Norðanfari - 13.06.1881, Blaðsíða 3

•íeg eigi hvílíkur grúi karla og kvenna af
ýmsum pjóðum nú eru i henni; og hver
veit nema petta liið vitnrlega og mannkær-
lega ^ heimssamband verði eitt af meðulum
iorsjónarinnar til viðlendari pekkingar á
kristinni trú og til efiingar kristniboðs, svo
að rætist hið áreiðanlega fyrirheit um eina
í.lórð og einn hirði. f Norvegi hafa á sið-
ustu þrem árum stofnast nokkrar stúkur,
| Stavanger stúkan: „Ora et labora“
I re’®uvík: „Premtiðs Haab“ og nokkx-ar
. eiri’ °S hefir verið rætt um pað, að koma
-torstúku fyrjr Horveg, sem eigi væri
II llnn' brezku stórstúku, hvort sem
uo uð verður úr ]xvi eður eigi. En komist
petta á, virðist liggja í hlutarins eðli, að
1 a^eimslega stúknasamband verði hvergi
8 itið sundur, pví það gleymist aldrei að
orðan er alþjóðleg (international).
Enginn, sem hefir minnstu atvinnu eða
starfa með tilliti til áfengisdrykkju getur
1 °rðunni verið. Hver sem á nokkurn
Juinnsta hátt yrði hjálplegur með áfengi til
■'ykkjar, þótt eptir löglegra yfirboðara
s ipun væri, má búast við að fá útgongu-
a vörun. Blótvana mega menn eigi hafa.
P°tt enginn inntökueiður sje, er þó inn-
a cau hátíðleg og er þó jafnan afhentur sá
starfi, 0r hverjum er hentastur, samkvæmt
Þessari setningu: „Iðja er herklæði manns-
j • -tsokasöfn eru almenn. Æfingar eru
r*ðuhaldi og i því að menn verði þing-
^annlegir (parlamentariskir), menn
stunda og að læra fagurhljómandi fram-
urð (Vocalmusik). Hjer fylgja og opt
lneð söngfiokkar (Sangforeninger),
euda er sú stefna mjög að eflast í útlöndum
a tengja sönginn við bindindið. Hjúkrun
sJúkra meðlima orðunnar er hin eptirlit-
samasta og nákvæmasta og stefnir liún eigi
m (sem ,,Protest“) á móti „alkó-
lu s -ráðum lækna, sem altaf virðast vera
alla úr gildi með vaxandi mentun. Hj
er starfað j allar áttir og rjett sem
meðali sje sleppt. Hjer fer allt 8»«,«,,
.la . ’ V1turt, alheimslegt ástefnumið og hætt-
J"r rmargbreyttir, hyggilegir og óbilugir,
rnjög heppilega, eining og
n ie di fagurt og undra vert. í þennan
je agsskap ]lafa gengja nokkrir hinna á-
gæ ustu þjóðhöfðingja, svo sem varaforseti
aii arikjanna, fyrverandi landshöfðingi í
1 'nu Maine, landshöfðinginn í Petisyl-
^e’ ^ orðunnar lxeyra ymsir hávelborn-
er
engu
saman,
lr ucixar og
vei’ða flestir
menn.
eptir því sem mjer skilst,
meðlimir lífstíðarbindindis-
(Framhald).
og í miðbiki sýslunnar. Húnvetningar munu
nú vera orðnir sannfærðir um nytsemi þess-
arar stofnunar, og vilja ekki missa hana út
úr sýslunni þó einstakir menn hafi verið á
því, að heppilegra væri að sameina sig í
þessu tilliti, við Skagfirðinga eða Eyfirðinga
af ótta fyrir fjárskorti. Reynslan sýnir að
kvennaskólarnir — eins og aðrir skólar —
vekja menntunarlöngunina í kringum sig,
enda er það hið fyrsta skylyrði fyrir því að
menntunin xxtbreiðist. Eerðakostnaður náms-
stúlknanna er heldur ekki teljandi innan
sýslu, en hlýtur eð verða talsverður í fjarlægð,
og allur útbúnaður og meðgjöf óhægri; með
því að hafa skólana fleiri og smærri er hinum
fátækari einkum gjört hægra fyrir að nota
þá, og þeir þurfa sannarlega ekki síður á bók-
legri og verklegri menntun að halda, en hinir
efnaðri.
Aðsóknin að skólanum fer vaxandi, og
hafa síðastl. vetur 10 stúlkur sókt um inn-
töku í skólann sem ekki varð veitt móttaka
sökurn plássleysis, ein þeirra var dóttir
merkisbónda úr Skagafirði hafði áður notið
tilsagnar hinnar sömu kennslukonu sem við
nú höfðum, kennslukona þessi er úngfrú Elín
Briem, og liefir hún fengið lijer hið bezta
orð fyrir fjölhæfa menntun, kurteisi og alúð
við kennsluna.
í sambandi við þetta vil jeg geta þess,
að þriggja manna aukanefnd úr sýslunefnd-
inni hjer, gegnir með fullu umtroði störfum
sýslunefndarinnar viðvíkjandi kvennaskólanum
milli funda. f>essi- nefnd skrifaði — eptir
áskorun sýslunefndaroddvitans —, beiðni til
amtsráðsins á næstliðnu hausti, um að ráðið
vildi veita kvennaskola okkar fjárstyrk úr
jafnaðarsjóði Norður- og Austurumdæmisins
fyrir árið 1880, eins og Skagfirðingar og
Eyfirðingar liöfðu fengið, og fylgdi bónarbrjefi
þeirra meðmælingarbrjef sýslunefndaroddvit-
ans. |>essu bónarbrjefi hefir amtsráðið — til
skamms tíma — ekki svarað með orðurn hvað
þá peningum og mun sýslunefndinni hjer,
þykja það furðu gegna. J>að virðist þó vera
fullt eins mikil ástæða til að styrkja þennan
skóla af jafnaðarsjóði sem hina, er annar
hefir 1000 kr., en hinn 700 kr. styrk úr
landssjóði árl. en okkar skóli að eins 200 kr.
og liefir þó með þessum litla styrlc, menntað
jafnmargar stúlkur og skagfirzki skólinn;
enn fremur greiðir Húnavatnssýsla meira fje
til jafnaðarsjóðsins en hinar sýslurnar».
tli' H únarataissýslu.
«í frjettaskyni viljegað eins geta þess,
ao torstöðunefnd kvennaskólans hjer í sýslu
hehr nýlega gjört samning við óðalsbónda
^01.11 °sefss011 1 Hnausum um að kvenna-
Si0 1 . unvetninga megi byggjast og standa á
þessan ei0narjörð hans um aldur og æfi, og
þykir skólinn þar einkar vel settur fyrir
margra liluta sakir, á vildisjörð, í góðri sveit
I)e g'ustibus non est disputanclum.
Jeg vildi ekki láta bjóða mjer tvisvar að
ríða austur á Sólheimasand, að sjá spunakonuna
miklu, Jökulsá, og hennar furðuverk. Fimb-
uljón sagði mjer að hún tætti loðið reifi hvítra
mjalla, eða með öðrum orðum, gerði snjóinn
að ull; jeg setti það á mig si sona, til þess,
að hafa það Ijóst fvrir mjer; snjór verður að
ull í Jökulsá. |>að er svo sem eins og ein-
falt og liægt að muna. J>enna hana sinn
sagði Fimbuljón minn mjer að konan lyppaði
í lár. Spunakonum er títt að lyppa hanann
sinn í lár, þegar þær hafa tætt ullina, og
hefir Jökulsá líklega lært aðferðina af Sól-
heimakonunum, sem opt hafa verið merkis-
konur til spuna sem annars. Athugandi er,
að lárinn er Atlandshafið, og kynni sumum
að þykja hann nokkuð stórvaxinn í saman-
burði við konuna. J>egar til spunans kemur,
þá vantar nú reyndar rokkinn, enn það
stendur á litlu; sú gamla spinnur nú band
úr jakatoga; sjezt ekki glöggt hvaðan hún
fær hann; en að spunakonu-sið kemur toginn
eða lopinn þaðan, sem hann er lyppaður
niður í, þ. e. úr lárnum; og skilningsauka
gerir það, að lárinn hjer er Átlandshafið,
sem Fimbuljón rjettilega ætlar að hafi linandi
og mýkjandi áhrif á togann (o: jakatogann).
|>að kynni helzt að valda vafningi ef til vill,
hvernig lyppan, þegar hún er komin í lárinn,
verður að jakatoga, og hvernig sú gamla
handsamar togann up úr lárnum. En Fimb-
uljón ætlast til, að það sje hlaupið á þessu,
og það er þá bezt að hlaupa á því. J>egar
nú þessi galdranorn fer að spinna, horfir
jökullinn á starf hennar og — missir hettuna
af skallanum. Enginn veit, hvað þessu veldur.
Enginn veit hvað af hettunni verður. Eng-
inn veit, hvert jökullinn fær sjer nýja hettu
í staðinn, eða situr berskallaður að eilífu.
Ekkert kemur af þessum hettumissi, allt er
óbreytt og áhrifalaust cptir sem áður. Jeg
spurði Leir-Gvönd, hvað þetta atriði um
hettumissi jökulsins ætti að þýða. Skilurðu
ekki, mælti Gvöndur, að skalla rímar við
mjalla ?
Finnurðu’ ekki fátæk sál
Fimbulhljóminn snjalla, sem oss
höfuðskáldunum nægir? J>á þorði jeg ekki
að fara lengra út í það. Allt þetta þótti
mjer girnilegt til fróðleiks. Enn þó tók
yfirallt þegar Fimbuljón var að tala um það
«heila stóra» þar á sandinum, því þegar að
því kom, að náttúran væri að tala þar
við sjálfa sig, komst jeg allur á ið, og
þegar liann Fimbuljón bætti því við, að hún
væri þar EIN að því, þá kastaði jeg mjer í
söðulinn og setti mig austur af yfir Lága-
skarð, og ljetti ekki fyrri enn á Sóllieimasandi.
Fý for Bendilsatan; sagði jeg við Fimb-
uljón minn næst þegar við hittumst, og var
í mjer glettni. Sona er það, að vera liöfuð-
skáld. J>ú sjerð Jökulsá vinnandi fögur
álfheimafurðuverk. J>ú finnur í henni, það
efni fegurðar, er vekur söng-dýs þína til
ljóða-smíðar. — Jeg sá — kolmórautt skólp,
og fann — óþolandi fýlu.
Nefnáiðaugum.
I
Húsfreyja
Aima Guðnni Eiríksdóttir
8/2 1828—:l% 1881.
Hví deyr þú fróma drottins lilja,