Norðanfari - 09.09.1879, Blaðsíða 2

það þó pess konar málefni sem öllumkem-
ur jafnt við.
Einn af mestu göllunum á þessum út-
gáfum er sá, að menn hafa fellt úr nokkra
af hinum beztu sálmum. er til voru í hinni
fyrri útgáfu, og er mjer hreint óskiljanlegt
af hvaða orsökum forstöðunefndin hefir gert
pað. Jeg get ekki ímyndað mjer, að smekk-
leysi hennar hafi valdið pessu, og enn síð-
ur er pað hugsandi, að henni hafi getað
fundizt peir vera orðnir úreltir, pví sumir
af pessum sálmum eru peirrar tegundar, að
peir geta aldrei fyrnst, eins og t. a. m.
fiestir sálmar Hallgríms Pjeturssonar. {>ess-
ir sálmar , sem mjer pykir rnestur missir
að, eru peir, sem nú skal greina: „Hvað
sefa lífsins harma kann“, eptir forvald pró-
f'ast Böðvarsson, „Allt gott kemur frá ein-
um pjer“, eptir Jón piest Hjaltalín, og
eptir Hallgrím Pjetursson eru pað versin:
„Lífsíerli að fylgja pínum“ og endirinn á
sálminum „Hrópaði Jesús hátt í stað“,sem
hefir verið í hmum fyrri útgáfum sálmabók-
arinnar, en einkum er pað útfararsálmunnn
„Geí eg mig allan á tíuðs mínsnáð“, eptir
Hallgrím Pjetursson, og tekur pað út yfir
allt saman annað, að hann skuli hafa ver-
ið felldur úr pessum semustu „endurbættu“
útgáfum sálmabókarinnar. íSlikir sáimar
geta aldrei fyrnst, peir munu allstaðar og
á öllum öldum gleðja og hugga, styrkja og
hugsvaia hverjum, sem kann pá eða pekkir,
langt betur en meiri parturinn af peim
sálmum, sem hefir veriö aukið í bókma í
stað hinna, pví peir eru margir hverjir
fremur bragðdautir, t. a. m. tveir af útlar-
arsálmunum, sem hafa venð settir i stað
hins síðast neínda, neínil. nr. 401 og nr.
368, og íiein af pessum útlögðu sálmum
eptir St. Thorarensen.
Passíusálmar Hallgr. Pjeturasonar hafa
verið svo opt gelnir út (yfir 30 sinnumj og
eru stöðugt í pvílíku uppáhaldi hjá almenn-
ingi, að pað heíir ekki sjerlega mikið að
pýða, hvort jeg lofa sálma hans eða aðrir
kasta peim fyrir borð, en víst er um pað,
að pessi sálmur er pó einn af peim beztu
er Hallgr. Pjetursson hefir orkt, pví betra
guðsorð hefir tæplega komið frá nokkurs dauð-
legs manns vörum en pessi sálmur hefir
inni að halda. Hvað sálmaskáldskap við-
víkur, var Haligr. Pjetursson eins mikill
snillingur eins og hinir fremstu ipróttamenn
fornaldarinnar voru í ýmsum greinum, sem
seinni alda menn hafa aldrei getað náð, pví
síður komizt fram yfir. Hann yrkir hið
hreinasta, látlausasta og hjartnæmasta guðs-
°rð, sem vjer framast óskum okkur að bera
fram, og sem tungu vorri er hægt að koma
orðum að, og kemur pað ekki hvað sizt
fram í pessum sálmi. Sálmabókarnefndin
mundi pess vegna hljóta pakkir hjá al-
menningi, ef hún ijeti okkur fá penna sálm
aptur í hinni nýju útgáfu. b.
Svo eru lög sem hafa tog.
þessi alkunni málsháttur flaug oss í
bug, pá er vjer frjettum af sýsluneíndar-
fundi þingeyinga, er settur var að Húsa-
vík (hinum ákveðna fundarstað nefndarmn-
ar) hinn 17. marz næstl
Svo sem kunnugt er, var pingeyjarsýslu
með lögum 14. desemb. 1877 skipt í 2 sýslu-
fjelög, og átti skiptingin að komast á fyr-
ir árslok 1878. Oddviti nefndarinnar hafði
pví boðað til fundar hinn 13. des. f. á., en
pá mættu einir tveir nefndarmenn; svo ekk-
ert gat orðið af fundi í pað sinn. Oddvit-
inn ijet nú skammdegið líða hjá, og kvaddi
á ný til fundar hinn 17. marz næstl.; kall-
aði hann pá alla nefndarmenn sýslunnar,
12 að tölu, og skoraði fastlega á pá að
láta ekki hjáliða að sækja íundinn (og
minnti pá á ábyrgð), pví nú skyldi skipt-
ing sýslunnar fram fara og nefndirnar síðan
taka til starfa hvor fyrir sig. Allt fyrir
petta mættu pó, er til fundar kom, að eins
8 nefndarmenn eður 2/s, = 6 af 7 úr suð-
urhluta sýslunnar, en 2 af 5 úr norður-
hlutanum; frá 2 peirra nefndarmanna, sem
nú ekki mættu, komu engin skeyti til odd-
vita eður fundarins, um íorföll peirra, en
hinir 2, báðir i norðurhlutanum, höfðu lýst
brjeflega fyrir oddvita forföllum sínum —
heilsulasleika, peir áttu yfir heiðar að sækja;
og treystust alls ekki til að ganga, en ó-
mögulegt var að koma hesti við sökum ó-
færðar. f>eim duldist samt ekki hver nauð-
syn bar til, að fundur pessi yrði svo vel
liðaður að verkefnum peim, sem nú lágu
fyrir höndum, og sem sum að minnsta kosti
ekki máttu lengur dragast, yrði nú af lok-
ið, og hvje ópolandi pað yrði, ef nefndar-
menn peir, er nú sæktu fundinn — sumir
máske um 3—4 pingmannaleiðir vegar —
yrðu að hverfa heim við svo búið og enn
á ný pyrfti að kalla saman fund, sem auð-
veldlega gat oröið allt eins árangurslaust,
koll af kolli, par til kæmi fram á sumar.
peir Ijetu pvi ekki hjer við lenda, heldur
útveguðu peir, hvor í sínum hrepp, mann í
sinn stað og sendu pá til fundar í peirri
von, að oddviti og sýslunefndin mundi und-
ir pessum kringumstæðum leyfa
peim sæti á fundinum sem nefndarmönn-
um. |>eir vissu reyndar að pað var ekki i
lögákveðnu formi, eður samkvæmt b ó k-
s t a f sveitastjórnartilskipunarmnar 4, maí
1872, að peir sendu pannig mann í sinn
stað á nefndarfund; en nefnd tilsk. gjörir
heldur alls ekkert ráð fyrir pví, eða setur
neinar reglur um, hversu að skuli fara, ef
sýslunefndarfundir hvað eptir annað farast
fyrir sökum pess, að nokkrir af nefndar-
monnum eru forfallaðir og geta pví ekki
komizt á fund; hún minnist ekki á neina
varamenn í pessu tilliti; petta skoðuðu peir
(sýslunefndarmennirnir) sem vöntun á nauð-
synlegri lagaákvörðun, er nú leiddi til slíkra
vandræða, að menn væru neyddir til að
ráða fram úr peim svo vel, sem kostur væri
á , samkvæmt innri pýðingu og tilgangi
sjálfrar sveitarstjórnarlöggjafarinnar. En
pegar til fundar kom, varð heldur enn ekki
annað hljóð istrokknum; oddvita og mestu
mönnum nefndarinnar pötti ekki takandi í
mál að veita pessum mönnuin sæti í nefnd-
inni, prátt fyrir pað pó nú væri alls ekki
fundarfært fyrir norðurhlutann, ef peir
væru gjörðir rækir;'nei, livað sem pví nú
leið, var petta álitin sú voðaleg „f o r m-
g 1 e n n a“ , sem sýslunefndinni væri alls
ekki fært að hleypa sjer í, og einhver
nefndarmanna var jafnvel svo glöggsær, að
sjá pað fyrir, að hlutaðeigandi amtsráð gæti
gjört allt fundarverkið ógilt. ef petta óráð
yrði tekið. þannig var pví máli pá lokið,
og mannatetrin máttu labba heim við svo
búið.
Suðurhlutinn var nú reyndar ekki á
neinu flæðiskeri staddur, pví paðan voru
nú mættir 6 nefndarmenn, svo sem áður
er getið; en öðru máli var að gegna fyrir
norðurhlutanum. hann haíði nú að eins 2
nefndarmenn á fundi, hvernig átti pá að
bjarga honum? Að kveðja nú enn til
nefndariundar sjerstaklega fyrir norður-
hlutann var, eins og nú stóð á, ekki vel á-
rennilegt. pví pó pá yrði nokkuð skemmra
fynr nefndarmenn að sækja íu'nd enn áður
hefir verið að Húsavík, pá er pað samt
engan veginn svo skammt eða óerfitt, að
ekki gæti margt á milli borið, á óhentug-
um árstíma, svo að fundur færist fyrir;
væri t. d. fundur ákveðinn að Skinnastað,
sem nú hefði pó orðið líklegasti fundarstað-
ur, pá átti nefndarmaðurinn úr sjálfum
Skinnastaðahrepp (Guðmundur á Grímsstöð-
um) nálægt l1/^ pingmannaleið, paráofan
yfir langan fjallveg (Hólssand) að fara til
að ná pangað; neindarmennirnir úr Sauða-
ness og Svalbarðshreppum, hinn fyrrtaldi
um 21/, pingmannaleið áleiðis, og báðir sam-
eiginlega yfir Axarfjarðarheiði, langan og
erfiðan fjallveg að sækja; fyrir nefndar-
manninn úr Presthólahrepp mun og vera
nálægt I7a pingmannaleið frá Baufarhöfn
að Skinnastað, og einnig yfir alllangan heið-
arveg að fara, er nefuist Hólsstigur. j?að
er pannig Keldunesshrepps net'udarmaður-
inn einn, sem ekki á yfir neina heiði að
sækja, og ekki meira en svo sem ema dag-
leið áleiðis að Skinnastað. Hjer við bætt-
ist pað, að peir nefndarmenn úr norður-
hlutanum, sem nú höfðu mætt, gáfu litla
von um, ef peir yrðu nú að hverfa heim
við svo búið, að peir mundu geta eptir
2—3 vikna ferðalag Og hrakning lagt af
stað frá heimilum sinum aptur strax um
hæl, til að sækja nýjan nefndarfund. þeir
komu pá upp með pað, að oddvitinn yrði
peim nú samferða austur yfir Tunguheiði
til að ná par í sýslunefndarmanninn í
Keldunesshrepp og setja par svo fund með
pessum 3 nefndarmönnum, til að koma pó
nafni á að afljúka peim verkefnum, sem alls
ekki poldu neina verulega bið, enn oddvit-
inn var pá líka lasinn, eins og sýslunefnd-t
armennirnir, sem ekki höfðu getað mætt,
svo hann treystist ekki að leggja yfir
heiðina.
(Niðurl. síðar)
Um vitabyggliigar.*
Snemma á öldum hafa farmenn fundið
pörf á pví, að eldar brynnu á sjávarströnd-
um til að vísa peim leið í náttmyrkrunum.
Eraman af öldum voru pað að eins kolaeldar,
er kyntir voru undir beru lopti, en síðar
voru reistir .vitaturnar, og brunnu par eldar
inni; pá voru og viðhafðir kyndlar. Hinn
fyrsti vitaturn, er menn pekkja, var talinn
meðal furðuverka heims, enda varhannstærri
og fríðari en allir aðrir vitaturnar, er síðan hafa
verið byggðir. Feðgar tveir, Ptolomeus eldri
og Ptolomeus Fíladelfus, ljetu byggja turn
penna prem öldum fyrir Krists burð á Faros-
ey í Miðjarðarhafi, en par var hættuleg sjó-
leið inn að sigla til Alexandríu. Turn pessi
var 421 fet á hæð, og jafnhár hæsta píra-
míða á Egyptalandi. Vitinn sást 1 10 mílna
fjarlægð. Smiðurinn var griskur maður, Sost-
ratos frá Knídos í Litlu-Asíu; hjó hannnafn
sitt á undirstöðuklettinn. Eigi ber sögnum
saman um pað, hvje lengi vitaturn sá hafi
staðið, en víst er um pað, að hánn stóð um
margar aldir. Næstu öld á undan, áður en
viti pessi kom til sögunnar, var uppi Ródus-
eyjar-risinn, mannlíkan úr eiri, fjöllum hærra
og eitt af furðuverkum heims. Risinn hafði
blys í hægri hendi, og lýsti svo farmönnum.
Hann varð tæplega tíræður að aldri, og fórst
í jarðskjálfta. 800 árum síðar fundust rúst-
irnar; keypti Gyðingur einn allan eirinn fyr-
ir 600,000 krónur. Rómverjar kyntu marga
vita og byggðu vitaturn, en æva-löngu seinna
byggðu Frakkar fyrsta vita í Evrópu (Cor-
douan), og pótti mikil bygging, pótt eigi
kæmist hann í samjöfnuð við Faroseyjar-vita;
undirstaðán var sett 1584, en byggingunni
lokið 1610. Hann er á ey í Atlantshafi
úti fyrir Garonne mynni, og er 197 fet á
hæð. |>essu næst koma Englendingar til sög-
unnar; peir hafa byggt pann vita, er víðfrægst-