Norðlingur - 27.07.1881, Blaðsíða 2

vvH- v
«■< -í0
ékkert megi kenna ])eim á meðan þeir séu að læra
barnalærdóminn, annað en að sðpa jötur, raka ofan af
húsgólfum, greiða ull og fleira þess háttar. Eg álít
hentugast, að unglingar læri barnalærdóminn fyrst á
morgnana, og svo sðu þeir látnir draga til stafs, og reikna
ef svo langt er komið, og þeir lesi svo upp kafla af
því sem þeir hafa lært. í*á þurfa þeir líka að fá stund
á hverjum degi til frjálsrar skemtunar, en þess verður
að gæta, að hún sð siðsamleg; einnig þarf að innræta
þeim ást og virðingu fyrir sannleikanum og öllu því 6em
gott er, nytsamlegt og fagurt. fau börn sem sjaldan
eða aldrei fá að leika sér, verða flest dauf og fjörlítil
tilsálar og Iíkama. Eigi álít eg vert aö kenna börnum
annað í talfræði, en að lesa tölur, fyrri en þau hafa
lært að draga til allra stafa svo mynd sð á; því auk
þess, að mörgum af þeim mun þykja meira gaman að
reikna en skrifa, ef þau komast á það, er líka betra
að bíða þess, að skilningurinn þroskist áður en mikið
er farið að reyna á hann með reikningi, því til að læra
það, þarf meira skilning «n næmi.
(Framhald.)
Frá alþingi.
Alþingí var sett, semlög gjöra ráð fyrir,
föstudaginn 1. þ. m. — Kl. 11£ söfnuðust alpingismenn
saman í dyrasal hins nýja pinghúss og gengu paðan til
kirkju. Yar par haldin guðspjónustugjörð, og predikaði
síra Eiríkiu- Briem, prestaskólakennari og pingmaður Hún-
vetninga. 'Ræðutexti var: sálmur 25. 4.
Úr kirkjunni gengu pingmenn í pingsal neðri deildar,
og setti landshöfðingi pví næst pingið, eptir að hann í snjallri
ræðu hafði minzt á byggingu júnghússins, sem að fiestu
leyti er vel af hendi leyst, og lesið upp bréf konungs
til pingsins. Skoraði landshöi’ðinginn pví næst á elzta „
pingmanninn, Pétur biskup Pétursson, að stýra pinginu.
sem aldursforseti til bráðabyrgða. Yoru pá rannsökuð
kjörbréf pingmanna, er allir voru rnættir, og voru pau öll
álitin gikl. pí var kosin forseti hins sameinaða pings,
amtmaður Bergur Thorberg, og undir stjórn hans varafor-
seti Tryggvi Gunnarsson og skrifarar Eiríkur Kúld og Ei-
ríkur Briem. |>ar eptir voru kosnir 6 pjóðkjörnir ping-
menn til að sitja í efri deild pingsins með hinum konung-
kjörnu, og urðu fyrir kosningu : Ásgeir Einarsson, Bene-
dikt Kristjánsson, Einar Ásmundsson, Sighvatur Árnason,
Skúli fyorvarðarson og Stefán Eiríksson.
Að pví búnu aðskildust pingdeildirnar, og kaus neðri
deildin sér til forseta .Jón Sigurðsson, varaforseta fyór-
aiinn Böðvarsson og skrifara Eirík Briem og Magnús And-
résson. En efri deild forseta Berg Thorberg, varaforseta
Árna Thorsteinsson og skrifara Magnús Stephensen og
Benedikt Kristjánsson.
Eptir penna fyrsta pingfund voru alpingismenn í
boði landshöfðingja heima hjá hcmum.
Fyrir alpingi leggur stjórnin í petta skipti 16 lapa-
frumvörp, 8 fyrir hverja pingdeild* Fyrir neðri deild
pessi:
1. Frumvarp til fjárlaga fy-rir árin 1882 og 1883.
2. — til fjáraukalaga fyrir árin 1878 og 1879.
3. — til fjáraukalaga — — 1880 o 1881.
4. — til landbúnaðarlaga.
"5. til laga um stofnuu lánsfélags fyrir éigondur
fasteigna.
6. — til laga um útfiutningsgjald af fiski og lýsi.
i. til laga, um nð gefin verði eptir nokkur hluti af
skuldakröfum landsjóðsins hjá ymsum lireppum i Snæ-
fellsnessýrdu út af kornláuum, sem peim hafa verið
veitt
8. — til laga um sampykt á reikningum yfir tekjur og
útgjöld íslands á árunum 1878 og 1879.
Fyrir efri deild pessi:
1. Frumvarp til laga um víxlbréf fyrir fsland.
2. — til laga um víxlbréfamál og víxl bréfa-afsagnir.
3. — til laga um borgun handa hreppstjórum og öðrum,
sem hafðir eru til að semja réttargjörðir.
4. — til laga um skyldu presta til að sjá ekkjum sínum
bnrgið með fjárstyrk eptir sinn dag, og um stoínun
prestsekknasjóðs.
5. — til laga um breyting á tilskipun 15. desember 1865,
1. og 2. gr.
6. —■ til laga um breyting á lögum 27. febr. 1880 ura
skipun prestakalla.
7.. — til laga um að stjórninni veitist heimild til að selja
nokkrar pjóðjarðir.
8. — til laga um gjald fyrir rannsókn og áteiknun skipaskjala.
Boðskapur konungs til alþingis.
Kristján hinn níun di,
af Guðs náð o. s. frv.
Vora lconunglegu Jweðju.
fyau tíðindi hafa orðið, sem alpingi mun pykja harma-
fregn, að hennar hátign ekkjudrottning Karólína Amalía og
hennar konunglega tign erfðaprinsessa Karólína eru látnar,
Yér kunnum alpingi hjartanlegar pakkir fyrir ávörp
pau, sem oss hafa send verið frá báðum deildum pess, og
fvrir pær heillaóskir, sem eru par frambornar. oss og vorri
konunglegu ætt til handa, eins og vér af einlægum hug
kunnum að meta pann vott hollustu og trausts, sem ávörp
pessi berá með sér, og pá viðurkenningu, sem alpingi hefir
sýnt viðleitni vorri til pess að efla hag íslands.
fyá er hið löggefanda alpingi kom saman í fyrsta
skipti, létum vér í Ijósi pá öruggu von, að hin frjálsa
-stjórnar- skipun, sem Island hefir hlotið, mundi verðá
hagnýtt af fulltrúum pess til a3 efla fi-amfarir og vellíðan
la-ndsins, sem vér höfðum fvrir augum. þessi von hefir
rætzt á gleðilegan 'hátt, par sem pað hefir teldzt fyrir
happasælan samverknað milli stjórnarinnar og alpingis^
eins og milli beggja deilda pess innbyrðis á pví fyrsta 6 ára
tímabili, sem liðið er frá pví að alpingi tók til löggjafar-
starfa að 'koma fram mörgum mikilsvarðandi lögum og
ráðstöfunum og með pvíað komatil leiðar pýðingarmiklum
endurbótum á umboðsstjórn landsins og skattamálum, á
samgöngum og fl.
Kostnaður sá, sem petta og aðrar ráðstafanir, til
til pess að efla framfarir landsins, hafa haft í för með sér
fyri fjárhag pess, hefir hingað til orðið goldinn af hinum
venjulegu tekjura, án pess að örðugt hafi veitt. En.nú
hlýtur að koma skarð í tekjurnar, sem mikið munarum, sér
í lagi vegna pess að lestagjaklið var af numið, og einnig
fyrir pá sök, að orðið hefir að verja nokkrum hluta
af fé viðlagaSjóðsins til kostnaðarins við byggingu a a]„
pingishúsinn • en stjórnin hefir pó eigi íundið sér skylt.
af pessum ástæðum að koma fram með uppástungur um
nýjarskattaálögur, á meðan reynslan eigi hefir sýnt, að ó-
umflýja-nleg pauðsyn ,sé á peim.
Ösk sú, sem alpingi opt hefirhreyft og aptur ítrekað
við petta tækifæri, að fé landsins yrði avaxtað í landinu
| sjálfu, hefir af stjórninni verið tekin svo til greina,
, .sem unt var eptir pví, sem á statt hefir verið hingað til,
par sem gjörvöllu pvl fé, sem fyrir hendi var í viðlagasj-
óðnum, liefir smámsaman verið varið til pess að veita lán,
sumpart sveitarfélögum og stofnunum, sumpart einstökura
mönnum, gegn veði í fasteignunr. Menn verða samt sem áður
að viðurkenua., að það sé miður rétt að verja fé viðlaga-
sjóðsins sér í lagi á pann hátt sem síðast var getið, og
verður pví að álSta pað æskilegt, að gjörð verði breyting
á pessu. pá er tekið var undir yfirvegun, hvernig pessu
.1 málefni yrði lcomið fyrir, svo haganlegt væ.n bæði fyrir