú að pví gæti orðið framgengt og
að gripasýningin kæmist á í tæka tíð, var
kjörin nefnd manna, er skyldi annast um
að allt pað, er að undirbúningi gripasýning-
arinnar lyti, sem opt hefir verið torsóttt,
sjer í lagi vegna élags pess, er verið hefir
á peningalegum viðskiptum Bandar. manna;
allt fyrir pað vonum vjer samt, að árangur-
inn af kappsmunum vorum, ávinni sjer pó
fremur með- en mótmæli.
Hinn 4. júlí 1873, var petta svæði, er
vjer uú stöndum á, vígt til pess að par
skyldi standa hin fyrirhugaða gripasýning.
Fyrir 21 mánuði síðan, var byrjað að byggja
höll pessa; öll hin sýningarhúsin, sem ern
181 talsins, var byrjað að byggja fyrir 12
mánuðum síðan. Innan peirra vebanda, sem
gripasýningarborg pessi stendur, stóðu hús
hinna frægu manna og föðurlandsvina, í
hverra minning samkoma pessi og sýning
er. Hjer var pað í pessari „Bræðraborg“,
hvar Washington og fjelagar hans sættu
gestrisnum viðtökum og íengu góð ráð. |>jer
hafið án efa tekið eptir pví, hve haganlegur
staður pessi er fyrir sýninguna, í sambandi
við hina hagkvæmu tilhögun, sem er á öllu,
er eð sýningunni lýtur. J>jer hafið og tekið
eptir pví, hve mannúðlega og aflmikla aðstoð
fylki petta og borg hefir veitt fyrirtæki
pessu; auk pess, sem einstakir veglyndir
menn af pjóð vorri hafa liðsinnt fyrirtækinu.
1 nafni Bandarikjanna hafið pjer herra
rikisforseti mannúðlegast, boðið stjórnendum
annara pjóða, að eiga pátt í gripasýning-
unni, enda eru pegar komin hin æskileg-
ustu svör um petta frá fjarlægustu löndum,
og nokkrir af fulltrúum pjóðanna hingað
komnir, er sýnir áhuga peirra í pví að
ganga á hólm við oss í framförum íprótta
og íriðar. |>að hefir verið, nefndarinnar
innilegasta jósk, að menn frá öllum löndum
og landshlutum, hverrar trúar og kirkju sem
peir eru, sæktu oss heim á pessu júbilári,
á fæðingarstað frelsis vors, til pess par að
skoða prófhluti og gersemar framfara vorra
á næstliðnum 100 árum, og jafnframt, oss
til frama og fróðleiks, að skoða annara landa
merkilegustu landsnytjar og ípróttir, en pó
einkanlega til pess, að rjetta hverjer öðrum
bróðurlega hönd, og gefa Gfuði vorum og
feðra vorra, pað heit, að hin nýja öld taki
hinni eldri fram í siðgæði, menntun og öllum
góðum framkvæmdum, og enn fremui’, að
af pessum fundi megi spretta, eigi að eins
framfarir í allskyns vísindum, handiðnum,
akuryrkju og verzlun, heldur að pjóðirnar
tengist æ meir og meir saman með vinátt-
unnar og friðarinsböndum. — Hjer með lýsi
jeg pví pá yfir, 1 nafni forstöðunefndarinnar,
að pessi pjóðanna grípasýning 1876, er af-
hent yður herra ríkisforseti Grant“.
]pá nú Havley hafði lokið tölu sinni,
stóð ríkisforsetinn upp og mælti á pessa
leið til lýðsins:
„Landar mínir! pað hefir verið álitið að
eiga vel við, að vjer, með tilliti til pess, að
vjer erum nú búnir að vera sem pjóð í
næstl. 100 ár, söfnum nú saman öllu lflnu
merkasta, sem handiðnir vorar, hinar fögru
ípróttir, menntun, náttúrufræði og heimspeki
áhrærir, einnig hvað akuryrkjuna snertir
og almenn viðskipti, til pess að vjer pví
betur getum dæmt um framfarir vorar yfir
höfuð, í hverju pær eru mestar og í hverju
peim hefir miðað minnst áfram, og svo líka
til pess, að komast í kunningsskap og nán-
ara vináttu samband við aðrar pjóðir, sem
ættmenn vora, og af einum og sömu for-
eldrum komnir. Yjer höfum skorað á allar
hinar menntaðri heimsins pjóðir, að senda
hingað sýnishorn af ípróttum peirra, til pess
að sýna pær á sama hátt og vjer vorar, og
pannig í eindrægni og friðsemi, að keppast
hvorir við aðra. J>etta Boð vort hafið pjer
sæmt peim heiðri, að koma á fund vorn, er
vjer pökkum yður lijartanlegast. Forstöðu-
menn gripasýningar pessarar, munu í dag
og svo framvegis veita yður tækifæri til að
skoða alla gripi sýningarinnar, og um leið
sýna yðnr fegurð peirra og nytsemi. |>að
gleður oss innilega, að um leið og vjer lít-
um gripi og gersemar sýningarinnar, er votta
framfarir pjóðanna, og án efa veita yður
mikla ánægju og um leið nytsama og verk-
lega pekking, pá er pað og sem vottur hinna
miklu og merkilegu ávaxta 100 ára aldar-
innar.
Fyrir 100 árum síðan, var land vort
sem nýtt, og aðeins lítill hluti af pví byggð-
ur. Vjer höfum verið knúðir til að verja
tíma vorum og efnum til pess að fella skóga,
plægja sljetturnar, byggja íbúðarhús, verk-
smiðjur, skip og skipakvíar, foi’ðabúr m. fl.
ryðja vegi, leggja járnbrautir, grafa skurði,
smíða margskonar vjelar o. s. frv. Hið flesta
af skólahúsum vorum, kirkjum, bókhlöðum,
munaðarleysingjahúsum, sjúkrahúsum, m fl.,
hefir verið byggt á næstl. 100 árum. Önn-
um kafnir af pessum miklu framkvæmdum,
pjóð vorri til stofnunar og framfara, er eigi
mátti fresta, höfum vjer einnig komið pví í
verk, sem gripasýning pessi vitnar um, jafn-
liliða framförum annara pjóða í löggjöf, lækn-
isfræði, guðfræði, náttúrufræði ,bókmenntum,
heimspeki og liinum fögru ípróttum. Jafn-
vel pótt vjer fögnum yfir pví, hverju vjer
höfum komið í verk, gremst oss pó á hina
hliðina, að pað er ekki meira, sem vjer höf-
um getað komið til" leiðar. Svo mikið er
pó gjört, að pjóð vor stendur eigi á baki
annara, og er fær um að meta verðleik, allra
góðra framfara, hvar sem vera skal.
Jeg vona bræður, að gaumgæf rann-
sókn á öllu pví, sem hjer er saman komið,
blási yður eigi aðeins í brjóst mikilli virð-
ingu fyrir ípróttum og hagleik annara pjóða,
er pær með gripasendingum sínum hafa
veitt oss ánægjanlegar sannanir fyrir, heldur
og einnig að vera ánægðir með pað, hverju
pjóð vor hefir sjálf afkastað hin næstliðnu
100 ár.
Jeg skora á yður, að pjer vinsamlegast
viljið stuðla að pví, með forstöðumönnum
gripasýningarinnar, að hún verði sem ánægju-
legust, og öðlist sem heiðarlegust afdrif, og
gjöri lijerveru gesta og vina vorra, sem
hingað eru komnir frá öðrum löndum, sem
yndis legasta, og sem vjer enn segjum hjart-
anlegast velkomna, hingað. — Hjermeð
lýsi jeg pá pví yfir, að gripasýning pessi
sje byrjuð“.
J>egar nú ríkisforsetinn hafði lokið tölu
sinni, var veifan dregin upp á minníngar-
höllinni, fallbyssunum skotið, klukkunum
hringt, pví næst sunginn lofgjörðarsálmur
Hendels, og á meðan gengin hátíðaganga
af lýðnum með rikisforsetann í broddi fylk-
ingar, gegnum minningarhöllina og aðrar
stórbyggingar gripasýningarinnar, hvar hátíð-
argjörðinni var lokið, og um kvöldið var
borgin ljómuð upp, af óteljandi ljósum.
(Framhald síðar).
— Norðanpósturinn er enn ókominn að
sunnan, kl. 4 e. m.
— Leiðrjettingar. í næsta blaði hjer á
undan, bls. 99, 2. dálki neðanmáls, 13. 1. a. o.
allt, les: mestallt. Á bls. 100, 3. dálki, 3.
1. a. o. 92V*, les: 455/6.
gyflgT- Tnn- og útborgun í sparisjóðinn
á Akureyri framfer á hæjarpingsstofunni,
hvern virkan laugardag, frá kl. 1—2.
Eigandi og ábyrgðarm: Björn Jónsson.
Prentari: Jónas Sveinsson.