Víkverji - 08.11.1873, Blaðsíða 1

Afgreiðslustofa «Vílt-' verja» er í húsi Teits dýralœltn. Finnboga- sonar. Verð blaðs- ins er 8 mrk um árið, 2 mrk um ársfjórð. r '« Víliverji'i kemr út á hverjum virkum laugardegi. Borgun fyrir auglýsingar 4/3 fyrir smáletrs- línu eðr viðlíkt rúm.

lta dag innar 3.Í11 viku vetrar, 1 laugard. 8. dag nóvenibermán. [ Vilja guðs, oss og vorri pjóð vinnum, á meðan hrcerist blóð. I. ár, 2. ársfjórðungr, 34.’ tölubiað.
— VERSLUN VOR II. Inn heiðraði ís-
lenski Dani heldr að verslunarfélög, eins og
þau, er in siðustu ár hafa myndast hér á
landi, séu ókuun erlendis; en í því skjátlast
honum; þau hafa verið til í mörg ár og þau
hafa náð vögstum og frarngangi þrátt fyrir
mótstöðu þá, er kaupmenn hafa veilt. Vér
skulum fara nokkrum orðum um þessi félög,
er hafa myndast einkum í kaupstöðum er-
lendis, af því að mentunin þar er meiri í
borgunum en í sveitunum. Ið fyrsta versl-
unarfélag, er sögur fara af erlendis, var
stofnsett í iðnaðarmanna borg, er heitir
Rochdale nálægt Manchester á Englandi og
var prestr einn sira Molesworth hvatamaðr lil
þess. Hann hafði tekið eptir, að iðnaðarmenn-
irnir, er eigi höfðu jafna atvinnu árið í kring,
voru neyddir opt að fá lán hjá kaupmönnum.
Ivaupmaðrinn, er lánaði vörurnar, vissi að
hann átti það á hættu að missa andvirði þeirra,
og seldi því optast slæmar vörur við hátt verð,
til þess að fá endrgoldinn þann skaða, er
hann óttaðist, ið sama var hann grunaðrum
að draga af vörunum, þegar þær voru mældar
eðr vegnar. Iðnaðarmaðrinn varð því meir og
meir vafinn skuldum, hann varð smámsaman
vonlaus um að gela komist út úr þeirri
skuldaánauð við kaupmanninn, er hann hafði
steypt sér í. Af örvæntingu fór hann að
drekka, og brennivínið fór þá með sál og
líkama. Þegar hann varkominn fram í and-
látið var lítið eptir af manni þeim, er einu
sinní hafði verið í honum, hann liktist meira
dýri en manni. Sira Molesworth viidi nú
láta iðnaðarmenn hætta við að taka lán, hann
vildi útvega þeim góðar vörur við sanngjart
verð, láta þeim verða vegið og mælt svo
mikið af vörunum, sem þeir borguðu, og út-
vega þeim þátt í hagnaði þeim, er kaupmenn
höfðu af versluninni. (Framhald síðar).
FERÐIR AMERÍKUMANNA í NORÐR
HEIMSSKAUTS-LÖNDUNUM. í Norðanfara,
41.—46. tbl., er saga ein, er nefnist «Hans
Kristján», um hrakningu nokkurra manna á
ísjaka margar mílur. Vér viljum nú skýra
nokkur gjör frá tilefni til sögu þessarar.
Sumarið 1871 gjörðu Ameríkumenn út
gufuskipið Polaris [Heimskautsfarij til þess
að kanna höfin og löndin fyrir norðan Vestr-
heim og í kringum Norðrheims-skautið.
Skipið var ágætlega búið als konar föngum
til slíkrar ferðar, og var Hall «captain» fyrir
þeim mönnum, er skyldu kanna lönd þau og
vötn, er skipið kynni að komast til. Inn
29. d. júnt'm. 1871 fór skipið frá New-York;
12. júlí kom það við á St. John í New
Foundland; 27. júlí á Fiskanesi á Grænlandi;
31. júlí á Holsteinborg samastaðar; 4. ágúst
á Diskóeyunni samastSðar; 19. ágúst á U-
pernavík, og inn 24. ágúst fóru skipsmenn
frá Tessinsak, og er það inn nyrðsti danski
verslunarstaðr á Grænlandi; hann er á 73V2
breiddarstigi. — Nyrðsti staðr hér á landi,
Rifstangi á Melrakkasléttu, erá66‘/2 breidd-
arstigi, og þannig 21 þingmannaleið, eðr
105 mílnr fyrir sunnan Tessinsak. 3 dög-
um síðar náði Polaris Smithsundi; þar næst
fór skipið gegnum alt Kennedysund og fanst
þá nýtt sund, er menn hafa eigi áðr komist
að, og var það kallað Robertsonssund eptir
ameríkönskum ílotastjóra, er hafði staðið
fyrir útgjörð skipsins. 3. september hafði
skipið náð 82°16 n. br.. það er skip hefir
nokkurn tíma náð lengst norðr eða suðr til
heimsskauta; það eru 48 þingmannaleiðir, eðr
240 mílur, fyrir norðan Melrakkasléttu hér
á landi. Hér var is fyrir, en opið vatn milli
jakanna, og ætluðu nú nær ailir, að máttu-
legt væri, að komast lengra norðr, en Bud-
dington captain, er réð fyrir siglingunni, en
131