Norðanfari - 06.03.1883, Qupperneq 2
— 10 —
])að sje satt eða að minnsta kosti sennilegt ef
nokkur verulegur sannleikur er annars til.
Ekki að eins í Bibliunni, beldur einnig í
náttúrunni og mannlegu eðli er margt sem
mælir með því. Jeg veit ekki nema jeg geti
sýnt þetta betur seinna.
Kú lieíi jeg gefið stutt yfirlit yfir van-
trúna; en nú er eptir að tala um trúmenn-
ina sem eru tvennskonar: ofsatrúarmenn,
sein fyrirlýta bið veraldlega of mjög, og al-
kristnir eða hóflegir trúmenn, sem í trú
sinni sameina liið mannlega og guðlega, hið
veraldlega og himneska. Jeg hefi af eigin
reynslu pekkt báða flokka pessa; peir eiga
heima í ölluin trúarflokkum og játa pví ekki
n,eina sjerstaka trú út af fyrir sig, heldureru
peir aðgreindir hver frá öðrum, vegna peirr-
ar ólíku meðferðar, sem peir hafa á trú peirri
er peir báðir játa sameiginlega.
Með pví að segja frá peim, vil jeg reyna
að sýna, að kirkjan, prátt fyrir alla bresti,
hefir pó komið miklu góðu til leiðar og enn
pá geymt inikið af arfi höfundar síns.
(Framhald síðar).
(Aðsent).
Fáar setningar sumlurlausar.
fví ver, er pað margt á landi hjer, er
maður verður að horfa á með ógleði, og líða
bótalaust; valda pessu margar orsakir, sem
eru auðsjeðar hverju barni, en «garpar» lands-
ins líta á með «svefnró gamalls afskiptaleysis»,
og sýna litla viðleitni, að kippa pví í lag sem
ver fer. Já! jafnvel peir, sem pykjast komn-
ir langt upp eptir hlíðum vizkufjallsins, og
einmitt peir, sem eiga að sjá um velferð
landsins í orði og verki gæta skyldu sinnar
í hinu öðru miður en skyldi.
Svo er og mörgum farið, að peir sjá, að
niargf mætti betur fara eií fer, en hafa hvorki
prek eða vilja, til pess að færa pað í lag, er
kostar pó litla fyrirhöfn; liöfum vjer nóg af
svona inönnum, og köllum vjer pað lítið lán
fyrir land vort, enda ef bezt að treysta peim
lióflega.
Aptur eru aðrir svo gjörðir, að peir hafa
of sjaldan opin augun til gagns; en hitt
ætlum vjer pó verra, að peir livessa sjón sína
harla lítið, til pess að sjá gagn og sóma lands
vors.
Hyggjum vjer, að til síðara flokksins
teljist peir sem fjalla um póstlög og póst-
göngur á landi hjer. — J>að er öllum kunn-
ugt, hvernig nú er farið að ganga með póst-
ferðir hin síðari ár, og parf pað pví lítillar
skýringar við.
Póstar vorir hafa nú sýkst afkvillapeim
er heitir óregla og ómennska, og geta
menn nú aldrei reitt sig á pá, eptir ferða-
áætlun peirra. Sjálfsagt er pað, að pósttaskan
er nú pyngri, en pá er gamli Níels liljóp
með hana á bakinu, 9 fjórðunga punga frá Hálsi
í Fnjóskadal, óð Fnjóská krapfulla og óferjandi
og yfir Yaðlaheiði í vondri færð inn á Akur-
eyri í sprettinum, og hafði karlinn pó minna
yfir en nýju póstarnir, er ýmist eru óráðl-
ingar, bjálfar og landhlauparar.
|>að er ekki eins að furða sig á pví, að pessir
menn skuli sækja um póststöðuna, og liinu, að
peirn skuli vera veitt hún til langframa, peim
sjálfuin til armæðu og hneisu, landsmönnum
til tjóns, og veitendum til leiðinda.
Já! ljótt er og satt er. Vjer getum lít-
ið dæmt um póst pann er nú gengur milli
lleykjavíkur og Akureyrar; væri vel ef hann
yrði tímabærari en peir póstar sem hafa geng-
ið, og ganga milli Seyðisfjarðar ogAkureyrar.
„ Benidikt «heitinn» fór alla pessa leið sem
póstur, og var haun slæm fyrirmynd pósts í
mannslíki, og er hann naumast pess verður,
að nefndur sje. Daníel var og bæði austan-
lands og norðanlands póstur, og gefum vjer
lionum góðan vitnisburð, borinn saman við
hina. Vjer viljum ekki nefna austanlands
póstana pegar Stefáni sleppir í röðinni; sýndi
hann bæði dugnað og skyldurækt, í ferðuin
peim, er hann fór sjálfur.
|>að er ekkert eins títt nú, og heyra
menn segja, pá er von er á pósti í hvert sinn:
«Kemur ekki pósturinn? Var póstur kominn ?
Ekki bólar á pósti? Nú ætlar honum að
seinka. Hvað ætli að tálmi ferð hans niína?
Mikill a........... hjassi er pessi póstur».
J>essa og verri sálma fara inenn að raula,
pegar komið er að tali póstsins við hverja
ferð; mega menn rayna petta á raddböndin
í 6, 7, 8, 9, 10—19 daga unz póstur slóðast
í garð, á póstafgreiðslustaðnum, pá náttúrlega
lúinn á löngu erlir og sjálfsagt pyrstur, pví
ekki er hann fyr búinn að slsila töskunni, en
hann er kominn á «Bauk» og farinn að tilbiðja
«Bachus»; er pá eigi að sjá, sam purða sje á
peningum, en pó kemur sú klögun á eptir
pósti, að á leiðinni hafi hann ekki getað
keypt hey handa hestum sínum, fyrir pen-
ingaleysi. — |>essu líkt er dæmi af austan-
pósti, pá er hann lagði austur frá Akureyri
á nýársdag; hjelt hann frá pósthúsinu og
suður í fjöruna, hvíldi sig par á «Knæpu»
og hafði sig pó yfir fjörðinn um kvöldið og
gisti að Varðgá. Er pað úýr brjefhirðingar-
staður? Svo heldur póstur víst. Hjer er að
eius tekið eitt dæmi, sem sýnir slóðaskap
austanpóstsins, og geta menn nú sjeð, að eigi
er furða, pótt honum dveljist með svona rösku
ferðalagi.
Nú segir póstur, að penna dag hafi ekld
verið heiðarveður, en hann verður pá að segja:
það var ekki veður handa mjer, og ekki fæn)
liunda mínum hestum; peir voru magrir og
lúnir, pvi jeg láuaði pá milli húsa á Oddeyri
og Akureyri pann tíma, sem peir hefðu átt
að hvíla sig, ef vel hefði verið. — Já! nú
hefir póstur rjett að rnæla, svona hefir hann
pað; hann vill ekki að peir stirðni.
Vjer segjum pósti, að hver röskur maður
liefði farið yfir heiðina hinn umrædda dag,
og álítuni engu verra fyrir hestana, pótt peir
hefðu skemur hímt suður í fjöru, áður peir
lögðu í ferðina; en vera má að pósti sýnist
annað, og látum hann um pað í bráðina.
Víst er pað, að pósti er opt mikil vorkunn,
pótt hann sje lengi á leíð sinni; hann hindr-
ast margopt við öræfi bæði fyrir illa færð og
veður illsku, en pó er fjarri að petta sje honum
farartálmi, nema stöku sinnum og á stöku
stöðum, og ætti og má veita slikt til vorkunnar;
en baggaði honuin aldrei nema pað, sem
náttúran er orsök í, pá mundi liann verða
minna á eptir tímanum. — Betur svo væri.
þótt fjölda margir hafi baga af óreglu á
ferðurn póstanna, og sje sífellt að fást um
pað hver við annan, pá vanta pó almenn
samtök, að afsegja póstinn, pegar menn vita
með vissu, að liann getur ekki staðið í stöðu
sinni, nema illa.
það er víst með petta, eins og um
«slarkara prestana»; mönnum fellur eklii
við pá og vilja fegnir losna við pá;- sjá að
peir eru til niðurdreps og svívirðu, en hafa
pó ekki hörku í sjer að klaga pá, og losua
undan peirra yíirráðum. það vill enginn
beinlínis gjöra sig opinberan í pví að klaga
póstinn, pó pess sje fuli pörf. — það ættu
menn pó að hafa vituð fyrir löngu að yfir-
völdin eru umburðarsöm. það skyldi eng-
inn hugsa, að fyrsta klögun dugi; prjár
verða pær að vera; láta yfirvöldin segja sjer í
pað minnsta »prem sinnum», sem Njállforð-
um en sá er munur, að hann skildi pá og
gaf gaum að pví, er honum var sagt, enyfir-
völdin lijá oss purfa að heyra optar eti Njáll
ef hlýta skal.
Oss ímyndast, að yfirvöldum peim, er
veita póstsembættið reiknist svo til, að póst-
urinn fari lítið eptir reglum peim, sem
honum eru settar á ferðunum, en pó sýnist
sem lítið sje reynt að fá pann, er betri væri
í stað pess, er reyndur er að slóðaskap. —
Eða er ekki liægt að fá pann póst, sein getur
polanlega staðið í stöðu sinni? þarf pað
endilega að vera fátækur ói’áðsmaður, er ekki
getur haft nægan kraft, til pess að koma
ferð sinni áfram? Er betra að pósturinn sje
drykkju seggur, en geti ekki borgað hey
handa hestum sínum, pegar áliggur?
Eða pví er til nokkur ferða-áætlun fyrir
póstinn, ef hann á ekki að fara eptir henni í
öllu mögulegu? Kalla menn rjettara að
fótumtroða fastar reglur og föst lög, en breyta
eptir peim? Er pað eklci skylda póststjórnar-
innar að sjá um að vjer höfum dugandi aust-
anpóst? Segi menn til og sanni með ástæð-
um að nú sje dugandi póstur á Austuiiandi.
Pósturinn parf að vera nokkur krapt-
maður, viss og áreiðanlegur í orðum og verkum;
hann má eldii vera skuldunum vafinn, svo
peningar peir, sem liann fær til ferðarinnar,
sje teknir upp í skuldir, áður hann leggur af
stað, en geti svo ekki borgað nægilega fyrir
sig á leiðinni.
þetta getur ekki blessast; póstur parf að
fara vel með hestana, og bera meðaumkun
með peim; peir eru prælar hans á ferðunum,
annaðtveggja undir eða undan pósttöskunni;
er pví mest undir pví komið að pósturinn
gæti vel gripa sinna, par pað er siðferðis-
skylda hans, sem hvers manns, að fara vel
með allar skeppur, og eini fararflýtir hans,
sem nokkurt mark er að.
Vjer verðum að játa að sumir póstar
vorir, hafi farið samvizkusamlega með hesta
síua og má nefna Daníel til pess.
Benedikt kunni ekki að fara með liesta,
var honutn og fátt vel gefið sem pósti.
Náttúrlega verður pósturinn, sem hver annar,
að láta hestinn vinna fullt gagn pegar nauð-
syn krefur, en honum (póstinum) ríður ekki
síður á en öðrum, að hafa hesta sína vilca-
færa, og vel búna undir hverja ferð.
því hefir verið hreift í blöðum vorum,
að teknir væru upp sýslupóstar; væri slíkt
óskanda; pá pyrfti ekki lengur að kenna pví
um, að menn og hestar preyttist að fara hinar
löngu leiðir póstanna, sem óneitanlega eru
torveldlegar á vetrum. — það yrði Ijettara
fyrir marga að færa töskuna yfir landið, pví
pá tækju einatt nýir kraptar við, er aðrir
prytu. — það pyrfti ekki að binda sig við
sýslupósta, ef annað sýnist hentugra; væri
rjettast að skipta leiðunum svo, að hver kafli
vegar yrði líkur að örðugleikum, pó nokkru
munaði á vegalengd; svo mætti og binda við
heiðar, vatnsföll o. fl. ef sanngirni mælti með
pví. — Vjer ætlum að pessu sinni muni
bezt, að gjöra eklci neina ferða-áætlun fyrir
sýslupóstana, eða kvað helzt á að kalla pá.
Vonum vjer svo góðs, að næsta ping
vort taki petta mál til meðferðar, og ráði
bætur á póstgöngunum.
Vjer treystum pinginu að sjá pörfina,
og bæta úr henni að mun, pví ekki má segja
að fullu og öllu; pingið er á stundum óvand-
virkt, og láta fáir ánægju sína í ljósi yfir
verkum pess, nema ef vera skyldi pingmenn
sjálfir; pó pað komi lítið máli pessu við, páer
pó leiðinlegt að finnast skuli peir pingmenn,
er ekki skilja lög pau er pingið smíðar; pað
má minnast á pað síðar.