Skuld - 17.11.1877, Page 2

I. ár, nr. 14.]
SKULD.
[17. nóvbr. 1877.
svo að loknu pessu öllu, að verða eftir alla frammistöð-
una ósjálfstæð undirlægja ins volduga Rússaríkis. — Menn
hefðu pví mátt vænta þess, að þegar Bússar heimtuðu að
mega flytja her sinn yfir Rúmerúu, pá hefði petta land
mótmælt og beiðst aðstoðar af stórveldum Norðrálfunnar,
er lofað höfðu að annast sjálfsstæði landsins. En þetta
fór á annan veg en menn hugðu. Rúmenía varpaði sér
í faðm Rússa og er nú gengið í lið með peim. |>etta er
gáta sem mörgum virðist torráðin. En helzt ætla menn,
að petta sé svo til komið, að furstinn, sem ræðr fyrir
Rúmeníu og er í ætt við Jpjóðverja-keisara, hafi farið í
pessu að hans ráðum. Svo mikið er að minsta kosti víst,
að pjóðin sjálf er mjög óánægð yfir pessu. Landinu er
varpað á heljarpröm peirrar eymdar og böls, er styrjöld-
um er samfara, og útlitið er að eins fyrir, að pað eigi
enn verra að vænta, og pað hvorir sem sigra.
Hér ber nú pannig svo öfuglega við, að sú pjóð er
gengin í sambandslag með Rússum og berst með peim,
er engra getr óskað sér betri úrslita, en að bera ásamt
bandamönnum sínum lægra hlut, en að Tyrkir mætti
sigra; pví pá gæti Rúmenía vænzt pess að verða tekin í
sátt aftr við Tyrki fyrir meðalgöngu Austrríkis og fá að
halda sjálfsforræði sínu, sem áðr hafði hún. Sigri par á
móti Rússland, pá er óhætt að segja að úti muni vera
um sjálfsforræði Rúmeníu. — Dettr ekki lesandanum í
hug asninn, sem gekk á veiðar með ljóninu?
III.
[Smávegis eftir útleudum blöðum.]
— Björnstjerne Björnson hefir lokið við nýja skáldsögu,
er nefnist „Magnhild.“
•— í Finnlandi hefir herjað in mesta mergð úlfa í ár;
peir fara í stórhópum yfir bygðina og nálægt húsunum
og hafa drepið margt fólk, einkum börn.
— Kínverja-keisari hefir látið strangt bann út ganga
til allra pegna sinna móti pví að reykja ópíum; einkum
er pað harðlega bannað öllum embættismönnum, (Að
reykja ópíum hefir líka verkun, sem að drekka sig fullan,
nema enn verri og skaðlegri).
— Drotningin á Madagaskar hefir gefið út lög, er af-
taka prælahald og prælasölu á allri inni stóru ey.
— Tóbaks-uppskeran á Havanna hefir verið í ár in
bezta, sem verið hefir á síðustu 20 árum.
— Brasilíu-keisari hefir í sumar verið á ferð í Evrópu.
— í Júli-mánuði í sumar komu 994 kínverákir erviðis-
menn frá Hongkong til San Francisco.
— Prófessor Hall í Ameríku hefir fundið tvö tungl, sem
fylgja plánetunni Marz; umferðartími annars peirra er
að eins 30 stundir.
— Stærsta eimskip (gufuskip) Svía, er „Heimdallr"
hét, sigldist á við enska eimskipið „Alice Otto“ og
fórst; skipsliöfn varð bjargað. Skipið var assúrerað fyrir
640,000 Kr.
— Hveitiuppskeran í Ameríku var svo mikil í sumar,
að pað er gizkað á, að út verði fluttar 25 millíónir tunna.
— í Norderhov (í Noregi) var í sumar kartöflugras,
er varð 3 al. langt.
— Nílá, sem vön er að vaxa og flóa yfir landið á haustin
virðist ætla að pverra í haust í stað pess að vaxa. Slíkt ótt-
ast menn eyðileggi alla uppskeru Egyptalands.
(„Liverpool Mercury,“ 17. Sept.)
— Louis Pio, sósíalista-forsprakkinn, er seztr að í
Chicago sem túlkr og málsfærslumaðr; (hann er sérlega
málfróðr maðr).
[Niðrlag.] Nýja ísland.
§ 9. Um prentsmiðju vora.
Yi& erum þegar farnir ab lyfta svo hátt hatti
vorum, að reyna ah setja á stofn prentsmiðju og
— 138 —
á hún, ef unnt er, að verða komin upp í maí-
mánaðarlok.*)
J>að á að skjóta saman fyrir hana úr allri ný-
lendunni 1000 dollars (yfir 3500 Kr.); þaraf eru
500 doll. greiddir og búið að senda f)á suðr til
Bandaríkja til að kaupa fyrir öll**) áhöld. Hús
til hennar á að fara að byggja. Prentsmiðjan á
að verða eign peirra, er til leggja féð, er pað lagt
í hlutum, sem hver er 10 doll. —Frá prentsmiðj-
unni á að koma út blað, er „Framfari“ á að heita,
eitt nr., á viku í álíka broti og islenzku blöðin,
og árgangrinn á að kosta l'/a dollar (þ. e. hér
um bil 5 Vs Kr.) hér vestra, en eigi veit ég enn
hvað hann á að kosta heima.***) |>að sem við
óttumst nú helzt, er, að blaðið verði eigi svo keypt,
að hún standist, og því höfum vér ráðið að senda
nokkuð af blaðinu heim og leita áskrifenda heima.
§ 10. Um Canadastjórn og viðbreytni
hennar við oss.
Stjórnarherrann og stjórnarráðið sitr í Ottava
í Ontario-fylki.
Alt frá þeim tíma að viö stigum fæti á land
í Oranton í sumar, er leið (1876), hefir stjórnin
fætt okkr af mikilli rausn, og eigum vib von á
þab haldist til þess í ágústmánuði næsta. — Auk
þessa hefir hún lagt oss ógrynni fjár i ýmsu öðru,
verkfærum, lækningum (síðan bólan kom), vega-
gjörð eftir meginlandinu (þar hefir hún til lagt 8000
doll.), og á annað hundrab eldstór. í vor höfum
við von um aö hún leggi okkr kýr, frá 1 til 200,
alt útsáð, sem við þurfum, jaröyrkju-verktól, salt
og tunnur undir fisk, eitthvað af uxum, (innan við
20), fé og máske svín, ef við viljum, og nú síðast
er sagt hún ætli að borga undir öll bréf vor heim
til íslands, fyrir það sem hún hefir tept þau meb
bóluverðinum. f>etta, þótt litið sé, lýsir því, hvað
hugulsöm hún er við oss á allar lundir.
Að visu er þetta alt saman upp á lán,
nema lækningar, vegagjörð og bréfaborgun, sem
er gefið. En alt um þab virðist þetta heldr hag-
kvæmt lán, til að setja sig í stand hór. Renta
vitum vér eigi hvenær fellr á, heldr ekki hvenær
borga skal, +) en mál manna er, ab stjórnin muni
*) Prentsm. var J>ó enn eigi komin á fót í Ágúst í sumar, að því,
er vér höfum frétt. En í haust mun hún hafa átt að komast á.
Ritstj.
**) pað er hætt við að þeir verði að tvöfalda þá upphæð, ef prent-
smiðjan á að verða í nokkru lagi og annað en nafnið tómt.
Ritstj-
***) pessari grein um blaðið höfum v é r að mestu bætt við.
Ritstj. „Skuldar.“
f) pað virðist eigi forsjálegt af neinum manni, að taka lán, er hann
veit enga vissu fyrir, hvað mikil renta verði af tekin né hvonæi'
borga skuli, einkum er það ísjárvert að leggja .ef til vill margra
ára erviði í að yrkja verðlausa jörð og byggja á henni og gjöra
hana þannig mikils virði (alt erviðið ber þanu árangr að setja
jörðina í verð) og eiga svo á hættu að alt verði af manni tekið
fyrir ekkert uppí skuldir og rentur. — Og þó vér engan veginn
viljum ætla stjórninni í Canada þennan tilgang, þá getr þð skipt
um menn í stjórninni, og slíkt er mjög óvarlega um búið af
löndum vorum. Eða mundi mörgum detta í hug, að haga þann-
ig viðskiptum sínum við prívatmenn?
Ritstj.
— 139 —