Norðanfari - 08.07.1878, Blaðsíða 4

leik rnn petta hið fyrsta landsmál, er lagzt
liefir alvarlega á mitt unga lijarta.
x. y. z.
— Jeg skal eptir tilmælum lrins heiðr-
aða höfundar í „Norðanfara“, nr. 25—26,
er auðkennir sig með „25.“, gefa honum
hendingu um, hverjum næst lægi að taka
að sjer kostnaðinn á „Júbilkennaratali á
lslandi“, er jeg hafði í huganum í grein
minni í 5—6. blaði „Norðanfara“. |>að er
f y r s t bókmentafjelagið, er áður hefir gef-
ið út Prófasta- og prestatal, sem mjög er
fróðlegt rit, en pet.ta yrði eigi síður, par
æfiágrip júhilkennara ætti að fylgja með; og
og par n æst landssjóðurinn, er yrði alpýðu
eins kært komið rit og við alðpýðu hæfi, sem
yrði keypt, heldur enn „Leyfar fornrita“, er
landssjóðurinn hefir lagt til 1000 kr., og
kosta mun um 10 kr., sem eigi geta eignast
nema fáeinir lysthafandi efnamenn.
45.
Til næturinnar.
Lag: Du Sövnens Gud forkort den lange Nat.
J>ú vetrarnótt með volegt stormabrak,
pá voldug fi,án á sjávarskerjum gnauðar,
og hauður nákalt hylur ísapak
og hrævarelda flögra glóðir rauðar,
og himinn reiður hagli’ og elding syýr, —
pú himnaguðs ert tignar vottur skýr.
J>ú sumarnótt af ást og yndi mett
með aptanroðans möttli fimbulgljáum,
pá hárur sofa sætt við unnarklett,
og svanir móka á fiskitjörnum bláum,
og blærinn andar hollur bæði’ og hlýr, —
pú himnaguðs ert ástar vottur skýr.
P.
Úr brjefi af Melrakkasljettu %—78.
„Pátt er að frjetta úr pessu byggðar-
'lagi, pað er viðburðalaust, heilhrygði manna
i betralagi, og höld fjár, nema hvað hráða-
pestin hefir stungið sjer niður á stöku stöð-
um. í sumu tilliti eru framfarir að aukast,
eir.kum pað verzlunina snertir, hun hefir
aldrei verið á Raufarhöfn eins blómleg sem
nú; jeg veit lika að pú telur pað með fram-
förum, pegar sóknarmenn Ásmundarstaða-
kirkju í fyrra söfnuðu gjöfum og keyptu
Orgel til að prýða embættisfærzlu við kirkju
sína. J>ú hefir orðið var við manninn, sem
sendur var inneptir til að læra. Jeg má
fullyrða, að mörgu áf hinu eldra fólki, pyk-
ir sem pessu hafi verið á glæður kastað ef
að ahlrei kemur prestur framar i Presthóla.
Eins og sumir hafa í gátum, að stiptsyfir-
völdin muni láta sjer lynda, að skipa ná-
grannaprestunum, að pjóna pessu Presthóla-
brauði, hvort peim finnst sjer pað mögulegt
eður eigi. J>að er merkilegt, að fyrst sjera
Stephán á Skinnastað sókti um Presthóla
og enginn annar, að honum skyldi pá ekki
vera veitt brauðið, hann var pó f'arinn að
pekkja nokkuð sóknarfólkið og ástand stað-
arins og vissi hjer um bil, að hverju var
að ganga.
1 fyrra sendu sóknarmenn bæn sína
til biskups um að fá prest og hafa ekkert
svar fengið, en sjera Guttormur á Svalbarði
fjekk í vetur skikkunarhrjef um að pjóna
brauðinu. sem hann pó brjeflega áður var
búinn að afsaka sig frá, sökum erfiðleika,
og pað var náttúrlegt; pú pekkir ofurlítíð
leiðina, sem er á aðra pingmannaleið, á
hverja kirkuna sem er farið og pað jafn-
framt j'fir vondan veg, fjallvegi og hættu-
legar ár, sem einatt eru ófærar haust og
vor. Bændur kurra nú líka yfir að gjalda
allar tekjur fyrir svo litla pjónustu, hefir
pó víst flestum og jeg má segja öllum lík-
að vel við prestana sjalfa; sumir pori jeg
að segja hafa vorkennt peim, hvað mikíð
peir hafa lagt á sig í pessum feiðum; pað
var pað, sem hvatti okkar gömlu góðu presta,
er við áttum hvern eptir annan, að leita
hjeðan, pá peir fóru að eldast, að peim
pókti erfitt að sækja á annexiuna, pá má
nærri geta hvað pað sje fyrir pá er fjærri
sitja. Eldra fólk unir illa prestleysinu,
en pað yngra fæzt minna um pað, fer eins
og skáldið sagði: „Hvað höfðingjarnir hafast
að, hinir ætla sjer leyfist pað“ (jeg meina
kæringarleysið)“.
(Aðsent). J>ann 9. marz síðastl. ljezt í
Halifax Sigurður Sigurðsson frá Stafnsholti,
hjer um 19 ára að aldri. Hann hafði lengi
verið pjáður af gulu-veiki.
Sigurður sál. var stilltur og prekmikill
og bar pjáningar sínar með hinni mestu
polinmæði; hann var móður sinni hinn á-
stúðlegasti og reyndi ávallt að bægja frá
henni öllu mótdrægu, og pví er pað eðli-
legt, að móðirin harmi sárt penna missi
sinn. Hin síðustu orð, sem Sigurður sál.
talaði, voru pessi orð á ensku : „ Jesús, tak
pú mig til pín“. Sá, sem pessi orð eru töl-
uð til, rekur engan frá sjer, sem til hans
leitar, svo að vinir og vandamenn hins
látna geta í sannleika huggað sig með
peirri fullvissu, að allar hans pjáningar sje
nú á enda.
M a n n a 1 á t.
20. april p. á. ljetzt af brjóstveiki, verzl-
unarmaður Hallgrímur J>orláksson, prests
Jónssonar frá Skútustöðum við Mývatn,
um tvitugt að aldri, og daginn eptir,
eða á páskadaginn, andaðist söðlasmiður,
bóndi, Jón Jakob Thorarensen á Naustum
í Hrafnagjlshrepp, sonur herra apóthekara
Odds Thorarensen, rúmlega fimmtugur að
aldri, eptir 20 vikna sjúkdómslegu. — Önd-
verðlega í næstliðnum marzmánuði, and-
aðist I Hofsós í Skagaf. ekkjumadama D.
Knutzon, borin Havsteen. —^8. maí næstl.,
andaðist að Hofi í Álptafirði húsfrú Guðný
Bcnidiktsdóttir, kona herra prófasts J>órar-
inns Erlindssonar, á 7. ári yfir sjötugt. —
22. s. m., dó hinn ötuli og heppni hákarla-
jakta formaður Jóhann Malmkvist á Beru-
firði. — 7. f. m. andaðist að Svinaskála í
Reyðarfirði konan Kristin Jónsdóttir, 81
árs að aldri. Œfiatriða hennar mun verða
síðar getið í blaði voru. — Fyrir næstliðna
Hvítasunnu ljetzt sjera Jón Blöndal að
Grafarósi, er verið hafði prestur að Hofi
og Spákonufelli á Skagaströnd, siðan verzl-
unarstjóri við Grafaróssverzlunina og sein-
ast kaupstjóri Grafaróssfjelagsins. — 18 f.
m. andaðist óðalsbóndi Bjarní Jóhannesson
að Geldingsá á Svalbarðsströnd, um fertugs
aldur, og hjer norðanlands, síðan Ásmund-
ar sál. Gislasonar frá J>verá missti við, ein-
hver hinn ættfróðasti maður; auk pessa rit-
aði hann og margskonar handrit, samdi ör-
nafna lýsingar yfir Fnjóskadal og viðar;
hann hjelt og árlega dagbækur um veðráttu-
far og helztu viðburði. — 22. f. m. hafði
efnilegur unglingsmaður Björn Gunnarsson
frá Syðra-Yallholti í Hólmi í Skaf., drukk-
nað í Hjeraðsvötnunum. Og aptur 26. f. m.
hafði annar maður drukknað í sömu vötn-
um. ;— 27. f. m. Ijetzt fyrrum verzlunar-
stjóri J. Chr. Jensen á Oddeyri, nær pví
fertugur að aldri, frá konu sinni og 5 börn-
um peirra, hinu elzta á 10. ári. Hann var
ástúðlegur ektamaki og faðir, maður einkar
vel að sjer í stöðu sinni, auk pessa mun
hann hafa átt fáa jafnoka sína, að mannúð,
háttprýði og dánumennsku.
Hitt og Jetta.
Heimsins mestu auðmenn.
Hinn auðugasti maður í Yesturheim
heitir John W. Machay.
í N orðurálfunni eru aðeins 2 menn,
sem ganga næstir Machay að ríkidæmi,
pví að peir eiga litlu meira báðir eu hann
einn. Annar peirra er hertoginn af West-
minnster á Engl., sem metið er að eigi 80
millj. doll. virði. Árlegar tekjur hans eru 4
mill. doll., um mánuðinn 300,000 doll., um
daginn 10,000 doll., um klukkutimann 450
doll., um mínutuna 5V2 doll. Hinn annar
er Rotchild, sem metið er að eigi 200
mill. doll. Árlegar tekjur 19 mill. doll., um
mánuðinn 850,000 doll., um daginn 25,000
doll., um klukkutímann 1000 doll., um
mínútuna 20 doll. — Auður Machays er
276 mill. doll. Árlegar tekjur 13 mill. 710
doll., um mánuðinn 1 mill. doll., um daginn
35,000 doll., um tímann 1500 doll., um mín-
útuna 25 doll.
— í norsku kvöldblaði, er sagt frá fisk-
aflanum við Lófótinn í Noregi 1877. Fisk-
aflinn var nefnt ár hinn mesti, sem menn
vita til að par hafi verið eða 29 V2 millj. fiska;
og afli pessi metinn 9 mill. kr. virði. Að með-
altali var afli eða hlutur hvers manns, tal-
inn 450 kr. virði, og peir hver fyrir sig er
aflan sóttu unnið sjer inn 3V2 kr um dag-
inn, sem vertíðin stóð yfir og eins fyrir
pá dagana, sem gengu til ferðarinnar að
heiman og heim. Aflinn var annars mikið
misjafn, 1700 kr vírði hjá nokkrum, og
aptur hjá sumum aðeins 300 kr. virði. Auk
hrogna, sem höfð voru til beitu (V4 mill. kr.)
var varið 18,000 tunnum af síld^^OOO
tunnum af kolkrabba og 800 tunnum af
skelfiski. Hver skelfiskstunna er metinn
20 kr. virði. Næstliðin 2 ár hafa Norð-
menn fyrst byrjað á pví, að hafa kolkrabba
eður smokkfisk til beitu, enda er hann að
jöfnu máli orðinn helmingi dýrari en síldin,
menn telja pví víst að hann pegar sje orð-
inn útgengilegasta verzlunarvara. Af lifrinni
úr ofannefndum fiskafla, hafði verið varið
1200 tunnum, sem brædd er og brúkuð til
viðbitis með flatbrauði.
Auglýsingar.
Yegna pess, að svo margir af kaup-
endum „Norðanfara“ undanfarin ár, hafa
lagt undir höfuð, að greiða mjer andvirði
blaðsins, pá skora jeg hjer með á tjeða
skuldunauta mína, að peir dragi mig ekki
lengur á horgun pess, lieldur greiði hana í
næstu kauptíð eða svo fljótt, sem hverjum
peirra er framast unnt. Ritstj.
— Ljósgrá hryssa, 8 vetra gömul, járn-
uð á framfótum, klippt eptir endilöngum
hrygg og í nárum og sprett í báðar nasir,
drátt-vökur, hefur tapast úr heimahögum á
Blómsturvöllum í Lögmanshlíðarsókn á næst-
liðnu vori, og er handhafi hennar vinsam-
lega beðinn að skila henni undirskrifuðum
pað allra fyrsta, mót sanngjarnri horgun.
Blómsturvöllum, 1. júlí 1878.
Sigurður Magnússon.
— 29 f. m. týndist á leiðinni frá Mold-
haugum og fram að Fossá, ljáblað, sem
finnandi er beðinn að skila til ritstjóra
„Norðanfara“, er greiðir fundarlaunin.
1) Hver dollar gildir 1 rd. 87 sk. eður
3 kr. 77 aura i dönskum peningum.
Eigangi og ábyrgðarm.: Björn Jónsson
Prentari: Jónas Sveinsson.