Norðanfari - 15.11.1884, Blaðsíða 2

— 94 —
tH’ssuifl aðförum brjeflega við Egyptastjóni
og sum blöð Englendinga lasta þessar aðgjörð- •
ir Glaðstones. Aptur á móti liafa borist
fregnir um Gordon ótrúlegar og er pó trúað
almennt; að Gordon bafi sigrast á Mahdían-
um, og Mahdidinn sje flúinn frá Khartúui,
og Gordon sje að vinna borgir upp að Níl
par; samt fer Wolseley að hitta hann bráðum
og er ólíklegtað peirsleppi Khartúm úr höndum
sjer pegar peir hafa náð saman par.
Sendiherra Englendinga í Konstantínópel
Dufferin lávarður (sem heiir komið til ís-
lands og ritað stutta ferðasögu um pá ferð)
er nýlega orðinn vísikongur á Indlandi; pað
er vandamikið embætti, pví Kússar eru að
færa sig upp á skaptið í nágrenninu og Ind-
verjar una illa stjórn Englendinga.
Erakkar eiga enn í ófriði við Kínverja,
en ekkert sögulegt hefir gerst síðan peir eyði-
lögðu virkin við Fútsjú. Kinverjastjórn hefir
tekið völdin af jarlinum, sem forustu hafði í
Eútsjú. Líklegt er að Eiakkar taki borgina
Kelung á Formósa og kolanámurnar par í
grennd og haldi pví pangað til Kínverjar hafa
greitt fje pað sem Frakkar heimta.
Mjög hefir verið tíðrætt um keisarafund-
inn í Skiernievits. J>að er á Póllandi nálægt
Varská. |>ýzkalandskeisari, Austurríkiskeisari
og Iiússakeisari og peirra æztu ráögjafar, Bis-
marck, Kalnoky og Giers höfðu par fund með
sjer og veit enginn hvað par hefir verið rætt
en allt gekk í mesta bróðerni; keisararnir
heilsuðust og kvöddust með faðmlögum og
kossum og Kússakeirari gaf Bismarck mynd
af sjer i fullri líkamsstærð. Ráðgjafarnir í
Pjetursborg höfðu að sögn íengið brjef frá ní-
hílistum svo látandi að keisarauum væri óhætt
meðan hann væri á Póllandi pví peir viidu
ekki láta sínar gjörðir bitna á Pólverjurn.
J>jóðverjar eru alltaf að færa út nýlend-
ur sínar á Vestur-Afríku og er Englending-
um illa við pað.
Kóleran hefir breiðst til Spáns og Ítalíu
og hefir verið skæðust á Ítalíu nú einkum í
borginni Neapel; par er óhreinlæti mikið og
sóðaskapur enda hefir fólkið hrunið niður svo
hundruðum og púsundum skipti, stundum
púsund manns á dægri; Úmbertó konungur
fór til borgarinuar og var par meðan kóleran
geysaði mest; gekk hann umspítalana ogmilli
sjúklinganna og hughreysti menn; nú er hánn
farinn aptur til Rómaborgar og kóleran rjen-
uð en allir lofa haun fyrir manngæzku hans
Síðan byrja pau gönguna á ný, og leið-
ir hún hann nu, en hann haíði leitt hana
áður.
Prófessor Miiller lætur leiðast við hlið
konu sinnar, rjett eins og blindur rnaður,
sem er utan við sig af ótta, eða stórglæpa-
maður, er ekki sjer fært að verja síg, gegn
pví sem honum er sýnt af pjónum rjettvís-
ixinar. Honum flaug margt í hug og var
sumt á pessa leið: „Annaðtveggja er petta
stórkostlegt hrekkjabragð, sem á að verða
ógæfa mín, eða emn eða fleiri hafa verið í
fjelagi að koma brjefinu ívasaminn: pegar
jeg kem heím, hlýtur sýkna min að koma í
ljós; pað hefirenginn porað að rita nafnið
mitt undir brjefið; slíkt væri nýðsleg vonzka,
og pó svo hefði verið, pá gat enginn stælt
höndina mína; jeg gleðst ósegjanlega af
peirri fögru viðurkenningu sakleysis míns
sem bíður mín á sínum tíma“.
Sem fyrr var getið, voru hjónin komin
heim að húsi sínu eptir ‘/2 tíma. Prófess-
orinn fer með hendina ofan í vasa sinn, og
ætlar að sækja lykilinn að portiuu;
„Hversvegna opnar pú ekki dyrnar,
og hugrekki. Kóleran er nýkomin til Róma-
borgar og kvað páfinn ætla að hafa nokkurn
hluta af vatíkanínu til húsrúms fyrir sjúk-
linga.
26. p. m. fóru fram pingkosni.ngar í Stolck-
hólmi; framfaramenn sigruðu. Mest var bar-
izt um mann pann er Hjeðinn heitir; hann
er mesti ágætismaður, en apturhaldsmenn
vildu ekki hafa hann á pingi lengur vegna
pess, að hann hafði haldið með Norðmönnum
í stjórnarbaráttu peirra: hann var samt kosinn
á ping.
Hjer í Höfn verður ping sett í byrjun
októbermánaðar. Með október byrjar hjer nýtt
blað «Politiken»; ritstjóri pess er Hörup sem
liefir gengið næst Berg í forustu vinstrimanna
en pe.im samdi ekki og hefir Hörup pvístofnað
petta nýja blað sem meðal annars hefir til
styrktar sjer hina frægu rithöfunda Georg
Brandes og bróður hans Eðvarð Brandes.
Stjórnin liefir skipt um hermálaráðgjafa,
Ravn farid frá en Bahnson komið í staðinn
og lyrrvernndi landshofðingji vor Hilmar Eins-
sen er orðinn innanríkismálaráðgjafi. J>essa
dagana er hersýning á Jótlandi og er kon-
ungur par að skoða herlið sitt.
U M S Ú E H E Y.
í 10. árg. Andvara, sem nú er nýlega
kominn — og sem eins og Andvari að und-
anförnu hefir verið, er mikið góð, bæði fræði-
manns- og búmanns eign —■ er ritgjörð eptir
Torfa Bjarnason um súrhey. Torfi skýrir
frá reynslu sinni á næstliðnu sumri við pað
að gjöra súrhey af hjerumbil 70—80 hestum
af hafragrasi, uppsláttartöðu, kvíabólstöðu og
móheyi. Yfir liöfuð segir Torfi að sjer hafi
gefist tilraun, pessi vel, heyið hafi allt orðið vel
ætilegt, jetist vel, og virzt koma að bærileg-
um noturn.
}>ess ber að gæta, að pað að gjöra súr-
hey er eiginlega álitið sem neyðarúrræði |>að
er úrræði, sem takandi sje, pegar ekki eru
líkur til að heyið geti pornað fljótt og vel.
J>að virðist flest benda til pess, að súrhey
tapi nokkru, máske nálægt l/4 af næringar-
efuum sínum við pað að súrna, einnig er tal-
ið að súrhey muni ekki vera auðmeltara en
purkað lrey, og rnáske heldur nriður—.
Eranz?“ spurði konan hann, og varð nokk-
uð æðisieg ásýndum.
„Vertu lítið eitt polinmóð, jeg finn
hvergi lykílinn; pað getur veríð, að hann
hafi íarið ofan úr vasanum, af pví hann
er svo pungur“, sagði prófessorinn, mjög
stillilega.
„Er pá gat á vasanum, Eranz?“ spurði
konan.
„Nei! — sundur er hann ekki — og
jeg skil ekkert í, hvað orðið er af lykil
skrambanum“. Prófessorinn leitar á sjer,
par sem honum dettur í hug, og seinast í
vestisvasa sínum, en allt kemur í'yrir ekkert
pví hvergi finnst lykillinn.
Kona próf'essorsins var næstum utan-
við sig af gremju og vantrausti á manni
sínum, tortryggilegri breytui hans er hún
kallaði svo, og pví er henni pótti sjer hulin
leyndardómur, við atburð pennan. Prófess-
orinn hafði hrópað sig hásann, á pá er í
húsinu sváfu, en enginn heyrði eða Ijet til
sín sjá.
Stundum börðu bæði hjónin í einu á
porthurðina, og vonuðu að geta vakið pjón-
En pað er mjög mikilsvert atriði að pví
er heynotin snertir hvernig pað meltist, pví
sumt hey meltist næst um pví alveg, eður
næstum öll næringarefni pess verða skepnunni
að nofum, en af sumu heyi verður x/3 partur
eður jafnvel meira, sem gengur burt frá skepn-
unni aptur án pess að meltast, og er pað
einkuin sölnað hey, líklega hvað helzt punt-
hey, sem meltist að minnstu leyti, en mjög
snemmslegið hey, eða ekki fullsprottið ogsvo
fljótt og vel purrkað, sem meltist að mestu
leyti. I sambandi við petta má taka pað
fram, að saltað hey mun meltast betur en ó-
saltað. Torfi hafði saltað súrhey sitt, hjer-
umbil 1 pd. salts í 150—200 pd. heys, og
má vera að hann hafi pó heldur spillt afnot-
um súrheysins með pví að salta svo mikið.
|>ví að áliti merks náttúrufræðings og bú-
fræðings í Danmörku er hæfilegt, að 1 pund
salts gangi til 300—400 pd. heys, og sje
saltið uppleyst í pækil og honuin síðan hríslað
innanum töðuna eða heyið. J>að kynni nú
einhver að segja, að meira kynni að purfii að
salta súrhey, en purrkað hey, en slíkt mun
pó ekki vera rjett skoðað, pví pað er skepn-
an en ekki heyið, sem parf saltsins við.
Skepnan parf saltsins við, til pess að
uppbyggja líkama sinn af pví, pessa parfhún
jafnt með, hvort hún jetur súrhey eða purrt
hey, og í súrheyinu er jafnlítið salt eins og
purrkaða heyinu sje pað vaxið á sama stað,
eður sje jafn fjarstætt pví, að njóta sjóarselt-
unnar.
Torfr telur reynslu sína á súrheyinu
minna að marka vegna pess, að hann hafi
eklci haft pað nema til að gefa pað í minni
hlut gjafar. Hjer við skal pess getið, að reynsl-
an getur verið hin sama fyrir pví, og menn
reyna t. d. korn eða maís pannig, aðgefapað
að eins í nokkurn hlut gjafarinnar, en ekki
eingöngu, sem væri miður hentugt; en eink-
um er pað athugavert við súrheyið, að vegna
efnasambanda peirra, sem í pví eru mynduð,
svo sem mjólkursýra og máske líka ediksýra
pá er pað alls eigi hollt að gefa pað eingöngu,
og mjólk úr kúm, sem æti pað að rnestu,
mundi verða með sýru og práabragði, og ekki
holhtil inanneldis. Af pví að jeta súrhey
eingöngu til lengdar gæti sikurmyndanin í
líkama skepnunnar alveg eyðilagst eða um-
breyzt, og pað síðan ollað hestum og enda
fleiri skepnum bráðum dauða. Með pessu er
pó enganvegin sagt pað, að súrhey sje óhollt
ustufólk sitt, en pað fór á sömleið og fyrr.
Enginn er í húsinu var, gaf frá sjer hljóð,
eða gægðist útí gluggana, að sjá hvað fram-
færi úti.
Austanvindurinn bljes í sífellu, og ljet
æ meir og meir kenna á kulda sínum í næt-
ur húminu.
„Nú, já, pað er ekki um annað að gjöra,
en að reyna til pess að komast á einhverja
knæpuna“, segir pr.ófessorinn mjög veikl-
andi í málróm; „við getum ekki legið hjer
úti á götu til morguns“.
„|>að er hreint frá . .; jeg fer ekkert á
vertshús, jeg hefi engin náttklæði með mjer;
nei, hjer skal jeg vera til morguns, og gráta
pað sem eptir er næturinnar“, svaraði kona
Múllers.
„Guð miskuni mjer!“ sagði professor-
inn í hálfum hljóðum, „pað held jeg ekki út!“
í sama bili prífur hann upp stóran stein
og kastar lionum, af öllum kröptum hálf
örvinglaður í glugga á húsi sinu.
Steinninn hitti eina rúðu, sem ekki varð
Múller optar að gagni. Brotin úr henni
peyttust bæði út og inn; en í sama bili kem-