Norðanfari - 18.04.1882, Blaðsíða 4

36 —
pað ár á allri jörðunni til dauðadags. Jörð
pessi er í pjóðbraut mikilli, enda voru peir
feðgar alkunnir fyrir gestrisni og hjálpsemi við
pá er leituðu peirra eða sóttu pá heim.
Friðgeir jók og prýddi hin snotru hús, er
íáðir hans hafði reist á jörðunni, og hyggði
auk pess vönduð beitarhús, sljettaði allstórt
stykki af túni, purrkaði upp mýri við túnið og
byrjaði eigi alllítið á túngarði, enda ljet eig-
andi jarðarinnar, hinn pjóðkunni alpingismaður
kaupstjóri Tryggvi Gunnarsson, petta heiðar-
iega viðurkennt við fráfall Friðgeirs með pví
að gefa ekkju lians eptir eins árs landskuld af
jörðunni, eða 9 sauði veturgamla, eins og hann
áður ætíð hafði verið Friðgeiri mjög svo vel-
viljaður og hjálparfús; heíir herra Tryggvi hjer
sem optar látið í Ijósi göfuglyndi sitt, og
janframt gefið efnuðum jarðeigendum fagurt
dæmi til eptirbreytni. J>ó Friðgeir byggi á
erfiðri jörð, snjópungri, og svo hættusamri að
árlega hefir meiri eða minni skaði af hlotizt
ymist á gripum eða sauðfje, og eyddi miklu
fje til gestrisni og ymsrar hjálpsemi, pá lagði
liann mikla stund á menntun barna sinna,
svo pau inega teljast vel að sjer, og varði par
á meðal nokkru fje til styrktar peim syni
sínum er framar hinum var til mennta settur.
Og pó efnahagur hans væri alla jafna nokkuð
pröngur, fyrir pessar sakir, blessaði Guð svo
störf hans og ráði að hann var sífellt mikið
heldur veitandi en purfandi. Á æskuárum var
íriðgeir sál. pegar afbragð jafnaldra sinna að
hagleik og dugnaði til allra starfa, og var hann
á tv ítugsaldri talinn með hinum betri smiðum
bæði á trje og járn, hafði pó eigi aðra tilsögn
til smíða þeirra en pá, er faðir hans gat í tje
látið, en hann var vel búhagur maður. Um
petta leiti lærði hann og söðlasmíði og varð
íullnuma í pv{ ^ skömmum tíma. Stundaði
handverk þessi öll jafnframt með peirri atorku,
er honum var svo eiginleg að hverju verki sein
h.inu gekk, enda mátti tefja hann með beztu
smiöum og afkastamestu á Norðurlandi.
pvi verður eigi neitað, að svo virtist sem
su.™ir kynnu að virða sem vert var liina
" u “æfilegleika Friðgeirs sál. meðan liann
1eða ®eta og pakka sem vera har hið
go a og hjálparfúsa hjartalag hans, er kom
svo otal rnörgum að liði, en pó munuástmenn
íans lengi minnast pess með pakklæti, hvað
\e,. vinsamlega mörgum heíir farizt við
e, \u bans og börn. Útför hans fór fram 27.
ÍlTar ^aru karlmenn peir er við voru
Ul “ ukið alla leið frá Garði að Draflastöðum,
v ^ iaf j,?® uúiu vegar, og gáfu flestir er við
iilla þjónustu við útförina.
er- kvorttveggja, að margur maður
j veð soknuði minnst Friðgeirs sál. látins,
en a var hann bæði í sjón og, raun prýði
siuu,a sveitarmanna, fríður sýnum vel vaxinn
J° ,£lir mauiilegur, ráðvandur, mannúðlegur og
í Ufie^iL • ri’ gestrisinn °S vippbyggilegur
« •’ , uj wnur mennta og framfara, vand-
á,u1-,1 v.Um sínum og verkmaður hinn mesti,
,'ui Vluuv, eiginmaður og faðir, og að
oHu hið mesta valmenni.
• P- m. náði Skonnorten „Ingehorg“
. •. ei\í. eturkaupmanns C. Höepfners, skip-
s joti JNielsen —- skipalegu við Hjalteyri hjer
* ,r, ePtir daga ferð að heiman.
„Alt vep4.
sunnan ^0111 norðanPostur aPtur hingað
Frjettir ú11end
ar.
V- Kaupmannahöfn 28. febr. 1882
síðnst Jeara gaíUm Þ®88’ vjer rituðum y
® skorað hefði verið á Gambetta
og^gjöraTfí hlð nýja ^08™^1 á Frakkla
ásírnrnn ^ 10rseti pess. Gambetta varð
rástöfun £'5 ^aus ráðSÍafanafl’ ,varð
rrinfnnno ,. u nóvemberm.; flestir i
f\ f . 0s °r\,áðlir liti; kunnir að pví að 1:
, ð stJorumálum, en voru í alla sl
, Jlr. ®enn °g af hans flokki, enda v
fVrir ut-1 \ri\ neinnin verulegum ákúr
i V,- JÚrðir sínar. En pað var anr
sem olh pvi að ráðaneyti pessu varð e
langra Hídaga auðið. Gambetta og h
flokkur hafði i sumar, sem leið, fengið fi
truapingið til að sampykkjast algjörðum hre
íngum a kosmngarlögunum, er miðuðu til p
að varna við pvi, að menn gætu með mút
og öðrum ologmætum ráðum komizt inn
pingið en pegar lög pessi komu fyrir öldun
ráðið — en í pví sitja 300 manns — v<
pau íelld. Kú víldi Gambetta enn af n-
reyna að fá lögum pessum framgengt og la
pau fyrir fulltrúapingið, en pá fór eigi hetur
en svo að þingið felldi það með allmiklum
atkvæðamun, sem pað hafði samþykkt nokkrum
mánuðum áður. J>inginu pótti lögin vera
borin upp á röngum tíma, því að efpauhefðu
verið sampykkt þá hefði pegar orðið að ganga
til nýrra kosninga, «en vjer viljum alls ekki
deyja þegar eptir fæðinguna», sagði einn af
þingmönnum, og pað var ein höfuð ástæðan
fyrir pví að lögin voru felld, að menn vildu
eigi að hreytingar kæmust á fyr en kjörtíminn
er úti og nýjar kosningar ættu fram að fara,
hvort sem væri. En nú liafði Gambetta beðið
fullan ósigur og pví sá hann sjer eigi fært að
vera við lengur og lagði pegar niður völdin,
enda mun pað liafa verið snjallræði af hans
hálfu. pví að pó að svona færi þá hefir alls
ekki rýrtiað álit hans og vinsældir, heldur á
hann nú enn hægra með enn áður að halda
saman og styrkja flokk sinn á þinginu. Nú
hefir Ereycinet kvatt nýtt ráðaneyti saman og •
eru par í margir peir, sem menn hjuggust við
að teknir mundu vera í hið fyrveranda ráða-
neyti t. d. Léon Say, Mahy, Eousscau o. s. frv.
— í desemberm. f. á. vakti kviðdómur einn í
París mjög athuga manna. Svo stóð á að í
blaðinu L’Intransigeant, sem Kochefort gefur
út, var prentuð grein nokkur, er bar pungar
sakir á Roustau, ráðherra Frakka í Túnis Gam-
hetta ofl. fyrir að þeir hefðu sjálfir hafið ófrið-
inn í Afríku að orsakalausu og einungis til að
svæla undir sig fje pjóðarinnar. Eochefort fór
svo ósvífnum orðum um Eoustau, að stjórnin
Ijet höfða mál á móti honnm fyrir að hafa
rægt mann og ófrægt sem stæði í pjónustu
ríkisins og var kviðdómur settur í málinu. En
pó að öll vitnaleiðsla og sannanir Kocheforts í
málinu gengiu hraparlega og styrkustu rök
væru færð fyrir pví, að Roustau væri í alla
staði heiðarlegur og rjettlátur maður og hefði
að minnsta kosti enn engann hag haft af
ófriðnum, pó var Roehefort dæmdur sýkn saka
en Roustau varð að horga málskostnaðinn, og
hafði engum komið pað til hugar, jafnvel ekki
aldavinum og fylgismönnum Roclieforts. — Nú
er ófriðnum í Afríku lokið; Erakkar hafaunn-
ið fullan sigur og náð ákjósanlegum málalokum.
Á írlandi haldast óeirðirnar enn að mestu
leyti í sama horfi sem áður, þó liafa mann-
dráp og spellvirki eigi verið jafntíð um nokk-
urn ííma og er orsökin til pess einkum sú,
að Englastjórn hefir sett herlið og lögreglu-
pjóna á hverja púfu þar í landi, til að halda
mönnum í skefjum, en að pví er eigi nema
stundarfriður; írar halda jafnt fram kröfum
sínum um sjálfstjórn og endurbætur á land-
stjórninni, sem að undanförnu og munu eigi
hverfa frá þeirri heimting, pótt að peim kreppi.
J>ví hefir verið fleygt, að Englastjórn mundi
liafa í hyggju að leggja fyrir parlamentið
frumvarp til landbúnaðarlaga handa Englend-
inuum sjálfum í líking við lög þau, sem Ir-
um hafa verið sett, til pess nákvæmar að á-
kveða leigumála jarða og koma í veg fyrir
ágreining milli eiganda og leiguliða, sem af
peim kunna að rísa. Komið hefir nýlega til
orða að grafa göng undir sundið milli Frakk
lands og Englands; skoðunarmenn hafa lýst
yfir, að pað væri gjörandi og samið áætlun
um kostnaðinn. Nokkur ensk blöð liafa látið
sjer fátt um petta fyrirtæki finnast og borið
pví við, að pá ættu Erakkar hægt með að
gjöra herhlaup á England gegnum göngin, en
pær mótbárur hafa verið^paggaðar niður.
Á J>ýzka pinginu, sem slitið var í lok
janúarm., hefir allt farið fram með meira friði
og spekt en að undanförnu, og orsökin til pess
einkum verið sú, að stjórnin bar engin af peim
lagafaumvörpuin fyrir pingið, sem hún sá að
valda mundu mestum ágreiningi og mótstöðu-
menn liennar liöfðu farið hörðustum orðum
um pegar kosningarnar fóru fram. J>annig
liefir Hamborgar tollmálunum og fjárveiting
til pinghúsbyggingar o. s. frv. reitt vel af.
par á inóti hehr það fyllilega komið í Ijós í
ýmsum smámáium, að ládeyða pessi er ekki
nema lítilfjörlegt vopnahlje, sem slitið verður
pegar minnst varir.
Vjer höfum jafnan að undanförnu drepið
á athafnir níhilistanna í Rússlandi, en nú skal
pess að eins getið, að um ali-langan tima hefir
lítið borið á peim að öðru en pví, að þeir
senda jafnt sem áður flugurit og áskoranir til
mamia um að grípa í strenginn með þeim og
styrkja mál þeirra, og svo er að sjá sem skoð-
anir peirra breiðist meir og meir út meðal
alpýðunnar, liversu lítið skyn sem hún póyfir
höfuð sýnist bera á höfuðatriði og stefnu máls-
ins, og er eigi sýnt hvernig pví muni lúka.
Lögreglan er smám saman að ná í níhilista
og eru þeir gregnir fyrir lög og dóm. J>annig
var fyrir fám dögum hafinn rannsókn á hend-
ur 22 níhilistum (meðal peirra eru nokkrir
kvennmenn) sem flestir eru ineir eða minna
við riðnir keisaramorðið 13. marzm. í fyrra.
Helzti maðurinn meðal peirra heitir Suchanof
o" var áður hersliöfðingi; hann hefir nákvæm-
lega lýst pví, hvað haíi komið sjer til pess að
ganga í flokk með níhilistum. J>egar liann
var orðirm yfirmaður í hernum, komst hann
hrátt að pví, hve sviksamlega yfirmenn hans
fóru með fje ríkisins, hann Ijet pá í Ijós óá-
nægju sína yfir pessu við þá, en fjekk pað
svar að honum kæmi pað ekki við enda væri
slíkt svo algengt að engum kæmi til hugar að
fást um pað, en pá ljezt liann mundu kæra
pá fyrir keisaranum, en hinir urðu fyrri til
og fengu rekið hann frá embætti sínu og met-
orðum. J>ví næst fór hann af alhuga að kynna
sjer ástandið á Rússlandi og fann að það var
hvarvetna jafn rotið og einmitt pað hefði leitt
sig til pess að ganga í lið með níhilistum, ef
verða mætti að hann gæti stutt að pví að ráða
bót á hag þjóðarinnar, hann sagði að embættis-
mennirnir væru mesta mein, peir pægju mútur
til hvers sem vera skyldi og stælu opinberu fje;
enn fremur væri pað eigi tilgangur níhilista,
að umturna allri stjórn heldur einungis reyna
að fá henni breytt svo, að pjóðin gæti við
unað. Frjettaritari einn frá Pjetursborg liefir
sagt að flestir áheyrandanna hafi tárfellt er
hann sagði æfisögu sína. 1 dag hefir frjettst
að 10 af þessum sakborningum hafi verið
dæmdir til dauða en hinir í æfilangt fangelsi.
í byrjun íyrra mánaðar hófust óeirðir
nokkrar í Dalmatíu og Herzegóvínu, syðstu
landskikum Austurríkis. Dalmatía hefir frá
pví á öndverðri 15. öld verið laus við alla
herþjónustu hverjir sem yrráðendur landsins
hafa verið og pegar Austurríkismenn vildu
peir enn af nýju koma á herþjónustu 1869
pá neituðu landsmenn algjörlega og vörðust
pá svo vel fyrir herliði Austurríkismanna að
peir urðu frá að hverfa við svo búið. Nú
vildu þeir enn af nýju koma á herlögunum,
sendu þeir allmikinn her suður pangað og
ætluðu að kúga landsmenn til hlýðni en þá
liófust óspektirnar. Stjórninni gekk pað til
pessa úrræðis að hún var hrædd um að ef
Dalmatíumenn væru þegnir undan lierpjónustu
pá mundu pjóðir pær, aðrar af slafnesku kyni,
sem Berlínarfundurinn 1878 veitti peim yfir-
ráð yfir og nú lúta herlögum peirra, una illa
sinum kosti pví að meðan Tyrkir rjeðu par
ríkjum voru kristnar pjóðir lausar við herþjón-
ustu og þeir Múhameðstrúarmenn, sem par
búa enn, kunna illa við að vera í her Austur-
ríkismanna. J>egar pví ófriðurinn hófst í Dal-
matíu hlupu Herzegóvínumenn og aðrir Slafar
til vopna til liðs við frændur sína. Úlfúð sú,
sem um langan aldur heíir verið með Ger-
mönum og Slöfum, vaknaði pegar með auknu
afli og hefir maður sá, er Skobeleff heitir,
rússneskur hershöíðingi, reynt af fremsta megni
til að fá hinar slafnesku pjóðir til pess að
segja slitið öllum griðum með Germönum
(J>jóðverjum) og ganga í enn nánara samband
sín á milli en verið hefir; hann hefir hald-
ið ræður pessa efnis bæði í Pjetursborg og
París. J>jóðverjar hafa grunað Rússastjórn um
græsku — en Rússar eru voldugasta ríki með-
al Slafa — og horið henni á brýn að hún
væri í vitorði með æsingamönnum, en hvað
sem nú er satt í því pá hefir hún veitt all-
mörgum rússneskum hershöfðingjum leyfi til
að ganga í lið með uppreistarmönnum og á
Rússlandi hefir verið skotið saman miklu fje
til styrktar peim.
Á Egiptalandi liafa orðið ráðgjafaskipti
eigi alls fyrir löngu. Scherif Pascha er farinn
frá og sá maður kominn í hans stað, sem
Múhameð Pascha heitir. J>essar hyltingar eru
nær pví eingöngu honum að kenna og einkum
sprottnar af óbeit manna á Evrópumönnum
peim, sem verið hafa í pjónustu landstjórans;
en pað eru helzt Englendingar og Frakkar,
sem eiga stórfje á leigu í ríkissjóði Egipta og
fyrir huðu stjórnir pessara tveggja stórvelda
landstjóranum að vera honum innanhandar og
lialda upp rjetti hans ef að honum kreppti;
nú pykist Tyrkjasoldán hafa æðsta yfirráð lands-
ins og fyrir pað mótinælti hann fastlega pessu
tilboði, hin stórveldin gengu pá að peim málum
með honum og urðu pá Englendingar og
Erakkar að játa, að öllum stórveídunum í sam-
einingu bæri að miðla par málum.
Hjer á Norðurlönduui heíir litið merkilegt
borið til tíðinda. Engar verulegar breytingar
liafa orðið á stefnu danska ríkispingsins, pó
virðist flest lúta að því að stjórnarflokknum á
pinginu sje að fara aptur, og er eigivístnema
að ráðaneyti Estrúps eigi skammt eptir ólifað.
Engin af peim málum, sem áður voru ágrein-
ingsefni milli pjóðpingsins og stjórnarinnar hafa
enn náð fram að ganga. Eptir miðjan jan-
úarm. hafa gengið ofsaveður yfir Einnmörk og
nyrðri hluta Noregs og hefir orðið afskaplegt
tjón að því hæði á sjó og landi, mörg liundr-
uð skipa hafa íarist með mönnum og íje, og
pó er enn eigi með öllu kunnur sá skaði sem
af pví hefir hlotizt.
Erá Ameríku kunnum vjer fátt annað að
segja en það, að loksins eptir langa mæðu var
Guitsau, sá sem veitti Garfield forseta Banda-
rikjanna sár pað, er hann lilut hana af, dæmd-
ur til dauða og er helzt á orði að liann verði
liengdur í lok júnímáuaðar næstkomandi. —
Að Panamaskurðinum hefir allt til pessa verið
unnið >að mestu viðstöðulaust; pað sem sjer
í lagi er verkinu til fyrirstöðu er hið óheilnæma
loptslag á eiðinu og hafa mörg hundruð manna
látist par af peim sökum, einkum Evrópumenn;
einir pola loptslagið til hlýtar. Bandaríkin
hafa krafizt að fá æðstu umráð skurðarins er
hann væri fullgjör, en pað munu hvorki Eng-
Iendingar nje Frakkar láta viðgangast.
f>rír íslendingar liafa tekið emhættispróf
við háskólann í næstl. janúarm. í lögfræði.:
Jón Jensson með 1. eínkunn og Guðlaugur
Guðmundsson með 2. einkunn; í lyfjafræði:
Markús Ásmundsson Johnsen með 2. einkunn.
Lög pau, sem sampykkt hafa verið af kon-
ungi frá pví að síðasta póstskip fór heim í
fyrra, eru þessi:
13. janúarm. Yíxillög fyrir ísland.
sama dag Lög um víxillög og víxilafsagnir.
— — Lög um borgun til hreppstjóra
og annara sem gjöra rjettarverk.
16. febrm. Lög til bráðabirgða um breyting
á 9. gr. í lögum 4. nóvember
1881 um útflutningsgjald af fiski,
lýsi o. fl.
Auglýsingar.
— Af pví fje, sem í fjárlögunum fyrir ár-
in 1882—83, 10. gr. 4. er veitt til efiingar
húnaði, mun eptir pví, sem venja hefir vericf
hingað til, 4000 kr.hvort árið falia til Norður-
og Austuramtsins þannig, að landshöfðing-
inn samkvæmt fyrirmælum fjárlaganna útbýtir
pessari upphæð eptir tillögum amtsráðsins, að
hálfu eða 2000 kr milli búnaðarfjelaga og bún-
aðarsjóða. A fundi sínum 7. p. m. hefir amts-
ráðið ályktað, að fylgja á pessu yfirstandandi
ári hinni sömu grundvallarreglu sem á árinu
1881, að hvert þeirra búnaðarfjelaga, sem hjer
eru í amtinu, fái eptir pví meiri eður minni
styrk, sem fjelagið framkvæmir á árinu meir
eða minua af parflegum og varanlegum jarðabót-
um, og auglýsa í blöðunum fyrirfram pær regl-
ur, sem amtsráðið mun byggja tillögur sínar á
um útbýting styrktarfjárins, og eru pær fyrir
petta yfirstandandi ár eins og hjer skal sagt:
1. Eigi skulu aðrar jarðabætur taldar í skýrsl-
unum, er fylgja bónarbrjefum fjelaganna
um styrk af þeirri fjárveiting, sem nefnd
var, enpæreinar, er fjelagsmenn vinna sem
fjelagsmenn, og pví eigi pær, er þeir vinna
utanfjelags svo, sem áskyldar jarðabætur
leiguliða í byggingarbrjefum peirra o. s. frv.
2. Nákvæmlega skal lýst jarðabótinni, bæði
hver hún sje og hvernig henni sje háttað,
svo sem livað háir og breiðir garðar, brýr,
og girðingar sjeu að meðaltali, eða skurðir
djúpir og breiðir; úr hverju efni girðingar
og brýr sjeu byggðar, hvernig sljettað sje,
t. d., hvort með plóg eður spaða, hvort
undir sje horið grasrótina o. s. frv.; hve
margar dagsláttur eða ferfaðmar sjeu gjörðir
að flóðengi með peim eður peim flóðgörð-
um o. s. frv.
3. Metið skal hve mörg gild dagsverk jarða-
bótin sje, og sem sönnun um áreiðanleg-
leik dagsverkatölunnar skal fylgja með vott-
orð frá hreppsnefndaroddvita eða tveimur
valinkunnum mönnum.
4. Skyrslur pessar ásamt bónarhrjefum fjelags-
stjórnanna skulu komnar til forseta amts-
ráðsins fyrir 10. sept. næstkomandi.
Skrifstofu Norður- og Austuramtsins
10. marz 1882.
J. Havsteen.
settur.
— Auk peirra samskota til minnisvarða
yfir síra Hallgrím Pjetursson, sem jeg áður
hefi auglýst í ísafold, hefi jeg í dagveittmót-
töku:
frá síra Páli Jónssyni í Viðvík samskot úr
Hjaltadal........................5,00-
frá síra J>orleifi Jónssyni á Skinna-
stöðum, samskot úr Presthóla presta-
kalla............................ 32,00-
Öll samskot hjer norðanlands eru nú orðin að
eins 209 kr. 35 a. og eru pau sett í sparisjóðinn
hjer.
Siglufirði, 28. febrúar 1882.
Snorri Pálsson.
Óskilakitulur í Hálshrepp seldar haustið 1881.
1. Svartkrúnótt ær soramörkuð (raarkleysa)
2. Hvítursauður veturgamall, mark: Ham-
arskorið hægra, sneitt hiti framan vinstra
3. Hvítur lambhrútur mark: Sneitt, biti fr.
hægra gagnbitað vinstra
4. Hvítur lambhrútur mark: Biti aptan
hægra tvínumið fr. vinstra
5. Hvítur lambhrútur mark: Tvírifað í
hvatt hægra sýlt vinstra
6. Hvítur lambgeldingur mark: Sýlt, biti
aptan hægra fjöður fr. vinstra
7. Hvít lambgimbur mark: Tvístýft fr.
hægra stúfrifað biti aptan vinstra
8. Hvít lambgimbur mark: Sneitt aptan
fjöður fr. biti aptan hægra hamarskorið
vigstra
9. Svört lambgimbur mark: Geirsýlt hægra
stúfrifað vinstra
10. Hvitlambgimbur mark: Sneitt fr. hægra
vantar vinstra eyra
11. Hvít lambgimbur mark; Skemt liægra
eyra biti aptan vinstra
J>verá 1. febrúar 1882.
Grísli Ásmundsson.
Eigandi og ábyrgðarm.: Björn Jónsson.
Prentsmiðja Norðanf. B. M. Stephánsson.