Norðanfari - 06.07.1877, Blaðsíða 3

smn ellimóða elskaða afa-, en tók hættulega
innvortis veiki, meðan par dvaldi, er hana,
eptir 10 vikna punga legu, lagði í gröfina
til sárrar sorgar fyrir hennar í fjarlægð
verandi foreldra og systkini, er ekki einu
sinni gátu verið við útför hennar. J>rúður
sál. var ágætt ungmenni, pýð og ástúðleg í
lund, vel gefin til sálar og líkama, og vin-
sæl af öllum, skyldum sem óskyldum. Henn-
ar niega pví sárt sakna hinir öldruðu for-
eldrar og allir sem til hennar pekktu.
Klyppstað, 13. maí 1877.
F. þorsteinsson.
f Jón Höskuldsson Landeyingur
var fæddur 18. september 1790, á Yoðmúla-
staðar-hjáleigu, í Austurlandeyjum innan
Rangárvallasýslu. Höskuldur faðir hans var
Jónsson, fæddur 8. júní 1767 og hjó hann
á Seli i sömu sveit, hans faðir var (Irímur
sem bjð á Úlfsstöðum, líka í sömu sveit,
bróðir Sigurðar J>orkelssonar á Búðarhóli,
einnig í sömu sveit, hins mikla skipasmiðs.
Móðír Höskuldar en kona Jóns á
Seli Grímssonar var Una Oddsdóttir, lienn-
ar faðir var Oddur Erlendsson sem lengi
bjó í Hallgeirsey, enn pá hann var paðan
hrakinn byggði liann upp Selshjáleigu; frá
hjáleigu pessari sálaðist hann hinn mikla
xnannskaða vetur, hvar um síra Gruðmund-
ur sál. á Krossi (faðir Jóns sál. sýslumans
í Yík í Mýrdal) orti, og er petta eitt vers
úr sálmi peim er hann kvað: „Erá hold-
gan herrans reiknuð, heil ein púsund nær
pað til bar, sjöhundruð siðan teiknuð, fimm-
tju og sjö pá var, mörgum minnilegasta
marzi sextánda pann, pá duðans helið hasta,
herrann út senda vann“. fann dag druklcn-
uðu 22 menn sumir frá Vestmanneyjum,
en sumir af landi, af tveimur teinæringum,
og einum áttæringi. Móðir Unu konu Odds
var Margrjet Kunólfsdóttir, systir Jóns ríka
á Höfðabreklcu í Mýrdal, synir Jóns rika
voru peir síra Runólfur á Stórólfshvoli og
síra Jón á Kálfafelli í Eljótshverfi. Kona
Höskuldar enn móðir Jóns lijet Snjálög,
fluttu pau sig að Lágafelli í Landeyjum
1804 og par andaðist Snjálög 1808, auk
Jóns áttu pau hjón son sem Oddur hjet
en sem sálaðist ungbarn. Árið 1810 giptist
Höskuldur Guðbjörgu f>orstcinsdóttur sem
enn lifir, og er 96. ára varð peim eigi barna
auðið. J>ann 10. eða 11. nóvember 1856
andaðist Höskuldur faðir Jóns 89 ára.
Á Lágafelli ólst Jón upp (nema hvað
hann var 2 ár lijá Páli á Brúnum) pangað
til 1816. að hann fór til Grims Pálssonar
verzlunarstjóra á Yestmannaeyjum (er síð-
ar varð prestur að Helgafelli), hjá honum
var hann við verzlunartörf í 2 ár. jþann
24. maí 1818, giptist Jón jungfrú Sigríði
Jónsdóttur Kikulássonar í Keldudalí Mýr-
dal, og voru pau síðan við búskap, í Aust-
urlandeyjum í 2 ár, paðan fiuttust pau 1820
að N orðurgarði í Yestmannaeyjum hvar
pau voru 3 ár, síðan fóru pau að Stóra-
garði par í Eyjunum og dvöldu par í tvö
ár; úr Vestmannaeyjum viku pau 1825, og
að Engigarði í Mýrdal hvar pau bjuggu 7
ár, síðan að Görðum í sömu sveit í 2 ár,
hvar pau misstu allar skepnur sinar, nema
1 kú og 3 hross, og seinast dó kúgildiskýr,
sem jördinni fylgði og sem eigandi liennar
Bjarni Jónson á |>ykkabæarkl. átti, og að
með pví annar bauðst til að taka jörðina
setja sjer sjálfum kúgildiskú og borga eptir
hana leigu, rak Bjarni pau paðan burtu og
að Söndum í Meðallandi og voru pau par í
•eitt ár. 1837 fiuttu pau að Hofi í Oræf-
«m, með fram í peim tilgangi að Jón kæmi
npp skipi í peirri sveit, pví par hafði
nm lángan tíma enginn sjávarútvegur verið,
og smiðaði hann par lítinn og hægan átt-
soring, pareð hann hjelt svo lagað slcip
hentast, var skipi pessu tvisvar róið, og )
fekk hvortveggja sinn tveggja tískahlut, en
síðan var pað selt út í Meðalland, par
eptir fór hann að smíða og endurbæta skip
í Suðursveit og á Mýrum í Hornafirði 7 —
8 tals, pótti honum miklu hægra að smiða
skip að nýju, en að rífa pau, og byggja upp
\J aptur af ónýtum og litlum rofum.
Um pað leiti að hann kom í Oræfin,
fór að bera á eða láta sig í ljósi nokkurs-
konar holdsveiki á honum, sem Gísli lækni
Hjálmarsson pegar hann ferðaðist par 1845
nefndi librasja sevamúsa; skoðaði hann Jón
nákvæmlega og sagði að ef hann yrði hjá
sjer eitt ár mundi hann geta læknað hann.
Tóku sig pví saman Magnús prestur Norð-
dal í Sandfelli og Jón hreppstjóri Sigurðs-
son í Svínafelli, að koma honum til greinds
læknis. Lagði hann pvi 29. septemb. 1846
á stað úr Öræfunum, en kom að Yallanesi
4. október sama ár, hvar læknirinn pá var,
sem fór að láta Jón 18. s. m. taka inn
Camfóru Spíritus og fleiri meðul, liverju
nefndur læknir hjelt til sumarmála 1847,
en pá fór hann að flytja sig að Höfða og
hafði til pess 2 báta, er hann ljet fara yfir
um Lagarfljót, var Jón á öðrum bátnum
og gat pvi eigi komið við að brúka rneðul-
in meðan á flutningnum stóð, en tók til
pess aptur að eins mánaðartíma, en hætti
við pau algjört 24. júní sama ár; pvi pá
var honum batnaður sjúkleikinn. ]>ó bann-
aði læknirinn honum að borða, súrt og salt-
að, og líka að slá, pareð pað gæti orsakað
honum bakverk. Eptir að hann pannig var
kominn til heilsu, var hann optast við smíð-
ar og byggingar, t. d. hlóð hann með öðr-
um mönnum á Höfða 300 faðma langan
garð, sem álitið var að væri 5 manna verk,
í 35 daga, pessi garður var mestmegnis tví-
hlaðinn úr grjóti. Stofu gjörði hann eina
á Ketilsstöðum, aðra á Stafafelli, priðju á
Ormai’stöðum og fjórðu á Hoíi; pess utan
gjörði hann í Múlasýslum 25 baðstofur,
flestar bæði uppi og niðri, enn fremur 39
líkkistur, einnig 6 ferjur á ár, fljót og vötn.
Undir Eyjafjöllum, í Vestmannaeyjum, Mýr-
dal, Álptaveri, Meðallandi, Öræfum, Suður-
sveit og Mýrum, smíðaði hann 29 fullstór
sjóskip, gjörði við 10 kirkjur og smíðaði sum-
ar að öllu leiti, 7 stofur smíðaði hann líka
að nýju, auk peirra áðurtöldu til samans
11. Hann hjó 3 legsteina var einn peirra
yfir foreldrum Steingríms biskups, sá steinn
er í Holtskirkjugarði undir Eyjafjöllum,
annar í Krosskirkjugardi í Landeyjum yfir
Guðnýju jporláksdóttur fyrri konu Stefáns
prests þorsteinssonar, priðji steinninn er í
Yestmanneyjakirkjugarði yfir Guðrúnu Hálf-
dánardóttur konu sira Jóns Högnasonar. í
pessum áðurnefndu sveitum smíðaði hann
70 líkkistur, (með peim áðurtöldu 109), en
á ljáum og rokkum man hann enga tölu,
pegar hann fór úr Mýrdalnum hafði hann
ofið 3675. álnir af einskeptu vaðmálum,
rúmteppum - og sængurverum, hvað hann
eptir hendinni,' hafð teiknað hjá sjer til
minnis. A
Af Hjeraðinu fór hann 1867 að Hofi í
Öræfum til J>orláks sonar síns, hjá hverj-
um hann dvaldi 2 ‘/2 ár; en paðan ráðstaf-
aði hreppstjórinn honum til Bjarnar Páls-
sonar og Ingunnar Magnúsdóttur á Hnappa-
völlum í sömu sveit.
*
* *
J>etta æfiágrip er pannig orðrjett eptir
hans fyrirsögn, skrifað á Hnappavöllum
haustið 1876, var hann pá búinn að dvelja
hjá nefndum Bjarna Pálssyni frá pví hann
I fór frá syni sinum, lengstum kararmaður,
og var par að hans eigin vitni meðhöndl-
aður, sem í góðra foreldra húsum. Enn
skömmu eptir að liann ljet skrásetja sögu
sína, fór að bera á innvortis pyngslum í
honum, kvaðst hann pó ætið liafa litla pján-
ingu: síðasta mánuðinn var hann með köfl-
um rænulítill, en hafði stundum fulla rænu,
par til hann sætt og rólega kvaddi heim
pennan 14. marz 1877, 87 ára að aldri.
Hann eignaðist með konu sinni 12 börn og
1 átti hann fram hjá, af hverjum 3 lifa.
Kona hans er dáin fyrir nokkrum árurn.
— Með stúdentum og skólapiltum, er
komu liingað til bæjarins 9. p. m., að sunn-
an, hafa oss borist nokkrar frjettir frá al-
pingi og önnur nýmæli sunnlenzk, er vjer
hyggjum lesendur Nf. langi til að fá að
heyra, sem fyrst. Yjer setjum pví í Auka-
blað frjettir pessar og látum pær eigi bíða
útkomu aðalblaðs, í von um pað komi sjer
vel. Rist.
Frá Aljiingi 1877.
2. dag júlímánaðar var Alpingi sett í
Reykjavík af landshöfðingjanum, í nafni kon-
ungs. Kl. 12 gengu pingmenn svo í fylk-
ingu til dómkirkjunnar. Eór par fram guðs-
pjónustugjörð, er mikill fjöldi bæjarmanna
hlýddi á. Elutti síra ísleifur Gíslason, ping-
rnaður Rangæinga, snjalla ræðu, og hafði
fyrir ræðutexta pessi orð úr 127. sálmi Da-
víðs 1. v. „Ef Drottinn byggir ekki húsið,
erviða smiðirnir til einkis. Ef Drottinn
verndar ekki staðinn, pá vaka verðirnir til
ónýtis“.
Að pjónustugjörðinni lolrinni, gengu ping-
menn aptur upp í pingsalinn. Las pálands-
höfðingi upp skipunarbrjef frá konungi til
sín, að setja pingið, og pví næst brjef frá
konungi til pingsins, par sem hann ljet i
ljósi ánægju sína með aðgjörðir síðasta pings,
og vonaði löggjafarpingið nýja, mundi lialda
áfram peirri stefnu, er pað hefði svo vel
byrjað. — Gekk síðan hinn elzti pingmanna
(dr. J. Hjaltalín landlæknir), í forseta sæt-
ið, til að láta kjósa forseta til hins sam-
einaða alpingis, og hlaut Jón Sigurðsson frá
Kmh., fulltrúi ísfirðinga, 32 atkv. Yara-
forseti varð H. Kr. Friðriksson með 20 atkv.
Skrifarar urðu síra E. Kúld og í Gíslason.
Síðan skiptust pingmenn í 2 málstofur og
tóku síðan til embættismanna kosninga hver
í sinni deild. Hlaut dr. P. Pjetursson bisk-
up flest atkvæði til forseta, í efri deild, og
sira E. Kúld varð varaforseti. Skrifarar
urðu M. Stephensen assessor og síra Beni-
dikt Kristjánsson próf. í Múla. — í neðri
deíld pingsins, varð Jón Sigurðsson frá Kmh.
forseti með 22. atkv., varaforseti Jón Sig-
urðsson frá Gautlöndum, og pingskrifarar
urðu H. Kr. Friðriksson og sira Isleifur
Gíslason. — Loks var kosinn 3. manna-
nefnd til að rannsaka kjörbrjef hinna fjögra
n ý j u pingmanna, er fundust öll fullkom-
in. Eptir pað var fundi slitið.
Stj órnarfrumvöi*p 1877.
Lögð fram í neðri deild:
1. Frumvarp til fjárlaga.
2. Frumvarp til fjáraukalaga.
3. Frumvarp um gjald af vínföngum.
4. (Bráðabyrgðarlög um sama).
5. Frurnv. um skatt af ábúð og lausafje.
6. Frumvarp um tekjuskatt.
7. Frumvarp um liúsaskatt.
8. Frumvarp um laun sýslumanna.
9. Frumvarp um breyting á fátækratíund.
10. Frv. um hegning fyrir rangt framtal.
í efri deild:
11. Frumvarp um borgaralegt lijónaband.
12. Frumvarp um skipun dýralækna.
13. Frumv. um leysing á sóknarsambandi.
14. Frumvarp um pað að skírn sje ei skil-
yrði fyrir erfðarjetti.
15. Frumvarp um bæjargjöld í Reykjavík