Víkverji - 11.09.1873, Blaðsíða 2

04
hve mikill munr er að vinna með góðum
eðr slæmum verkfærum, og er það gott og
sýnir framför, að fólk heftr séð gagn það, er
nýbreytni þessi hefir í för með sér.
Túngarðar ern óvíða, allra síst svo, að
þeir nái um alt túnið. Slíkan garð hefi eg
einungis seð á einum stað,Vatnshorni í Skorra-
dal, og hafði bóndinn, er býr þar, Bjðrn Ey-
ólfsson, hlaðið hann úr grjóti; hann hafði
og gert talsvert af öðrum jarðarbótum.
Tún voru víða ákaflega ofvagsin illgresi,
eiukum sóleyum og baldrsbrá, sumstaðar svo
mjög, að svo mátti sýnast, sem sáð hefði
verið til óþrifagrasa þessa; þar þau hafa hraðari
vögst en enar almennu graslegundir, og koma
fyrr upp á vorin, ertt þau hærri en hitt gras-
ið, og hefi eg því ráðið mönnum að slá höf-
uðin eðr blómstrjn af þeim, áðr en þau fæð-
ast og má með þessari aðferð ræta þau upp
með tímanum. Menn höfðu tekið eptir, að
illgresi þessi Ijölguðu, þá er kúamykja er
borin á túnin, og er það auðskilið: þar sem
kýrnar eru fóðraðar með heyinu af túnun-
um, kemr illgrasafræið í áburðinn saman við
moð og salla þann, er hafðr er undirkúnum,
og sáist það fyrir því út um leið og taðið er
borið á.
l>ar sem túnin eru mjög þýfð og eigi
hefir verið borið á þau lengi, verðr of dýrt
Og kostnaðarsamt að skera ofan af þúfun-
um og þekja yfir, þvi að bæði er verk
þetta mjög seinlegt, og grasrótin orðin svo
slæm, að gott gras kæmi eigi fljótt, þó að
þakið væri yfir. J>að væri því sjálfsagt best,
að jörðin væri plœgð, allir hnausar tætlir sem
best i sundr með plógi og herfi, og síðan
borinn sem mestr áburðr í flagið. Þar
eptir ælti að bera í það moð og salla und-
an hlöðuheyi, og kæmi grasið þá fljótt upp
bæði af grasrót þeirri, er í er flaginu, og
svo af grasfrævi því, er í sallanum er. Dæmi
til þess, að þetta getr vel tekist, sá eg á
Leirá. Bóndinn þar, þórðr forsleinsson, hafði
látið plægja hjá sér svo sem eina dagsláttu
í fyrra sumar, og var það vont og illa sprott-
ið þýfi, er var fyrir neðan bæinn hjá hon-
itm, og var það aptr plægt í vor, en sá galli
var á, að liann hafði eigi borið nokkurn á-
burð í Ðagið; þó var það furðanlega vel vagsið,
þá er eg kom þangað í miðjum júlimánuði,
og var þá búið að slá það, og kom af því
meira af heyi, en áðr kom af þúfunum. Eg
er viss um það, að ef stykki þetta fær nægan
og góðan áburð í liaust, mun það spretta
einkarvel næsta sumar, þórðr hafði og látið
plægja annan reit, er á hinn samu hátt skat
með farið ið næsta sumar.
Shurðagröptr er mjög óvtða tíðkaðr, og
kunna menn eigi rélta aðferð við hann. Þar
er skurðir eru grafnir, eru þeirafar krókóttir,
mikils til of grunnir, og mjög óskipulega
grafnir. Menn höfðu alstaðar bæði á blaut-
um mýrum og þurlendi haft veggina á sknrð-
unum niðrbeina án nokkurs halla, og svo
var moldin, er mokað hafði verið upp úr
skurðunum, alt of nærri börmunum, svo að
er stundir liðu fram, át vatnið sig inn undir,
og veggirnir með allri moldinni steyptust niðr
og ofan í skurðina. Sumslaðar höfðu menu
jafnvel sett slíka skurði við lúngarða sína og
vegabrýr, svo að garðar og brýr voru byrjaðar
að hrapa ofan í skurðina; eg varð þvi að
segja þeim að grafa nýa skurði nokkur fet
frá inum gömlu, og fylla þessa með moldinni
úr inum nýu skurðum. Skurðir verða hver-
vetna að vera trogmyndaðir, einkum i laus-
um og blautum mýrum, og skal allri mold
lengra frá þeim mokað, en nú er gjört.
Hús eru hér alstaðar áþekt gjör. Eg
hefi séð Ijárhús hér allvíða nokkuð svo góð,
að því er um er að gera hjá oss; af annari
hálfu hafa fjós verið í lakara lagi, bæði helst
til lág, dimm, þröng og óholl.
Matjurtagarðar er allvíða, og er jafnan
þar í sáð annaðtveggja jerðeplum eðr rapí-
káli, eðr og hvorutveggja, þessar jarðvagst-
artegundir hafa sumstaðar verið vel vagsnar,
en þó víðara með lakara móti, og er það að
minni ætlun meir að kenna vanhirðingu og
óréttri aðferð, en veðráttunni, er margir um
saka, Sumstaðar hetir oílítill áburðr verið
í garða borinn; víða heíir ófmikið neðan-
jarðarvatn verið í görðum, en alstaðar hefir
staðið alt of þétt í þeim, og sumstaðar heör
alt þetta að fylgst.